Ο Άκης Πάνου ήταν ένας άντρας παλιάς κοπής που δε σήκωνε “μύγα στο σπαθί του”. Ο σπουδαίος στιχουργός γεννήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου του 1933 στην Καλλιθέα και το πλήρες όνομά του ήταν Αθανάσιος – Δημήτριος Πάνου. Είχε δύο αδερφούς και μια αδερφή ενώ ο πατέρας του ήταν γραμματέας στο 15o Στρατιωτικό Νοσοκομείο.
Της: Έπη Τρίμη
Ο μεγάλος αυτός μουσικοσυνθέτης ήταν ένας σκληρός άνθρωπος που επιδίωκε από τους γύρο του στρατιωτική πειθαρχία. Είναι χαρακτηριστικό πως δεν μίλησε ποτέ στον ενικό στους γονείς του και απαιτούσε από τα παιδιά του να του μιλάνε στον πληθυντικό. Είναι ο άνθρωπος που άφησε την πρώτη του γυναίκα (παρά το γεγονός ότι ήταν η μεγάλη του και παντοτινή αγάπη) για να παντρευτεί μια άλλη προκειμένου να μπορέσει να κάνει παιδιά που τόσο πολύ ήθελε. Και τελικά έκανε. Τέσσερα, συνολικά. Το πρώτο από αυτά ήταν η Ελευθερία στην οποία είχε παθολογική αγάπη.
Ο Άκης Πάνου δισκογράφησε περίπου 200 τραγούδια, ενώ πάνω από 800 έμειναν στο συρτάρι του. Στις μεγάλες επιτυχίες του συγκαταλέγονται: «Η πιο μεγάλη ώρα», «Η ζωή μου όλη», «Ρολόι-Κομπολόι», «Νά ‘χα το κουράγιο», «Στον σταθμό του Μονάχου», «Αχαριστία», «Tου Κόσμου το περίγελο», «Το θολωμένο μου μυαλό», «Είδα τα μάτια σου κλαμμένα», «Θα κλείσω τα μάτια», «Παράνομη αγάπη», «Ασφαλώς και δεν πρέπει», «Γιατί κακούργα πεθερά», «Και τί δεν κάνω», «Εγώ καλά σου τά ‘λεγα», «Ήταν ψεύτικα», «Για κοίτα με στα μάτια», «Χαροκόπου», «Θέλω να τα πω», «Εφτά νομά σ’ ένα δωμά», «Γιατί καλέ γειτόνισσα», «Τρελός», «Παρόν», «Ήταν όλα ψεύτικα», «Πήρα απ’ το χέρι σου νερό», «Δεν θέλω τη συμπόνοια κανενός» κ.ά.
Με τη μουσική τον έφεραν σε επαφή η μητέρα του και ο μεγαλύτερος αδελφός του. Ήταν μόλις 9 ετών ο Άκης Πάνου όταν άρχισε να δουλεύει σε ταβέρνες, ενώ στα 13 του βρέθηκε να παίζει και να τραγουδά τα Σαββατοκύριακα πλάι στον Γιάννη Σταματίου, τον περίφημο «Σπόρο». Στα 17 του το έσκασε από το σπίτι για να παντρευτεί την εφ’ όρου ζωής πιστότατη Δήμητρα, που στην πορεία χώρισε για να παντρευτεί την Άννα, μητέρα των τεσσάρων παιδιών του. Μιλούσε πάντα στους γονείς του στον πληθυντικό και αυτό απαιτούσε και από τα παιδιά του.
Μέχρι τα 20 χρόνια του ο Άκης Πάνου άλλαξε πολλές δουλειές για να βγάλει το ψωμί του. Πουλούσε στις γειτονιές τσιγάρα και κουλούρια, εργάσθηκε σε εργοστάσιο βερνικιών και αργότερα δούλεψε βοηθός μηχανικού κι εργάτης λιθογραφείου.
