Βιταμίνη D : Μια βιταμίνη άμεσα συνδεδεμένη με την απορρόφηση του ασβεστίου από τον οργανισμό. Αλλά και τη συνολική υγεία και άμυνα.
Η ευεργετική επίδραση της βιταμίνης D, όμως δεν περιορίζεται μόνο σε αυτό. Η βιταμίνη D μοιάζει με έναν θησαυρό που έκπληκτη η επιστήμη ανακαλύπτει κάθε μέρα!
Χρειαζόμαστε τη συγκεκριμένη βιταμίνη για να προλάβουμε ή –αν πάσχουμε ήδη– για να διαχειριστούμε καλύτερα παθήσεις του θυρεοειδούς;
Η επάρκεια της βιταμίνης D αυξάνει την άμυνα του οργανισμού και ως εκ τούτου εμποδίζει ή περιορίζει την εξέλιξη αυτοάνοσων νοσημάτων που αφορούν τον θυρεοειδή.
Η βιταμίνη D ενισχύει τους αμυντικούς μηχανισμούς και την ανοσία του οργανισμού. Αν λοιπόν τα επίπεδά της στον οργανισμό βρίσκονται εντός των φυσιολογικών ορίων, αποτρέπεται ή περιορίζεται η εμφάνιση αυτοάνοσων νοσημάτων στο θυρεοειδή. Όπως η θυρεοειδίτιδα Hashimoto, η οποία οδηγεί σε υποθυρεοειδισμό, ή η νόσος Graves, η οποία οδηγεί σε υπερθυρεοειδισμό.
Το πρόβλημα είναι πως σε παγκόσμιο επίπεδο, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την έλλειψη της βιταμίνης D. Ούτε καν η χώρα μας δεν αποτελεί εξαίρεση, που «λούζεται» όλο τον χρόνο από ήλιο.
Γιατί συμβαίνει αυτό; «Παρόλο που η σύνθεσή της γίνεται από την ηλιακή ακτινοβολία πάνω στην επιδερμίδα. Και παρόλο που ζούμε σε μια χώρα με άφθονο ήλιο, υπάρχουν κάποιοι οργανικοί/γονιδιακοί λόγοι οι οποίοι παρεμποδίζουν τη σωστή σύνθεσή της. Τη σύνθεση της βιταμίνης D εμποδίζει, για παράδειγμα, η εκτεταμένη χρήση αντηλιακών, γιατί εμποδίζει τη δράση της ηλιακής ακτινοβολίας πάνω στο δέρμα μας.
Έτσι, οδηγούμαστε σε έλλειψη», εξηγεί η ενδοκρινολόγος Ευαγγελία Κανάκη.
Πώς ορίζεται όμως η έλλειψη της βιταμίνης; Σύμφωνα με την ειδικό, έλλειψη βιταμίνης D έχουμε όταν τα επίπεδά της στο αίμα είναι κάτω από 20 ngr/dl (νανογραμμάρια ανά εκατό κυβικά εκατοστά).
Όταν τα επίπεδα της βιταμίνης στο αίμα κυμαίνονται μεταξύ 20 και 30 ngr/dl, μιλάμε για ανεπάρκεια της βιταμίνης. (Η ανεπάρκεια είναι πιο ήπια κατάσταση από την έλλειψη). Η μέτρηση των επιπέδων της βιταμίνης στο αίμα γίνεται με μια απλή εξέταση αίματος.
Τα αυτοάνοσα νοσήματα σχετίζονται άμεσα με έλλειψη βιταμίνης D.
Έχει πλέον αποδειχθεί ότι η ανεπάρκεια της βιταμίνης D επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στην επικράτηση των αυτοάνοσων ασθενειών.
Πιο συγκεκριμένα, σημαντικές συσχετίσεις έχουν παρουσιαστεί για τη σκλήρυνση κατά πλάκας. Τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto, τη ψωρίαση, την κοιλιοκάκη, τη νόσο Crohn. Τη ρευματοειδή αρθρίτιδα και το σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1.
Όχι μόνο η επίπτωση, αλλά και οι εξάρσεις (ώσεις) των αυτοάνοσων νοσημάτων. Εντείνονται όταν τα επίπεδα της βιταμίνης D στο αίμα είναι χαμηλά.
Πολύ πρόσφατες έρευνες δείχνουν σήμερα ότι ολόκληρος ο Δυτικός κόσμος (και φυσικά η Ελλάδα) βρίσκεται αντιμέτωπος με πανδημία έλλειψης βιταμίνης D. Το γεγονός αυτό μπορεί να συνδέεται στενά με την διαρκώς αυξανόμενη έξαρση που παρουσιάζουν τα κρούσματα αυτοάνοσων νοσημάτων. Σε Βόρεια Αμερική, Αυστραλία και Ευρώπη.
Τους ασθενείς με αυτοάνοσο νόσημα ΠΡΕΠΕΙ να τους «βλέπει» ο ήλιος.
Δυστυχώς, η αντίθετη σύσταση αποτελεί την άποψη πολλών θεραπευτών που εμπλέκονται στην αντιμετώπιση διάφορων αυτοάνοσων νοσημάτων.
