Η βακτηριακή λοίμωξη είναι η αιτία θανάτου του Δημήτρη Σούρα, χθες, Τρίτη, αλλά και της Ντέμης Γεωργίου, τον περασμένο καλοκαίρι.
Οι βακτηριακές λοιμώξεις προκαλούνται από διάφορους τύπους βακτηρίων που μπορούν να εισέλθουν στον οργανισμό μέσω τραυματισμών, εισπνοής ή άλλων τρόπων.
Ορισμένες φορές, αυτές οι λοιμώξεις μπορούν να εξελιχθούν ραγδαία, οδηγώντας σε σοβαρές καταστάσεις όπως σηψαιμία, αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα.
Αν και ο οργανισμός μας έχει φυσικούς μηχανισμούς άμυνας, σε περιπτώσεις που η βακτηριακή λοίμωξη είναι επιθετική ή το ανοσοποιητικό σύστημα είναι εξασθενημένο, τα βακτήρια μπορούν να εξαπλωθούν ραγδαία. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι ζωτικής σημασίας, αλλά, όπως αποδεικνύεται από τον Δημήτρη Σούρα και τη Ντέμη Γεωργίου, η μάχη δεν είναι πάντα εύκολη.
Βακτηριακή λοίμωξη ονομάζεται κάθε ασθένεια ή κατάσταση που προκαλείται από την ανάπτυξη επικίνδυνων βακτηρίων ή τοξινών στον ανθρώπινο οργανισμό. Τα επικίνδυνα βακτήρια μπορούν να διεισδύσουν μέσω του δέρματος, του εντέρου (γαστρεντερικού σωλήνα), των πνευμόνων, της καρδιάς, του εγκεφάλου, του αίματος ή οποιουδήποτε άλλου σημείου του οργανισμού μας.
Τα βακτήρια αυτά μεταδίδονται με πολλούς τρόπους όπως:
από μολυσμένο άτομο ή ζώο σε άλλο,
από τσίμπημα εντόμου
από μολυσμένα τρόφιμα όπως μισοψημένο κρέας ή αυγό, άπλυτα φρούτα ή λαχανικά, αλλά και από μολυσμένες επιφάνειες.
Τα περισσότερα βακτήρια, που κανονικά δεν είναι επιβλαβή, εισέρχονται σε ένα σημείο του οργανισμού μας όπου δεν θα έπρεπε να βρίσκονται και ακολούθως προκαλέσουν λοιμώξεις, όπως αναφέρει η Cleveland Clinic.
Τα βακτήρια είναι μικροοργανισμοί με ένα μόνο κύτταρο που μπορούν να αναπαραχθούν γρήγορα.
Υπάρχουν εκατομμύρια βακτήρια που ζουν παντού γύρω μας, στο έδαφος ή το νερό και στις επιφάνειες στα σπίτια και τους χώρους εργασίας μας.
Υπάρχουν ακόμη εκατομμύρια βακτήρια που ζουν στο δέρμα σας και στο εσωτερικό του οργανισμού μας.
Τα περισσότερα βακτήρια δεν είναι επιβλαβή και πολλά από αυτά είναι ακόμη και χρήσιμα.
Μπορούν να σας βοηθήσουν στην πέψη των τροφών και να σκοτώσουν άλλες επιβλαβείς μορφές βακτηρίων που προσπαθούν να εισβάλουν στον οργανισμό μας.
Αλλά ακόμη και τα χρήσιμα βακτήρια μπορούν να προκαλέσουν λοίμωξη αν αναπτυχθούν εκεί που δεν πρέπει, όπως για παράδειγμα να διαφύγουν από το έντερο και να περάσουν στην κυκλοφορία του αίματος.
Υπάρχουν αντιβιοτικά που μπορούν να θεραπεύσουν τις περισσότερες βακτηριακές λοιμώξεις.
Τα βακτήρια μπορούν να προκαλέσουν πολλούς τύπους λοιμώξεων, ανάλογα με το πώς εκτίθεστε και ποιο μέρος του σώματός σας μολύνουν.
Ορισμένοι συνηθισμένοι τύποι βακτηριακών λοιμώξεων περιλαμβάνουν:
Τροφική δηλητηρίαση (γαστρεντερίτιδα).
Λοιμώξεις του δέρματος, του αυτιού ή των ιγμορείων.
Σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις (ΣΜΝ).
Βακτηριακή πνευμονία.
