Ο ηθοποιός Γιάννης Μόρτζος γεννήθηκε στη Σάμο. Σπούδασε θέατρο στη Σχολή του Θεάτρου Τέχνης με δάσκαλό τον Κάρολο Κουν και ήταν βασικό στέλεχός του, μέχρι το 1981, επί είκοσι ένα χρόνια.
Της: Έπη Τρίμη
Να θυμίσουμε πως ο Γιάννης Μόρτζος είναι ιδρυτικό μέλος του ΠΑΣΟΚ από το 1974. Ο ηθοποιός έχει πει στα «Νέα»: «Γνωριστήκαμε με τον Ανδρέα Παπανδρέου το 1966 λίγο πριν από τη χούντα, στο Τέχνης είχαμε ανεβάσει το «Οδυσσέα γύρισε σπίτι», του Καμπανέλλη. Ήρθε ο Ανδρέας να δει την παράσταση. Τελειώνοντας μας χαιρέτησε, κάτι μου άναψε ένα λαμπάκι, του λέω θέλω να σας δω. Με κάλεσε στη Σουηδίας 56. Ήταν το γραφείο του, σαν κέντρο που πηγαίνανε οι στενοί φίλοι. Το 1966 περιμέναμε τη χούντα, φαίνονταν τα πράγματα. Κατά κάποιο τρόπο ήθελα να τον δω και να του εκμαιεύσω μερικά πράγματα».
Ο ηθοποιός έχει επίσης διατελέσει συνδικαλιστής στο χώρο του θεάματος (πρόεδρος ΠΟΘΑ), καθώς και δημοτικός σύμβουλος Αθηναίων επί οχτώ χρόνια. Επίσης, είναι μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών Θεάτρου.
«Ο πατέρας μου εντάχθηκε στο ΕΑΜ»
Ο ίδιος έχει πει σε συνέντευξή του στα «Νέα» Γεννήθηκα λίγο πριν από τον πόλεμο με την Ιταλία. Την 28η Οκτωβρίου φεύγει ο πατέρας μου ο μπαρμπα-Φρίξος για το μέτωπο. Πήγε στην Αλβανία, πολέμησε στην πρώτη γραμμή στο Τεπελένι, ευτυχώς γύρισε χωρίς τραύμα. Όμως επιστρέφοντας ξεκινάει η περιπέτειά του. Εντάσσεται κρυφά στο ΕΑΜ και κάποια στιγμή πάει στη Μέση Ανατολή, όπως πολλοί με βάρκες. Εκεί συμμετέχει στο κίνημα και τον μπουζουριάζουνε στα Σύρματα ως κομμουνιστή. Τον σημάδεψε αυτό γιατί ενώ ήταν εγγράμματος δεν μπορούσε πια να βρει δουλειά. Η μόνη του διέξοδος ήταν πως με τον αδελφό του είχε στο χωριό ένα λιοτρίβι. Και από κει ζούσε. Από το Δημόσιο τον διώξανε.
«Δούλεψα σε εργοστάσιο ως εργάτης»
«Τη δεκαετία του 60 ήρθα στην Αθήνα και έζησα στο Παγκράτι, ενώ δούλευα σε εργοστάσιο ως εργάτης. με ηλεκτρικά ψυγεία. Ταυτόχρονα ως ξυλουργός, μπογιατζής. Μόνος. Κάποια στιγμή πέρασα και λίγο από τυπογραφεία. Από αυτά πέρασα για να επιβιώσω, το τσίμπημα εκείνο όμως χτύπησε ξανά στην Αθήνα. Δεκαετία ’60 ακόμη είχαμε πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων κι εγώ δεν μπορούσα να σπουδάσω. Σκέφτηκα όμως: Αυτό το τσίμπημα μπορεί να με βγάλει πουθενά ή ήταν παροδικό; Κατέβηκα μια μέρα λοιπόν στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης και κάνω έτσι σε ένα δωματιάκι και βλέπω ένα άνθρωπο – τότε ο Κάρολος Κουν δεν είχε ακόμη γένια. Καθόταν σε μια πολυθρόνα που έδειχνε πως σκέφτεται πολύ» αναφέρει στον δημοσιογράφο Δημήτρη Μανιάτη.
