Φλεβική θρόμβωση οι ειδικοί την αποκαλούν και σιωπηλό δολοφόνο. Ποιοι κινδυνεύουν και τι πραγματικά συμβαίνει; Η φλεβική θρόμβωση συμβαίνει όταν ένας θρόμβος αίματος σχηματίζει σε μία ή περισσότερες από τις εν τω βάθει φλέβες του σώματός σας, συνήθως στα πόδια σας. Μπορεί να προκαλέσει πόνο στα κάτω άκρα ή πρήξιμο, αλλά μπορεί να εξελιχθεί και χωρίς συμπτώματα.
Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση μπορεί να αναπτυχθεί αν έχετε ορισμένες ιατρικές παθήσεις που επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο πήζει το αίμα σας. Μπορεί επίσης να σας συμβεί από παρατεταμένη ακινησία, όπως μετά από κάποια χειρουργική επέμβαση. Μετά από ένα ατύχημα, ή όταν είστε καθηλωμένοι σε ένα κρεβάτι για αρκετό καιρό.
Η φλεβική θρόμβωση είναι μια σοβαρή κατάσταση. Θρόμβοι αίματος στις φλέβες σας μπορεί να αποσπαστούν από το σημείο που σχηματίστηκαν. Να “ταξιδέψουν” στο κυκλοφορικό σας σύστημα και να φτάσουν στους πνεύμονές σας. Εμποδίζοντας τη ροή του αίματος προς αυτούς (πνευμονική εμβολή).
Φλεβική θρόμβωση: Συμπτώματα
Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση μπορεί να εκδηλωθεί με τα ακόλουθα συμπτώματα:
Πρήξιμο στο ένα πόδι. Σπάνια, μπορεί να υπάρχει πρήξιμο και στα δύο πόδια.
Πόνος στο πόδι. Ο πόνος συχνά ξεκινά στην κνήμη και θα τον αισθανθείτε σαν να είναι κράμπα ή γενικευμένος πόνος.
Υπάρχει, ωστόσο, μεγάλη πιθανότητα η ΕΒΦΘ να συμβεί χωρίς εμφανή συμπτώματα.
Τα προειδοποιητικά συμπτώματα της πνευμονικής εμβολής από εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση περιλαμβάνουν:
Ανεξήγητη και ξαφνική δύσπνοια
Πόνος στο στήθος ή δυσφορία που χειροτερεύει όταν παίρνετε μια βαθιά αναπνοή, ή όταν βήχετε
Αίσθημα ζαλάδας ή λιποθυμία
Ταχυπαλμία
Βήχας με αίμα
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από φλεβική θρόμβωση
Οι παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης της φλεβικής θρόμβωσης είναι πολλοί. Όσο περισσότερους από αυτούς που ακολουθούν έχετε, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος που διατρέχετε.
Αυτοί οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:
Κληρονομική διαταραχή της πήξης του αίματος
Μερικοί άνθρωποι κληρονομούν μια διαταραχή που κάνει το αίμα τους να δημιουργεί θρόμβους πιο εύκολα.
Παρατεταμένη κατάκλιση, όπως κατά τη διάρκεια μιας μακράς παραμονής στο νοσοκομείο
Όταν τα πόδια σας παραμένουν ακίνητα για μεγάλα χρονικά διαστήματα, οι μύες σας δεν συστέλλονται για να βοηθήσουν στην κυκλοφορία του αίματος, και αυτό μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο θρόμβωσης του αίματος.
Τραυματισμός ή χειρουργική επέμβαση
Ένας τραυματισμός στις φλέβες ή μια χειρουργική επέμβαση μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο θρόμβωσης του αίματος.
Η εγκυμοσύνη αυξάνει την πίεση στις φλέβες στην πύελο και τα πόδια σας. Οι γυναίκες με κληρονομική διαταραχή της πήξης του αίματος έχουν αυξημένο κίνδυνο. Ο κίνδυνος θρόμβων στο αίμα από την εγκυμοσύνη μπορεί να συνεχιστεί για μέχρι και έξι εβδομάδες αφότου γεννήσετε.
Αντισυλληπτικά χάπια ή θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης
Τα αντισυλληπτικά χάπια και η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης και μπορεί να αυξήσουν την ικανότητα του αίματος σας να πήζει.
Αν είστε υπέρβαροι ή παχύσαρκοι
Το υπερβολικό βάρος αυξάνει την πίεση στις φλέβες στην πύελο και τα πόδια σας.
Κάπνισμα
Το κάπνισμα επηρεάζει την πήξη του αίματος και την κυκλοφορία, η οποία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο της ΕΒΦΘ.
Ορισμένες μορφές καρκίνου αυξάνουν την ποσότητα των ουσιών στο αίμα σας που το κάνουν να πήζει. Ορισμένες μορφές θεραπείας του καρκίνου αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο θρόμβωσης του αίματος.
Φλεβική θρόμβωση : Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο
Καρδιακή ανεπάρκεια
Τα άτομα με καρδιακή ανεπάρκεια έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο φλεβικής θρόμβωσης και της πνευμονικής εμβολής. Επειδή οι άνθρωποι με καρδιακή ανεπάρκεια έχουν ήδη περιορισμένη λειτουργία της καρδιάς και των πνευμόνων. Τα συμπτώματα που προκαλούνται από ακόμη και μια μικρή πνευμονική εμβολή είναι πιο επικίνδυνα.
Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου
Ασθένειες του εντέρου, όπως η νόσος του Crohn (κοιλιοκάκη), ή η ελκώδης κολίτιδα, αυξάνουν τον κίνδυνο της ΕΒΦΘ.
Κληρονομικότητα
Αν κάποιος στην οικογένειά σας είχε ΕΒΦΘ ή είχε υποστεί πνευμονική εμβολή παλιότερα, τότε έχετε περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξετε και εσείς ΕΒΦΘ.
Ηλικία
Όσοι είναι άνω των 60 ετών έχουν αυξημένο κίνδυνο ΕΒΦΘ, αν και ουσιαστικά πρόκειται για μία πάθηση που μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία.
Αν κάθεστε για μεγάλες χρονικές περιόδους, όπως σε μεγάλα ταξίδια με το αυτοκίνητο ή το αεροπλάνο
Όταν τα πόδια σας παραμένουν ακίνητα για πολλές ώρες, οι μύες σας δεν συστέλλονται και αυτό οδηγεί κακή κυκλοφορία του αίματος. Θρόμβοι αίματος μπορούν να σχηματιστούν στις γάμπες των ποδιών σας, αν οι μύες της γάμπας σας δεν κινούνται για μεγάλες χρονικές περιόδους.
Διάγνωση
Σήμερα η διάγνωση γίνεται με το υπερηχογράφημα triplex των φλεβών του μέλους. Αυτή η εξέταση έχει πολύ μεγάλη διαγνωστική ακρίβεια. Οι ορθότερες διαγνώσεις γίνονται από ιατρούς ειδικά εκπαιδευμένους σε τέτοιες εξετάσεις.
Φλεβογραφία. Μολονότι σπάνια χρειάζεται να γίνει σήμερα, παραμένει η καλύτερη εξέταση για να δείξει θρόμβους στις φλέβες κάτω από το γόνατο. Η φλεβογραφία τείνει να εγκαταλειφθεί, και να αντικατασταθεί με την αξονική ή την μαγνητική φλεβογραφία.
Εξέταση αίματος για D-Dimers. Αν είναι αρνητική, είναι απίθανο να έχετε ΕΒΦΘ. . Η παρουσία ειδικών παραγόντων στο αίμα όπως είναι τα D-Dimers και η Elisa, υποδηλώνουν πρόσφατη δραστηριότητα του μηχανισμού πήξεως και έχουν υψηλή διαγνωστική αξία.
Η διάγνωση της πνευμονικής εμβολής επιβεβαιώνεται με πληθώρα εργαστηριακών εξετάσεων, όπως είναι η ακτινογραφία του θώρακα, το ΗΚΓ, τα αέρια αίματος, οι βιοχημικές εξετάσεις, το υπέρηχο της καρδιάς, το σπινθηρογράφημα και η αξονική και μαγνητική τομογραφία.
Θεραπεία φλεβικής θρόμβωσης
Η καλύτερη θεραπεία της φλεβικής θρόμβωσης είναι η πρόληψη. Η κυριότερη μορφή αντιμετώπισης της εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης και πρόληψης της Πνευμονικής εμβολής είναι με φαρμακευτική αντιπηκτική αγωγή. Σήμερα υπάρχουν διαθέσιμα ειδικά φάρμακα (ηπαρίνες χαμηλού μοριακού βάρους), που μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης θρομβοφλεβικής νόσου.
Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει:
χρήση αντιθρομβωτικών καλτσών
χρήση αντιθρομβωτικών αντλιών στα κάτω άκρα
χορήγηση χαπιών ή ενέσεων για την πρόληψη δημιουργίας θρόμβου
ελαφριά εξάσκηση των κάτω άκρων και των ποδιών στο κρεβάτι
έγερση από το κρεβάτι και περπάτημα το συντομότερο δυνατό
Οι θεραπείες θα μειώσουν κατά τα δύο τρίτα τον κίνδυνο δημιουργίας θρόμβων
Τα θρομβολυτικά φάρμακα χρησιμοποιούνται για να διαλύσουν πρόσφατα σχηματισμένους θρόμβους, ενεργοποιώντας το πλασμινογόνο για να σχηματισθεί πλασμίνη, η οποία αποικοδoμεί το ινώδες και διαλύει τους θρόμβους. Οι κίνδυνοι αιμορραγίας και άλλων ανεπιθύμητων ενεργειών είναι σοβαροί και γι΄αυτό τα φάρμακα αυτά πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο όσον υπάρχει επαρκής πείρα.
Πώς μπορεί να προληφθεί;
Γενικά, συνιστάται η κατά το δυνατόν αποφυγή παρατεταμένων χρονικών διαστημάτων ακινησίας.
Κατά τη διάρκεια ενός πολύωρου αεροπορικού ταξιδιού, συνιστάται καλή ενυδάτωση, αποφυγή κατανάλωσης αλκοόλ και άσκηση των ποδιών, είτε με μυϊκή σύσπαση των μυών της γάμπας είτε με περπάτημα στο διάδρομο του αεροπλάνου, κάθε 30 λεπτά.
Στους υπέρβαρους ασθενείς, συνίσταται η απώλεια βάρους, καθώς η παχυσαρκία αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης.
Το σημαντικότερο είναι να ελέγχονται οι παράγοντες κινδύνου έτσι ώστε να αξιολογείται σωστά ο ασθενής και να χορηγείται η κατάλληλη αγωγή προφύλαξης.
Τι να προσέξετε
Εάν παρατηρήσετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα
πόνο ή πρήξιμο στα πόδια
πόνο στους πνεύμονες ή το στήθος
δύσπνοια.
