Η Γιώτα Λύδια γεννήθηκε ως Παναγιώτα Μανταράκη το 1934 στη Νέα Ιωνία έχοντας καταγωγή από τη Μικρά Ασία.
Της: Έπη Τρίμη
Μπήκε στην δισκογραφία το 1954 με την προτροπή του συζύγου της και του συνθέτη Γεράσιμου Κλουβάτου του οποίου τραγούδησε και τα δύο πρώτα τραγούδια της, ο μαέστρος Χρυσίνης τότε την βάφτισε Λύδια.
Οι επαγγελματικές συνεργασίες
Αμέσως αναγνωρίστηκε η αξία της Γιώτα Λύδια και το σπάνιο μέταλλο της φωνής της και όλοι οι συνθέτες θέλησαν να συνεργαστούν μαζί της όπως αναφέρει η wikipedia. Τραγουδάει Τσιτσάνη, Παπαϊωάννου, Χιώτη (Ηλιοβασιλέματα κ.α), Καραπατάκη, Λαύκα, Μητσάκη, Μπακάλη, Δερβενιώτη, και βέβαια Απόστολο Καλδάρα με τον οποίο δίνουν το σπουδαίο και διαχρονικό τραγούδι Συ μου χάραξες πορεία. Η ίδια χαρακτηρίζεται από το γεγονός ότι τραγουδάει με ευκολία όλα τα είδη του τραγουδιού πάντα με μεγάλη επιτυχία, σμυρναίικα, τσιφτετέλια, ζεϊμπέκικα, μικρασιάτικους αμανέδες, ελαφρό- μοντέρνο τραγούδι, νησιώτικα αλλά και δημοτικά τα οποία έχουν σημαντική θέση στο ρεπερτόριο της ερμηνεύτριας. Από το 1954-1958 η Λύδια γίνεται αναγνωρίσιμη και αγαπημένη του κοινού μόνο μέσα από τους δίσκους 78 στροφών.
Προσωπική ζωή
Η Γιώτα Λύδια παντρεύτηκε στα 14 της τον μετέπειτα συνθέτη των μεγάλων επιτυχιών της Στράτο Ατταλίδη και στα 15 της γεννάει τον μοναχογιό της.
Η Γιώτα Λύδια, παντρεύτηκε τον σύζυγό της Κώστα Δαμιανό το 1967 όταν ήταν 30 χρονών και είχε ήδη στο ενεργητικό της πολλούς χρυσούς δίσκους και μετά το διαζύγιό της από τον συνθέτη Στράτο Ατταλίδη.
Ο χαμός του συζύγου της
Η 90χρονη, σήμερα, Γιώτα Λύδια μίλησε στην εφημερίδα «Espresso» το 2018 έχοντας πει:«Έχασα το σύζυγό μου, το στήριγμά μου και στις αρχές του μήνα κήδεψα και τον αδερφό μου. Τι άλλο πιο πικρό μπορεί να συμβεί στη ζωή μου; Η μοναδική παρηγοριά πλέον είναι το παιδί μου και τα εγγόνια μου.
Όλα αυτά τα χρόνια η Γιώτα Λύδια δεν έχει δώσει ποτέ δικαίωμα για δημοσιεύματα και σχόλια. Οι εμφανίσεις της μετρημένες και σπάνιες, όσο ελάχιστων καλλιτεχνών. Φύλακας άγγελός της, που την προστάτευε από όλους και απ’ όλα, ήταν ο σύζυγός της Κώστας, με τον οποίο παντρεύτηκε το 1967 και έμεινε μαζί μέχρι και τον περασμένο Απρίλιο, οπότε τους χώρισε ο θάνατος…
Όλα αυτά τα χρόνια το καλλιτεχνικό στερέωμα γνώριζε ότι Γιώτα Λύδια ίσον Κώστας Δαμιανός! Τόσο δεμένο ζευγάρι υπήρξε. «Ήταν τόσο ξαφνικό που δεν κατάλαβα πώς έφυγε από τη ζωή. Έφυγε το πρωί να πάει να κάνει κάτι δουλειές. Δεν αισθάνθηκε καλά και μου τηλεφώνησε ότι θα πάει να κάνει κάτι εξετάσεις. Από εκεί και μετά δεν τον ξαναείδα. Τον πήγαν στο νοσοκομείο τη Μεγάλη Παρασκευή και το Σάββατο του Λαζάρου ξεψύχησε. Με πήρε το πρωί του Σαββάτου ο γιατρός από το νοσοκομείο και μου λέει λυπημένος: “Κυρία Λύδια, κάναμε τα πάντα. Δεν μπορέσαμε να τον σώσουμε”. Έτσι απλά, τον έχασα από ανακοπή καρδιάς. Και τον ξαναείδα μετά στο φέρετρο. Ήταν πολύ δραματικό για μένα, γιατί δεν μπόρεσα να τον δω στις τελευταίες του στιγμές. Πίστευα ότι θα γυρίσει πάλι πίσω στο σπίτι μας» μας λέει και είναι σαν να μην πιστεύει ότι αυτό συνέβη…