Τις περισσότερες λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος.
Παραδείγματα βακτηριακών λοιμώξεων
Οι κοινές βακτηριακές λοιμώξεις περιλαμβάνουν:
Λοιμώξεις από καμπυλοβακτηρίδιο και σαλμονέλα, που είναι κοινοί τύποι τροφικής δηλητηρίασης.
Κυτταρίτιδα, σπυράκια και άλλες λοιμώξεις του δέρματος.
Πνευμονιοκοκκική νόσο, συμπεριλαμβανομένων των λοιμώξεων του αυτιού και των ιγμορείων και ορισμένων τύπων πνευμονίας.
Νόσος του Lyme, μια ασθένεια που μεταδίδεται από τσιμπούρια.
Βακτηριακή κολπίτιδα, υπερανάπτυξη βακτηρίων στον κόλπο.
Χλαμύδια και γονόρροια, σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις.
Στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα, μια βακτηριακή λοίμωξη κοινή στα παιδιά που προκαλεί πονόλαιμο.
diff, μια λοίμωξη στο έντερο.
coli, μια κοινή αιτία λοίμωξης του ουροποιητικού συστήματος.
Τι είναι ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος
Χρυσίζων σταφυλόκοκκος (επιστημονική ονομασία: Staphylococcus aureus) είναι βακτήριο, είδος Gram θετικού κόκκου, το οποίο ανήκει στο γένος των σταφυλοκόκκων.
Βρίσκεται στο δέρμα και σε βλεννογόνους στο άνω αναπνευστικό σύστημα – κυρίως στην μύτη. Αν και συχνά δεν επιφέρει επιπτώσεις, ενίοτε προκαλεί δερματικές και συστηματικές λοιμώξεις.
Συχνά είναι καταλάση-θετικός και θετικός στην απονιτροποίηση, ενώ επίσης είναι προαιρετικά αναερόβιος οργανισμός που μπορεί να αναπτυχθεί χωρίς την παρουσία οξυγόνου.
Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος έχει αναπτύξει πολλούς μηχανισμούς με τους οποίους ξεγελά το ανοσοποιητικό μας σύστημα, πολλαπλασιάζεται και εξαπλώνεται σε διάφορα όργανα προκαλώντας σοβαρές επιπλοκές. Το παθογόνο αυτό μικρόβιο εκκρίνει μία σειρά πρωτεϊνών που θέτουν εκτός λειτουργίας το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Είναι από τα πλέον συχνά αίτια λοιμώξεων σε βρέφη και παιδιά, ειδικά το καλοκαίρι.
Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος παράγει:
Κοαγκουλάση (πηκτάση), ένα ένζυμο που πήζει το πλάσμα.
Χρυσίζουσα χρωστική.
Εξωτοξίνες με αιμολυτικές και νεκρωτικές ιδιότητες και υαλουρονιδάση.
Ο σταφυλόκκοκος προκαλεί ποικιλία λοιμώξεων με την εξής κατανομή:
Λοιμώξεις του δέρματος (εικόνα) και των μαλακών μορίων (39%).
Λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού (23%).
Βακτηριαιμία-ενδοκαρδίτιδα (22%).
Άλλες λοιμώξεις όπως του ουροποιητικού, ΚΝΣ, κοιλίας, οστών κλπ. (15%).
Το βακτήριο υπάρχει πολύ συχνά στο δέρμα και στη μύτη υγιών ατόμων. Περίπου το 20% του γενικού πληθυσμού είναι χρόνιοι φορείς του χρυσίζοντα σταφυλόκοκκου, ενώ ακόμη 30-60% είναι περιστασιακοί, παροδικοί φορείς.
Μέχρι και 35% του πληθυσμού φέρει σταφυλόκοκκο στη μύτη κάτι που έχει ιδιαίτερη επιδημιολογική σημασία έχει διότι ο αποικισμός στον βλεννογόνο της μύτης είναι σημαντική πηγή μετάδοσης. Από την μύτη, με ευκολία, το μικρόβιο μεταφέρεται σε μαντίλια, τσέπες, πετσέτες, ρούχα και ει δικά στα χέρια, και όταν δοθεί η ευκαιρία προκαλεί λοιμώξεις – από ένα σπυράκι μέχρι πνευμονία, ενδοκαρδίτιδα, ή ακόμη και θανατηφόρα σηψαιμία.
