Ο νέος κοροναϊός δεν είναι βακτήριο ή μικρόβιο. Κινείται μέσω σταγονιδίων μπαίνει στους πνεύμονες και επηρεάζει τα πνευμονικά κύτταρα. Ο νέος κοροναϊός ονομάζεται 2019–nCoV και αποτελεί ένα καινούργιο στέλεχος κοροναϊού, που δεν είχε ανιχνευθεί πριν από την πρόσφατη επιδημία στην περιοχή Wuhan στην Κίνα, το Δεκέμβριο του 2019. Ο 2019–nCoV ανήκει στην ίδια οικογένεια ιών όπως ο ιός που προκαλεί Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο (SARS-nCoV), αλλά δεν είναι ο ίδιος ιός.
Του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., Ph.D
Τι είναι ο SARS- CoV 2
Ο κορονοϊός σοβαρού οξέος αναπνευστικού συνδρόμου τύπου 2 γνωστός με το διεθνές όνομα SARS-CoV-2 (Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2), επίσης γνωστός ως κορονοϊός της Ουχάν και αρχικά ως ενός κορονοϊός 2019 (2019 novel coronavirus, 2019-nCoV),είναι ένας κορονοϊός με γονιδίωμα μονόκλωνου RNA θετικής πολικότητας.
Ο ιός είναι η αιτία της ασθένειας του κορονοϊού 2019 (COVID-19) και είναι μεταδοτικός μεταξύ των ανθρώπων. Δεν υπάρχει εμβόλιο κατά του ιού αυτήν τη στιγμή. Ο SARS-CoV-2 έχει γενετικές ομοιότητες με τους κορονοϊούς του SARS (SARS-CoV) (79,5%) και της νυχτερίδας (96%),[8][9] γεγονός που καθιστά πιθανή την προέλευση του από τις νυχτερίδες, αν και πιστεύεται ότι εμπλέκεται και ένας ενδιάμεσος ξενιστής, όπως ο παγκολίνος.
470.000 επιβεβαιωμένα κρούσματα και περισσότερους από 20000 θανάτους παγκοσμίως
Από τότε μέχρι τώρα, μετράμε περίπου 470.000 επιβεβαιωμένα κρούσματα και περισσότερους από 20000 θανάτους παγκοσμίως, με τα νούμερα να αυξάνουν εκθετικά κυρίως στην Ευρώπη. O Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) στις 11/03/2020 λόγω των ανησυχητικών επίπεδων εξάπλωσης και σοβαρότητας του νέου ιού διακήρυξε πανδημία θέτοντας σε υγειονομική επαγρύπνηση και ετοιμότητα όλα τα έθνη για ένα νόσημα που το ανθρώπινο είδος δεν έχει ανοσία.
Ο νέος κορωνοϊός-2019 ονοματίστηκε SARS-CoV-2από τη Διεθνή Επιτροπή για την Ταξινόμηση των Ιών, ενώ η ασθένεια που προκαλεί ονομάζεται COVID-19
Η ονοματοδοσία βάσει των κανονισμών δεν πρέπει να αναφέρεται σε γεωγραφική θέση, ζώο, άτομο ή ομάδα ανθρώπων, ενώ σχετίζεται άμεσα με τη συγκεκριμένη νόσο και δίνει έναν τυποποιημένο μορφότυπο για χρήση σε τυχόν μελλοντικές μεταλλάξεις του ιού.
Ο κοροναϊός ανήκει στην ομάδα beta των ιών Corona
Ο ιός δύναται να προσβάλει το αναπνευστικό, γαστρεντερολογικό και νευρικό σύστημα του ανθρώπου και των θηλαστικών. Συγκαταλέγεται στους RNA ιούς με περίβλημα και σχετικά μεγάλο μέγεθος και ανήκει στην οικογένεια των Coronaviridae της τάξης των Nidovirales που δύναται να προσβάλουν τόσο τα ζώα όσο και τον άνθρωπο με διαφορετική νοσηρότητα και θνητότητα κάθε φορά.