Σε στούντιο ηχογράφησης ο Άκης Πάνου πρωτομπήκε το 1950, παίζοντας μπαγλαμά. Οκτώ χρόνια αργότερα κατέβηκε από το πάλκο και άρχισε το έργο του ως συνθέτης. Το πρώτο του τραγούδι στη δισκογραφία ήταν «Το παιδί που απόψε πίνει» (1958), σε στίχους του Χρήστου Κολοκοτρώνη, με τη φωνή της Καίτης Γκρέυ. Πέρασε σχεδόν απαρατήρητο και τα χρόνια που ακολούθησαν δεν χαρακτηρίστηκαν από κάποια ιδιαίτερη δραστηριοποίησή του.
Το 1967 ηχογραφείται το τραγούδι του Άκη Πάνου «Θα κλείσω τα μάτια» με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση και τη Χαρούλα Λαμπράκη. Ο δίσκος αυτός κυκλοφόρησε για μόλις 15 ημέρες, καθώς «κόπηκε» από τη λογοκρισία της Χούντας. Τρία χρόνια αργότερα, η Βίκυ Μοσχολιού ερμηνεύει το ίδιο τραγούδι με «πολιτικά ορθούς» στίχους και σηματοδοτεί την αφετηρία για την πιο δημιουργική δεκαετία στην καριέρα του Άκη Πάνου. Έκτοτε, οι επιτυχίες είναι αλλεπάλληλες, µε τους Γρηγόρη Μπιθικώτση, Στράτο Διονυσίου, Μιχάλη Μενιδιάτη, Πόλυ Πάνου, Καίτη Γκρέυ, Βίκυ Μοσχολιού, Μαρινέλλα, Δημήτρη Μητροπάνο, Τόλη Βοσκόπουλο κ.ά. να ερμηνεύουν τραγούδια του, κυρίως ερωτικά.
Το 1973 ο Άκης Πάνου κάνει την πρώτη του υπέρβαση. Μπαίνει στο στούντιο μαζί με τον Στέλιο Καζαντζίδη για έναν μεγάλο δίσκο και το ομότιτλο τραγούδι «Η ζωή μου όλη» γράφει ιστορία. Τρία χρόνια αργότερα συνεργάζεται με τον Μανώλη Μητσιά και ο «Τρελός» γίνεται ανεπανάληπτο σουξέ. Ο εμπορικότερος δίσκος του, όμως, έρχεται το 1982, όταν με ερμηνευτεί τον Γιώργο Νταλάρα ηχογραφεί το «Θέλω να τα πω» («Θέλω να τα πω», «Εφτά νομά σ’ ένα δωμά» κ.ά.) και ξεσηκώνει την Ελλάδα.
Την αμέσως επόμενη χρονιά κυκλοφορεί ο δίσκος «Αφιερωμένο εξαιρετικά» με τα Παιδιά από την Πάτρα. Το τραγούδι του Άκη Πάνου «Δε θέλω τη συμπόνια κανενός» γίνεται μεγάλη επιτυχία, αλλά ο Άκης Πάνου διαμαρτύρεται πως πήρε πενταροδεκάρες. Έρχεται σε σύγκρουση με τις δισκογραφικές εταιρίες και τις κατηγορεί ότι εκμεταλλεύονται τους καλλιτέχνες γενικότερα, αλλά και τον ίδιο ειδικότερα. Έπειτα από πολλά επεισόδια, η συνεργασία τους διακόπτεται και το 1986 ο Άκης Πάνου αποσύρεται με την οικογένειά του στην Ξάνθη.
Ο Άκης Πάνου αποφασίζει να ξανανέβει στο πάλκο για μόνο δύο δεκαπενθήμερα: το 1989 στο «Επειγόντως» και το 1994 στα «9/8». Εκεί στήνει το πάλκο σε δύο σειρές. Μπροστά οι μουσικοί, πίσω οι τραγουδιστές, ενδεικτικό της νοοτροπίας του περί υποδεέστερης θέσης των ερμηνευτών έναντι των μουσικών.
Ωστόσο, ο αείμνηστος Άκης Πάνου όπως προείπαμε ήταν πολύ αυστηρός και δεν του άρεσε να μην τον υπακούν και να μην τον σέβονται. Φανταστείτε πως ακόμη και τα ίδια του τα παιδιά όταν ήθελαν κάτι να του ζητήσουν ήταν υποχρεωμένα να του μιλούν στον πληθυντικό.
