Αυτά που γνωρίζουμε για την COVID-19 φαίνεται να αλλάζουν κάθε λεπτό και όλο αυτό φαίνεται απολύτως κατανοητό, δεδομένης της τεράστιας εξάπλωσης της πανδημίας.
Της: Έπη Τρίμη
Περισσότερα από 437 εκατομμύρια κρούσματα έχουν επιβεβαιωθεί σε όλο τον κόσμο από τότε που ξεκίνησε η παρακολούθηση. Και ακόμη και τώρα – μετά από δύο ολόκληρα χρόνια ζωής με τον κορονοϊό – ο ιός και οι τρόποι αντιμετώπισής του εξακολουθούν να είναι σχετικά νέοι στον ιατρικό κόσμο, επομένως οι ερευνητές μαθαίνουν καθώς συνεχίζουν την έρευνά τους.
Ωστόσο, ο όγκος των πληροφοριών για τον κορονοϊό είναι ιλιγγιώδης. Είναι δύσκολο να παρακολουθούμε τι είναι γνωστό, τι είναι μύθος και ποιες οδηγίες πρέπει να ακολουθήσουμε. Γι’ αυτό η HuffPost συγκέντρωσε πέντε από τα πιο σημαντικά νέα πράγματα που μάθαμε για τον COVID-19 τα οποία και παραθέτει σε άρθρο της.
1. Το εμβόλιο Pfizer είναι λιγότερο αποτελεσματικό στην πρόληψη λοιμώξεων από την μετάλλαξη Όμικρον σε παιδιά 5 έως 11 ετών
Στα τέλη Φεβρουαρίου, λάβαμε νέα δεδομένα σχετικά με το πόσο καλά διατηρήθηκε το εμβόλιο Pfizer – το μόνο εμβόλιο COVID που εγκρίθηκε για παιδιά ηλικίας 5 έως 11 ετών – σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα κατά τη διάρκεια της αύξησης της μετάλλαξης Όμικρον στη Νέα Υόρκη. Δυστυχώς, αυτά τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι το εμβόλιο ήταν πολύ λιγότερο αποτελεσματικό στην πρόληψη της μόλυνσης σε παιδιά ηλικίας 5 έως 11 ετών, τα οποία λαμβάνουν πολύ μικρότερη δόση από τους εφήβους και τους ενήλικες. Έτσι, η εκτιμώμενη αποτελεσματικότητα του εμβολίου μειώθηκε από 68% σε μόλις 12% έξι εβδομάδες αργότερα, σύμφωνα με τη μελέτη.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι το εμβόλιο παρέμεινε προστατευτικό έναντι σοβαρών ασθενειών, έγραψαν οι ερευνητές. Επίσης, ο συνολικός κίνδυνος νοσηλείας στα παιδιά παραμένει χαμηλός.
Ωστόσο, οι ερευνητές που διεξήγαγαν τη μελέτη υποστηρίζουν ότι τα ευρήματά τους υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη συνέχισης της μελέτης – και ενδεχομένως της τροποποίησης – της δοσολογίας των εμβολίων για μικρά παιδιά. Οι δοκιμές για παιδιά κάτω των 5 ετών, χρησιμοποιώντας μικρότερες δόσεις του εμβολίου Pfizer, συνεχίζονται ακόμη. Τα παιδιά αυτής της ηλικίας δεν είναι ακόμη κατάλληλα για εμβόλια Covid.
Στο μεταξύ, οι ερευνητές τόνισαν ότι μια πολυεπίπεδη προσέγγιση για την πρόληψη – που περιλαμβάνει τη χρήση μάσκας σε δημόσιους χώρους – είναι το κλειδί.
2. Ο ιός πιθανότατα προήλθε από αγορά της Γουχάν και όχι από εργαστήριο
Η προέλευση του ιού SARS-CoV-2 αποτέλεσε πηγή αντιπαραθέσεων και πολιτικών συγκρούσεων από την αρχή της πανδημίας. Ωστόσο, δύο προκαταρκτικά ερευνητικά έγγραφα που κυκλοφόρησαν τον Φεβρουάριο ενισχύουν την υπόθεση ότι ο ιός προήλθε από την αγορά χονδρικής πώλησης θαλασσινών Huanan στη Γουχάν της Κίνας – όχι σε εργαστήριο. Αυτές οι εργασίες δεν έχουν ακόμη υποβληθεί σε αξιολόγηση από ομοτίμους, επομένως θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με προσοχή.
Ωστόσο, όπως ανέφεραν πρώτοι οι New York Times, οι ερευνητές ανέλυσαν τα γονίδια του ιού, τους χάρτες της αγοράς και τη δραστηριότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης των πρώτων ασθενών με COVID-19 στην περιοχή. Όλα αυτά τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι ο ιός ήταν παρών σε ζωντανά ζώα που πωλούνταν στην αγορά και μεταφέρθηκε σε άτομα που εργάζονταν ή ψώνιζαν εκεί.
Ενώ πολλοί ειδικοί προειδοποιούν ότι ακόμα δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα πώς εξαπλώθηκε αρχικά ο ιός, τα έγγραφα προσθέτουν με αυξανόμενα στοιχεία πως αιτία ήταν τα ζωντανά ζώα. Τελικά, η κατανόηση της προέλευσης του SARS-CoV-2 είναι σημαντική γιατί μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη μελλοντικών πανδημιών, λένε οι ειδικοί.
