Παύλος Σιδηρόπουλος : Τραγουδοποιός, στιχουργός και ερμηνευτής Παύλος Σιδηρόπουλος πέρασε από τη ζωή και άφησε το στίγμα του βαθιά χαραγμένο στην ελληνική μουσική σκηνή. Ήταν αυτός που συνδύασε το ροκ και μπλουζ με την παραδοσιακή μουσική της Ελλάδας. Όπως και τα ρεμπέτικα.
Άφησε πίσω του αξιοσημείωτη μουσική κληρονομία, παρόλο που έζησε μόλις μέχρι την ηλικία των 42 ετών. Μια κληρονομιά με αντοχή στον χρόνο και επιρροή στους καλλιτέχνες που ακολούθησαν τα βήματά του.
Ο Παύλος Σιδηρόπουλος πήρε τη ροκ και την έκανε ένα βαθύτατα προσωπικό μουσικό ιδίωμα, γινόμενος ένας από τους πρωτεργάτες της ελληνικής μουσικής σκηνής.
Παύλος Σιδηρόπουλος : Τα πρώτα χρόνια
Ο Παύλος Σιδηρόπουλος γεννιέται στις 27 Ιουλίου 1948 στην Αθήνα μέσα σε εύπορη μεσοαστική οικογένεια ποντιακής καταγωγής. Με την οικογένεια του μετακομίζει στη Θεσσαλονίκη μετά τη γέννηση του. Από την πλευρά της μητέρας του μάλιστα είχε συγγένεια με τον Αλέξη Ζορμπά και την πεζογράφο Έλλη Αλεξίου. Με τον ίδιο να αναγνωρίζει στις δύο διαφορετικές αυτές ρίζες την αιτία της συνύπαρξης μέσα του του ροκά και του σκεπτικιστή.
Με τον Παύλο Σιδηρόπουλο σε ηλικία 6 ετών, η οικογένεια -αφού απέκτησε και την αδερφή του Μελίνα- εγκαθίσταται στην Αθήνα. Εκεί ο Παύλος Σιδηρόπουλος ολοκλήρωσε τη βασική εκπαίδευση. Το 1967 περνά στο Μαθηματικό του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Δεν θα ολοκληρώσει ωστόσο τις σπουδές του καθώς οι μουσικές του ανησυχίες τον είχαν ήδη κερδίσει.
Επόμενος σταθμός οι περιπέτειές του στο στράτευμα, με τον Σιδηρόπουλο να μην ολοκληρώνει τη θητεία του: «Την άνοιξη του 1976», θα πει, «με 1,5 μήνα Τρίπολη, 20 μέρες 401 και 4 ηλεκτροσόκ παίρνω το τρελόχαρτο»…
Παύλος Σιδηρόπουλος : Η Μουσική καριέρα
Από τα φοιτητικά του χρόνια στη Θεσσαλονίκη ξεκινά η σταδιοδρομία του Σιδηρόπουλου στη μουσική, όπου συγκατοικεί με τον τραγουδοποιό Βαγγέλη Γερμανό. Εκεί γνωρίζεται με τον μουσικό Παντελή Δεληγιαννίδη, που έπαιζε κιθάρα στους Olympians του Πασχάλη, και σχηματίζουν το ντουέτο Δάμων και Φιντίας.
Το 1970 οι δυο τους κατεβαίνουν στην Αθήνα και ηχογραφούν τον πρώτο τους δίσκο 45 στροφών, με τα τραγούδια «Ξέσπασμα» και «Ο κόσμος τους».
https://youtu.be/yeTWO-rZNjI
Οι Δάμων και Φιντίας συμμετέχουν επίσης στη ζωντανή ηχογράφηση «Ζωντανοί στο Κύτταρο» (1971) με τα κομμάτια τους «Απογοήτευση» και «Ο Γέρο-Μαθιός».
Την επόμενη χρονιά (1972), οι Δάμων και Φιντίας συνεργάζονται με δύο μέλη του συγκροτήματος Μπουρμπούλια, με το νέο ροκ σχήμα να διατηρεί ωστόσο το ίδιο όνομα.
Σύντομα θα κυκλοφορήσουν έναν μικρό δίσκο, με τα τραγούδια του άλμπουμ -ανάμεσα στα οποία και «Ο Ντάμης ο ληστής»- να μπολιάζουν ροκ ήχους με δημοτικά και τζαζ ακούσματα και ελληνικό στίχο φυσικά.
Η συνεργασία με τον Γιάννη Μαρκόπουλο
Στα χρόνια της μεταπολίτευσης πια, «η ροκ σκηνή δεν έχει νόημα ύπαρξης πλέον γιατί το πολιτικό τραγούδι κυριαρχεί. Οι περισσότεροι μουσικοί ή φεύγουν έξω ή σιωπούν», αναφέρει ο Σιδηρόπουλος για το μουσικό κλίμα της εποχής. Μιας εποχής που έφερε τη συντέλεια στην ελληνική ροκ σκηνή.