«Ο Κουν ήταν μια ιδιαίτερη περίπτωση ανθρώπου που δεν έμοιαζε με τους άλλους, όταν κάθεσαι μαζί του δεν θες να φύγεις»
Με το Θέατρο Τέχνης πήρε μέρος, ως βασικός πρωταγωνιστής, στα μεγάλα θεατρικά φεστιβάλ της Ευρώπης τις δεκαετίες του `60, `70 και `80 και γνώρισε διάσημους καλλιτέχνες, από τους οποίους αποκόμισε σημαντικές γνώσεις, άλλωστε συνεργάστηκε με την αφρόκρεμα των ηθοποιών, σκηνοθετών , μουσικών και σκηνογράφων. Τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργήσει το Θέατρο «Τέσσερις εποχές», με το οποίο παρουσιάζει σημαντικές παραστάσεις σε όλη την Ελλάδα. Επίσης, έχει μεταλαμπαδεύσει τις γνώσεις του διδάσκοντας υποκριτική ( σ.σ. στη σχολή του Βασίλη Διαμαντόπουλου, στο ΚΘΒΕ και τώρα στη σχολή της Μαίρης Τράγκα).
Ο έρωτας και η Γιούλη Ζήκου
Ο ηθοποιός είναι παντρεμένος με την ομότεχνή του Γιούλη Ζήκου. Ερωτηθείς για τα προσωπικά του είπε: «Είχα και άτυχες στιγμές, δόθηκα σε κάποιες περιπτώσεις και δεν άξιζε τον κόπο, αλλά εκείνη τη στιγμή δεν το καταλαβαίνεις. Το βλέπεις μετά από λίγο. Όπως επίσης κάποιες φορές παραμέρισα κάποιες σημαντικές προτάσεις, γιατί κι εγώ εκείνη τη στιγμή δεν ήμουν σε θέση να τις καταλάβω» τόνισε στο Λοιπόν και συνέχισε αναφορικά με το αν πλήγωσε γυναίκες: «Ας μην πω ότι πλήγωσα, αλλά οπωσδήποτε κάποιες θα έχουν τα νεύρα τους μαζί μου…» (Γέλια.) Συνήθως έφευγαν ή έφευγε εκείνος από μια σχέση; «Συνήθως έφευγα. Ήμουν επαναστάτης και στον έρωτα, όπως και στην τέχνη. Όταν η χημεία σταματούσε και δεν έκανε πλέον καλή ένωση, έφευγα. Ο γάμος είναι μια πολύ δύσκολη περίπτωση. Μία από τις δύσκολες αποφάσεις της ζωής μας. Και πολλές φορές άνθρωποι σαν εμένα που είναι παρορμητικοί την πατάνε».
Η Γιούλη «διαθέτει πολύ μυαλό, γνώση και σύστημα. Επίσης, μου αρέσει που δουλεύουμε μαζί. Γιατί θέλω η γυναίκα μου να είναι πρωταγωνίστρια, πραγματική. Δεν υπάρχει ανταγωνισμός, αλλά θαυμασμός. Αν εγώ νιώσω ότι η Γιούλη δεν είναι πολύ καλή στο ρόλο που ερμηνεύει, στεναχωριέμαι. Θέλω να είναι πιο καλή και από μένα. Το χαίρομαι αυτό».
«Για 50 μέρες ήμουν ζωντανός – νεκρός στην εντατική, δεν φοβάμαι τον θάνατο»
Ο εξαιρετικός ηθοποιός μιλώντας στην εφημερίδα «On time» αναφέρθηκε στο πρόβλημα υγείας, αποκαλύπτοντας πως έμεινε στην εντατική για πενήντα μέρες.