3. Η επαναμόλυνση είναι δυνατή με τη μετάλλαξη «Όμικρον 2.0» – αλλά είναι σπάνια
Οι ειδικοί στη δημόσια υγεία έχουν παράσχει σε μεγάλο βαθμό μια καθησυχαστική άποψη για τους κινδύνους που σχετίζονται με το BA.2, τη σχετικά νέα παραλλαγή Omicron που φαίνεται ακόμη πιο μεταδοτική από το προηγούμενο στέλεχος και που θα μπορούσε να γίνει η κυρίαρχη παραλλαγή τόσο στις ΗΠΑ όσο και αλλού. Οι αρχικές αναφορές δείχνουν ότι δεν είναι πιο πιθανό από την αρχική παραλλαγή της Όμικρον να προκαλέσει σοβαρή ασθένεια ή θάνατο.
Ωστόσο, δεδομένα που δημοσιεύθηκαν τον Φεβρουάριο υποδηλώνουν ότι τα άτομα που έχουν μολυνθεί με το αρχικό στέλεχος Όμικρον διατρέχουν κίνδυνο επαναμόλυνσης από το BA.2 – μερικές φορές όχι πολύ αργότερα μετά την αρχική τους μόλυνση. Ερευνητές στην Κοπεγχάγη εξέτασαν μια ομάδα 187 ατόμων που είχαν μολυνθεί εκ νέου από την COVID -19 και διαπίστωσαν ότι 47 είχαν μολυνθεί με BA.2 λιγότερο από δύο μήνες αφότου είχαν νοσήσει από τη BA.1. Τα περισσότερα κρούσματα αφορούσαν νέους, ανεμβολίαστους και κατέληξαν σε ήπια ασθένεια.
«Οι επαναμολύνσεις της Όμικρον BA.2 συμβαίνουν λίγο μετά τις μολύνσεις με BA.1», έγραψαν οι ερευνητές, «αλλά είναι σπάνιες».
Επίσης, αν και η επαναμόλυνση είναι σίγουρα πιθανή, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι τα μέτρα που βοήθησαν στην προστασία των ανθρώπων από προηγούμενες εκδόσεις του ιού – όπως τα εμβόλια, η κάλυψη και η κοινωνική απόσταση – συνεχίζουν να είναι αποτελεσματικά ακόμη και σήμερα.
4. Ο κίνδυνος διαταραχών ψυχικής υγείας των ανθρώπων μπορεί να αυξηθεί μετά την COVID-19
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό BMJ τον Φεβρουάριο διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που είχαν COVID -19 ήταν 35% πιο πιθανό να αναπτύξουν διαταραχές άγχους και ήταν περίπου 40% πιο πιθανό να εμφανίσουν κατάθλιψη ή διαταραχές ύπνου μέσα στο έτος μετά τη διάγνωσή τους. Ήταν επίσης πιο πιθανό να αντιμετωπίσουν την εξάρτηση από το αλκοόλ και τη χρήση οπιοειδών.
Οι λόγοι για τους οποίους εμφάνισαν αυτές τις διαταραχές δεν είναι πλήρως κατανοητοί. Υπάρχει μια καθιερωμένη, αμφίδρομη σχέση μεταξύ σοβαρών διαταραχών COVID και ορισμένων διαταραχών της διάθεσης, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι που έχουν αυτές τις διαταραχές να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής νόσησης και εκείνοι με σοβαρή ασθένεια διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο προβλημάτων διάθεσης μετά το γεγονός. Κατά συνέπεια, ο ψυχολογικός απολογισμός της ίδιας της πανδημίας και της αντιμετώπισης των συμπτωμάτων πιστεύεται ότι παίζει ρόλο.
5. Ο κίνδυνος καρδιακών παθήσεων αυξάνεται μετά από ακόμη και ήπια λοίμωξη
Μια ανησυχητική μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο διαπίστωσε ότι ο κίνδυνος καρδιακών παθήσεων των ανθρώπων αυξάνεται για τουλάχιστον ένα χρόνο μετά τη λοίμωξη COVID, ακόμη και για εκείνους που έχουν σχετικά ήπια κρούσματα.
Συγκεκριμένα, η μελέτη διαπίστωσε ότι ο κίνδυνος αυξήθηκε σε άτομα κάτω των 65 ετών (τα οποία γενικά διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων) και σε άτομα που δεν έχουν άλλους παράγοντες κινδύνου, όπως η παχυσαρκία ή ο διαβήτης. Δεν έχει σημασία αν είσαι νέος ή γέρος, δεν έχει σημασία αν κάπνισες ή όχι», προειδοποίησε στο Nature ο συγγραφέας της μελέτης Ziyad Al-Aly του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον στο Σεντ Λούις. «Ο κίνδυνος ήταν εκεί».
Η νέα μελέτη απέχει πολύ από την πρώτη που δείχνει ότι η λοίμωξη COVID μπορεί να βλάψει την καρδιά τους μήνες μετά τη μόλυνση, αν και οι ειδικοί δεν έχουν φτάσει στο σημείο να συστήνουν ότι οι καρδιακοί έλεγχοι γίνονται μέρος της φροντίδας ρουτίνας για όσους έχουν μολυνθεί από τον ιό.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να είστε σε επιφυλακή για πιθανά συμπτώματα. Σύμφωνα με την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία, αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν «αυξανόμενη ή ακραία δύσπνοια, πόνο στο στήθος, πρήξιμο των αστραγάλων, αίσθημα παλμών της καρδιάς ή ακανόνιστο καρδιακό παλμό, αδυναμία να ξαπλώσετε χωρίς να νιώθετε δύσπνοια, να ξυπνήσετε τη νύχτα χωρίς αναπνοή, ή να αισθανθείτε ζάλη».