Κετογονική δίαιτα: Τι είναι και σε τι διαφέρει από τις υπόλοιπες. Πως θα την κάνετε και τι περιέχει το καθημερινό πρόγραμμα διατροφής.
Τι περιέχει η κετογονική δίαιτα
Το 2020 είναι η τάση που επικράτησε στην διατροφή όσων θέλουν να χάσουν βάρος εύκολα και γρήγορα. Είναι μία διατροφή χαμηλή σε υδατάνθρακες, πλούσια σε λιπαρά και μέτρια σε πρωτεΐνη. Αποτελείται σε ποσοστό 80% από λιπαρά, 15% πρωτεΐνη και μόλις 5% υδατάνθρακες.
Advertisement
Κάποιος δηλαδή που θα καταναλώσει 1.500 θερμίδες την ημέρα, θα φάει μόλις 19 γραμμάρια υδατανθράκων.
Η δίαιτα στηρίζεται στην άποψη ότι όταν κάποιος κάψει τις θερμίδες που προέρχονται από τους υδατάνθρακες, το σώμα θα αρχίσει να καίει το λίπος για να έχει ενέργεια, μεταβαίνοντας σε μία κατάσταση που λέγεται κέτωση.
Advertisement
Advertisement
Πόσο αποτελεσματική είναι η κετογονική δίαιτα στην απώλεια βάρους και τη γενική υγεία του οργανισμού;
Σύμφωνα με τα ευρήματα αρκετών μελετών σε παχύσαρκους ενήλικες, η κετογονική δίαιτα μπορεί να συμβάλλει στην απώλεια βάρους, τη μείωση της κακής χοληστερόλης και την αύξηση της καλής χοληστερόλης.
Άλλες έρευνες ωστόσο, έδειξαν ότι οι συμμετέχοντες δεν έχασαν περισσότερο βάρος από όσους ακολουθούσαν μη κετογονική δίαιτα, ενώ είχαν κακή διάθεση και υψηλότερα επίπεδα φλεγμονής στον οργανισμό, τα οποία συνδέθηκαν με διάφορες καταστάσεις, όπως οι καρδιακές παθήσεις και ο καρκίνος.
Δεδομένου ότι η έρευνα σχετικά με την κετογονική δίαιτα είναι προς ώρας αρκετά περιορισμένη και ασαφής, είναι σημαντικό να γνωρίζετε τους πιθανούς κινδύνους πριν τη δοκιμάσετε.
Advertisement
Κετογονική δίαιτα: Ποιες τροφές επιτρέπονται
Λαχανικά
μαρούλι
λάχανο
σπαράγγια
bok choy
σέλινο
μελιτζάνα
βότανα
μανιτάρια
ραπανάκια
ντομάτες
κολοκυθάκια
αγκινάρες
μπρόκολο
λαχανάκια Βρυξελλών
κουνουπίδι
αγγούρι
μάραθο
πράσινα φασόλια
αρακάς
Κρέας, πουλερικά και ψάρια
αυγά
βόειο κρέας
κοτόπουλο
κυνήγι
αρνί
χοιρινό
μοσχάρι
μπέικον
χοτ-ντογκ
κρέατα οργάνων (συκώτι κλπ)
λουκάνικα
λιπαρά ψάρια
άσπρα ψάρια
καβούρια
αστακοί
μύδια
χταπόδι
στρείδια
χτένια
γαρίδες
καλαμάρια
κορν-μπιφ
ζαμπόν
πανσέτα
παστρουμάς
προσιούτο
γαλοπούλα
chorizo
πεπερόνι
σαλάμι
πάριζα
μορταδέλα
Γαλακτοκομικά
μπλε τυριά
μοτσαρέλα
brie
καμαμπέρ
κατσικίσιο
γκούντα
τσένταρ
παρμεζάνα
βούτυρο
κρέμα γάλακτος
φέτα
κρεμώδη τυριά
τυρί κότατζ
γιαούρτι
μασκαρπόνε
ρικότα
Άλλες τροφές
κονσέρβες θαλασσινών
μαγιονέζα
μουστάρδα
ξύδι
απξηραμένα βότανα
μπαχαρικά
αναψυκτικά
καφές
τσάι
αμύγδαλα
καρύδια
καρύδια Βραζιλίας
καρύδια μακαντέμια
καρύδια πεκάν
σπόροι
Κετογονική δίαιτα: Τι πρέπει να προσέχετε
Η κέτωση θεωρείται γενικά ότι είναι ασφαλής για τους περισσότερους ανθρώπους. Ωστόσο, μπορεί να οδηγήσει σε μερικές παρενέργειες, ειδικά στην αρχή.
