Μία αλκοολική μητέρα μπορεί να δημιουργήσει πολλά και σοβαρά προβλήματα, τόσο στον ίδιο τον εαυτό της, όσο και στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, ενώ ακόμη και σήμερα αποτελεί ένα θέμα ταμπού για την κοινωνία.
Συγκλονιστική είναι η μαρτυρία της κόρης μίας αλκοολικής μητέρας, για τις άσχημες καταστάσεις που βίωσε όλα τα χρόνια που η μαμά της ήταν πιωμένη.
“Το όνομά μου είναι Camilla και η μητέρα μου ήταν αλκοολική. Πέθανε πριν από 17 χρόνια, και παρόλο που το αναφέρω μετά το θάνατό της, νιώθω σαν να την προδίδω, αποκαλύπτοντας το πιο κρυφό μυστικό της οικογένειάς μου. Ακόμα κι αν οι άνθρωποι του κοντινού μας κύκλου είχαν καταλάβει τι συνέβαινε στο σπίτι μας, καθώς ήταν αδύνατον να το κρύψουμε, οι δύο μεγαλύτεροι μου αδελφοί και εγώ ποτέ δεν τολμήσαμε να το συζητήσουμε μεταξύ μας, πόσο μάλλον με κάποιον εκτός οικογενείας.
Θυμάμαι ακόμα τη στιγμή που ο πατέρας μου με τσάκωσε, προσπαθώντας να τραβήξω μια γραμμή σε ένα μπουκάλι τζιν, για να μπορέσω να υπολογίσω πόσο έπινε η μητέρα μου. Τότε μάλιστα ισχυρίστηκα ότι ήταν για μια εργασία μου στο σχολείο, αλλά και οι δύο ξέραμε πολύ καλά ότι του έλεγα ψέματα. Εξάλλου, δεν ήταν ο μόνος που έβρισκε άδεια μπουκάλια στο ντουλάπι της αποθήκης.
Μου πήρε χρόνια να καταλάβω γιατί η μητέρα μου γινόταν ένας άλλος άνθρωπος το βράδυ. Στην αρχή σκέφτηκα μήπως περνούσε εμμηνόπαυση ή είχε κάποιον όγκο στο κεφάλι; Όμως κανένα από τα δύο δεν ίσχυε.
Όλα βγήκαν στη φόρα, όταν πήγαμε οικογενειακώς διακοπές και η μαμά μου δε μπορούσε να βγει από το δωμάτιο του ξενοδοχείου για μέρες. Ο αγαπημένος μου πατέρας, προσπαθώντας πάντα να κάνει το καλύτερο δυνατό για να ξεχάσουμε την άσχημη κατάσταση που βιώναμε όλοι μας, πρότεινε να παίξουμε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι στη ρεσεψιόν. Νομίζω τότε έγινε ξεκάθαρο σε όλους μας: “Η μαμά είναι και πάλι πιωμένη.” Εκείνη την περίοδο δεν ήμουν πάνω από 11 με 12 χρονών. Και παρόλο που το παραδεχτήκαμε όλοι μας, εγώ δεν ένιωθα την ανάγκη να το μοιραστώ με κάποιον που δεν άνηκε στην οικογένειά μου. Αν η μαμά μου δε μπορούσε να το παραδεχτεί η ίδια, πώς θα μπορούσα εγώ να το εκμυστηρευτώ σε κάποιον άλλο; Ο μπαμπάς μου ήταν γνωστός παθολόγος. Η ντροπή και το στίγμα θα μπορούσαν να του αμαυρώσουν τη φήμη.
Η μητέρα μου μπήκε δύο φορές για αποτοξίνωση, αλλά και στις δύο αυτές προσπάθειες επέμενε ότι μπορεί να πίνει αλκοόλ με σόδα. Παρόλο που δεν μας προσφέρθηκε ποτέ ψυχολογική υποστήριξη, μόνη μου ανακάλυψα κάποια στιγμή, ότι ο πατέρας μου πήγαινε τη μητέρα μου σε ψυχίατρο κάθε βδομάδα για δύο χρόνια. Όμως μάταια. Η ίδια δεν προσπάθησε καθόλου καθ ‘όλη τη διάρκεια της ζωής της να καταπολεμήσει τον εθισμό της και δε σταματούσε να πίνει, ακόμα και εάν της το είχαμε ζητήσει τόσες φορές.
