Η ευλογιά των πιθήκων έκανε την εμφάνισή της δεύτερη φορά, μέσα σε δύο χρόνια, με τον ΠΟΥ να κρούει τον κώδωνα για παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη νόσο.
Ειδικότερα, ο ΠΟΥ συγκάλεσε συνεδρίαση της επιτροπής του για την αντιμετώπιση κρίσεων δημόσιας υγείας, αφιερωμένη στην mpox, σήμερα, Τετάρτη, καθώς η νόσος συνεχίζει να εξαπλώνεται σε χώρες της Αφρικής.
«Συγκλήθηκε η πρώτη συνεδρίαση το 2024 της επιτροπής αντιμετώπισης εκτάκτων καταστάσεων από τον γενικό διευθυντή του ΠΟΥ (…) όσον αφορά την αναζωπύρωση της mpox», υπογράμμισε ο οργανισμός σε ενημερωτικό σημείωμά του.
Η κατάσταση υγειονομικής έκτακτης ανάγκης διεθνούς εμβέλειας, είναι το υψηλότερο επίπεδο συναγερμού που μπορεί να κηρύξει ο ΠΟΥ, από τον γενικό διευθυντή του, κατόπιν εισήγησης της αρμόδιας επιτροπής.
Η νόσος είναι ιογενής, μεταδίδεται από ζώα στον άνθρωπο και μπορεί επίσης να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο, σε περίπτωση στενής σωματικής επαφής με πρόσωπο που είναι φορέας.
Νέο στέλεχος του ιού, που προκαλεί την mpox, που βαφτίστηκε «clade 1b» («παραλλαγή 1β»), βρέθηκε τον Σεπτέμβριο του 2023, στη ΛΔ Κονγκό, έπειτα σε γειτονικές χώρες, εγείροντας ανησυχία για την εξάπλωσή του.
Όπως επεσήμανε ο επικεφαλής του ΠΟΥ, η παραλλαγή 1β «προκαλεί πιο σοβαρή νόσηση από την παραλλαγή 2».
Η ΛΔ Κονγκό είναι η χώρα που πλήττεται περισσότερο, καθώς ως την 3η Αυγούστου, είχαν καταγραφεί 14.479 επιβεβαιωμένα ή ύποπτα κρούσματα και 455 θάνατοι.
Με βάση αυτούς τους αριθμούς, η ασθένεια έχει θνητότητα περί το 3%, σύμφωνα με την υπηρεσία δημόσιας υγείας της Αφρικανικής Ένωσης.
Η mpox – που εντοπίστηκε για πρώτη φορά σε άνθρωπο το 1970, στο τότε Ζαΐρ, τη σημερινή ΛΔ Κονγκό – έχει βασικό σύμπτωμα την εμφάνιση εξανθημάτων στα γεννητικά όργανα ή στο στόμα, ενώ μπορεί να συνοδεύεται επίσης από υψηλό πυρετό, κεφαλαλγία, μυαλγία, λεμφαδενοπάθεια κ.λπ..
Η παραλλαγή του ιού, που προκαλεί τη νόσο το τρέχον διάστημα, αποτελεί μετάλλαξη. Μέχρι σήμερα, η εξάπλωσή της περιορίζεται σε χώρες της δυτικής και της κεντρικής Αφρικής, με τους ασθενείς γενικά να μολύνονται από ζώα-φορείς του ιού.
Το 2022, παγκόσμια επιδημία της παραλλαγής 2 εξαπλώθηκε σε περίπου εκατό χώρες, όπου η νόσος δεν είναι ενδημική, κυρίως σε ομοφυλόφιλους και αμφιφυλόφιλους άνδρες.
Ο ΠΟΥ είχε κηρύξει το μέγιστο επίπεδο συναγερμού τον Ιούλιο του 2022, εξαιτίας της έξαρσης των κρουσμάτων σε διεθνές επίπεδο, προχώρησε στην άρση του έναν χρόνο αργότερα, τον Μάιο του 2023.
Η επιδημία είχε απολογισμό περίπου 140 νεκρούς επί συνόλου 90.000 κρουσμάτων.
Με αφορμή τη δημόσια συζήτηση που εξελίσσεται γύρω από την ευλογιά των πιθήκων, ο ΕΟΔΥ κρίνει σκόπιμο να επισημάνει, ότι ο στιγματισμός πολιτών ή συμπεριφορών δεν προάγει τη δημόσια υγεία, αλλά αντίθετα στιγματίζει συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, οδηγώντας σε εφησυχασμό άλλες ομάδες πολιτών, με συνέπεια να αυξάνεται ο κίνδυνος για τη διασπορά λοιμωδών νοσημάτων.
Η ευλογιά των πιθήκων μπορεί να προσβάλει οποιοδήποτε άτομο και δεν αφορά ούτε προέρχεται από συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού, τονίζει ο ΕΟΔΥ.
Οι τρόποι μετάδοσης της ευλογιάς των πιθήκων περιλαμβάνουν:
α. Στενή προσωπική επαφή
γ. Επαφή με μολυσμένες επιφάνειες ή αντικείμενα (π.χ. κλινοσκεπάσματα, είδη ρουχισμού/ιματισμού)
Η ευλογιά των πιθήκων δεν μεταδίδεται αμιγώς σεξουαλικά, αλλά μπορεί να μεταδοθεί μέσω σεξουαλικής επαφής κατά τη σωματική επαφή.
«Σε κάθε περίπτωση τα λοιμώδη νοσήματα δεν γνωρίζουν σύνορα και δεν κάνουν διακρίσεις στη μετάδοσή τους και για αυτό το λόγο τα προληπτικά μέτρα συστήνονται ανεξαιρέτως για όλη την κοινότητα», αναφέρει ο ΕΟΔΥ.