Ανατρέχοντας όμως στις σχετικές ενότητες του βιβλίου ‘Βιταμίνη D. Μία θρεπτική ουσία – Χίλιες δράσεις υγείας που παρουσιάζει την απόλυτη σπουδαιότητα της βιταμίνης D. Βιταμίνη που συντίθεται σχεδόν αποκλειστικά από την επίδραση του ήλιου στο ανθρώπινο δέρμα στην ανοσοπαθολογία. Και πολύ περισσότερο στην αντιμετώπιση των αυτοάνοσων διαταραχών. Γίνεται σαφώς αντιληπτός ο λόγος για τον οποίο θα πρέπει να εκτίθενται οι ασθενείς στον ήλιο. Με απόλυτο μέτρο όμως και σε πρωινές ή απογευματινές ώρες, όπου η ηλιοφάνεια είναι ήπια!
Οι έγκυοι με αυτοάνοσο νόσημα θα πρέπει να φροντίζουν «διπλά» για την πρόσληψη βιταμίνης D.
Όλες ανεξαιρέτως οι έγκυοι παράλληλα με τις υπόλοιπες εξετάσεις ρουτίνας που πραγματοποιούν θα πρέπει να φροντίζουν να παρακολουθούν και τα επίπεδα της 25(ΟΗ)D. Στη συγκεκριμένη εξέταση θα πρέπει να προβαίνουν ανεξάρτητα από το εάν ο γυναικολόγος τους, τους το συστήσει.
Είναι βέβαιο ότι η βιταμίνη D παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και λειτουργία του εμβρυακού εγκεφάλου με δράσεις στο νευρωνικό πολλαπλασιασμό. Τη διαφοροποίηση και την απόπτωση. Ο υποδοχέας της βιταμίνης D και το ένζυμο 1α-υδροξυλάση (CYP27B1) που μετατρέπει τη βιταμίνη D στην ενεργή μορφή της. Εκφράζονται στον ανθρώπινο εγκέφαλο.
Τα επαρκή επίπεδα βιταμίνης D κατά την εμβρυϊκή ζωή, εγγυόνται τη φυσιολογική μεταγραφική λειτουργία του υποδοχέα της στον εγκέφαλο.
Μία έγκυος που πάσχει από κάποιο αυτοάνοσο νόσημα κατά πάσα πιθανότητα παρουσιάζει έλλειψη σε βιταμίνη D. Αυτό σημαίνει ότι η συγκεκριμένη έλλειψη μπορεί να μεταφερθεί άμεσα και στο παιδί που πρόκειται να γεννήσει. Με όλες τις συνέπειες που μπορεί να συνεπάγεται αυτό. Επομένως, σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να φροντίζει «διπλά». Για την επαρκή πρόσληψη βιταμίνης D τόσο μέσω του ηλιακού φωτός όσο και μέσω της διατροφής ή συμπληρωμάτων.
Αντιμετώπιση
Με δεδομένο ότι το 80% της βιταμίνης συντίθεται από τον ήλιο, ενώ μόλις το 20% προσλαμβάνεται μέσω της διατροφής, η διατροφή δεν μπορεί να αποτελέσει αποτελεσματική λύση. Στην έλλειψη της βιταμίνης. Είναι καλό να γνωρίζουμε, ωστόσο, ότι οι τροφές που είναι πλούσιες σε ωμέγα λιπαρά οξέα είναι πλούσιες και σε βιταμίνη D.
Τη βρίσκουμε, λοιπόν, στα αφρόψαρα, στον σολομό, στον τόνο, στις σαρδέλες, αλλά και σε κάποιους χυμούς φρούτων (π.χ. πορτοκαλιού).
Μια καλή λύση για όσους πάσχουν από έλλειψη βιταμίνης D είναι, φυσικά, τα διατροφικά συμπληρώματα.
«Σχεδόν σε κάθε ηλικιακή ομάδα είναι καλό να μετρώνται τα επίπεδα της βιταμίνης στον οργανισμό. Και να υπάρχει έγκαιρη παρέμβαση με συμπληρωματική της χορήγηση.
Στα παιδιά, στα νεογέννητα και στα βρέφη έχει επικρατήσει πλέον να μετρώνται τα επίπεδα της βιταμίνης D ή να γίνεται τυφλή χορήγηση της βιταμίνης. Κι αυτό γιατί αν τα παιδιά παρουσιάσουν έλλειψη της βιταμίνης, έχουν μεγάλες πιθανότητες να εμφανίσουν ραχιτισμό. Εκτός από τα νεογέννητα, οι έφηβοι, οι γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης, οι θηλάζουσες γυναίκες και οι γυναίκες στην εμμηνόπαυση, χρειάζονται επίσης συμπληρωματική λήψη βιταμίνης D.
Οι γυναίκες την πρώτη δεκαετία μετά την είσοδο στην εμμηνόπαυση, έχουν πολύ γρήγορη απώλεια οστικής μάζας από τα οστά και αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης οστεοπόρωσης. Επειδή, λοιπόν, η βιταμίνη D είναι απαραίτητη για τη σωστή σύνθεση της οστικής μάζας, είναι σημαντικό να μετράμε τα επίπεδά της και να υποκαθιστούμε τα ελλείμματά της, όταν υπάρχουν.
Πολύ ευαίσθητη ομάδα, που πρέπει να ελέγχεται, είναι, τέλος, οι ηλικιωμένοι που βρίσκονται κλεισμένοι στο σπίτι ή σε ιδρύματα και δεν τους βλέπει καθόλου ο ήλιος», καταλήγει η κ. Κανάκη.
Η βιταμίνη D είναι όπως όλες οι βιταμίνες για τον οργανισμό σημαντική. Η παρακολούθησή της κρίνεται επιβεβλημένη.