Ντόρα Μπακογιάννη σε μία εφ’ όλης της ύλης συνέντευξή της στο περιοδικό ΟΚ! και στη Σοφία Τουντούρη, μιλάει για την οικογένειά της, τους άνδρες της ζωής της και τα εγγόνια της.
Τι θα πει «τρελός έρωτας»;
Τρελός έρωτας είναι αυτός που το μυαλό σου τις 17 από τις 24 ώρες είναι καρφωμένο εκεί. Εγώ πραγματικά ερωτεύτηκα τρελά τον Παύλο. Και τους δύο μου άντρες ερωτεύτηκα τρελά, για να είμαι ειλικρινής…
Επιστρέφετε στην Ελλάδα και στα 19 σας, λοιπόν, παντρεύεστε τον Παύλο Μπακογιάννη.
Όσο ήμασταν στη Γερμανία δεν είχαμε καμία κοινωνική πίεση, αλλά η Ελλάδα του ’74, και δη στη δική μας οικογένεια, δεν ήταν εύκολα διαχειρίσιμη. Ενώ εγώ δεν ήθελα καθόλου να παντρευτώ γιατί είχα όλες αυτές τις ιδέες, ότι είναι παντελώς περιττό το να παντρεύεται κανείς, όταν γύρισα δεν με έπαιρνε να κάνω αλλιώς. Ο βασικότερος λόγος, όμως, που παντρεύτηκα νωρίς ήταν ότι εγώ ήμουν πολύ νέα αλλά ο Παύλος ήταν πολύ μεγαλύτερος. Ήθελα να κάνω παιδιά γρήγορα γιατί στο μυαλό μου εκείνος, στα 39 του, μου φαινόταν πολύ μεγάλος.
Γίνατε σχεδόν αμέσως μητέρα. Δεν είναι δύσκολο για ένα κορίτσι να διαχειριστεί σε τόσο νεαρή ηλικία το κομμάτι της μητρότητας;
Καταρχάς νομίζω ότι στην οικογένειά μου δεν με θεωρούσαν άξια να μεγαλώσω παιδί. Ευτυχώς, εμείς είχαμε την τύχη να μεγαλώσουμε από πολύ μωρά με μια Γερμανίδα, καθώς τότε η μαμά μου φοβόταν πολύ ότι λόγω της πολιομυελίτιδας δεν θα μπορούσε να τρέξει για ό,τι χρειαζόμασταν. Αυτή η γυναίκα έμεινε κοντά μας όλα τα χρόνια, όλα όμως! Ήρθε μαζί μας στην εξορία, μπήκε μαζί μας υπό κατ’ οίκον κράτηση κ.λπ. Ήταν η δεύτερη μάνα μου, η οποία, όταν γέννησα, εγκατέλειψε τον Κυριάκο, που ήταν 8 ετών τότε, και ήρθε να μεγαλώσει τα δικά μου παιδιά. Ευτυχώς για τα παιδιά μου!
Και δυστυχώς για τον αδελφό σας…
Δυστυχώς για τον Κυριάκο. Αλλά, εδώ που τα λέμε, δεν τον εγκατέλειψε και ποτέ τελείως.
Τον Σεπτέμβριο του ’89 με τη δολοφονία του συζύγου σας Παύλου Μπακογιάννη αλλάζει ολόκληρη η ζωή σας.
Ήμουν ένας πολύ κακομαθημένος άνθρωπος, τον οποίο κακομάθαινε ο άντρας του πολύ. Με είχε σαν κούκλα, με φρόντιζε, με πρόσεχε. Μετά τη δολοφονία του Παύλου έπρεπε να προσγειωθώ στην πραγματικότητα και προσγειώθηκα βιαίως.
Εκείνη την περίοδο η κόρη σας Αλεξία ήταν 13 ετών και ο γιος σα μόλις 11. Ένιωσε τότε ο Κώστας Μπακογιάννης ότι πρέπει να αναλάβει τον ρόλο του προστάτη στην οικογένεια;
Και τα δύο μου παιδιά, και η Αλεξία και ο Κώστας, ήταν πιο δυνατοί από μένα.
Είχατε τον χρόνο να θρηνήσετε και να κατανοήσετε τι είχε συμβεί στην οικογένειά σας; Ήταν όλοι οι προβολείς πάνω σας…
Όχι. Για αυτό το συμπέρασμα είναι ότι ο άνθρωπος χρειάζεται πάντοτε τον χρόνο του για να πενθήσει, αλλιώς πενθεί πάρα πολλά χρόνια.