Οι συνήθεις θέσεις αποικισμού του χρυσίζοντα σταφυλόκοκκου είναι τα ρουθούνια της μύτης, αλλά και οι μασχαλιαίες κοιλότητες, ο λάρυγγας, το περίνεο και η περιπρωκτική περιοχή, τα χέρια και τα νύχια. Mε τις συμβατικές μεθόδους καλλιεργειών, η συχνότητα ανέρχεται περίπου στο 35% για τη μύτη, 20% για το περίνεο και τα γεννητικά όργανα και 5-10% για τις μασχάλες και τα μεσοδακτύλια διαστήματα των ποδιών.
Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος έχει ευρεία οικολογική κατανομή στο περιβάλλον (έδαφος, ιματισμός, αντικείμενα κ.ά.) όπου επιβιώνει για αρκετές ημέρες. Είναι ευαίσθητος σε πολλά αντισηπτικά (π.χ. οινόπνευμα 70%, διαλύματα ιωδίου) και απολυμαντικά (π.χ. διάλυμα οικιακής χλωρίνης 1ο%). Το μικρόβιο καταστρέφεται σε υψηλές θερμοκρασίες (π.χ. 120 βαθμοί Κελσίου για 15 λεπτά). Η εντεροτοξίνη που παράγει αντέχει στη θερμοκρασία βρασμού.
Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος (αλλά και άλλοι σταφυλόκοκκοι) προκαλεί πολλές λοιμώξεις από τις οποίες οι συνηθέστερες είναι: οι τοπικές δερματικές, όπως ο δοθιήνας, η θυλακίτιδα, το μολυσματικό κηρίο, η παρωνυχία, το ερυσίπελας, το απόστημα, η κυτταρίτιδα και οι μετεγχειρητικές ή μετατραυματικές λοιμώξεις.
Οι δερματικές λοιμώξεις από σταφυλόκοκκο μπορεί να προκαλέσουν μια σοβαρή κατάσταση που ονομάζεται “σύνδρομο εγκαύματος του δέρματος”, η οποία παρατηρείται πιο συχνά στα παιδιά, αλλά μπορεί να συμβεί και σε ενήλικες. Η μόλυνση προκαλεί την κατάρρευση των ανώτερων στρωμάτων του δέρματος, όπου δημιουργούνται φουσκάλες και στη συνέχεια διαλύονται αφήνοντας πίσω τους πληγές που μοιάζουν με ένα σοβαρό έγκαυμα.
Ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος ευθύνεται επίσης για σοβαρές, συστηματικές λοιμώξεις, συχνά απειλητικές για τη ζωή του ασθενούς. Οι γυναίκες που θηλάζουν μπορεί να πάθουν μια λοίμωξη στο στήθος που ονομάζεται μαστίτιδα, η οποία μπορεί να απελευθερώσει βακτήρια στο γάλα της μητέρας.
Τα βακτήρια σταφυλόκοκκου στους πνεύμονες μπορεί να προκαλέσουν πνευμονία. Όταν το βακτήριο εισέρχεται στα οστά μπορεί να προκαλέσει οστεομυελίτιδα.
Τα συμπτώματα της σταφυλοκοκκικής νόσου του δέρματος περιλαμβάνουν αποστήματα με πύον, ενώ ο πόνος, το πρήξιμο και η ερυθρότητα στην περιοχή της μόλυνσης είναι αρκετά συχνή. Εάν η μόλυνση από σταφυλόκοκκο περάσει στο αίμα (βακτηριαιμία ή σηψαιμία) τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, ρίγη και χαμηλή αρτηριακή πίεση (υπόταση). Η λοίμωξη από σταφυλόκοκκο στο αίμα μπορεί να μολύνει την καρδιά ή τις καρδιακές βαλβίδες (ενδοκαρδίτιδα).
Η σήψη μπορεί να οδηγήσει σε καταπληξία ή πολλαπλή κατάρρευση οργάνων, η οποία μπορεί γρήγορα να οδηγήσει σε θάνατο.
Ντέμη Γεωργίου: Τι είναι η βακτηριακή λοίμωξη που οδήγησε στον θάνατο την 39χρονη πρώην παίκτρια του MasterChef.
Σοκ έχει προκαλέσει ο θάνατος της πρώην παίκτριας του MasterChef, Ντέμης Γεωργίου από οξεία βακτηριακή λοίμωξη. Η 39χρονη σεφ μεταφέρθηκε με ελικόπτερο από την Πάρο στην Αθήνα, όπου έδωσε μία πολύ δύσκολη μάχη αλλά δυστυχώς δεν τα κατάφερε.
