Συναγερμός έχει σημάνει στις υγειονομικές Αρχές της χώρας, μετά την θλιβερή είδηση του θανάτου του 8χρονου στην Ημαθία από στρεπτόκοκκο. Είναι το έκτο θύμα στη χώρα μας από την αρχή της χρονιάς.
Είναι χαρακτηριστικό πως ο ΕΟΔΥ απέστειλε ενημερωτικό σημείωμα με οδηγίες σε όλα τα νοσηλευτικά ιδρύματα της χώρας σχετικά με την αναγκαιότητα να δηλώνονται όλα τα περιστατικά της διεισδυτικής λοίμωξης από στρεπτόκοκκο ομάδας Α. Επίσης δόθηκαν οδηγίες στις Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας σχετικά με τη διαχείριση κρουσμάτων iGAS στο οικιακό και σχολικό περιβάλλον.
Ο στρεπτόκοκκος της ομάδας Α, γνωστός και ως πυογόνος στρεπτόκοκκος ή GAS (Group A Streptococcus) είναι ένα βακτήριο που μπορεί να προκαλέσει διάφορες λοιμώξεις στον άνθρωπο, συνήθως ήπιες αλλά σε σπάνιες περιπτώσεις πολύ σοβαρές, ακόμη και θανατηφόρες αν δεν αντιμετωπιστούν κατάλληλα. Σε ένα μικρό ποσοστό (1-5%) ατόμων το βακτήριο εντοπίζεται στον φάρυγγα ή το δέρμα τους ή και σε άλλα σημεία, χωρίς να νοσούν, αποτελούν δηλαδή αυτά τα άτομα υγιείς φορείς του βακτηρίου.
Ποια τα συμπτώματα του στρεπτόκοκκου
Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α συνήθως προκαλεί λοιμώξεις όπως φαρυγγοαμυγδαλίτιδα (strep throat), πυρετό και δερματικό εξάνθημα γνωστό ως οστρακιά (scarlet fever), δερματικές λοιμώξεις όπως μολυσματικό κηρίο (impetigo) και κυτταρίτιδα (cellulitis), δηλαδή φλεγμονή της επιδερμίδας και του υποδόριου λίπους.
Τα συμπτώματα που θα παρουσιάσει το πάσχον άτομο είναι ανάλογα με το είδος της λοίμωξης που θα του προκαλέσει το βακτήριο. Για παράδειγμα η φαρυγγοαμυγδαλίτιδα εκδηλώνεται με πυρετό, κυνάγχη (πονόλαιμο), δυσκαταποσία, διόγκωση των αμυγδαλών με λευκωπό επίχρισμα, διόγκωση των λεμφαδένων και αιμορραγικά στίγματα (πετέχειες) στην υπερώα.
Σε σπάνιες περιπτώσεις ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α μπορεί να προκαλέσει διεισδυτική νόσο στον άνθρωπο (iGAS-invasive Group A Streptococcus) , δηλαδή πολύ σοβαρή λοίμωξη που χωρίς την κατάλληλη και άμεση αντιμετώπιση μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο. Μορφές διεισδυτικής νόσου του βακτηριδίου αποτελούν η νεκρωτική περιτονίτιδα (necrotizing fasciitis) και το στρεπτοκοκκικό σύνδρομο τοξικής καταπληξίας (Streptococcal Toxic Shock Syndrome).
Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας εάν:
Τα συμπτώματα του παιδιού δεν παρουσιάζουν βελτίωση
Το παιδί σας τρώει λιγότερο από το κανονικό
Το παιδί σας παρουσιάζει σημάδια αφυδάτωσης
Το μωρό σας είναι κάτω των 3 μηνών και έχει θερμοκρασία 38℃ ή είναι μεγαλύτερο από 3 μηνών και έχει θερμοκρασία 39 ℃ ή υψηλότερη
Το παιδί σας φαίνεται πολύ κουρασμένο ή ευερέθιστο
Τα πρώιμα σημεία και συμπτώματα του διεισδυτικού στρεπτόκοκκου της ομάδας Α (iGAS) περιλαμβάνουν:
υψηλός πυρετός
σοβαρούς μυϊκούς πόνους
πόνο σε μια περιοχή του σώματος
ερυθρότητα στο σημείο μιας πληγής
εμετός ή διάρροια
Πώς μεταδίσεται ο στρεπτόκοκκος
Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α μεταδίδεται μέσω:
Των μολυσμένων σταγονιδίων από τις εκκρίσεις ασθενών
Της επαφής με επιμολυσμένες επιφάνειες
Την επαφή με μολυσμένες δερματικές βλάβες ασθενών
Από υγιείς φορείς του βακτηρίου
Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α μεταδίδεται πολύ πιο εύκολα από άτομα που είναι συμπωματικά και νοσούν, παρά από υγιείς φορείς του βακτηρίου.
Όπως προκύπτει από τις αναφορές Διεθνών και Ευρωπαϊκών φορέων Δημόσιας Υγείας (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων), από τον Σεπτέμβριο του 2022 παρατηρείται αύξηση των περιπτώσεων διεισδυτικής λοίμωξης από στρεπτόκοκκο ομάδας Α (iGAS) σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες. Κατά την ίδια περίοδο αναφέρθηκαν αρκετοί θάνατοι σε παιδιά κάτω των 10 ετών στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, την Ιρλανδία. Ενδεικτικά, στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν καταγραφεί από τις αρχές του έτους 48 θάνατοι παιδιών από το συγκεκριμένο μικρόβιο.
