Μπλε αίμα: Μία εικοσιπεντάχρονη απέκτησε γαλάζιο αίμα. Η ίδια εισήχθη εσπευσμένα στο νοσοκομείο. Ο λόγος ήταν πως ένιωσε μία γενικευμένη αδυναμία. Παράλληλα, παρατήρησε μπλε σημάδια στα νύχια της, καθώς και μπλε σημάδια στο δέρμα της. Το αίμα της είχε γίνει μπλε, διότι είχε πάρε ένα φάρμακο για να της περάσει, ο πονόδοντος.
Ήταν αυτό που λένε οι γιατροί “κυανοτική”. Πρόκειται για έναν ιατρικό όρο, ο οποίος περιγράφει έναν ασθενή. Συγκεκριμένα, εκείνου που το δέρμα και τα νύχια μπορεί να πάρουν ένα γαλάζιο-μπλε χρώμα. Αυτό είναι ένα τυπικό σύμπτωμα. Σημαίνει πως το σώμα δεν παίρνει αρκετό οξυγόνο.
Μια αρχική εξέταση έδειξε ότι το επίπεδο οξυγόνου στο αίμα ήταν 88%, χαμηλότερο από το κανονικό (το οποίο είναι κοντά στο 100%), αν και υψηλότερο από αυτό που οι γιατροί περίμεναν δεδομένης της εμφάνισής της. Το αίμα της είχε επίσης μια σκούρα μπλε απόχρωση. Το αίμα που τραβιέται με σύριγγα από μια φλέβα είναι κατά κανόνα πιο σκούρο, επειδή δεν μεταφέρει οξυγόνο, ενώ το αίμα στις αρτηρίες έχει έντονο κόκκινο χρώμα. Στην περίπτωση της 25χρονης, όμως, το αίμα που πήραν οι γιατροί με σύριγγα από την αρτηρία της ήταν σκούρο μπλε!
Οι γιατροί τότε έκαναν τη διάγνωση: Η γυναίκα είχε πάθει μεθαιμοσφαιριναιμία (σ.σ. methemoglobinemia). Η διάγνωση οδήγησε τους γιατρούς να πάρουν μια πιο ακριβή μέτρηση του επιπέδου οξυγόνου του αίματος της γυναίκας. Εκείνη έδειξε ότι στην πραγματικότητα ήταν πολύ χαμηλότερη: 67%. Σε αυτό το επίπεδο, μπορεί να παρουσιαστεί βλάβη στους ιστούς.
Η μεθαιμοσφαιριναιμία εμφανίζεται όταν ο σίδηρος στο αίμα ενός ατόμου αλλάζει μορφή και ως εκ τούτου δεν μπορεί πλέον να δεσμεύεται με οξυγόνο που τον μεταφέρει μέσω του σώματος. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα κι αν ένα άτομο δεν έχει δυσκολία στην αναπνοή, το υπόλοιπο σώμα μπορεί να είναι σε κατάσταση… ασφυξίας.
Η 25χρονη είχε πάρει ένα κοινό (χωρίς συνταγή) φάρμακο, το οποίο περιείχε βενζοκαΐνη, για να την βοηθήσει με τον πονόδοντο, που ένιωθε. Είπε στους γιατρούς, ότι δεν χρησιμοποίησε ολόκληρο το μπουκάλι, αλλά ήταν φανερό, ότι είχε πάρει “πολλά χάπια”.
Η μεθαιμοσφαιριναιμία είναι εύκολο να θεραπευτεί, χρησιμοποιώντας ένα φάρμακο που -κατά τραγική ειρωνεία- ονομάζεται κυανό (μπλε) του μεθυλενίου! Της το χορήγησαν με ενδοφλέβιο ορό και μέσα σε λίγα λεπτά ανέφερε ότι αισθάνθηκε καλύτερα. Στη συνέχεια, της χορηγήθηκε μια δεύτερη δόση και πέρασε τη νύχτα στο νοσοκομείο για παρατήρηση προτού πάρει εξιτήριο με οδηγία να επισκεφτεί οδοντίατρο.
“Οι άνθρωποι δεν έχουν ιδέα ότι κάτι πολύ συγκεκριμένο και πολύ επικίνδυνο μπορεί να συμβεί”, αναφέρουν οι γιατροί στην σχετική έκθεση για το περιστατικό, όπως αυτή δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση New England Journal of Medicine. “Δεν μιλάμε για μια ήπια παρενέργεια”.
Η παράξενη αντίδραση στην βενζοκαΐνη είναι, επίσης, απρόβλεπτη. Αν και η γυναίκα στην περίπτωση αυτή πήρε μεγάλη δόση, οι ερευνητές εξακολουθούν να μην γνωρίζουν την ακριβή αιτία που ορισμένα φάρμακα με παρόμοια δράση έχουν αυτό το αποτέλεσμα. Η βενζοκαΐνη δεν είναι το μόνο φάρμακο που μπορεί να προκαλέσει μεθαιμοσφαιριναιμία. Μπορεί να εμφανιστεί σε χαμηλές, ή υψηλές δόσεις και μπορεί να συμβεί ακόμα και αν ένα άτομο έχει χρησιμοποιήσει τα φάρμακα στο παρελθόν, χωρίς κανένα πρόβλημα.
Αν και αυτές οι αντιδράσεις είναι σπάνιες, ο αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) προειδοποιεί ότι η βενζοκαΐνη μπορεί να οδηγήσει σε μεθαιμοσφαιριναιμία. Συνιστά, επίσης, ότι τα φάρμακα για τα δόντια, που περιέχουν βενζοκαΐνη, απαγορεύεται να χορηγούνται σε παιδιά κάτω των 2 ετών. Η μεθαιμοσφαιριναιμία δεν προκαλείται μόνο από τέτοια φάρμακα, αλλά και από ορισμένα αντιβιοτικά, ή κατάποση μολυσμένου νερού.