Η Ντέμη Γεωργίου κατέληξε από πολυοργανική καταπληξία (πολυοργανική ανεπάρκεια) αποτέλεσμα μιας βακτηριακής λοίμωξης που της προκάλεσε σηψαιμία.
Σύμφωνα με πληροφορίες του iatropedia, η κατάστασή της ήταν πολύπλοκη, καθώς μεταξύ άλλων παρουσίασε ραγδαία επιδείνωση σε πολλά συστήματα του οργανισμού της, μεταξύ αυτών, στον εγκέφαλο και το πάγκρεας. Τις επόμενες ημέρες αναμένονται τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων, για να διαπιστωθεί ποιο ακριβώς ήταν το βακτήριο της προκάλεσε τη λοίμωξη, που οδήγησε σε σηψαιμία και πολυοργανική κατάρρευση.
Τα συμπτώματα της σηψαιμίας είναι:
Υψηλός πυρετός
Ταχύπνοια
Ταχυκαρδία
Μη καλή επαφή με το περιβάλλον
Εμετός
Σηπτικό σοκ εμφανίζεται όταν υπάρχει υπόταση και ανεπαρκής ροή αίματος στα όργανα, ως το αποτέλεσμα σήψης (παρουσίας παθογόνων στο αίμα). Οι οργανισμοί που συχνότερα ευθύνονται για το σηπτικό σοκ είναι αρνητικά ή θετικά κατά gram βακτήρια, αλλά και μύκητες ή άλλοι οργανισμοί. Το σηπτικό σοκ αποτελεί στάδιο του συνδρόμου συστηματικής φλεγμονώδους αντίδρασης (SIRS).
Το καρδιαγγειακό σύστημα αδυνατεί να εξασφαλίσει επαρκή ροή αίματος και οξυγόνου στα όργανα και δεν μπορεί να υποστηρίξει τις μεταβολικές απαιτήσεις της κυτταρικής λειτουργίας. Η κατάσταση της καταπληξίας συναντάται συχνά σε ασθενείς που νοσηλεύονται σε ΜΕΘ, είναι απειλητική για τη ζωή και αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο του ασθενούς.
Το σηπτικό σοκ μπορεί να εξελιχθεί σε σύνδρομο δυσλειτουργίας πολλαπλών οργάνων και αποτελεί την πιο συνήθη αιτία θανάτου σε μονάδες εντατικής θεραπείας, όπως συνέβη και στην περίπτωση της 39χρονης Ντέμης Γεωργίου.
Αυτοί που κινδυνεύουν περισσότερο για να προσβληθούν από βακτηριακή λοίμωξη είναι τα άτομα με διαβήτη, ηλικιωμένοι, γυναίκες σε εγκυμοσύνη, μικρά παιδιά και άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
Πώς μια βακτηριακή λοίμωξη μπορεί να γίνει απειλητική για τη ζωή
Τα πρώτα σημάδια μιας βακτηριακής λοίμωξης περιλαμβάνουν πυρετό, γαστρεντερικά προβλήματα όπως ναυτία και έμετο, γρήγορο καρδιακό ρυθμό και λιποθυμία. Τα συμπτώματα ενδεχομένως να αναγκάσουν τους ανθρώπους να εισαχθούν στη ΜΕΘ.
Άτομα που έχουν προσβληθεί από βακτηριακές λοιμώξεις μπορεί να εισαχθούν στις ΜΕΘ σε περίπτωση που δεν μπορούν να διατηρήσουν την οξυγόνωση, την αρτηριακή πίεση ή έχουν σοβαρή βλάβη οργάνων. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, η μόλυνση μπορεί να εξαπλωθεί στην κυκλοφορία του αίματος και να προκαλέσει σηψαιμία, η οποία μπορεί να απαιτεί εισαγωγή στη ΜΕΘ.
Η σήψη έχει εκτεταμένες επιπτώσεις στο σώμα, συμπεριλαμβανομένης της βλάβης των ιστών, της ανεπάρκειας οργάνων και του θανάτου. Οι βακτηριακές λοιμώξεις στην πλειονότητά τους αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά, τα οποία δρουν σκοτώνοντας τα βακτήρια και εμποδίζοντας την αναπαραγωγή τους.