Κέτωση είναι ένα φυσικό μέρος του μεταβολισμού. Συμβαίνει, είτε όταν η πρόσληψη υδατανθράκων είναι πολύ χαμηλή (όπως σε μια δίαιτα), ή όταν δεν έχετε φάει για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Και οι δύο αυτές καταστάσεις οδηγούν σε μειωμένα επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα, κάτι που “υποχρεώνει” τον οργανισμό να απελευθερώσει λιπαρά από τα λιποκύτταρά σας, για να βρει την ενέργεια την οποία στερείται από την διατροφή. Όταν συμβαίνει αυτό, το ήπαρ γεμίζει με λίπος, το οποίο μετατρέπει ένα μεγάλο μέρος του σε κετόνες.
Advertisement
Κατά τη διάρκεια της κέτωσης, πολλά μέρη του σώματός σας καίνε κετόνες για ενέργεια αντί για υδατάνθρακες. Αυτό περιλαμβάνει και ένα μεγάλο μέρος του εγκεφάλου.
Ωστόσο, αυτό δεν συμβαίνει αμέσως. Το σώμα και ο εγκέφαλος χρειάζονται χρόνο για να “προσαρμοστούν” στη νέα κατάσταση άντλησης ενέργειας μέσω της καύσης λίπους και κετονών, αντί για υδατάνθρακες.
Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης προσαρμογής, μπορεί να αντιμετωπίσετε κάποιες προσωρινές παρενέργειες, όπως:
“Γρίπη” κέτωσης
Όταν πρωτοξεκινάει η κέτωση στον οργανισμό, ενδέχεται να αντιμετωπίσετε μια σειρά από αρνητικά συμπτώματα. Αυτά συχνά περιγράφονται “γρίπη των χαμηλών υδατανθράκων”, ή “γρίπη κέτωσης”, επειδή μοιάζουν με τα συμπτώματα της γρίπης.
Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:
Πονοκέφαλο
Κούραση
Ομίχλη εγκεφάλου
Αυξημένη πείνα
Κακή ποιότητα ύπνου
Ναυτία
Μειωμένη σωματική απόδοση
Αυτά τα προβλήματα ενδέχεται να αποθαρρύνουν τους ανθρώπους από το να συνεχίσουν να ακολουθούν μια δίαιτα, ακόμα και πριν αρχίσουν να βλέπουν τα οφέλη της στο σώμα και στην… ζυγαριά. Ωστόσο, η “γρίπη των χαμηλών υδατανθράκων” συνήθως περνάει μέσα σε λίγες ημέρες.
Κετογονική δίαιτα και δυσάρεστη αναπνοή
Μία από τις πιο συχνές ανεπιθύμητες παρενέργειες στην κέτωση είναι δυσάρεστη αναπνοή. Προκαλείται από ένα είδος κετόνης, την ακετόνη, που είναι υποπροϊόν του μεταβολισμού του λίπους.
Τα επίπεδα ακετόνης στο αίμα είναι αυξημένα κατά την κέτωση. Ως εκ τούτου ο οργανισμός επιχειρεί να απαλλαγεί από κάποιες από αυτές μέσω της εκπνοής.