Όταν τελικά χώρισαν οι γονείς μου, παρά τις αμέτρητες προσπάθειες του πατέρα μου να σώσουν το γάμο τους – εγώ έμεινα με τη μητέρα μου, ενώ τα αδέρφια μου με τον μπαμπά μου.
Οφείλω όμως να ομολογήσω ότι την αγαπούσα πάρα πολύ. Όταν ήταν νηφάλια, ήταν η πιο αστεία και αφοσιωμένη γυναίκα που θα μπορούσες να συναντήσεις ποτέ. Και θέλω να την θυμάμαι σαν “τη χαρακτηριστική μαμά της δεκαετίας του 80”, μια ωραία και κομψή παρουσία. Όμως αυτή η όψη άλλαξε λόγω του εθισμού και συγκεκριμένα όταν μπήκε στο νοσοκομείο την τελευταία φορά, οι επισκέπτες μας δεν μπορούσαν να την αναγνωρίσουν. Τόσο είχαν αλλοιωθεί τα χαρακτηριστικά της.
Όταν προσπάθησα να διαχειριστώ τον αλκοολισμό, χωρίς τον πατέρα μου, βρήκα διέξοδο τις σπουδές. Ήταν το μόνο πράγμα που μπορούσα να ελέγξω. Με τους άριστους βαθμούς μου, μπορούσα να ξεπεράσω τις περίεργες ψυχολογικές της μεταπτώσεις και τις άσχημες νύχτες που ακολουθούσαν. Όταν πήγα στο πανεπιστήμιο, ήταν η πρώτη φορά που δεν έπρεπε να φροντίσω κάποιον άλλο. Και τότε ήταν που ξεκίνησα να πίνω και εγώ αρκετά, προκειμένου να σβήσω από τη μνήμη μου όλα τα δυσάρεστα γεγονότα.
Την τελευταία φορά που είδα τη μαμά να είναι νηφάλια στους τελευταίους μήνες της ζωής, ήταν κουλουριασμένη στο κρεβάτι σαν μικρό παιδί. Ήταν τόσο ευάλωτη, που αυτομάτως σκέφτηκα: «Αν είχα χάσει τα πάντα, τον σύζυγό μου, τα παιδιά μου, τον ίδιο μου τον εαυτό – ίσως να το έριχνα και εγώ στο ποτό.» Πέθανε το 2001, σε ηλικία 54 ετών, ενώ εγώ ήμουν 23.
Το να παραδέχεσαι ότι η μητέρα σου ήταν εξαρτημένη από το ποτό σε όλη της τη ζωή, είναι μια διαδικασία ιδιαίτερα επίπονη, ειδικά όταν έχεις προσπαθήσει με χίλιους τρόπους να αναστρέψεις αυτή την κατάσταση. Όταν έγινα μητέρα, αποφάσισα να απέχω από το αλκοόλ, καθώς αυτός ήταν ο μόνος τρόπος για να σπάσει ο καταραμένος αυτός κύκλος. Ποτέ δεν ήθελα να πίνω μπροστά στα παιδιά μου. Στην καλύτερη περίπτωση είναι άσχημο και στη χειρότερη, είναι πιο επιζήμιο από ό,τι θα μπορούσες να φανταστείς.
Τα τελευταία χρόνια, συμμετέχω σε μια φιλανθρωπική οργάνωση που ονομάζεται National Association for Children of Alcoholics (Nacoa), η οποία παρέχει τηλεφωνική γραμμή βοήθειας και στήριξης σε παιδιά και ενήλικες, που οι γονείς τους αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα αλκοολισμού. Οι σύμβουλοι πολύ συχνά διαβάζουν τηλεφωνικά παραμύθια σε παιδιά ηλικίας πέντε χρονών πριν πέσουν για ύπνο, καθώς οι γονείς τους είναι τόσο μεθυσμένοι, που αδυνατούν να σταθούν όρθιοι στα πόδια τους”.