Η σουβλιά στα πλευρά είναι ένας έντονος πόνος που μπορεί να νιώσει κάποιος όταν γυμνάζεται και πολλές φορές μπορεί να του κόψει μέχρι και την ανάσα.
Όπως εξηγεί ο αθλητικός φυσιολόγος Christopher Travers, από την Cleveland Clinic στο Οχάιο, ο πόνος στα πλευρά (side stitch) είναι ο επώδυνος σπασμός του διαφράγματος. Το διάφραγμα είναι ο πανίσχυρος μυς που χωρίζει τον θώρακα από την κοιλιά.
«Ο πόνος στα πλευρά είναι ένας αβλαβής, αλλά ανυπόφορος πόνος, που συνήθως εντοπίζεται στην μία πλευρά του κορμού, ακριβώς στο ή κάτω από το σημείο όπου τελειώνουν οι πλευρές», λέει. «Περισσότεροι από έξι στους δέκα ασκουμένους τον εκδηλώνουν σχεδόν πάντοτε στην ίδια πλευρά του σώματος. Ο πόνος στα πλευρά στην δεξιά μεριά του σώματος είναι δύο φορές πιο συχνός απ’ ό,τι στα αριστερά».
Ο πόνος στα πλευρά κατά την άσκηση είναι πολύ συνηθισμένος. Σε μία μελέτη με 965 αθλητές, ο πόνος στα πλευρά (ή πλευροδυνία από άσκηση) αναφέρθηκε ως σύμπτωμα που είχαν βιώσει κατά το τελευταίο έτος από:
Το 69% των δρομέων
Το 75% των κολυμβητών
Το 32% των ποδηλατών
Το 52% των ασχολούμενων με dance aerobic (είναι συνδυασμός αεροβικής με χορούς)
Το 47% των καλαθοσφαιριστών
Το 62% των ιππέων
Επομένως, αν γυμνάζεστε είναι πολύ πιθανό αργά ή γρήγορα να τον νιώσετε κι εσείς, αν δεν το έχετε υποστεί ήδη. Γιατί όμως συμβαίνει αυτός ο σπασμός του διαφράγματος;
«Δεν υπάρχει ένας μεμονωμένος λόγος για τον οποίο εμφανίζεται ο πόνος στα πλευρά», απαντά ο κ. Travers. «Η επικρατούσα θεωρία είναι πως προκαλείται επειδή αυξάνεται η ροή αίματος στο ήπαρ και τον σπλήνα. Μία άλλη θεωρία είναι ότι ο πόνος στα πλευρά αναπτύσσεται επειδή τα εσωτερικά όργανα τραβούν το διάφραγμα. Σε αυτή την περίπτωση, όμως, δεν εξηγείται για ο πόνος εκδηλώνεται συχνά και κατά την κολύμβηση».
Υπάρχει επίσης ενδεχόμενο να προκληθεί ο πόνος από διαταραχή στην ισορροπία των ηλεκτρολυτών (κάλιο, νάτριο, ασβέστιο) στο αίμα. Αυτό μπορεί π.χ. να συμβεί αν πίνετε πάρα πολύ νερό κατά την άσκηση ή αντιθέτως αν είστε αφυδατωμένοι.
Άλλοι παράγοντες που μπορεί να παίξουν ρόλο είναι η κατανάλωση φαγητού πριν από την άσκηση και το χαμηλό επίπεδο φυσικής κατάστασης.
Όποια κι αν είναι η αιτία, για να αποφύγετε τον πόνο στα πλευρά κατά την άσκηση ο κ. Travers συνιστά τα εξής:
Να ελέγχετε την αναπνοή σας όταν γυμνάζεστε
Να κάνετε καλή προθέρμανση πριν αρχίσετε την άσκηση
Να μην τρώτε φαγητό πριν από το τρέξιμο ή άλλη άσκηση. Ένα σνακ φτωχό σε λίπη, πρωτεΐνες και φυτικές ίνες είναι αρκετό
Να πίνετε τακτικά μικρές γουλιές νερό στη διάρκεια της άσκησης, αλλά όχι απότομα μεγάλες ποσότητες.
Προγραμματίστε έξυπνα την πρόσληψη τροφής και υγρών. Να αποφεύγετε τις μεγάλες ποσότητες και των δύο 1-2 ώρες πριν από την άσκηση. Αν, όμως, έχετε ευαίσθητο στομάχι, ίσως πρέπει να παρατείνετε το διάστημα αυτό σε τουλάχιστον 3 ώρες.