Ο ίδιος, αφού δούλεψε για κάποιους μήνες στη μικρή βιοτεχνία του πατέρα του και ζούσε πλέον μέσα σε δημιουργική απελπισία, αποδέχεται την πρόταση του Γιάννη Μαρκόπουλου και συνεργάζονται σε 3 δίσκους του συνθέτη («Θεσσαλικός Κύκλος» – 1974, «Ανεξάρτητα» – 1975, «Οροπέδιο» – 1976) από το 1974 έως το 1976.
Στις μουσικές παραστάσεις του Μαρκόπουλου ο Σιδηρόπουλος συμμετέχει ως ηθοποιός. Και σατιρικός τραγουδιστής, ενώ το 1986 οι δύο μουσικοί θα συνεργαστούν ξανά στον δίσκο «Τολμηρή Επικοινωνία». Σε αυτόν τον δίσκο ερμηνεύει μια σειρά από τραγούδια και απαγγέλλει και τα ποιήματα «Γραμμή ανοιχτή» του Δημήτρη Βάρου και «Σκηνή της αφίξεως στη Γένοβα» του Γιώργου Χρονά.
Για τη συνεργασία με τον σπουδαίο Έλληνα συνθέτη, ο Παύλος θα παρατηρήσει: «Δεν ήμουν δημιουργός. Ήταν μια εμπειρία ως εκτελεστής (…) στην αρχή μπήκα ασυνείδητα στο χώρο του Μαρκόπουλου. Στην πορεία επάνω μπήκα συνειδητά. Ήταν μια εμπειρία αυτό που λένε σύγχρονο ελληνικό τραγούδι. Δεν μου πρόσφερε καμία συγκίνηση ή πολύ ελάχιστες». Για τον ίδιο ήταν απλώς ένα διάλειμμα στην προσωπική του πορεία. Γι’ αυτό και δεν θα συνεχίσει παρά τις καλές προτάσεις που του γίνονται…
Σπυριδούλα, Εταιρεία Καλλιτεχνών και Απροσάρμοστοι
Στα τέλη του 1977, έχοντας ήδη έτοιμο το υλικό για τον δίσκο «Φλου», ο Σιδηρόπουλος γνωρίζεται με το νέο ροκ συγκρότημα Σπυριδούλα και αποφασίζουν να συνεργαστούν. Τον Μάιο του 1979 κυκλοφορεί ο «Φλου». Σε αυτόν τον δίσκο πολλοί αναγνωρίζουν το καλύτερο άλμπουμ της ελληνικής ροκ σκηνής!
Παρά τη φήμη που απολάμβαναν οι Σπυριδούλα και τις απανωτές τους συναυλίες, η συνεργασία του Παύλου με το συγκρότημα τελειώνει σχετικά απρόοπτα. Ο Παύλος Σιδηρόπουλος παρατηρεί επ’ αυτού: «Τα παιδιά στη Σπυριδούλα ήθελαν μια πιο μαρξιστική τοποθέτηση. Τα παιδιά θέλανε ένα γκρουπ με συγκεκριμένη πολιτική θέση. Πράγμα στο οποίο εγώ δε συμφωνούσα και εκεί βρήκαμε ότι δεν ταιριάζουμε. Και σταματήσαμε να συνεργαζόμαστε» (συνέντευξη τον Οκτώβριο του 1982).
Το καλοκαίρι του 1979, ο Σιδηρόπουλος δημιουργεί με μια παρέα μουσικών την μπάντα Εταιρεία Καλλιτεχνών. Ερμηνεύοντας κλασικό ροκ & ρολ αλλά και δικά τους κομμάτια, τα οποία ωστόσο δεν θα ηχογραφήσουν ποτέ.
Οι καλλιτεχνικές διαφορές των μελών του γκρουπ σύντομα ωστόσο θα αναδυθούν και θα κάνουν το συγκρότημα να διαλυθεί. Παρά τις διθυραμβικές κριτικές του μουσικού Τύπου. Ο Σιδηρόπουλος συνεχίζει τις συμμετοχές του βέβαια σε συναυλίες. Άλλοτε συνοδευόμενος από τους Sharp Ties και αργότερα από το βραχύβιο σχήμα που δημιούργησε ο «πρίγκιπας», τους Μουρμούρα. Βρισκόμαστε πλέον στις αρχές του 1980 και ο Παύλος αναζητεί και πάλι μουσική αγκαλιά για τα ακούσματά του. Αυτή τη φορά έψαχνε ωστόσο κάτι πιο μόνιμο.
Με τους Απροσάρμοστους μέχρι το τέλος
Αφού δοκιμάσει μπόλικους μουσικούς, καταλήγει έπειτα από πολύ κόπο και πόνο στην τελική σύνθεση των Απροσάρμοστων το 1982!
Ο δίσκος που κυκλοφορεί τελικά, ο σπουδαίος «Εν Λευκώ». Είναι σε δική του μουσική και στίχους! Η λογοκρισία δεν εκτίμησε βέβαια καθόλου τους στίχους. Όπως και μερίδα της ελληνικής κοινωνίας.