Σε ηλικία 30 ετών, έχοντας πολλούς χρυσούς δίσκους στο ενεργητικό της, και μετά το διαζύγιό της από τον συνθέτη Στράτο Ατταλίδη, η Γιώτα Λύδια παντρεύτηκε τον Κώστα της, τον άνθρωπό της. Ήταν ένας γάμος που στο καλλιτεχνικό στερέωμα υπήρξε πρότυπο πίστης και αφοσίωσης. «Ο Κώστας ήταν μαζί μου σε όλες μου τις εμφανίσεις, ήταν σωστός στο σπιτικό μας, σωστός άνθρωπος. Είναι δυνατόν να είσαι με έναν άνθρωπο επί 50 χρόνια και να μη σε πικράνει η φυγή του; Δεν μπορώ να καταλάβω πότε πέρασαν εννιά μήνες από τότε που τον έχασα. Και τον ακολούθησε και ο αδερφός μου τώρα. Όπως λέω και σε ένα τραγούδι μου, “Ο Θεός δεν πρέπει να κάνει τέτοια λάθη”» είχε αναφέρει η μεγάλη λαϊκή τραγουδίστρια.».
«Έκανα όρκο στα κόκαλα της μάνας μου ότι δεν θα τραγουδήσω ποτέ ξανά»
«Όταν ήμουν νέα και έφευγα για να πάω να τραγουδήσω στο εξωτερικό, εκείνη μου έλεγε: “Παιδάκι μου, πάλι θα φύγεις;” Αυτή η εικόνα της θλίψης της μάνας μου θα με συντροφεύει πάντα. Εξάλλου, όταν αποφάσισα να σταματήσω οριστικά από το τραγούδι, έβλεπα πράγματα τα οποία δεν μου άρεσαν.
Ήθελα ο κόσμος να με θυμάται όπως ήμουν και να λένε: “Πού είσαι, ρε Λύδια!” Από την άλλη, δεν ήθελα να φάω όλη μου τη ζωή στο τραγούδι. Δεν είχα τέτοιο ψώνιο. Ήθελα ήρεμη ζωή, οικογενειακή. Αυτά που έπρεπε να δώσω στο τραγούδι τα έδωσα. Δεν έχω παράπονο κανένα από τη ζωή μου και από την καλλιτεχνική μου σταδιοδρομία. Έχω τραγουδήσει όλους τους συνθέτες και τους στιχουργούς. Από τον Θεοδωράκη και τον Τσιτσάνη μέχρι τον Μητσάκη, τον Παπαϊωάννου και τον Καλδάρα. Έχω αφήσει τόσο μουσικό πλούτο στη δισκογραφία που δεν έχω απωθημένα. Ποτέ δεν είπα: “Αχ, Γιώτα, δεν τραγούδησες τον τάδε συνθέτη”. Όχι. Ποτέ δεν το είπα και δεν θα το πω».
Η συνεργασία με τον Θεοδωράκη
Η Γιώτα Λύδια συνεργάστηκε με τον Μίκη Θεοδωράκη, με «Το τραγούδι του νεκρού αδελφού». «Η συνεργασία αυτή ήρθε τότε εντελώς ξαφνικά, είχε πει η ίδια. Όταν μου έκαναν την πρόταση αυτή από την Columbia, ταράχτηκα. Είπα στον εαυτό μου: “Ρε Γιώτα, τι σχέση έχεις εσύ με αυτό το είδος;”. Όμως, επειδή είχα πει και πολύ πιο δύσκολα πράγματα στη δισκογραφία, όπως είναι τα δημοτικά, τα σμυρνέικα, που θέλουν λυγμό και γυρίσματα στη φωνή, μέσα μου επαναστάτησα και είπα “θα προσπαθήσεις”. Και τρελάθηκε ο Θεοδωράκης και κάναμε και δύο συγκλονιστικές συναυλίες, που έχουν μείνει στην ιστορία».