Έτσι, «στην Ελλάδα εφέτος έχουμε προς το παρόν έξι θανάτους, αλλά δε γνωρίζουμε πόσους είχαμε προηγούμενες χρονιές. Αντίστοιχα, στο Ηνωμένο Βασίλειο έχασαν τη ζωή τους 48 παιδιά, χωρίς να ξέρουμε πέρυσι πόσα ήταν», σημειώνουν χαρακτηριστικά πηγές από τον ΕΟΔΥ.
Τι να προσέχουν οι γονείς
Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, ο 8χρονος που έχασε τη μάχη για τη ζωή του στο Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης, δεν είχε κάποιο άλλο υποκείμενο νόσημα. Ανήκει στα σπάνια αυτά περιστατικά, όπως σημειώνουν οι ειδικοί, που έχουν κεραυνοβόλο εξέλιξη, κάτι που ορίζει η βιβλιογραφία και η ιατρική γνώση. Ακριβώς το σημείο αυτό, όμως, δηλαδή οι σπάνιες αλλά πολύ σοβαρές επιπλοκές που μπορεί να οδηγήσουν σε θάνατο είναι που προβληματίζει τους γονείς και αναρωτιούνται για το ποια είναι η… κόκκινη γραμμή για να ξεφύγει η λοίμωξη από στρεπτόκοκκο.
«Δε γνωρίζουμε για ποιο λόγο ο στρεπτόκοκκος έδειξε εφέτος το άγριο πρόσωπό του. Ορισμένα παθογόνα συχνά δεν είναι στον έλεγχό μας. Ο στρεπτόκοκκος μπορεί να φύγει και να μπει στην κυκλοφορία του αίματος. Γιατί θα ξεφύγει είναι ένα πολυπαραγοντικό ζήτημα», σημειώνει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων, Κωνσταντίνος Νταλούκας, και προσθέτει: «Συνήθως τα μεγαλύτερα παιδιά προσβάλλονται από τον στρεπτόκοκκο Α, ενώ ο στρεπτόκοκκος Β μολύνει κυρίως νεογέννητα. Πονόλαιμος και πυρετός είναι τα δύο πιο συνηθισμένα συμπτώματα. Εάν μια λοίμωξη προχωρήσει μπορεί να εκδηλωθούν και έμετοι. Διαπιστώνουμε τη λοίμωξη με strep test. Εάν βγει αρνητικό, γίνεται καλλιέργεια».
Ο κ. Νταλούκας εξηγεί τι πρέπει να προσέχουν οι γονείς. Όπως σημειώνει, όταν ένα παιδί έχει πυρετό, τότε κάτι συμβαίνει. Επομένως, κρίνεται αναγκαίο είτε να επισκεφτεί είτε να επικοινωνήσει με τον παιδίατρο που θα του δώσει οδηγίες. «Υπάρχει μια λανθασμένη αντίληψη να περιμένουν τρεις ημέρες να πέσει ο πυρετός. Στις περισσότερες περιπτώσεις πυρετού, κρύβεται μια απλή ίωση από πίσω. Αυτό, όμως, θα το κρίνει ο γιατρός. Εκείνος θα λάβει την ευθύνη για να περιμένουν οι γονείς λίγα 24ωρα. Είναι μια συνηθισμένη παγίδα αυτή. Από την πρώτη ημέρα πυρετού, συμβουλευόμαστε τον παιδίατρο».
Επιπλέον, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων συμβουλεύει τους γονείς να μην παίρνουν μόνοι τους strep tests από τα φαρμακεία. Για την ακρίβεια, η Ένωση ζητά τη διακοπή πώλησης τεστ για τον στρεπτόκοκκο από τα φαρμακεία. «Κάνει ένας γονέας το τεστ, παίρνει τον παιδίατρο λέει ότι υπάρχει θετικό αποτέλεσμα και ζητά αντιβίωση. Δε γίνεται έτσι η διάγνωση. Υπάρχει και αυτό που λέγεται φορεία. Όποιος φέρει το μικρόβιο δε σημαίνει ότι θα εκδηλώσει νόσο. Είναι οι λεγόμενοι υγιείς μικροβιοφορείς. Δε θεραπεύεται η φορεία. Συνεπώς τα αντιβιοτικά πρέπει να δίνονται μετά από κλινική εξέταση», τονίζει.
Συσσωρευμένη εξάντληση από ιώσεις στα παιδιά
Επικοινωνία με τον παιδίατρο, «χωρίς να χάνεται το μέτρο και να είμαστε σε πανικό με τον πρώτο πονόλαιμο» συμβουλεύει τους γονείς, με τη σειρά της, η παιδίατρος και αντιπρόεδρος της Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής, Άννα Παρδάλη. Η ίδια υποστηρίζει ότι αυτή η εποχή χαρακτηρίζεται από μεγάλη νοσηρότητα. Αδενοϊοί και εντεροϊοί είναι στα…πάνω τους, οι ιώσεις διαδράμουν έντονα και κρατούν πολύ.
«Δημιουργείται ένας καταρράκτης διαδοχικών αντιδράσεων στο παιδί που είναι ήδη εξαντλημένο από τις πολλές ιώσεις», αναφέρει. Σημειώνει δε ότι οι παιδίατροι «φοβούνται» τον στρεπτόκοκκο γιατί είναι ένας ιός που μπορεί να προκαλέσει σοβαρή λοίμωξη, ενώ πρόκληση αποτελεί το γεγονός ότι εξελίσσεται την άνοιξη και προς το καλοκαίρι και έρχεται πίσω από τις υπόλοιπες ιώσεις του χειμώνα. «Μετά από όλη αυτή την εξάντληση που έχουν τα παιδιά, σε κάποια ο στρεπτόκοκκος μπορεί να έχει πιο ακραία έκφραση», τονίζει η κυρία Παρδάλη και εξηγεί ότι μετά την πανδημία παρατηρήθηκε «βίαιη συμπεριφορά» συνολικά όλων των ιώσεων.
