Η ασυνήθιστη ιστορία μιας μπανάνας που έγινε τέχνη!
Το έργο «Comedian», που δημιούργησε ο Ιταλός καλλιτέχνης Μαουρίτσιο Κατελάν, περιλαμβάνει μια απλή μπανάνα κολλημένη στον τοίχο με ταινία. Η μπανάνα, η οποία αγοράστηκε αρχικά από έναν πάγκο φρούτων στο Upper East Side του Μανχάταν για λιγότερο από ένα δολάριο, πουλήθηκε σε δημοπρασία του Sotheby’s στη Νέα Υόρκη έναντι 6,2 εκατομμυρίων δολαρίων. Ο αγοραστής ήταν ο επιχειρηματίας κρυπτονομισμάτων Τζάστιν Σαν, που επικράτησε μεταξύ επτά πλειοδοτών.
Από έναν πάγκο φρούτων στο Μανχάταν στα 6,2 εκατομμύρια δολάρια
Κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης Τύπου σε πολυτελές ξενοδοχείο του Χονγκ Κονγκ, ο Σαν προχώρησε σε μια ιδιαίτερη κίνηση: έφαγε τη διάσημη μπανάνα μπροστά σε δημοσιογράφους και influencers. Στην ομιλία του, χαρακτήρισε το έργο «εμβληματικό» και σημείωσε ότι η κατανάλωση της μπανάνας αποτελεί μέρος της ιστορίας του έργου τέχνης. Μετά την πρώτη μπουκιά, σχολίασε: «Είναι πολύ καλύτερη από άλλες μπανάνες. Είναι πραγματικά πολύ καλή».
Ο Σαν έκανε παραλληλισμούς ανάμεσα στην εννοιολογική τέχνη και την τεχνολογία blockchain, συγκρίνοντας το NFT (Non-Fungible Token) με έργα όπως το «Comedian». «Τα περισσότερα από αυτά υπάρχουν ως πνευματική ιδιοκτησία και στο διαδίκτυο, αντί να είναι φυσικά», είπε. Στην ίδια εκδήλωση, αποκάλυψε την επένδυσή του ύψους 30 εκατομμυρίων δολαρίων στο World Liberty Financial, ένα έργο κρυπτονομισμάτων που υποστηρίζεται από τον Ντόναλντ Τραμπ.
Το έργο «Comedian» προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από την πρώτη του εμφάνιση στην έκθεση Art Basel στο Μαϊάμι το 2019. Τότε είχε δημιουργήσει συζητήσεις για το αν μια μπανάνα μπορεί να θεωρείται τέχνη, κάτι που ήταν και ο στόχος του Κατελάν: να αμφισβητήσει τα όρια της τέχνης και της καθημερινότητας.
Η ανθρώπινη διάσταση: Μια μπανάνα, πολλές ιστορίες
Η μπανάνα που χρησιμοποίησε ο Κατελάν αγοράστηκε από τον πωλητή Shah Alam, έναν 74χρονο που εργάζεται με 12 δολάρια την ώρα. Όταν ο Alam έμαθε ότι η μπανάνα μεταπωλήθηκε για εκατομμύρια, συγκινήθηκε. «Είμαι ένας φτωχός άνθρωπος. Δεν είχα ποτέ τέτοιου είδους χρήματα», δήλωσε. Ο Σαν, συγκλονισμένος από την αντίδραση του Alam, δεσμεύτηκε να αγοράσει 100.000 μπανάνες από τον πάγκο του και να τις διανείμει παγκοσμίως, θέλοντας να αναδείξει τη «σύνδεση της τέχνης με την καθημερινή ζωή».
Ο νέος ιδιοκτήτης του «Comedian» έλαβε πιστοποιητικό γνησιότητας και οδηγίες αντικατάστασης της μπανάνας όταν χαλάσει. Κατά την εκδήλωση όπου ο Σαν κατανάλωσε τη μπανάνα, οι καλεσμένοι έλαβαν ως αναμνηστικά μια μπανάνα και ένα ρολό κολλητικής ταινίας. «Όλοι έχουν μια μπανάνα να φάνε», είπε χαριτολογώντας.Το έργο συνεχίζει να προκαλεί προβληματισμούς για την έννοια της τέχνης, ενώ οι πράξεις του Σαν προσθέτουν νέα στρώματα ερμηνείας. Είτε ως σύμβολο της ιδέας ότι η τέχνη μπορεί να αναδυθεί από την καθημερινότητα, είτε ως μέσο προβολής της σύγχρονης κουλτούρας και τεχνολογίας, η μπανάνα του Κατελάν κατάφερε να γράψει τη δική της ιστορία.