Περιστασιακά, ο ιδρώτας και τα ούρα μπορεί επίσης να αρχίσουν να μυρίζει περίεργα. Η ακετόνη έχει μια χαρακτηριστική μυρωδιά, είναι η χημική ουσία που δίνει στο γνωστό σε όλους “ασετόν”, την έντονη οσμή του.
Κατά κανόνα, η δυσάρεστη αναπνοή στην κέτωση υποχωρεί μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Πιθανές μυικές κράμπες στα πόδια
Κατά την κέτωση, μερικοί άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν κράμπες στα πόδια. Αυτές συνήθως συνδέονται με την αφυδάτωση και την απώλεια ανόργανων συστατικών, επειδή η κέτωση προκαλεί μια μείωση του βάρους του νερού του σώματος.
Το γλυκογόνο, η μορφή αποθήκευσης της γλυκόζης στους μύες και στο ήπαρ, δεσμεύει το νερό. Αυτό αποβάλλεται από τον οργανισμό, όταν μειώνεται η πρόσληψη υδατανθράκων και είναι ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους χάνετε βάρος γρήγορα κατά την πρώτη εβδομάδα μιας δίαιτας που είναι πολύ χαμηλή σε υδατάνθρακες.
Πιθανά προβλήματα στην πέψη
Κάθε διαιτητική αλλαγή μπορεί μερικές φορές να οδηγήσει σε πεπτικά προβλήματα. Αυτό ισχύει και για την κετογονική δίαιτα με την δυσκοιλιότητα να είναι η πιο κοινή παρενέργεια στην αρχή.
Η πιο πιθανή εξήγηση για αυτό είναι ότι δεν καταναλώνετε αρκετές φυτικές ίνες και δεν πίνετε αρκετά υγρά.
Μερικοί άνθρωποι μπορεί επίσης να έχουν και διάρροια, αλλά αυτό είναι λιγότερο συχνό.
Αν έχετε κάνει δραστικές αλλαγές στη διατροφή σας, προκειμένου να βάλετε τον οργανισμό σας σε διαδικασία κέτωσης, είναι πιο πιθανό ότι θα έχετε παρόμοια πεπτικά συμπτώματα στην αρχή. Παρόλα αυτά, αυτά τα προβλήματα στην πέψη περνάνε συνήθως μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Αυξημένος καρδιακός ρυθμός
Μερικοί άνθρωποι βιώνουν επίσης αυξημένο καρδιακό ρυθμό ως παρενέργεια της κέτωσης. Αυτό μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων στην κετογονική δίαιτα.
Η αφυδάτωση είναι μια κοινή αιτία, όπως επίσης και η χαμηλή πρόσληψη αλατιού και η αυξημένη κατανάλωση καφέ.
Εάν το πρόβλημα δεν σταματά, ίσως χρειαστεί να αυξήσετε την πρόσληψη υδατανθράκων σας.
Άλλες παρενέργειες από μια κετογονική δίαιτα Κετοξέωση: Υπάρχει μικρή πιθανότητα να εκδηλώσουν κετοξέωση (μια σοβαρή κατάσταση που εμφανίζεται στον μη ελεγχόμενο διαβήτη) γυναίκες που θηλάζουν. Αυτό πιθανότατα προκαλείται από μια δίαιτα πολύ χαμηλή σε υδατάνθρακες. Ωστόσο, είναι εξαιρετικά σπάνιο.
Πέτρες στα νεφρά: Αν και ασυνήθιστο, ορισμένα παιδιά με επιληψία αναπτύσσουν πέτρες στα νεφρά σε μια κετογονική δίαιτα.
Αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης: Σε μερικούς ανθρώπους αυξάνεται η ολική και η “κακή” (LDL) χοληστερόλη.
Πρόγραμμα κετογονικής δίαιτας 14 ημερών:
Ημέρα 1η
Πρωινό: 2 φρυγανιές chia και λιναρόσπορου με 4 φέτες μορταδέλα.