Με την κόρη του Ελευθερία ο Άκης Πάνου είχε μια ιδιάζουσα σχέση. Όταν η κόρη του ήταν μικρή και το παιδί ήταν υπάκουο και πειθήνιο η σχέση ήταν άριστη . Ωστόσο, όπως είναι φυσικό, στην εφηβεία ξεκίνησαν τα πρώτα προβλήματα μεταξύ τους.
Την 1η Αυγούστου του 1997 ο Άκης Πάνου πυροβόλησε και σκότωσε τον σύντροφο της κόρης του Ελευθερίας, Σωτήρη Γιαλαμά. Επρόκειτο για ένα ζήτημα τιμής που όπλισε το χέρι του Άκη Πάνου να εγκλιματίσει.
Η 19χρονη τότε Ελευθερία Πάνου μετά την εκπομπή της στο τηλεοπτικό σταθμό «Εγνατία» της Ξάνθης εξαφανίζεται και δεν επιστρέφει ποτέ πίσω στο πατρικό της. Ο Άκης Πάνου, παρ’ όλο που απεχθάνεται τη δημοσιότητα, αναγκάζεται να εμφανιστεί σε τηλεοπτική συνέντευξη με τις πιτζάμες αναζητώντας την κόρη του. Η ιστορία είχε πάρει τεράστιες διαστάσεις και οι τηλεθεατές περίμεναν κάθε βράδυ να δουν στην τηλεόραση την συνέχεια της οικογενειακής αυτής κόντρας που έμοιαζε με καλοστημένο ριάλιτι.
Αν και ο Άκης Πάνου αναφερόταν μπροστά στις κάμερες για καθαρή απαγωγή, όλοι γνώριζαν που και με ποιον βρισκόταν η κόρη του. Ο Πάνου το έμαθε αμέσως μετά την εκπομπή όταν η Ελευθερία τηλεφώνησε στον ίδιο επιβεβαιώνοντας τις υποψίες του. Η κόρη του είχε εγκαταλείψει την οικογένειά της για τα μάτια του αγαπημένου της, Σωτήρη Γιαλαμά.
Να τονίσουμε δε στους αναγνώστες του enimerotiko.gr πως ο Σωτήρης Γιαλαμάς ήταν εκείνη την περίοδο παντρεμένος και πατέρας ενός παιδιού. Φανταστείτε λοιπόν το θόλωμα του πατέρα καθώς όλο αυτό το σκηνικό ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με τις αξίες του.
Η Άννα Πάνου είναι το πρόσωπο που έδωσε στον κατηγορούμενο το πιστόλι με το οποίο ο Πάνου τραυμάτισε θανάσιμα τον 29χρονο Σωτήρη Γιαλαμά, την 1η Αυγούστου 1997. Η ίδια θα πει στο μεικτό ορκωτό δικαστήριο Καβάλας όπου δικάζεται λίγους μήνες μετά το έγκλημα ο Άκης Πάνου: “Κάθε φορά που επέστρεφε στην Ξάνθη μού ζητούσε να του δώσω το όπλο του. Όταν έφευγε, μου το παρέδιδε να το φυλάω. Δεν μπορούσα να μην του το δώσω”.
Αφού λοιπόν η ίδια παρέδωσε το όπλο στον Άκη Πάνου, έστειλε το γιο της να βρει και να ζητήσει από την Ελευθερία να γυρίσει πίσω στο σπίτι. Η ίδια δήλωσε στο δικαστήριο ότι του είχε πει να την ενημερώσει να έρθει μόνη της, χωρίς τον Γιαλαμά.
Μάλιστα στο δικαστήριο είχε γίνει ο διάλογος που ακολουθεί:
Πρόεδρος: «Εσείς γιατί δεν διώξατε τον Γιαλαμά, αφού ξέρατε πως ο σύζυγός σας δεν ήθελε να τον δει;».