Η γενετική αλληλουχία του ιού σε ποσοστό 96% ανευρέθηκε ομόλογος με στέλεχος των bat SARS-κορονοϊών, θεωρώντας πιθανόν ότι οι νυχτερίδες είναι η «φυσική δεξαμενή», ενώ σε έτερη μελέτη σε ποσοστό 70% ανευρέθηκε ομόλογο με τον φολιδωτό μυρμηγκοφόγο, παγκολίνο, χωρίς όμως οι μέχρι τώρα μελέτες να καταστούν σαφή συμπεράσματα για τον εντοπισμό των «δεξαμενών» και των ξενιστών του.
Η διάμετρος ποικίλει από 40-60nm, ενώ τα ιϊκά σωματίδια
Τα ιϊκά παρουσιάζουν διακριτές ακίδες, περίπου 9 έως 12 nm, που προσδίδουν στα βίρια την εμφάνιση ηλιακής στεφάνης με κορωνοειδές σχήμα απεικόνισης στο μικροσκόπιο.
Η απομόνωση του ιού πραγματοποιήθηκε μετά 96 ώρες στα επιθηλιακά κύτταρα του πνεύμονα, ενώ στις κυτταρικές σειρές Vero e6και Huh-7ο ιός ανιχνεύτηκε μετά 6 ημέρες
Σε κυτταρικό επίπεδο προσβάλλονται πρωτίστως τα επιθηλιακά κύτταρα του αναπνευστικού συστήματος με τις σοβαρότερες και θανατηφόρες μορφές του κοροναϊού να εκφράζονται με την φυσιοπαθολογία της σοβαρής πνευμονίας, ARDS, καθώς και συνδρόμου πολυοργανικής ανεπάρκειας.
Από τα μέσα Δεκεμβρίου 2019 έως τα τέλη Φεβρουαρίου 2020 έχουν απομονωθεί 104 στελέχη τα οποία είναι ομόλογα κατά 99.9% χωρίς ιδιαίτερες μεταλλάξεις.
Ο ιός είναι ευαίσθητος στην υπεριώδη ακτινοβολία και στην υψηλή θερμοκρασία των 56°C για διάρκεια 30 λεπτών, φονεύεται με τη χρήση απολυμαντικών διαλυμάτων χλωρίνης, καθώς και εκείνων με 65% περιεκτικότητα αιθανόλης. Σύμφωνα με τα ανωτέρω, ο θα επηρεαστεί από την αύξηση της θερμοκρασίας, αλλά η αποφυγή των κλειστών χώρων και του συγχρωτισμού, καθώς και ο συνδυασμός επιπέδων υγρασίας 47-79% θα αποτελέσουν παράγοντες ικανούς να μειώσουν τη διασπορά στην κοινότητα.
Τρόπος μετάδοσης και κλινική εικόνα
Μέχρι στιγμής, η μετάδοση του γίνεται μέσω των στενών επαφών, των σταγονιδίων που προκαλούνται από τον βήχα, τον πταρμό, το δυνατό γέλιο ή την ομιλία, αλλά και τεχνικές ικανές να δημιουργήσουν εκνέφωμα ή αερόλυμα. Επίσης, η μετάδοση με την κοπρανοστοματική οδό δεν έχει αποκλειστεί, ενώ ο ιός έχει ανιχνευτεί σε βιολογικά υγρά όπως δάκρυα, ούρα, σίελο κλπ.
Η περίοδος επώασης εκτιμάται έως 14 ημέρες, αν και έχει παρατηρηθεί παρατεταμένη περίοδος επώασης 28 ημερών που όμως δεν αποτελεί τον κανόνα, με το ιϊκό φορτίο να είναι σημαντικά υψηλό στους ασθενείς με σοβαρότερα συμπτώματα και επιβαρυμένη κλινική εικόνα. Έχει καταγραφεί μετάδοση από ασυμπτωματικούς φορείς του ιού, χωρίς να είναι πλήρως κατανοητός ο μηχανισμός μετάδοσης, με το ιϊκό φορτίο να ανιχνεύεται 2-4 ημέρες πριν από την εμφάνιση των συμπτωμάτων. Βάσει δεδομένων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και βασιζόμενος σε μελέτες από την Κίνα, θεωρεί ότι το 75% των ασυμπτωματικών ασθενών θα εμφανίσει συμπτώματα συνήθως 2-3 ημέρες από τη μόλυνση του και κατά συνέπεια δίνεται ο αδρός υπολογισμός των ασυμπτωματικών φορέων στο ποσοστό 1-3%.
