Το χριστουγεννιάτικο καράβι που βλέπουμε στολισμένο σε σπίτια, καταστήματα, αλλά και σε υπαίθριους χώρους, έχει τις ρίζες του πολύ βαθιά στην παράδοση του τόπου μας.
Πιο συγκεκριμένα, συμβολίζει την καινούργια πλεύση του ανθρώπου στη ζωή, μετά τη γέννηση του Χριστού.
Πρόκειται για ένα έθιμο που υποχώρησε χρόνο με το χρόνο και τη θέση του πήρε το χριστουγεννιάτικο δέντρο, αλλά δε φαίνεται, ωστόσο, να έχει ξεχαστεί εντελώς. Παράλληλα, αποτελούσε και ένα είδος τιμής και καλωσορίσματος στους ναυτικούς, οι οποίοι επέστρεφαν από τα ταξίδια τους.
Πριν από 50 χρόνια, έως και την πρώτη μεταπολεμική δεκαετία, συναντούσαμε το καραβάκι σε πολλά ελληνικά σπίτια και στα χέρια των παιδιών που έλεγαν τα κάλαντα.
Συνυφασμένο με αποχωρισμούς και δυσάρεστες αναμνήσεις, αλλά και ως τάμα των ναυτικών σε στιγμές κινδύνου στη θάλασσα, το καράβι δεν θα μπορούσε να συμβολίσει οικογενειακές συνεστιάσεις θαλπωρής, με παρόντα όλα τα μέλη ή να τονώσει το οικογενειακό αίσθημα. Συνεπώς, το καράβι σπάνια αποτέλεσε στοιχείο διακόσμησης των ελληνικών σπιτιών τα Χριστούγεννα.
Εντούτοις, στις αρχές της δεκαετίας του 1970, συζητήθηκε έντονα στη χώρα μας το ζήτημα κατάργησης του χριστουγεννιάτικου δέντρου και αντικατάστασής του από το καράβι, δεδομένου ότι αυτό συνδύαζε την παράδοση με την οικολογική συνείδηση.
Το ζήτημα βεβαίως δεν ήταν τόσο απλό, καθώς παρουσιάστηκε αδιάσειστη επιχειρηματολογία και από τις δύο πλευρές, με αναφορές σε οικολογικά ζητήματα και προτάσεις από ειδήμονες για χρήση φυτών και δέντρων, πλην του ελάτου.
Και μπορεί το χριστουγεννιάτικο δέντρο να… εκτόπισε το παραδοσιακό καραβάκι, όμως, σε ορισμένες περιοχές (κυρίως στα νησιά), εξακολουθούν να στολίζουν «καραβάκια».
Να σημειωθεί πως το χλωρό κλαδί πάντα έμπαινε στα ελληνικά σπίτια τις ημέρες του Δωδεκαημέρου, για να φέρει την ελπίδα για μια καινούρια ανθοφορία, για ένα καλύτερο μέλλον.
Πάντως, κυρίως σε ναυτικούς, ψαράδες, θαλασσοπόρους και όσους έχουν ιδιαίτερη σχέση με τη θάλασσα, το έθιμο με το στόλισμα καραβιού κρατάει ακόμα γερά, σαν μία μορφή τάματος προς τον Άη Νικόλα, προστάτη άγιο των ναυτικών, ο οποίος εορτάζεται στις 6 Δεκεμβρίου, για μπουνάτσες τη νέα χρονιά.