Σε ό,τι αφορά την πορεία του δημάρχου Αθηναίων και γιου σας Κώστα Μπακογιάννη, πώς την κρίνετε μέχρι στιγμής;
Εκ των πραγμάτων αποκλείεται να είμαι ο αντικειμενικότερος κριτής του Κώστα. Παρ’ όλα αυτά είμαι αυστηρός κριτής. Θεωρώ ότι κάνει πραγματικά εξαιρετική δουλειά, χωρίς τυμπανοκρουσίες, και η Αθήνα μέρα με την ημέρα αλλάζει προς το καλύτερο. Χαίρομαι να λέω ότι είναι καλύτερος δήμαρχος από μένα!
Λένε ότι οι άντρες επιλέγουν συντρόφους που τους θυμίζουν τη μητέρα τους. Έχετε κοινά στοιχεία με τη Σία Κοσιώνη, τη σύζυγο του γιου σας;
Έχουμε, ναι! Η Σία είναι υπέροχη, φοβερή μάνα και σύντροφος και ένας πάρα πολύ ζεστός άνθρωπος που εκπέμπει αγάπη. Βεβαίως είναι και μια καταπληκτική επαγγελματίας. Δεν της έστρωσε κάποιος τη διαδρομή της με ροδοπέταλα. Αγωνίστηκε από πολύ μικρή για να γίνει αυτό που είναι σήμερα επαγγελματικά, χωρίς να θυσιάσει και το δικαίωμά της σε μια προσωπική ζωή. Εμείς οι γυναίκες αδικούμε τους εαυτούς μας όταν πιστεύουμε ότι πρέπει να επιλέξουμε ανάμεσα στη δουλειά, την καριέρα και την οικογένεια.
Είμαστε πολύ πιο δυνατές. Δεν πρέπει να μπαίνουμε σε λογικές ότι αυτό δεν γίνεται. Στη δική μου τη γενιά οι περισσότερες φίλες μου που ήταν στην πολιτική διεθνώς, αν εξαιρέσεις τη Χίλαρι Κλίντον, δεν έκαναν οικογένεια.
Κατά τη γνώμη μου αυτό είναι λάθος. Αν δεν έχεις φίλους, αν δεν έχεις οικογένεια, αν δεν νοιάζεσαι για κανέναν, αν κοιτάς μόνο την καριέρα σου, αποκλείεται να είσαι καλός πολιτικός.
Εσείς τι έχετε θυσιάσει για την πολιτική;
Έχω όλες τις αξιοπρεπείς τύψεις μίας εργαζόμενης μαμάς. Αυτό που θυσίασα ήταν ο προσωπικός μου χρόνος.
Κόρη του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, σύζυγος του Παύλου Μπακογιάννη. Χρειάζεται να έχει θάρρος ένας άντρας για να σας προσεγγίσει; Να φανταστώ ότι ο δεύτερος σύζυγός σας Ισίδωρος Κούβελος είχε αυτό το θάρρος;
Αυτό αποδεικνύει ότι και οι άντρες καλό είναι να πιστέψουν στον εαυτό τους και να κυνηγήσουν καμιά γυναίκα. (Γελάει.) Ο Ισίδωρος είναι πραγματικά η εξαίρεση του κανόνα. Δηλαδή το ότι αποφάσισε να με προσεγγίσει και εξακολουθεί να επιβιώνει με μεγάλη αυτοπεποίθηση μέσα σε αυτό το περιβάλλον είναι πολύ μεγάλη υπόθεση. Γι’ αυτό σου είπα πριν ότι δύο άντρες ερωτεύτηκα και τους ερωτεύτηκα και τους δύο τρελά.
Ως γιαγιά πώς είστε;
Για τα εγγόνια μου δεν δέχομαι μύγα στο σπαθί μου. Έσκισα τη γάτα… πολύ νωρίς. Ήρθε η κόρη μου στην αρχή να μου κάνει μαθήματα για το τι θα τρώνε. Μου έλεγε να τους δίνω ρεβίθια και κάτι άλλες υγιεινές αηδίες που ήθελε. Της είπα: «Αυτά στο σπίτι σου. Στο δικό μου σπίτι θα κάνουν αυτό που θέλουν». Και έχω την ικανοποίηση ότι όποτε βρίσκουν ευκαιρία, θέλουν να έρθουν σε μένα. Και είναι επτά στον αριθμό!
Μήπως, όμως, έχετε αδυναμία στον μικρότερο, στον Δήμο, που είναι 3 ετών;
Ε, ναι, έχω! Έλεγα στη Σία ότι τον βλέπω και ξεκολλάει το στομάχι μου.
Γενικά είστε από τους ανθρώπους που εκδηλώνουν τα συναισθήματά τους;
Για πάρα πολλά χρόνια δεν επέτρεπα στον εαυτό μου αυτή την πολυτέλεια. Από τότε που ισορρόπησα, ναι, κλαίω.