Ο Σταύρος Ξενίδης γεννήθηκε στις 8 Μαρτίου 1923 στην Κωνσταντινούπολη. Μεγάλωσε στη Νέα Φιλαδέλφεια. Σπούδασε στο Λεόντειο Λύκειο και μόλις τελείωσε το σχολείο αποφάσισε να ασχοληθεί με την υποκριτική. Ο Ξενίδης εργάστηκε για ένα διάστημα ως εμποροϋπάλληλος και στη συνέχεια φοίτησε στη σχολή του Κάρολου Κουν.
Ο Σταύρος Ξενίδης γεννήθηκε στις 8 Μαρτίου του 1923 στην Κωνσταντινούπολη, ενόσω οι γονείς του είχαν πάρει το δρόμο της προσφυγιάς προς την Ελλάδα. Ο πατέρας του, είχε γεννηθεί στην Άγκυρα και η μητέρα του στην Καισαρεία. Ήταν το μοναδικό παιδί της οικογένειας, που αρχικά εγκαταστάθηκε στο Κουκάκι και το 1927 μετακόμισε στη Νέα Φιλαδέλφεια, όπου μεγάλωσε ο Σταύρος. «Πολλοί συγγενείς μας, τότε μας έλεγαν ότι πήγαμε στην άκρη του Θεού, σε λίγα χρόνια όμως, μετάνιωσαν που δεν είχαν ακολουθήσει το παράδειγμα μας, γιατί η Φιλαδέλφεια έγινε πολύ όμορφη» ανέφερε σε συνέντευξή του.
Αφού ολοκλήρωσε το δημοτικό στη γειτονιά του, φοίτησε για τις 4 πρώτες τάξεις στη Λεόντειο σχολή αλλά στην 5η Γυμνασίου άρχισε η γερμανική κατοχή και συνέχισε τη σχολική του ζωή σε έναν όροφο πάνω από ένα κινηματογράφο της εποχής. Εκεί το μάθημα γινόταν μετά βίας, μόνο και μόνο για να μπορέσουν οι μαθητές να ολοκληρώσουν τις τελευταίες τους χρονιές και να πάρουν το απολυτήριο. Μετά το σχολείο ξεκίνησε να εργάζεται ως υπάλληλος σε εμπορικό κατάστημα.
Για την εποχή ήταν μια καλή δουλειά με προοπτικές να αποκτήσει κάποτε τη δική του επιχείρηση. Μόνο που είχε άλλα σχέδια, καθώς από μικρός ήθελε να γίνει ηθοποιός. Δεν τολμούσε όμως να το πει στους γονείς του, που φυσικά δε συμφωνούσαν. Κανείς γονιός εκείνη την εποχή δεν ήθελε το παιδί του να γίνει ηθοποιός….
Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου έκανε ένα διάλειμμα από το θέατρο, καθώς υπηρέτησε στον στρατό επί τέσσερα χρόνια. Όταν ανακοίνωσε στον πατέρα του, ο οποίος ήταν σπουδαίος γυναικολόγος και είχε εργαστεί επί σειρά ετών στην Άγκυρα της Τουρκίας, την απόφασή του απογοητεύτηκε. Όπως είχε πει σε συνέντευξη του σε τοπική εφημερίδα της Νέας Φιλαδέλφειας,”ο πατέρας έβαζε πάνω από όλα τη λογική και η λογική λέει ότι ένας ηθοποιός έχει πιθανότητες 50-50%, να πεινάσει”. Ο πατέρας του πέθανε το 1947 και δεν πρόλαβε να παρακολουθήσει τη μεγάλη καριέρα του γιου του.
Σπούδασε υποκριτική στη Σχολή Θεάτρου Τέχνης του Κάρολου Κουν και πρωτοεμφανίστηκε στο θέατρο το 1944 και ήταν ένας από τους μεγαλύτερους «καρατερίστες» του ελληνικού κινηματογράφου και θεάτρου.
Κατά τη διάρκεια της καριέρας του έπαιξε σε περισσότερες από 70 ταινίες και συνεργάστηκε με όλους τους μεγάλους πρωταγωνιστές του κινηματογράφου.
Στον κινηματογράφο έκανε το ντεμπούτο του το 1953, στην ταινία «Το τραγούδι του πόνου». Έκτοτε, εμφανίστηκε σε περισσότερες από 70 ταινίες, σχεδόν πάντα σε δεύτερους ρόλους και συνήθως στο πλευρό κωμικών ηθοποιών.
