Ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής, τι είναι; Ποια τα συμπτώματα και πως αντιμετωπίζεται. Για να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή να πούμε ότι είναι μια διάταση ή αύξηση της διαμέτρου της κοιλιακής αορτής. Τουλάχιστον κατά 50% σε σχέση με μια φυσιολογική αορτή (η οποία είναι κατά μέσον όρο 20 mm στους άνδρες).
Ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής υπάρχει όταν η διάμετρος της αορτής είναι μεγαλύτερη από 30 mm (3 εκατοστά). Ανεύρυσμα της κοινής λαγονίου αρτηρίας υπάρχει όταν η διάμετρος της είναι μεγαλύτερη από 18 mm (1.8 εκατοστά). Τα ανευρύσματα της κοιλιακής αορτής αποτελούν το 75% του συνόλου των ανευρυσμάτων της αορτής.
Υπάρχει σημαντική αύξηση στη συχνότητα των ανευρυσμάτων της κοιλιακής αορτής. Πέντε με 10% των ανδρών > 65 ετών παρουσιάζουν ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής, τα περισσότερα ευτυχώς μικρής διαμέτρου.
Γιατί είναι επικίνδυνο ένα ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής
Το ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής (ΑΚΑ) είναι επικίνδυνο γιατί υπάρχει πιθανότητα ρήξης. Με τη ρήξη του τοιχώματος της αορτής προκαλείται σημαντική αιμορραγία.
Πρόκειται για μια πολύ σοβαρή επιπλοκή, όπου η ολική θνητότητα μπορεί να φτάσει το 90%. Στις ανεπτυγμένες χώρες αποτελεί την δέκατη αιτία θανάτου στους άνδρες μετά την ηλικία των 55 ετών. Η καλύτερη θεραπεία ενός ραγέντος ΑΚΑ είναι η προληπτική επέμβαση πριν επέλθει ρήξη.
Η επικινδυνότητα ρήξης σχετίζεται άμεσα με τη διάμετρο του ανευρύσματος.
Για ένα ανεύρυσμα με διάμετρο 5-6 cm, ο κίνδυνος ρήξης σε 1 έτος είναι 5-10%.
Για ένα ανεύρυσμα με διάμετρο 6-7 cm, ο κίνδυνος ρήξης σε 1 έτος είναι 10-20%.
Για ένα ανεύρυσμα με διάμετρο >7 cm, ο κίνδυνος ρήξης σε 1 έτος ξεπερνάει το 20%.
Το ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής μπορεί επίσης να προκαλέσει οξεία ισχαιμία των κάτω άκρων ή πιο σπάνια να μολυνθεί.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;
Πολλοί από τους παράγοντες κινδύνου που παίζουν ρόλο στη δημιουργία και την εξέλιξη ενός ανευρύσματος είναι σήμερα γνωστοί.
Οι τέσσερις πιο σημαντικοί παράγοντες κινδύνου είναι:
Η αυξημένη ηλικία. Ο μέσος όρος ηλικίας των χειρουργημένων ασθενών είναι περίπου 70 ετών.
Το κάπνισμα.
Η κληρονομικότητα. Η συγγένεια πρώτου βαθμού με άτομο που έχει ΑΚΑ.
Το ανδρικό φύλο. Στις γυναίκες τα ΑΚΑ εμφανίζονται σε μεγαλύτερη ηλικία και είναι 2-4 φορές πιο σπάνια.
Αλλοι επιβαρυντικοί παράγοντες που όμως έχουν λιγότερη επίδραση είναι:
η αρτηριακή υπέρταση,
η παχυσαρκία,
η υπερχοληστερολαιμία,
η ισχαιμική καρδιοπάθεια και
η αποφρακτική αρτηριοπάθεια των κάτω άκρων.
Τα συμπτώματα ενός ανευρύσματος της κοιλιακής αορτής
Η πλειοψηφία των ανευρυσμάτων της κοιλιακής αορτής δεν προκαλεί συμπτώματα. Περίπου 70% των ΑΚΑ που υποβάλλονται σε επέμβαση, ανακαλύπτονται τυχαία κατά τη διάρκεια διαγνωστικών εξετάσεων που έχουν ζητηθεί για άλλο λόγο(π.χ υπερηχογράφημα, αξονική τομογραφία για έλεγχο του προστάτη ή της χοληδόχου κύστης).
Τα πρώτα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια της ρήξης, για το λόγο αυτό οι αγγλοσάξονες ονομάζουν το ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής «silent killer».
Το κυρίαρχο σύμπτωμα είναι ο πόνος στην κοιλιά ή πίσω στην πλάτη. Μερικές φορές οι ασθενείς νιώθουν αίσθηση παλμών στην κοιλιακή χώρα. Η ψηλάφηση του ανευρύσματος κατά την κλινική εξέταση εξαρτάται από το μέγεθός του και από το αν ο ασθενής είναι υπέρβαρος ή όχι.