Άννα Πάνου: «Εγώ θα του το έλεγα, αλλά πήγε η Ελευθερία και του είπε να αφήσει μακριά τη μηχανή, για να μην τον ξυπνήσει και μετά τον έφερε μέσα. Ο Άκης κοιμόταν και η κόρη του τον ξύπνησε. Σε λίγο, ο Άκης απευθυνόμενος στο Σωτήρη, είπε: “Γιατί μου το έκανες αυτό; Καλύτερα να μου ρίξεις”, πρόσθεσε, δίνοντάς του το όπλο που είχε κρύψει από πριν κάτω από το μαξιλάρι. Ο Σωτήρης τού είπε πως επρόκειτο να πάρει διαζύγιο και πως το Πάσχα θα παντρευόταν την Ελευθερία. Τότε, ο Άκης απάντησε πως θα έπαιρνε την Ελευθερία στην Αθήνα και θα την έφερνε ο ίδιος για τον γάμο».Στη συνέχεια ο Άκης Πάνου βγήκε από το σπίτι και ο Γιαλαμάς είπε στην Ελευθερία να φύγουν. Η Άννα Πάνου, όμως, έκανε άλλη μια παρέμβαση: «Όχι, η Ελευθερία θα μείνει».
Ενώ ο σκοπός του Γιαλαμά ήταν να συναντήσει τον συνθέτη ώστε να τα «βρουν» κάτι τέτοιο όχι μόνο δε συνέβη αλλά εξόργισε ακόμα περισσότερο τον Άκη Πάνου. Ξαφνικά ο συνθέτης ακούει τη γυναίκα του να φωνάζει και κάπου εκεί η κατάσταση ξέφυγε.
Όπως η ίδια η Άννα Πάνου καταθέτει: “Ο Άκης ήρθε μέσα και με άκουσε να φωνάζω: «Έξω από το σπίτι μου αλήτη». Τότε έριξε μια με το πιστόλι στον τοίχο. Ψηλά. Ο Σωτήρης σηκώθηκε. Ο Άκης πήγε να καθίσει δίπλα στην Ελευθερία με το πιστόλι στο χέρι. Ο Σωτήρης πήγε προς τα έξω και ο Άκης τον ακολούθησε: «Σου είπα να φύγεις. Φύγε…».
Ο Σωτήρης μας χλεύαζε: “Θα έχω και την κόρη σου και τη γυναίκα μου”, έλεγε στον Άκη και ενώ προχωρούσε προς τα έξω, όλο γύριζε πίσω».
«Σωτήρη φύγε», του φώναζε η Ελευθερία. Κι ενώ ο Σωτήρης έφευγε, ο Άκης Πάνου πυροβολούσε στον αέρα. Γύρισε όμως ο Σωτήρης πίσω και ήρθε αντιμέτωπος με τον Άκη Πάνου. Η τελευταία σφαίρα τον βρήκε στο πρόσωπο. Είδαμε τον Σωτήρη να πέφτει κάτω”.
Σύμφωνα με τον συνήγορό του Άκη Πάνου, Αλέξανδρο Κατσαντώνη, ο τραγουδοποιός αισθάνθηκε ότι προσέβαλαν τον ηθικό του κώδικα και τον εξευτέλιζαν. Αργότερα, ο Άκης Πάνου υποστήριξε ότι δεν είχε σκοπό να τον σκοτώσει, αλλά να τον εκφοβίσει.
Πατέρας και κόρη, που άλλοτε είχαν παθολογική αδυναμία ο ένας στον άλλο, δεν αντάλλαξαν ούτε βλέμμα μέσα στις δικαστικές αίθουσες. Η Ελευθερία κοίταξε τον πατέρα της μόνο κατ’ εντολή των δικαστών και εκείνος παραλίγο να καταρρεύσει.
Ο Άκης Πάνου, όρθιος στη δικαστική αίθουσα απάντησε συνοπτικά στην κατηγορία που του αποδόθηκε τον Μάρτιο του 1998 δηλώνοντας πως ήταν σε ήρεμη ψυχική κατάσταση όταν σκότωσε τον 29χρονο φίλο της κόρης του.
Συγκεκριμένα ο Άκης Πάνου είχε πει: “Η κατηγορία, όπως διατυπώνεται, δεν ευσταθεί. Μου καταλογίζουν πρόθεση, αλλά θα διαπιστώσετε πως δεν είχα δόλο. Ήθελα να φοβίσω τον άνθρωπο που κατέστρεψε το σπίτι μου και την κόρη μου”.