Μερικοί από τους πιο γνωστούς ρόλους του είναι στις ταινίες: «Ο Ηλίας του 16ου» (1959), «Περάστε την Πρώτη του Μηνός» (1965), «Το Κοροϊδακι της Δεσποινίδος» (1960), «Ο Ρωμιός Έχει Φιλότιμο» (1968), «Χριστίνα» (1960), «Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα» (1965), «Μοντέρνα Σταχτοπούτα» (1965), «Η Κόρη μου η Σοσιαλίστρια» (1966), «Ο Στρίγγλος Που Έγινε Αρνάκι» (1967) κ.ά.
O Σταύρος Ξενίδης, όμως, είχε και έντονη τηλεοπτική δραστηριότητα. Πέρα από τον «Αστυνόμο Μπέκα» του Γιάννη Μαρρή, που προβλήθηκε στην ΕΡΤ από το 1979, έπαιξε και στο σίριαλ «Ο συμβολαιογράφος». Από τις νεότερες τηλεοπτικές επιτυχίες του ήταν το «Μυστικό του Άρη Μπονσαλέντη», που προβλήθηκε από το Mega τη σεζόν 1990-1991. Στη δεκαετία του ’80 έπαιξε στο «Πάρκινγκ».
Τη δεκαετία του ’50 ξεκίνησε τη συνεργασία του με το θέατρο Μουσούρη, όπου έμεινε για τις επόμενες δύο δεκαετίες. Ο Κώστας Μουσούρης είχε αναφέρει στο λεύκωμα του για τον ηθοποιό: “Οταν ένα ρόλο τον παίζει ο Σταύρος, θα αναδειχθούν χωρίς τεχνάσματα και υπερβολές όλες οι πτυχές του. Είναι λαμπρός ηθοποιός, εξαιρετικός άνθρωπος. Στην σκηνή ακτινοβολούσε με το ταλέντο του και με το ήθος του. Είχαμε την μεγάλη τύχη να τον έχουμε μαζί μας”.
Το ντεμπούτο του στη μεγάλη οθόνη έγινε το 1954 με την ταινία “Η ωραία των Αθηνών”, στην οποία ενσάρκωσε τον συμβολαιογράφο. Ήταν ο Βαγγέλης στην ταινία “Ο Ηλίας του 16ου”, ο ποντικός… ξενοδοχείων στην ταινία “Χριστίνα”, ο Σπύρος στην ταινία “Η κόρη μου η Σοσιαλίστρια” και ο συνταγματάρχης Χαράλαμπος στην ταινία “Η γυνή να φοβήται τον άνδρα”.
Τη δεκαετία του ’70 έπαιξε τον Ιερεμία στην ταινία”Ο άνθρωπος που έσπαγε πλάκα” ενώ το 1984 ενσάρκωσε τον συνταγματάρχη Κοντέλη στην ταινία “Λούφα και παραλλαγή”. Παράλληλα, ιστορικός παραμένει ο ρόλος του «ΠΟΕΤΑ», στη θρυλική ραδιοφωνική εκπομπή του Κ.Πρετεντέρη «Ο θυρωρός».
Τα επόμενα χρόνια ασχολήθηκε και με την τηλεόραση, την οποία αγαπούσε εξίσου με το θέατρο γιατί, όπως έλεγε,”ο φακός σε ακολουθεί, υπάρχουν πολλές κάμερες, που πιάνουν ακόμα και το πέταγμα του ματιού σου. Εκεί μπορείς πραγματικά να επικοινωνήσεις με το θεατή, χωρίς να αλλοιώσεις την ηθοποιία σου.
Υπήρξε παντρεμένος με την ηθοποιό Μαργαρίτα Λαμπρινού. Παντρεύτηκαν το 1955 και χώρισαν μετά από ένα χρόνο, όμως επανασυνδέθηκαν το 1976, παντρεύτηκαν για 2η φορά και έζησαν μαζί μέχρι το τέλος της ζωής τους.
Τους τελευταίους μήνες της ζωής του ζούσε με τη σύζυγό του στο Γηροκομείο Αθηνών και αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα υγείας.
Δείτε σκηνές από τα γυρίσματα της ταινίας “Γάμος στο Περιθώριο”, στην οποία ο Σταύρος Ξενίδης ανέλαβε πρωταγωνιστικό ρόλο για πρώτη φορά: