Το σκληρόδερμα είναι μία αυτοάνοση πάθηση, για την οποία δεν γνωρίζουμε πολλά, ούτε για τα συμπτώματα που έχει.
Η Ελληνική Εταιρεία Αντιρευματικού Αγώνα (ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α) αναφέρει ότ, το σκληρόδερμα είναι μία χρόνια αυτοάνοση πάθηση, δηλαδή προκαλείται από το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς. Μπορεί να είναι εντοπισμένο ή συστηματικό.
Το εντοπισμένο σκληρόδερμα προσβάλει μόνο το δέρμα, ενώ το συστηματικό διάφορα όργανα και ιστούς του σώματος (οισοφάγο, στομάχι, έντερο, ήπαρ, καρδιά).
Η συχνότητα εμφάνισης της νόσου υπολογίζεται από 1 περιστατικό ανά 10.000 έως 1 περιστατικό ανά 30.000 άτομα του γενικού πληθυσμού. Αυτό σημαίνει στην πράξη ότι στη χώρα μας νοσούν ετησίως περίπου 100 άτομα, ενώ ο συνολικός αριθμός των πασχόντων υπολογίζεται σε 1.500.
Οι αριθμοί αυτοί όμως μπορεί να μην αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα, λαμβάνοντας υπόψη ότι η διάγνωση της νόσου συχνά καθυστερεί πολύ.
Το σκληρόδερμα προσβάλλει συνήθως άτομα ηλικίας 40-60 ετών. Η πλειονότητα των πασχόντων είναι γυναίκες (κατά μέσον όρο είναι τετραπλάσιες από τους άνδρες). Στις νεώτερες ηλικίες οι γυναίκες ασθενείς είναι ακόμα περισσότερες.
Η ακριβής αιτία της νόσου παραμένει άγνωστη. Ωστόσο, πιστεύεται ότι εμπλέκονται γενετικά και περιβαλλοντικά αίτια.
Το σκληρόδερμα μπορεί να προκαλέσει διάφορα συμπτώματα, τα οποία κατά τα πρώτα χρόνια της νόσου συνήθως δεν είναι τυπικά. Αυτό έχει ως συνέπεια να δυσχεραίνει πολύ η διάγνωση και να παρατηρούνται καθυστερήσεις.
Προοδευτική σκλήρυνση και πάχυνση του δέρματος στα χέρια, το πρόσωπο και τα πόδια. Τα δάκτυλα εμφανίζονται σκληρά και πρησμένα.
Εναλλαγές του χρώματος στο δέρμα των δακτύλων σε χέρια και πόδια. Οι εναλλαγές αυτές σηματοδοτούν το σύνδρομο (ή φαινόμενο) Raynaud. Το δέρμα αρχικά γίνεται λευκό, στη συνέχεια μελανό και ύστερα κόκκινο. Η εναλλαγή αυτή κατά κανόνα συμβαίνει κατά την έκθεση του πάσχοντος στο κρύο.
Οι ασθενείς με συστηματικό σκληρόδερμα εκδηλώνουν κάποια στιγμή στην πορεία της νόσου και άλλα συμπτώματα, αναλόγως με το όργανο του σώματος που έχει προσβληθεί από τη νόσο.
Η διάγνωση γίνεται από εξειδικευμένο ιατρό, με τη βοήθεια του ιατρικού ιστορικού, της κλινικής εξέτασης και διαγνωστικών εξετάσεων.
Το σκληρόδερμα μπορεί να έχει σοβαρές επιπλοκές. Δύο από αυτές είναι η πνευμονική αρτηριακή υπέρταση και τα δακτυλικά έλκη.
Η πνευμονική αρτηριακή υπέρταση προσβάλλει περίπου έναν στους δέκα ασθενείς, ενώ τα δακτυλικά έλκη τουλάχιστον έναν στους τρεις.
Δυστυχώς για το σκληρόδερμα δεν υπάρχει έως στιγμής κάποια θεραπεία. Υπάρχουν, όμως, πολλές αποτελεσματικές θεραπείες για τα επιμέρους συμπτώματά του, τονίζει η ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α.