Μεσημεριανό: Σαλάτα με 100 γρ. σαρδέλες κονσέρβα σε ελαιόλαδο, 2 φλ. ωμά πράσινα λαχανικά (μαρούλι, baby σπανάκι, ρόκα, βαλεριάνα), 1/2 αβοκάντο με 1 κ.σ. ελαιόλαδο και 1 κ.σ. μηλόξιδο.
Επιδόρπιο: Ζελέ με γλυκαντικό σουκραλόζη σερβιρισμένο με 1 κ.σ. χτυπημένη κρέμα γάλακτος με 35% λιπαρά
Ημέρα 2η
Πρωινό: 2-3 μάφιν αβγού τυρί, μπέικον ή 2 αβγά βραστά με 2 φέτες μορταδέλα.
Μεσημεριανό: Σαλάτα με 100 γρ. ψητό μπούτι κοτόπουλου, 2 φλ. ωμά πράσινα λαχανικά (μαρούλι, baby σπανάκι, ρόκα, βαλεριάνα), 1/2 αβοκάντο με 1 κ.σ. ελαιόλαδο και 1 κ.σ. μηλόξιδο.
Βραδινό: 125 γρ. σαρδέλες ή γαύρος ψητός στο φούρνο με ρίγανη και 1 κ.σ. ελαιόλαδο με 2/3 φλ. χόρτα σοταρισμένος με 1 κ.σ. ελαιόλαδο.
Επιδόρπιο: Ζελέ με γλυκαντικό σουκραλόζη σερβιρισμένο με 1 κ.σ. χτυπημένη κρέμα γάλακτος με 35% λιπαρά.
Ημέρα 3η
Πρωινό: 2 φρυγανιές chia και λιναρόσπορου με 4 φέτες μορταδέλα.
Μεσημεριανό: Σαλάτα με 100 γρ. σαρδέλες κονσέρβα σε ελαιόλαδο, 2 φλ. ωμά πράσινα λαχανικά (μαρούλι, baby σπανάκι, ρόκα, βαλεριάνα), 1/2 αβοκάντο με 1 κ.σ. ελαιόλαδο και 1 κ.σ. μηλόξιδο.
Βραδινό: 100 γρ. μοσχαρίσιο συκώτι με 2/3 φλ. ψητά μανιτάρια σοταρισμένα με 1 κ.σ. βούτυρο.
Επιδόρπιο: Ζελέ με γλυκαντικό σουκραλόζη σερβιρισμένο με 1 κ.σ. χτυπημένη κρέμα γάλακτος με 35% λιπαρά.
Ημέρα 4η
Πρωινό: Τοστ με ψωμί λιναρόσπορου κομμένο στη μέση με 2 φέτες μορταδέλα.
Μεσημεριανό: Σαλάτα με 100 γρ. έτοιμη καπνιστή πέστροφα, 2 φλ. ωμά πράσινα λαχανικά (μαρούλι, baby σπανάκι, ρόκα, βαλεριάνα), 1/2 αβοκάντο με 1 κ.σ. ελαιόλαδο και 1 κ.σ. μηλόξιδο.
Βραδινό: Ομελέτα (3 αβγά) με 1/3 φλ. σπανάκι και 1/3 φλ. μανιτάρια, όλα μαγειρεμέ- να με 1 κ.σ. βούτυρο.
Επιδόρπιο: Ζελέ με γλυκαντικό σουκραλόζη σερβιρισμένο με 1 κ.σ. χτυπημένη κρέμα γάλακτος με 35% λιπαρά.
Ημέρα 5η
Πρωινό: 2-3 μάφιν αβγού τυρί, μπέικον ή 2 αβγά βραστά με 2 φέτες μορταδέλα.
Μεσημεριανό: Τοστ με ψωμί λιναρόσπορου κομμένο στη μέση με 2 φέτες μορταδέλα και 2 φύλλα μαρούλι.
