H υπερβολική εφίδρωση αποτελεί παθολογικό πρόβλημα που χαρακτηρίζεται από υπερβολική έκκριση ιδρώτα, δυσανάλογης έντασης και ποσότητας για τις καταστάσεις που καλείται να αντιμετωπίσει ο οργανισμός, με αποτέλεσμα την παρεμπόδιση τέλεσης καθημερινών δραστηριοτήτων (κοινωνικές επαφές, εργασία κ.λπ.). Έτσι όταν για παράδειγμα το σώμα ευρίσκεται υπό συνθήκες έντονης άσκησης είναι φυσιολογικό να αυξήσει την έκκριση ιδρώτα, φαινόμενο που είναι παροδικό ωστόσο και υποστρέφει όταν ο άνθρωπος ξεκουραστεί. Όταν ωστόσο υπάρχει υπερβολικό πρόβλημα εφίδρωσης, ο πάσχων δυσκολεύεται κατά το γράψιμο, την πληκρολόγηση κειμένου, την καθημερινή εργασία του ή την κοινωνική συναναστροφή. Το πρόβλημα περιπλέκεται όταν ο ιδρώτας εκτός από άφθονος είναι και δύσοσμος. Ενίοτε το πρόβλημα είναι τέτοιας υφής που συντελεί στην εμφάνιση κατάθλιψης και άγχους.
Η έκκριση του ιδρώτα στο ανθρώπινο σώμα γίνεται από τους ιδρωτοποιούς αδένες. Ορμόνες που επηρεάζουν την λειτουργία των ιδρωτοποιών αδένων είναι οι επινεφριδιακές ορμόνες, οι ορμόνες του θυρεοειδούς αδένα, οι ορμόνες του γεννητικού συστήματος. Σημαντικός είναι ο ρόλος των συμπαθητικών νευρικών ινών που απολήγουν στους αδένες και έχουν ειδικές συνδέσεις με εγκεφαλικά κέντρα.
Οι πιο κοινές περιοχές εφίδρωσης
• Τις παλάμες των χεριών
• Τα πέλματα των ποδιών
• Το πρόσωπο
• Τις μασχάλες
Το κύριο φυσιολογικό ερέθισμα, που ερεθίζει τους ιδρωτοποιούς αδένες και προκαλεί την έκκριση ιδρώτα είναι η άνοδος της θερμοκρασίας. Η εφίδρωση, όπως αναφέρει η ειδική παθολόγος Αναστασία Μοσχοβάκη συνοδεύει επίσης την πτώση του πυρετού σε φλεγμονές, στο πλαίσιο των φυσιολογικών οργανικών αντιδράσεων του σώματος κατά την αντιμετώπισή τους.
Τα αίτια της υπερβολικής εφίδρωσης
Η λειτουργία των ιδρωτοποιών αδένων διαταράσσεται εύκολα επίσης σε μια ποικιλία καταστάσεων. Oι διαταραχές της εφίδρωσης μπορεί να αποτελούν παρενέργεια της χρήσης φαρμάκων όπως ορισμένων αντικαταθλιπτικών ή αποτέλεσμα μεταβατικών καταστάσεων όπως είναι η εμμηνόπαυση.
Οι ασθένειες που κρύβουν οι κρίσεις εφίδρωσης
- Ακρομεγαλία
- Διαβητική νευροπάθεια
- Φλεγμονώδη νοσήματα
- Υπερθυρεοειδισμός
- Λευχαιμία
- Λέμφωμα
- Ελονοσία
- Νευρολογικά νοσήματα
- Φαιοχρωμοκύτωμα (ένας σπάνιος όγκος των επινεφριδίων)
- Καρκινώματα
- Αλκοολισμός
- Φυματίωση
Η ιδιοσυγκρασιακή υπεριδρωσία
Η διάγνωση του παθολογικού προβλήματος της ιδιοσυγκρασιακής υπεριδρωσίας, τίθεται όταν έχουν αποκλειστεί τυχόν υποκείμενα παθολογικά νοσήματα ή παράγοντες που ευθύνονται για το πρόβλημα. Στην ιδιοσυγκρασιακή υπεριδρωσία τα νεύρα που ευθύνονται για την ενεργοποίηση των ιδρωτοποιών αδένων είναι ιδιαίτερα δραστήρια. Η κληρονομικότητα έχει σημαντικό ρόλο στις περιπτώσεις ιδιοσυγκρασιακής υπεριδρωσίας. Η ιδιοσυγκρασιακή υπεριδρωσία παρουσιάζεται σε φυσιολογικά κατά τα λοιπά, αλλά υπερευαίσθητα άτομα, συνήθως είναι τοπική, σε μασχάλες, πόδια ή χέρια, ενώ όταν πρόκειται για τις μασχάλες ή τα πόδια, συχνά συνυπάρχει και κακοσμία. Πολλές φορές επιδεινώνεται από συγκινησιακούς παράγοντες. Η κατάσταση αυτή μπορεί να επιμολυνθεί από μικρόβια, που πολλαπλασιάζονται τοπικά και συχνά γίνεται πρόξενος άγχους, που επιτείνει τον ιδρώτα, δημιουργώντας φαύλο κύκλο.
Μέτρα αντιμετώπισης της υπερβολικής εφίδρωσης
• Η θεραπεία της υπερβολικής εφίδρωσης διαφέρει ανάλογα με το αίτιο της εφίδρωσης. Μην αμελήσετε τη σωστή ειδική παθολογική εξέταση που κατευθύνει την ορθή διάγνωση και θεραπεία.
• Να αποφεύγετε τις απότομες εναλλαγές θερμοκρασίας (ζέστη κρύο) σε λουτρά ποτά και γεύματα
• Να αποφεύγετε τα ζεστά μπάνια. Συνιστώνται χλιαρά μπάνια για το σώμα
• Αποφύγετε ισχυρά καθαριστικά σώματος και έντονα αρώματα
• Αποφύγετε συνθετικά ρούχα εσώρουχα παπούτσια. Προτιμήστε άνετα βαμβακερά ρούχα που απορροφούν τον ιδρώτα. Αλλάζετε άμεσα τα εμποτισμένα στον ιδρώτα ρούχα σας διότι ενδέχεται να αποτελέσουν εστίες μολύνσεων Χρησιμοποιήστε βαμβακερές κάλτσες σε αθλητικά ή άλλα υποδήματα και αλλάζετέ τις τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα αν είναι δυνατόν
• Αποφύγετε σφιχτά ρούχα, σφιχτές ζώνες και υποδήματα. Προτιμήστε ανοικτά δερμάτινα υποδήματα που κάνουν το σώμα να «αναπνέει»
• Αποφύγετε αλκοόλ και πικάντικα τρόφιμα. Πίνετε επαρκή ποσότητα νερού για να αντικαταστήσετε τα υγρά και τους ηλεκτρολύτες που χάνονται από την εφίδρωση
• Eάν είστε σε πρόγραμμα άσκησης να ασκείστε σε σωστά κλιματιζόμενο περιβάλλον όταν η περιβαλλοντική θερμοκρασία είναι υψηλή. Αποφύγετε την άσκηση σε συνθήκες έντονου καύσωνα
• Φροντίστε για την επαρκή ποσότητα και ποιότητα του ύπνου σας
• Nα αποφεύγετε το stress