Παρά τον πρόσκαιρο χωρισμό των Απροσάρμοστων από τον Σιδηρόπουλο, το γκρουπ
θα τα ξαναβρεί με τον Παύλο. Θα παραμείνουν μαζί του μέχρι το τέλος. Το 1985 οι Παύλος Σιδηρόπουλος + Απροσάρμοστοι ρίχνουν στην αγορά τον δίσκο «Zorba the Freak». Αυτός περιέχει ορισμένα από τα πλέον δημοφιλή τραγούδια που έγραψε και ερμήνευσε ποτέ ο «πρίγκιπας». ‘Οπως τα «R’n’R’ στο κρεβάτι», «Άντε και καλή τύχη μάγκες», «Μίκη Μάου(ς)», ενώ είναι η πρώτη φορά που ο Παύλος γράφει και τραγουδάει στίχους στα αγγλικά («Clown»).
Με τους Απροσάρμοστους, ο Σιδηρόπουλος θα δώσει αναρίθμητες συναυλίες. Μία από αυτές τον Φλεβάρη του 1989 θα αποτυπωθεί σε δίσκο, το «Χωρίς Μακιγιάζ» (1989), ο οποίος θα αποτελέσει και το τελευταίο εν ζωή άλμπουμ για τον Σιδηρόπουλο.
Άλλες δραστηριότητες
Σε μια λιγότερη γνωστή πλευρά της ζωής του, ο Σιδηρόπουλος εμφανίστηκε ως ηθοποιός στο θεατρικό έργο της Ευγενίας Φακίνου «Στο Κουρδιστάν», που ανέβηκε το 1977 στο θέατρο Κάβα, με τον Παύλο να ερμηνεύει επί σκηνής τον «Μπουλντόζα»! Και βέβαια ενσάρκωσε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στον αντεργκράουντ «Ασυμβίβαστο» (1977) του Αντρέα Θωμόπουλου…
Ο Παύλος εμφανίστηκε και στην τηλεόραση ως ηθοποιός, στο σίριαλ «Οικογένεια Ζαρντή» του Κώστα Φέρρη το 1982, ενώ ασχολήθηκε εκτενώς και με την ποίηση. Ο ίδιος έγραφε συνεχώς και δεν μας χάρισε μόνο στίχους και ποιήματα, αλλά και δοκιμιακά κείμενα πολιτικών και φιλοσοφικών στοχασμών καθώς και (ημιτελή) θεατρικά έργα και διηγήματα. Το 1990 θα πει ο «πρίγκιπας» σε συνέντευξή του: «Νιώθω περισσότερο στιχουργός παρά μουσικός»…
Θάνατος
Από το φθινόπωρο του 1979 ξεκινά η περιπέτεια του 31χρονου πλέον Σιδηρόπουλου με την ηρωίνη. Η καλλιτεχνική του πορεία μετρούσε ήδη 9 χρόνια, με τον ίδιο να έχει προλάβει να αφήσει το στίγμα του στα μουσικά πράγματα της Ελλάδας. Παρά τις πολυάριθμες προσπάθειες να «καθαρίσει» και τον δημιουργικό πυρετό που τον είχε χτυπήσει στην τελευταία αυτή περίοδο (προετοίμαζε τον καινούριο του δίσκο, που θα κυκλοφορούσε τελικά μεταθανάτια, το «Άντε και καλή τύχη μάγκες»), ο Σιδηρόπουλος δεν θα τα κατάφερνε: στις 6 Δεκεμβρίου 1990 θα βρεθεί σε σπίτι φίλης σε κώμα και θα αφήσει την τελευταία του πνοή κατά τη μεταφορά του στο νοσοκομείο.
Την επόμενη χρονιά, οι Απροσάρμοστοι κυκλοφορούν τον δίσκο «Άντε και καλή τύχη μάγκες», με τα τραγούδια που δεν πρόλαβε να ηχογραφήσει ο Σιδηρόπουλος να τα ερμηνεύουν διάφοροι καλλιτέχνες.
Και βέβαια το 1992 κυκλοφορεί ο δίσκος «Τα μπλουζ του πρίγκηπα», με τις πειραματικές ηχογραφήσεις του Παύλου από το 1979-1981 να παντρεύουν το μπλουζ με το ρεμπέτικο.
https://youtu.be/8RZVufcgVIw
Τελευταίος σταθμός στη μεταθανάτια δισκογραφία του ασίγαστου Σιδηρόπουλου θα είναι το 1994, όταν κυκλοφορεί ο διπλός δίσκος «Εν αρχή ην ο λόγος», που περιέχει ζωντανές ηχογραφήσεις, την απαγγελία ενός κειμένου καθώς και μια συνέντευξή του στην ΕΤ2, με τα περισσότερα τραγούδια του άλμπουμ να εκδίδονται για πρώτη φορά.
Ο τραγουδοποιός, στιχουργός και ερμηνευτής Παύλος Σιδηρόπουλος που πέρασε από τη ζωή και άφησε το στίγμα του βαθιά χαραγμένο στην ελληνική μουσική σκηνή.
