Ακάρεα: Τα προβλήματα υγείας που προκαλούν, η θεραπεία και η σωστή αντιμετώπιση τους

Τα ακάρεα φωλιάζουν όπου υπάρχει ζέστη και τα συναντάμε να αναπαράγονται μέσα σε στρώματα, στα χαλιά, στις μοκέτες και στους καναπέδες καθώς εκεί επωάζονται ευκολότερα καθώς ο καθαρισμός δεν είναι συχνός.

Τι είναι τα ακάρεα

Πρόκειται για αρθρόποδα μικροσκοπικού μεγέθους και ανήκουν στα Dermatophagoides στην οικογένεια Pyroglyphidae. Στην ηπειρωτική Ελλάδα τα κυρίαρχα είδη είναι το Dermatophagoides ενώ στα νησιά τα Dermatophagoides farinae.

Τα ενήλικα έχουν μέγεθος ως 0,33 και το σώμα τους είναι ωοειδές και πεπλατυσμένο. Το χρώμα τους είναι υπόλευκο και στη ράχη τους φέρουν μακριά αυλάκια. Εξαιτίας του μεγέθους τους δεν μπορούμε να τα διακρίνουμε με γυμνό μάτι, παρά μόνο με μεγέθυνση.

Τα ακάρεα της σκόνης έχουν τρία στάδια ανάπτυξης, ωό, νύμφη και ενήλικο. Ο βιολογικός τους κύκλος διαρκεί από μερικές ημέρες ως κάποιους μήνες ανάλογα με το είδος και τις συνθήκες του περιβάλλοντος (θερμοκρασία και υγρασία).

Πώς μεταφέρονται τα ακάρεα και ο τρόπος που πολλαπλασιάζονται

Τα  ακάρεα λόγω του μικρού τους βάρους μετακινούνται πολύ εύκολα καθώς αιωρούνται  για περίπου 20 λεπτά της ώρας. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η σκόνη της ακαρέας μεταφέρεται σε όλα τα σημεία του εσωτερικού χώρου μας προκαλώντας αλλεργίες, άσθμα, φαγούρα κλπ.

Η τροφή των ακάρεων είναι τα νεκρά επιδερμικά  κύτταρα

Τα κύτταρα όσο και ο ιδρώτας μεταφέρονται στο στρώμα, στο σαλόνι, στα χαλιά και όλες γενικά τις επιφάνειες με αποτέλεσμα να έχουν τα ακάρεα πρώτης τάξεως τροφή για να επιζήσουν και να αναπαραχθούν.

Οι υψηλές θερμοκρασίες και η υγρασία ευνοούν την ύπαρξη ακάρεων

Ένα γραμμάριο σκόνη είναι δυνατό να περιέχει μέχρι και 100-400 ακάρεα.  Χαμηλότερα επίπεδα αναπαραγωγής ακάρεων  παρατηρούνται πάντα το καλοκαίρι. Συνεπώς αν κάποιος εμφανίζει συμπτώματα αλλεργικής ρινίτιδας ή άσθματος το φθινόπωρο και το χειμώνα θα πρέπει να ερευνάται με ενδοεπιδερμικές δοκιμασίες νυγμού μήπως είναι ευαίσθητος στα ακάρεα της σκόνης του σπιτιού.

Οι παθήσεις που προκαλούν τα ακάρεα στον άνθρωπο

• Αλλεργική ρινίτιδα
• Αλλεργικό βρογχικό άσθμα
• Αναπνευστικά προβλήματα
• Συμπτώματα συναχιού, όπως μπούκωμα της μύτης και καταρροή, βήχα
• Βλεφαρίτιδα και επιπεφυκίτιδα
• Φαγούρα
• Ατοπική ρινίτιδα
• Ατοπική δερματίτιδα

Διάγνωση

Η διάγνωση της ευαισθητοποίησης στα ακάρεα γίνεται με τη διενέργεια των αλλεργικών δερματικών δοκιμασιών. Πρέπει να σημειωθεί ότι όσοι παρουσιάζουν ευαισθησία στα ακάρεα δεν παρουσιάζουν αλλεργική νόσο ούτε κατ’ ανάγκη για τα αλλεργικά συμπτώματα που προαναφέρθηκαν ευθύνονται πάντα τα ακάρεα.

Θεραπεία

Η αντιμετώπιση του προβλήματος συνίσταται στην αποφυγή των ακάρεων στο σπίτι μας ή στους χώρους εργασίας.
Ένα άλλος αποτελεσματικός τρόπος είναι η χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων (αντι-ισταμινικά, κορτιζονούχα και αντιλευκοτριένια)

Η απευαισθητοποίηση ή ανοσοθεραπεία είναι μία μέθοδος που εφαρμόζεται από τους αλλεργιολόγους κατά των ακάρεων και άλλων αλλεργικών παραγόντων και γίνεται με ειδικό εμβολιασμό.

Πώς πρέπει να καθαρίζουμε τους χώρους ώστε να μην αναπαράγονται τα ακάρεα

1. Αερίζουμε καθημερινά το χώρο που ζούμε ώστε ο ήλιος και ο αέρας να στεγνώνουν την ατμόσφαιρα.
2. Καθαρίζουμε προσεκτικά τα χαλιά, τις μοκέτες , τα υφάσματα επιπλώσεων.
3. Κάνουμε συχνά βιοκαθαρισμό με ατμό ή πάμε στο καθαριστήριο ό, τι μετακινείται και καθαρίζεται.
4. Το ξεσκόνισμα το κάνουμε με ένα νωπό πανί.
5. Δεν τρώμε στο κρεβάτι.
6. Πλένουμε τα  κλινοσκεπασμάτων στο πλυντήριο σε θερμοκρασία άνω των 60°C, ειδικά τα πουπουλένια.
7. Αλλάζουμε ανά τακτά διαστήματα το στρώμα ή του κάνουμε βιολογικό καθαρισμό.
8. Δεν βάζουμε  λούτρινα πάνω στο κρεβάτι.

Επιπλέον μέτρα προστασίας κατά των ακάρεων

Φροντίζουμε  συστηματικά τα εξής:

• Χρήση ειδικών ακαρεοκτόνων για το στρώμα και τα χαλιά σε μορφή αφρού, αεροζόλ ή υγρής σκόνης.
• Χρήση ειδικού ακαρεοκτόνου για πλύσιμο στο πλυντήριο.
• Χρήση ειδικών θηκών για τα στρώματα, τα μαξιλάρια και τα παπλώματα που δεν επιτρέπουν τη δίοδο των περιττωμάτων των ακάρεων.
• Φυλάσσουμε τα ενδύματα, εσώρουχα και κλινοσκεπάσματα σε ερμάρια που κλίνουν στεγανά
• Οι πηγές θερμού αέρα πρέπει να περιέχουν φίλτρα καθαρισμού του αέρα στο σημείο της εισόδου του αέρα. Καλύτερα να χρησιμοποιείται καλοριφέρ κοινόχρηστο ή εξατομικευμένο στο υπνοδωμάτιο αντί ρεύμα θερμού αέρα.
• Τοποθετούμε ειδικά αντιαλλεργικά φίλτρα στις συσκευές κλιματισμού και χρησιμοποιείται συσκευή περιορισμού της υγρασίας
• Χρήση ηλεκτρικών σκουπών με ειδικά φίλτρα που παγιδεύουν τα ακάρεα και τα περιττώματά τους.
• Αποφυγή εισόδου κατοικίδιων ζώων στα υπνοδωμάτια.