Η φωτογραφία με την γυναικεία μορφή στο Άγιον Όρος που αποδίδεται στην Παναγία. 21 Αυγούστου 1903. Οι πατέρες της Ιεράς Μονής του Αγίου Παντελεήμονος στο Άγιον Όρος είχαν συγκεντρωθεί για τελευταία φορά προκειμένου να βοηθήσουν τους φτωχούς κελιώτες μοναχούς. Ένας από αυτούς, διέκρινε ανάμεσα στο πλήθος μία αέρινη μαυροφορεμένη φιγούρα. Δίχως δισταγμό έσπευσε να απαθανατίσει τη στιγμή.
Η Μονή του Αγίου Παντελεήμονος είναι γνωστή και ως «ρώσικο μοναστήρι». Κι αυτό διότι στις αρχές του 11ου αιώνα μ.Χ., η κατεστραμμένη τότε μονή παραχωρήθηκε σε Ρώσους μοναχούς που ήταν εγκατεστημένοι σε ένα άλλο μικρότερο εκκλησάκι του Αγίου Όρους. Αφού επισκεύασαν τον Άγιο Παντελεήμονα, μεταφέρθηκαν εκεί και χάρη στις δωρεές των τσάρων, το νεοσύστατο μοναστήρι ευδοκίμησε για 7 αιώνες.
Χάρη στις δωρεές των τσάρων, το νεοσύστατο μοναστήρι ευδοκίμησε. Wikimedia Commons
Το 1735 η διοίκηση πέρασε σε ελληνικά χέρια και ο Έλληνας ηγούμενος αποφάσισε να αναγείρει μια νέα μονή σε άλλη τοποθεσία. Έτσι, το 1765, Έλληνες και Ρώσοι μοναχοί άρχισαν την ανοικοδόμησή της στη δυτική πλευρά της χερσονήσου, σε απόσταση 15 χιλιομέτρων από τις Καρυές.
Με τα χρόνια, οι μοναχοί του Αγίου Παντελεήμονος ανέπτυξαν μία ιδιαίτερη παράδοση. Κατά τη διάρκεια των εορτασμών της Κοιμήσεως της Θεοτόκου μέχρι και τα «εννιάμερα» της Παναγίας, συνήθιζαν να προσφέρουν ελεημοσύνη στους φτωχούς κελιώτες. Οι κελιώτες ήταν μοναχοί με μεγάλη πίστη στο Θεό, οι οποίοι όμως έμεναν σε μικρά εξαρτηματικά κελιά και σε συνθήκες πλήρους λιτότητας. Κάθε Αύγουστο, λοιπόν, μέρος των πόρων της Μονής διατίθονταν για να απαλύνουν λίγο την ταλαιπωρία τους.
Ωστόσο, ο Αύγουστος του 1903, όπως όλα έδειχναν, θα ήταν ο τελευταίος. Λόγω της κρίσης που περνούσε η Ρωσία, οι δωρεές είχαν ελαττωθεί σημαντικά με αποτέλεσμα τα αποθέματα του μοναστηριού διαρκώς να μειώνονται. Αυτό οδήγησε στην απόφαση της λήξης της παράδοσης αυτής. Οι οικονομικές δυσκολίες απαγόρευαν την συνέχισή της.
Ήταν παραμονές των «εννιάμερων» της Παναγίας και οι καμπάνες χτυπούσαν χαρμόσυνα. Στο άκουσμά τους, μοναχοί και πιστοί άρχισαν να συγκεντρώνονται στο ιερό της Μονής του Αγίου Παντελεήμονα. Ένας από αυτούς, ο Γαβριήλ, είχε φέρει μαζί του μία φωτογραφική μηχανή της εποχής, από αυτές που είχαν πλάκα αντί για φιλμ. Ήθελε να απαθανατίσει το γεγονός της σύναξης των μοναχών και την ιερή πράξη της ελεημοσύνης. Άλλωστε, ήξερε ότι αυτή θα ήταν η τελευταία του ευκαιρία.
Έτσι, όταν όλοι πλέον είχαν μαζευτεί, ο Γαβριήλ ξεκίνησε να τραβά φωτογραφίες. Κάποια στιγμή, του φάνηκε πως ανάμεσα στους πατέρες κυκλοφορούσε μία μαυροφορεμένη γυναίκα. Απορημένος, έφερε τη μηχανή κοντά του και πάτησε ένα ακόμα «κλικ». Όταν η φωτογραφία εμφανίστηκε αργότερα, το θέαμα τον σόκαρε. Πράγματι, στην αριστερή γωνία του κάδρου διακρινόταν θολά μία γυναικεία φιγούρα.
Ο Γαβριήλ έσπευσε να δείξει τη φωτογραφία στους πατέρες. Αμέσως όλοι πείστηκαν ότι επρόκειτο για την Παναγία. Φαινόταν σαν να κατευθύνεται προς την έξοδο της Μονής λυπημένη και με το κεφάλι σκυμμένο. Παράλληλα λουζόταν από μία αλλόκοτη λάμψη. Κατευθείαν οι αγιορείτες το εξέλαβαν ως σημάδι ότι η παράδοση της ελεημοσύνης δεν έπρεπε να σταματήσει. Έτσι κι έγινε. Κάθε Αύγουστο, η Μονή του Αγίου Παντελεήμονος συνέχισε να βοηθά τους φτωχούς κελιώτες προς τιμήν του θελήματος της Θεοτόκου.
Πλέον, στο χώρο του μοναστηριού έχει τοποθετηθεί ένα μεγεθυμένο αντίγραφό της σε περίοπτη θέση.Πηγή: YouTube
Η ιστορική φωτογραφία για πολλά χρόνια παρέμεινε «θαμμένη» στο αρχείο της Μονής. Είδε το φως της δημοσιότητας μόλις το 1997. Πλέον, στον χώρο του μοναστηριού έχει τοποθετηθεί ένα μεγεθυμένο αντίγραφό της σε περίοπτο σημείο, το οποίο τραβά την προσοχή όλων των προσκυνητών. Ανάμεσα σε αυτούς βρέθηκε και ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο οποίος σε μία από τις επισκέψεις του στο Άγιον Όρος στάθηκε και θαύμασε το ντοκουμέντο της, κατά τα φαινόμενα, παρθενικής δημόσιας εμφάνισης της Θεοτόκου στο σημείο.
Την προσοχή των προσκυνητών τραβά η φωτογραφία με την γυναικεία μορφή στο Άγιον Όρος που αποδίδεται στην Παναγία.