Το Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου είναι μια γαστρεντερική διαταραχή που προσβάλλει τη λειτουργία του λεπτού και παχύ εντέρου, κυρίως σε ενήλικες γυναίκες της τέταρτης και πέμπτης δεκαετίας της ζωής τους.
Εκδηλώνεται με αρκετά και διαφορετικά συμπτώματα, όπως κοιλιακό άλγος και κράμπες που σχετίζονται με ανωμαλίες στις κινήσεις του εντέρου, δυσκοιλιότητα ή διάρροια είτε και εναλλαγή των δύο καθώς και μετεωρισμό.
Μολονότι δεν θεραπεύεται ολοκληρωτικά και δημιουργεί προβλήματα στην καθημερινότητα, είναι ευτυχές γεγονός πως δεν εξελίσσεται σε φλεγμονώδη νόσο του εντέρου ή καρκίνο παχέος εντέρου. Ωστόσο, εφόσον κάποιος διαγνωστεί με το σύνδρομο, μπορεί με κάποιες παρεμβάσεις να ανακουφιστεί από τα ενοχλητικά συμπτώματα.
Σύμφωνα με τον Δρ. Anthony Lembo, γαστρεντερολόγο στο Ιατρικό κέντρο Beth Israel Deaconess του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, οι αλλαγές και παρεμβάσεις αφορούν τρεις τομείς:
1. Διατροφή: Οι διατροφικές συνήθειες είναι το Α και το Ω. Αποφύγετε σοκολάτα, αλκοόλ, καφεΐνη, γαλακτοκομικά προϊόντα, τηγανητά, λιπαρά τρόφιμα, αναψυκτικά, χυμούς φρούτων και ενεργειακά ποτά. Επιπλέον, ωφέλιμη θα ήταν η μείωση μια ομάδας μη απορροφήσιμων υδατανθράκων (ολιγοσακχαρίτες, δισακχαρίτες, μονοσακχαρίτες και πολυόλες) γνωστών και ως FODMAPs. Πρόκειται για υδατάνθρακες που απορροφώνται ελάχιστα ή καθόλου από λεπτό έντερο περνώντας απευθείας στο παχύ, και ευθύνονται για συμπτώματα όπως διάρροια, φούσκωμα, κοιλιακό άλγος και μετεωρισμό. Μια μετα-ανάλυση στο Gastroenterology & Hepatology το 2017 έδειξε την ευεργετική δράση μιας δίαιτας αποφυγής τους για το 50% έως 86% των ατόμων με Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.
Η δίαιτα μειωμένων FODMAPs λειτουργεί σε δύο φάσεις. Πρώτον, αποβάλλετε όλα τα FODMAP από τη διατροφή σας για δύο έως τέσσερις εβδομάδες. Δεύτερον, σταδιακά επαναφέρετε συγκεκριμένα FODMAPs ένα προς ένα σε διάστημα έξι έως οκτώ εβδομάδων, ανάλογα με την ανοχή σας και με τα τρόφιμα που σας δημιουργούν πρόβλημα.
2. Διαχείριση άγχους: Το άγχος όχι μόνο μπορεί να αποτελέσει αιτία των συμπτωμάτων, αλλά συχνά αυξάνει την ένταση και διάρκειά τους. Κάποιες πρακτικές συμβουλές για τη διαχείριση του άγχους αποτελούν:
Η γιόγκα, σύμφωνα με μελέτη του 2015 (European Journal of Integrative Medicine), άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου που έκαναν συνεδρίες γιόγκα διάρκειας μίας ώρας επί τρεις ημέρες την εβδομάδα για 12 εβδομάδες είχαν μικρότερης έντασης συμπτώματα και βελτιωμένη ποιότητα ζωής. Ο συνδυασμός στάσεων γιόγκα και ασκήσεων ελέγχου αναπνοής πέτυχε τη μείωση του άγχους, σύμφωνα με τα ευρήματα.
Ο διαλογισμός, όπως έδειξε μελέτη του 2015 (PLOS ONE), άτομα με το σύνδρομο παρακολούθησαν ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα χαλάρωσης που περιλάμβανε διαλογισμό και ασκήσεις αναπνοής , ενώ τους συστήθηκε να υιοθετήσουν μια ρουτίνα του προγράμματος για 15 έως 20 λεπτά κάθε μέρα στο σπίτι. Μετά από εννέα εβδομάδες, σημειώθηκαν πολύ χαμηλότερα επίπεδα άγχους που σχετίζονται με το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.
3. Γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία: Αυτού του τύπου ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση του άγχους βελτιώνοντας τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε δύσκολες καταστάσεις. Μια μελέτη του 2015 ( Clinical Gastroenterology and Hepatology) διαπίστωσε ότι τέσσερις εβδομάδες συνεδριών μείωσαν τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων στους ασθενείς με το σύνδρομο, για ένα διάστημα που έφτασε έως και τους τρεις μήνες.
4. Φαρμακευτική αγωγή και συμπληρώματα διατροφής: Συμπληρώματα φυτικών ινών και καθαρτικά μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας. Πιθανή εναλλακτική αποτελούν τα προβιοτικά, που θεωρείται ότι συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του εντέρου αποκαθιστώντας διαταραχές στο μικροβίωμα του εντέρου και, πιθανώς, ενισχύοντας το ανοσοποιητικό σύστημα. Ωστόσο, καλό είναι να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας πριν ξεκινήσετε τη λήψη τους.