Βραδινό: 125 γρ. μπιφτέκι με κιμά μόνο (όχι άπαχος). Αλάτισε μόνο απέξω το μπιφτέκι για να γίνει ζουμερό. Ψήσε σε δυνατή φωτιά σε τηγάνι ή ψηστιέρα. Συνόδευσε με 2/3 φλ. βρασμένο μπρόκολο ή κολοκυθάκια ή χόρτα με ελαιόλαδο και μηλόξιδο.
Επιδόρπιο: Ζελέ με γλυκαντικό σουκραλόζη σερβιρισμένο με 1 κ.σ. χτυπημένη κρέμα γάλακτος με 35% λιπαρά.
Ημέρα 6η
Πρωινό: 2 φρυγανιές chia και λιναρόσπορου με 4 φέτες μορταδέλα.
Μεσημεριανό: Τοστ με φοκάτσια-ψωμί λιναρόσπορου κομμένο στη μέση με 2 φέτες μορταδέλα και 2 φύλλα μαρούλι.
Βραδινό: 2 καλαμάκια μπούτι κοτόπουλου με 2 φλ. ωμά πράσινα λαχανικά (μαρούλι, baby σπανάκι, ρόκα, βαλεριάνα), 1/2 αβοκάντο με 1 κ.σ. ελαιόλαδο και 1 κ.σ. μηλόξιδο.
Επιδόρπιο: Ζελέ με γλυκαντικό σουκραλόζη σερβιρισμένο με 1 κ.σ. χτυπημένη κρέμα γάλακτος με 35% λιπαρά.
Ημέρα 7η
Πρωινό: Ομελέτα (2 αβγά) με 2 φέτες μπέικον.
Μεσημεριανό: Μπούτι αρνάκι γάλακτος ψημένο σε λαδόκολλα με 2 φλ. ωμά πράσινα λαχανικά (μαρούλι, baby σπανάκι, ρόκα, βαλεριάνα), 1/2 αβοκάντο με 1 κ.σ. ελαιόλαδο και 1 κ.σ. μηλόξιδο.
Βραδινό: 125 γρ. σαρδέλες ή γαύρος ψητός στο φούρνο με ρίγανη και 1 κ.σ. ελαιόλαδο με 2/3 φλ. χόρτα σοταρισμένος με 1 κ.σ. ελαιόλαδο.
Επιδόρπιο: Ζελέ με γλυκαντικό σουκραλόζη σερβιρισμένο με 1 κ.σ. χτυπημένη κρέμα γάλακτος με 35% λιπαρά.
Ημέρα 8η
Πρωινό: 2 φρυγανιές chia και λιναρόσπορου με 4 φέτες μορταδέλα.
Μεσημεριανό: Σαλάτα με 100 γρ. σαρδέλες κονσέρβα σε ελαιόλαδο, 2 φλ. ωμά πράσινα λαχανικά (μαρούλι, baby σπανάκι, ρόκα, βαλεριάνα), 1/2 αβοκάντο με 1 κ.σ. ελαιόλαδο και 1 κ.σ. μηλόξιδο.
Βραδινό: Κοτόπουλο μπούτι ψημένο στο φούρνο (120 γρ.) με 2 φλ. ωμά ανάμεικτα πράσινα λαχανικά (μαρούλι, baby σπανάκι, ρόκα, βαλεριάνα), 1/2 αβοκάντο, 1 κ.σ. ελαιόλαδο και 1 κ.σ. μηλόξιδο.
Επιδόρπιο: Ζελέ με γλυκαντικό σουκραλόζη σερβιρισμένο με 1 κ.σ. χτυπημένη κρέμα γάλακτος με 35% λιπαρά.
Πριν ξεκινήσετε ένα πρόγραμμα κετογονική δίαιτα επιβάλλεται να επισκεφθείτε τον γιατρό ή τον διατροφολόγο σας. Δεν είναι όλες οι διατροφές κατάλληλες για όλους τους ανθρώπους και δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις ανθρώπων που ξεκίνησαν κάποια διατροφή και απόκτησαν σημαντικά προβλήματα υγείας.