«Έκανα μπάι πας. Ευτυχώς γλίτωσα. Ήμουν διασωληνωμένος. Πενήντα μέρες στην εντατική ήμουν ζωντανός νεκρός. Κι όταν κάποια στιγμή άνοιξα τα μάτια μου, έβλεπα να πεθαίνουν κάποιοι στο θάλαμο. Και δεν είχαν την ευαισθησία οι νοσοκόμες να τραβάνε την κουρτίνα να μην τους βλέπω. Εκεί είπα μέσα μου ότι αφού πεθαίνουν αυτοί, θα πεθάνω κι εγώ.
Όμως σιγά σιγά έδινα κουράγιο στον εαυτό μου, σκεφτόμουν το παιδί μου και τη γυναίκα μου και προσπαθούσα να συνέλθω. Άρχισα να λέω στίχους από ποιήματα και λόγια από ρόλους που μου έρχονταν στο μυαλό.
Τότε είπα ότι αφού μιλάω, άρα υπάρχω κι έτσι συνήλθα. Τώρα πια δεν τον φοβάμαι το θάνατο. Είναι λύτρωση».
«Ο Λιγνάδης ήταν φυτευτός στο Εθνικό»
Ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Γιάννης Μόρτζος σε δηλώσεις του καταφέρεται κατά του Δημήτρη Λιγνάδη λέγοντας πως όταν άκουσε πως διορίστηκε Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, του προκλήθηκαν αμφιβολίες. «Δεν ήταν ποτέ ο σούπερ-πρωταγωνιστής. Διορίστηκε με μη κανονικό τρόπο, ”φυτευτός”» είπε χαρακτηριστικά και συνέχισε:
«Πίσω από αυτόν το διορισμό, κάποιοι κρύβονται. Τώρα, ποιοι είναι αυτοί, δε μπορώ να πω. Απλά μπορώ να υποθέσω.Είχε πλάτες. Εγώ λέω κλίκα. Υπάρχει μια κλίκα χρόνια τώρα, η οποία νέμεται τα του Εθνικού Θεάτρου και αυτή η κλίκα διορίζει όποτε θέλει και παύει όποτε θέλει» είπε ο κ. Μόρτζος, μιλώντας στον ΣΚΑΙ, και συμπλήρωσε, πως στην κλίκα αυτή είναι γνωστά ονόματα. Όπως ανέφερε, ο κ. Λιγνάδης ήταν «πανταχού παρών» και δίπλα του είχε κάποιους «φίλους».
Έπρεπε να μιλήσουν έγκαιρα
«Αυτοί οι φίλοι του, οι συνεργάτες του θα έπρεπε να πουν έγκαιρα ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα, το οποίο είναι πολύ σοβαρό, το οποίο τώρα ξεφυτρώνει και βρωμάει ο τόπος». Σχετικά με το αν υπήρχαν άτομα που γνώριζαν για τις ειδεχθείς πράξεις, για τις οποίες κατηγορείται ο κ. Λιγνάδης, ο κ. Μόρτζος είπε πως οι στενοί του συνεργάτες τα ήξεραν όλα. «Αυτοί πρέπει να μιλήσουν πρώτοι και να πουν την καθαρή αλήθεια. Ότι ήξεραν το πρόβλημα και το έκρυβαν».
Στη συνέχεια μίλησε για εμπειρία που του εξιστόρησε μαθητής του. «Παρουσιάστηκε κάποτε ένας ηθοποιός σε μένα και μου λέει ‘πήγα και έκανα οντισιόν στο Εθνικό και δε μου έδωσαν σημασία’. Λέω ‘γιατί’ και μου λέει ‘φαίνονταν ποιοι θα περάσουν, τους είχαν σημειωμένους σε μπλοκάκι και εμείς απλώς παρακολουθήσαμε αυτή την ιστορία».