Η πλειοψηφία των κρουσμάτων παρουσιάζει ελαφρά συμπτώματα
Τα συμπτώματα είναι ανάλογα με αυτά της εποχικής γρίπης χωρίς ανάπτυξη επιπλοκών σε ποσοστό που ξεπερνά το 80% με ποσοστό 15-20% των προσβληθέντων να εκτιμάται ότι θα χρειαστούν νοσηλεία.Τα κύρια συμπτώματα της νόσου περιλαμβάνουν τα παρόμοια συμπτώματα γριπώδους συνδρομής με εμφάνιση πυρετού (88%), μη παραγωγικός βήχα(68%), αιμόπτυση (7%), πονόλαιμος(14%), κεφαλαλγία(14%), αρθραλγίες- μυαλγίες(15%) και δύσπνοια(19%).
Η κλινική εικόνα
Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό ότι η κλινική εικόνα παρουσιάζει ευρεία διακύμανση από την ήπια μορφή της νόσου, που είναι και η συνηθέστερη, μέχρι τη βαρέα η οποία δύναται να οδηγήσει ακόμα και σε θάνατο.
Η δύσπνοια είναι το πιο ανησυχητικό σύμπτωμα
Η δύσπνοια, είναι κυρίως το σύμπτωμα που θορυβεί τους ασθενείς και προσέρχονται στους χώρους παροχής υγείας προς εκτίμηση, η οποία δύναται να εμφανιστεί άμεσα ή ακόμα και μετά από επτά ημέρες. Συνήθως, συνδυάζεται με υψηλό πυρετό, κεφαλαλγία, έντονη καταβολή και αδυναμία. Συμπτωματολογία δύναται να υπάρχει από το ανώτερο αναπνευστικό με ρινική καταρροή, ανοσμία, αγευσία και τους οφθαλμούς με επιπεφυκίτιδα, καθώς και κοιλιακό άλγος, έμετος-ναυτία (5%) και διαρροϊκές κενώσεις (4%) ως επί της προσβολής του γαστρεντερικού.
Η καραντίνα 14 ημερών
Οι ασθενείς με ήπια συμπτωματολογία, χωρίς εμφάνιση αναπνευστικών συμπτωμάτων όπως δύσπνοιας, υψηλού πυρετού, επίμονου βήχα, αυξημένης συχνότητας αναπνοών, δύναται να αντιμετωπιστούν με κατ’ οίκον περιορισμό για το χρονικό διάστημα των 14 ημερών. Ο ασθενής θα πρέπει να απομονώνεται σε ξεχωριστό καλά αεριζόμενο δωμάτιο με ιδιαίτερο χώρο και είδη προσωπικής υγιεινής.
Τα μέτρα προστασίας
Η τήρηση απόστασης από τον ασθενή τουλάχιστον ενός μέτρου από τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας είναι σημαντική. Σε διαφορετική περίπτωση, θα πρέπει να τηρούνται αυστηρά τα μέτρα ατομικής υγιεινής και προστασίας τόσο από τον ασθενή όσο και από τα μέλη της οικογένειας του και ο φροντιστής του να είναι άτομο χωρίς ιατρική ευαλωτότητα. Οι επαγγελματίες υγείας να συμβουλεύουν τηλεφωνικά τους ασθενείς με τα ανάλογα συμπτώματα επειδή συσσώρευση ήπιων σε συμπτωματολογία κρουσμάτων σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας θα επιφέρει μεγαλύτερο συγχρωτισμό και συνθήκες συνωστισμού με καθυστέρηση του χρόνου αναμονής για εξέταση, άσκοπης ταλαιπωρίας και αύξησης πιθανοτήτων μετάδοσης. Εφόσον, αυτό δεν είναι εφικτό, η ιατρική εξέταση να πραγματοποιείται τηρώντας τις απαραίτητες προφυλάξεις τόσο από τον ίδιο τον ασθενή όσο και τον ιατρό, σε ξεχωριστό καλά αεριζόμενο δωμάτιο εξέτασης και σε προκαθορισμένο ραντεβού προς αποφυγή έκθεσης και διασποράς σε λοιπούς ασθενείς. Ακολουθεί σχολαστικός καθαρισμός των επιφανειών και του ιατρικού εξοπλισμού σύμφωνα με τις προτεινόμενες οδηγίες.
Του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., Ph.D
ΠΗΓΗ:
