Ο Μιχάλης Κακογιάννης γεννήθηκε στις 11 Ιουνίου 1921, στη βρετανοκρατούμενη Λεμεσό, και ήταν γιος του δικηγόρου Παναγιώτη Κακογιάννη, ο οποίος είχε τιμηθεί με τον τίτλο του «σερ» από τον βασιλιά της Μεγάλης Βρετανίας.
Της: Έπη Τρίμη
Το 1938 μετέβη στο Λονδίνο για να σπουδάσει νομικά, με πατρική υπόδειξη. Πήρε το πτυχίο του, αλλά τον κέρδισε η δραματική τέχνη.
Η παρακαταθήκη στον πολιτισμό
Ο Κύπριος Μιχάλης Κακογιάννης υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους Έλληνες κινηματογραφιστές με διεθνή απήχηση. Είναι γνωστός για τις ταινίες του «Στέλλα» (1955), «Ηλέκτρα» (1962), «Ζορμπάς» (1964). Διακρίθηκε, επίσης, ως σκηνοθέτης του θεάτρου και της όπερας. Άφησε ως παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές το κέντρο πολιτισμού «Μιχάλης Κακογιάννης» στην Αθήνα.
Η εργασία στο BBC και η υποκριτική
Τα πρώτα χρόνια του Β’ Παγκόσμιου Πόλεμου, ο Μιχάλης Κακογιάννης εργαζόταν ως επικεφαλής της Κυπριακής Υπηρεσίας του BBC, εμψυχώνοντας με τις εκπομπές του τους υπόδουλους Έλληνες, ενώ διδασκόταν σκηνοθεσία θεάτρου στο Ολντ Βικ. Το 1946 γνωρίστηκε με τον Νίκο Καζαντζάκη, οποίος ήταν προσκεκλημένος του Βρετανικού Συμβουλίου στο Λονδίνο και μαζί έκαναν μία σειρά εκπομπών για το BBC.
Το 1947 άρχισε να δουλεύει επαγγελματικά ως ηθοποιός και πρωταγωνίστησε στον «Καλιγούλα» του Αλμπέρ Καμί, σε σκηνοθεσία Αλέξη Σολομού, που εκείνη την περίοδο ζούσε κι αυτός στο Λονδίνο. Τον Κακογιάννη επέλεξε ο ίδιος ο Καμί για τον επώνυμο ρόλο.
Τα χρόνια της δικτατορίας και η εξορία
Καθ’ όλη τη διάρκεια της δικτατορίας ο Κακογιάννης ζούσε στο εξωτερικό και ήταν από τους πρώτους που την 21η Απριλίου 1967 έκανε δηλώσεις εναντίον της χούντας στα γαλλικά ραδιόφωνα, αλλά και από εκείνους που συνεργάστηκαν ειδικά με τη Μελίνα Μερκούρη στον αντιχουντικό αγώνα. Το 1973 γυρίζει την τηλεταινία ιστορικοθρησκευτικού περιεχομένου «Η ιστορία του Ιακώβ και του Ιωσήφ», που θα προβληθεί τον επόμενο χρόνο από το αμερικανικό δίκτυο ABC. Ήταν και η μοναδική του δουλειά για την τηλεόραση.
Το ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
Το 2004 ο Μιχάλης Κακογιάννης συνέστησε το κοινωφελές ίδρυμα με την επωνυμία «Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης» με σκοπό τη μελέτη, υποστήριξη και διάδοση των τεχνών του θεάτρου και του κινηματογράφου, καθώς και την καταγραφή και διαφύλαξη των δημιουργημάτων των τεχνών αυτών. Το φθινόπωρο του 2009 ξεκίνησε η λειτουργία του Πολιτιστικού Κέντρου του Ιδρύματος, που βρίσκεται στην οδό Πειραιώς 206, στον Ταύρο.
Για την προσφορά του και το έργο του τιμήθηκε με πολλές διακρίσεις στην Ελλάδα, την Κύπρο και το εξωτερικό. Έχει τιμηθεί με τον Ταξιάρχη του Χρυσού Φοίνικα (Ελλάδα), τον Ταξιάρχη των Γραμμάτων και Τεχνών (Γαλλία), τον Μεγαλόσταυρο του Τάγματος του Μακαρίου του Γ’ (Κύπρος) και το Special Grand Prix of the Americas (Μόντρεαλ). Βραβεύθηκε από την Ακαδημία Αθηνών για την προσφορά του στο έθνος, από το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης για το συνολικό έργο του και αναγορεύθηκε διδάκτωρ Τεχνών στο Columbia College των ΗΠΑ, επίτιμος διδάκτωρ στα Πανεπιστήμια Αθηνών, Κύπρου και Αριστοτέλειο Θεσσαλονίκης. Ανακηρύχτηκε Επίτιμος Δημότης στη Λεμεσό, στο Μονπελιέ (Γαλλία) και στο Ντάλας (Τέξας, Η.Π.Α.).
Αγάπησα περισσότερο τη δουλειά μου γι’ αυτό δεν έκανα οικογένεια
Για την προσωπική του ζωή ο ίδιος είχε αναφέρει: «Έζησα καλή ζωή, ασχέτως αν ποτέ δεν έκανα οικογένεια. Αγάπησα πλάσματα, που με μεγαλύτερη παραφορά αγάπησαν εμένα, έσπασα συχνά τις ερωτικές συμβάσεις, που η τρέχουσα ηθική επέβαλλε. Αγάπησα πολύ περισσότερο, ωστόσο, τη δουλειά μου».
Ο έρωτας με τη Λαμπέτη
Ένας από τους μεγαλύτερους και ανεκπλήρωτους έρωτες του Μιχάλη Κακογιάννη ήταν με την Έλλη Λαμπέτη. Ο βραβευμένος σκηνοθέτης, λίγο πριν πεθάνει, περιέγραψε τον έρωτά του, αλλά και τον κυνισμό με τον οποίο η Λαμπέτη χώρισε τον Μάριο Πλωρίτη. Μιχάλης Κακογιάννης: Την Έλλη την είχα γνωρίσει στην πλατεία Συντάγματος, όπου αυτό το κοριτσάκι περπατούσε με τον τότε άντρα της, τον Μάριο Πλωρίτη, ο οποίος μου τη σύστησε. Εγώ την ερωτεύτηκα αμέσως. Ήταν τότε τόσο γοητευτική!
Χ. Βασιλόπουλος: Και τη χάσατε;
Μιχάλης Κακογιάννης: Δεν την απέκτησα και ποτέ.
Χ. Βασιλόπουλος: Η Λαμπέτη έμαθε ποτέ αυτόν τον έρωτα ;
Μιχάλης Κακογιάννης: Κοίταξε, ήταν παντρεμένη με τον καλύτερό μου φίλο… Χώρισε τον Πλωρίτη ένα χρόνο μετά και τα έφτιαξε με το Χορν, κατά το γύρισμα της ταινίας μου «Κυριακάτικο Ξύπνημα» στην Αίγυπτο, όπου είχαμε πάει για να κάνουμε τα εξωτερικά. Γυρίζοντας από την Αίγυπτο, πήγε ο Πλωρίτης να την παραλάβει στο αεροδρόμιο και αμέσως του είπε: «Μάριε, πρέπει να σου πω ότι τελειώσαμε και ότι είμαι ερωτευμένη με τον Δημήτρη τον Χορν». Ε, ο Μάριος το έφερε πολύ βαρέως για ένα διάστημα και δεν έγραψε και καλή κριτική για την ταινία ως εκ τούτου. Όπως έλεγε ο σκηνοθέτης: «Ήταν η Μαργαρίτα μου. Υπήρξε περίοδος στη ζωή μου που μόλις ξυπνούσα το πρωί αναρωτιόμουν τι ώρα θα έβλεπα την Έλλη».
Η πρώτη τους συνεργασία ήταν το 1953 στην ταινία «Κυριακάτικο ξύπνημα» και η τελευταία τους συνεργασία το 1961 με την ταινία «Χαμένο κορμί». Όπως είχε πει, λίγο πριν πεθάνει: «Τώρα πια όταν τη σκέπτομαι, έχω την εικόνα ενός απαλού πλάσματος. Τη βλέπω να μιλάει σε ορισμένες στάσεις κι εγώ να κοιτάζω τον εκπληκτικό λαιμό της. Και να ρουφάω το φυσικό άρωμά της….
Το τέλος
Ο Μιχάλης Κακογιάννης πέθανε στις 25 Ιουλίου 2011, στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» της Αθήνας, σε ηλικία 90 ετών.
Πηγές: SanSimera.gr | mixanitouxronou.gr |wilkipedia