Χρόνια αργότερα η αδερφή του Πάνου θα πει στον δημοσιογράφο Κώστα Μπαλαχούτη για το «Δίφωνο»
“Ο αδελφός μου δεν σκότωσε κανένα κι αυτό το ξέρουν καλά όλοι οι εμπλεκόμενοι αλλά και όσοι τον γνώριζαν. Ο Άκης συνήθιζε να χρεώνεται πάνω του σφάλματα άλλων. Άλλωστε υπάρχουν και αντικειμενικά κριτήρια, π.χ. το χρόνιο πρόβλημα στο χέρι του που δεν του επέτρεπε να κάνει δυναμικές κινήσεις, να σηκώνει βάρη κ.τλ. σε συνάρτηση με το βαρύ και άκαμπτο όπλο, άλλα και πολλά ακόμη στοιχεία…
Το δικαστήριο δεν αναγνώρισε στον ‘Άκη Πάνου κανένα ελαφρυντικό. Ούτε αυτό που επικαλέστηκε η υπεράσπιση, της προσφοράς στην πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας. Η απόφαση ήταν ισόβια καταδίκη. Ο ίδιος έλεγε στους δημοσιογράφους: «Δεν μετανόησα γιατί δεν εννόησα» (ενν. ότι δεν είχε πρόθεση να σκοτώσει”).
Ακόμα και σήμερα η πολιτική αγωγή θεωρεί ότι δεν έπεσε άπλετο φως στην υπόθεση. Ο Βασίλης Καρπενάρος, δικηγόρος της οικογένειας Γιαλαμά, είχε δηλώσει στην κάμερα της εκπομπής «Μηχανή του Χρόνου»:
Δεν τον πυροβόλησε για να τον σκοτώσει εξ’ αρχής. Ο Άκης Πάνου έδωσε το πιστόλι στον Γιαλαμά και του είπε «Κοίταξε να δεις, πρέπει να τελειώνουμε σήμερα, κάποιος πρέπει να πυροβολήσει κάποιον». Κι’ όταν ο Γιαλαμάς του είπε «Μα τι είναι αυτά, εγώ ήρθα εδώ για να μιλήσουμε γι’ άλλα πράγματα» τότε κατάλαβε ότι είχε άλλες βλέψεις για την κόρη του ο Σωτήρης Γιαλαμάς.
Και πήρε το πιστόλι (ο Πάνου) και το πέταξε στον καναπέ. Και πήρε το πιστόλι η πρώην σύζυγος του και δοκίμασε να σκοτώσει τον Σωτήρη Γιαλαμά, η πρώην σύζυγος του. Δυο φορές προσπάθησε να τον χτυπήσει με το πιστόλι, να τον πυροβολήσει αλλά δεν ήξερε να απασφαλίσει.
Δε σας κρύβω αντί μνημοσύνου προς το Γιαλαμά κυρίως αλλά και προς τον Άκη Πάνου τώρα πια, ότι είχα κάνει αίτηση για το επεκτατικόν της κατηγορίας και στη σύζυγο του. Άλλα μου το αρνήθηκαν αυτό και είναι εύλογο διότι έπρεπε κάποιος να μείνει με τα τέσσερα παιδιά, ουσιαστικά τα τρία ανήλικα.
Μετά την καταδίκη του ο Άκης Πάνου οδηγήθηκε στις φυλακές Κομοτηνής και αργότερα στις φυλακές Κορυδαλλού. Στις 7 Απριλίου 1999 το Α’ Τριμελές Πλημμελειοδικείο Πειραιά διέταξε πεντάμηνη αναστολή της ποινής του, λόγω προβλημάτων υγείας.
Λίγο μετά την πρώτη δίκη, ο Άκης Πάνου μαθαίνει πως πάσχει από καρκίνο σε τελικό στάδιο, ενώ η κόρη του φέρνει στη ζωή το παιδί του Γιαλαμά. Όταν του ανακοινώθηκε πως έχει λίγους μήνες μόνο ζωής ακόμα είχε πει την διφορούμενη έκφραση: «την έκανα λαχείο»!
Ακριβώς ένα χρόνο μετά, στις 7 Απριλίου 2000,ο Άκης Πάνου άφησε την τελευταία του πνοή, σε ηλικία 67 ετών, νικημένος από τον καρκίνο προτού γίνει η εκδίκαση σε δεύτερο βαθμό.