Τα πάρκα των πόλεων και οι χώροι πρασίνου συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της ζέστης, στην ενίσχυση της βιοποικιλότητας και στην εμπέδωση μιας αίσθησης ηρεμίας στην αστική ζούγκλα – και επίσης συμβάλλουν στην επιβράδυνση της βιολογικής γήρανσης, σύμφωνα με μια μελέτη.
Διαπιστώθηκε ότι οι άνθρωποι που έχουν πρόσβαση σε χώρους πρασίνου είναι κατά μέσο όρο 2,5 χρόνια βιολογικά νεότεροι από εκείνους που δεν έχουν, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη στο Science Advances.
“Το να ζεις κοντά σε περισσότερο πράσινο μπορεί να σε βοηθήσει να είσαι νεότερος από την πραγματική σου ηλικία”, δήλωσε στο AFP η Kyeezu Kim, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και μεταδιδακτορική ερευνήτρια στην Ιατρική Σχολή Feinberg του Πανεπιστημίου Northwestern.
“Πιστεύουμε ότι τα ευρήματά μας έχουν σημαντικές επιπτώσεις για τον αστικό σχεδιασμό όσον αφορά την επέκταση των πράσινων υποδομών για την προώθηση της δημόσιας υγείας και τη μείωση των ανισοτήτων στην υγεία”.
Η έκθεση σε χώρους πρασίνου έχει συνδεθεί στο παρελθόν με καλύτερη καρδιαγγειακή υγεία και χαμηλότερα ποσοστά θνησιμότητας.
Πιστεύεται ότι παίζουν ρόλο η μεγαλύτερη σωματική δραστηριότητα και οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, αλλά το κατά πόσον τα πάρκα επιβράδυναν πραγματικά τη γήρανση σε κυτταρικό επίπεδο δεν ήταν σαφές.
Για να το διερευνήσει, η ομάδα πίσω από τη μελέτη εξέτασε τις χημικές τροποποιήσεις του DNA που είναι γνωστές ως μεθυλίωση.
Προηγούμενες εργασίες έχουν δείξει ότι τα λεγόμενα επιγενετικά ρολόγια που βασίζονται στη μεθυλίωση του DNA μπορούν να αποτελέσουν έναν καλό προγνωστικό δείκτη για καταστάσεις υγείας, όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο καρκίνος και η γνωστική λειτουργία, και αποτελούν έναν πιο ακριβή τρόπο μέτρησης της ηλικίας από ό,τι τα ημερολογιακά έτη.
Ο Kim και οι συνεργάτες του παρακολούθησαν περισσότερους από 900 λευκούς και μαύρους από τέσσερις αμερικανικές πόλεις – το Μπέρμιγχαμ της Αλαμπάμα, το Σικάγο, τη Μινεάπολη και το Όκλαντ της Καλιφόρνιας – από το 1986 έως το 2006.
Χρησιμοποιώντας δορυφορική απεικόνιση, η ομάδα αξιολόγησε πόσο κοντά ήταν οι διευθύνσεις κατοικίας των συμμετεχόντων στη γύρω βλάστηση και τα πάρκα. Στη συνέχεια, συνέδεσε τα δεδομένα αυτά με δείγματα αίματος που ελήφθησαν κατά τα έτη 15 και 20 της μελέτης, για να προσδιορίσει τη βιολογική τους ηλικία.
Η ομάδα κατασκεύασε στατιστικά μοντέλα για να αξιολογήσει τα αποτελέσματα και να ελέγξει άλλες μεταβλητές όπως η εκπαίδευση, το εισόδημα και παράγοντες συμπεριφοράς, όπως το κάπνισμα, που μπορεί να επηρέασαν τα αποτελέσματα.
Διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι των οποίων τα σπίτια περιβάλλονταν από 30% πράσινη κάλυψη σε ακτίνα 5 χιλιομέτρων (3 μιλίων) ήταν κατά μέσο όρο 2,5 χρόνια νεότεροι βιολογικά σε σύγκριση με εκείνους των οποίων τα σπίτια περιβάλλονταν από 20% πράσινη κάλυψη.
Τα οφέλη δεν ήταν ομοιόμορφα κατανεμημένα. Οι μαύροι που είχαν μεγαλύτερη πρόσβαση σε χώρους πρασίνου ήταν βιολογικά μόνο ένα χρόνο νεότεροι, ενώ οι λευκοί ήταν τρία χρόνια νεότεροι.
“Άλλοι παράγοντες, όπως το άγχος, οι ιδιότητες του περιβάλλοντος χώρου πρασίνου και άλλη κοινωνική υποστήριξη, μπορούν να επηρεάσουν το βαθμό των οφελών των χώρων πρασίνου όσον αφορά τη βιολογική γήρανση”, δήλωσε η Kim, προσθέτοντας ότι οι ανισότητες απαιτούν περαιτέρω μελέτη.
Για παράδειγμα, σε υποβαθμισμένες γειτονιές, τα πάρκα που χρησιμοποιούνται για παράνομες δραστηριότητες μπορεί να είναι λιγότερο πολυσύχναστα, αναιρώντας τα οφέλη.
Τα επόμενα βήματα θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τη διερεύνηση της σχέσης μεταξύ των χώρων πρασίνου και συγκεκριμένων αποτελεσμάτων για την υγεία, πρόσθεσε. Επίσης, δεν είναι ακόμη σαφές πώς ακριβώς το πράσινο μειώνει τη γήρανση, παρά μόνο ότι το κάνει, είπε.
Ο επιδημιολόγος Manuel Franco του Πανεπιστημίου Alcala της Ισπανίας και του Πανεπιστημίου Johns Hopkins χαρακτήρισε την έρευνα “καλά σχεδιασμένη μελέτη”.
“Έχουμε περισσότερα και καλύτερα επιστημονικά στοιχεία για να αυξήσουμε και να προωθήσουμε τη χρήση των αστικών χώρων πρασίνου”, δήλωσε ο Franco, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη.