Οι επιπτώσεις της καραντίνας στο περιβάλλον είναι βλαβερές ή όχι; Τον περασμένο Μάρτιο, η απάντηση ήταν όχι, καθώς η κίνηση ήταν σχεδόν εξαφανισμένη, η ατμοσφαιρική ρύπανση μηδενική, η ποιότητα του αέρα πολύ καλύτερη.
Στο δεύτερο lockdown η απάντηση δεν είναι το ίδιο απλή. Εάν ρίξουμε κατ’ αρχάς μια ματιά στα στοιχεία του Κέντρου Διαχείρισης Κυκλοφορίας της Περιφέρειας Αττικής, θα δούμε με μια πρώτη ματιά ότι η κίνηση στους δρόμους της Αθήνας είναι κατά 30% περισσότερη σε σχέση με πέρσι τον Μάρτιο και τον Απρίλιο. Ταυτόχρονα στην παράμετρο περιβάλλον μπαίνουν και άλλα στοιχεία, όπως τα οικιακά απορρίμματα, η χρήση τζακιού ακόμα και η αύξηση της χρήσης πλαστικού.
Επιπτώσεις της καραντίνας στο περιβάλλον: Άλυτη η εξίσωση του κυκλοφοριακού στην Αθήνα
«Η κίνηση στους δρόμους της Αθήνας είναι μεγαλύτερη σε σχέση με πέρσι τον Μάρτιο, αλλά μικρότερη από τη μέση κίνηση προ πανδημίας. Αυτή είναι η εκτίμηση που έχουμε και εμείς» λέει στο topontiki.gr ο Κωνταντινος Κουρέτας, Συγκοινωνιολόγος Μηχανικός, μέλος του ΔΣ του ΣΕΣ. «Έχουμε αναλάβει μια συνεργασία και λέμε την κίνηση στους δρόμους της Αθήνας κάθε μέρα στα δελτία της ΕΡΤ. Η εικόνα είναι αυτή. Σε καμία περίπτωση η κίνηση δεν μοιάζει με αυτή μιας καθημερινή προ πανδημίας ημέρας στην Αθήνα».
Ο κ. Κουρέτας υπογραμμίζει ότι σίγουρα η αύξηση της κίνησης έχει επιφέρει και αύξηση των ρύπων σε σχέση με πέρσι. «Ιδιαίτερα εάν λάβουμε υπόψη ότι σαν χώρα δεν έχουμε ακόμα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και διαθέτουμε έναν από τους πιο γερασμένους στόλους».
Επισημαίνει πως η κατάσταση που ζούμε από πέρσι τον Μάρτιο, έχει επιφέρει μια μεγάλη αλλαγή και στη σχέση μας με τα μέσα μαζικής μεταφοράς. «Σίγουρα πήγε πολύ πίσω η προσπάθεια πολλών ετών να εκπαιδεύσουμε τους κατοίκους της Αθήνας να χρησιμοποιούν το μετρό, το τραμ, το λεωφορείο αντί του ΙΧ. Μάλιστα σε μια κουβέντα που είχα άκουσα ότι αυξήθηκαν οι πωλήσεις ακόμα και μεταχειρισμένων αυτοκινήτων».
«Η πανδημία θα μπορούσε να είναι μια καλή ευκαιρία να μεγαλώσουμε το δίκτυο των ποδηλατοδρόμων μας, να διαδώσουμε αυτό ως μέσο μεταφοράς, να φτιάξουμε πεζόδρομους, ωστόσο, είδαμε ότι αυτό δεν έγινε» συμπλήρωσε.
«Η αποθάρρυνση της χρήσης των ΜΜΜ ήρθε για να μείνει. Και αυτό το είδαμε όταν σταμάτησε η καραντίνα πέρσι το καλοκαίρι. Τα ΙΧ χρησιμοποιούνταν ακόμα και για διαδρομές ενός χιλιομέτρου με ότι αυτό συνεπάγεται για το περιβάλλον» σημειώνει από την πλευρά στο topontiki.gr ο καθηγητής του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Δημοσθένης Σαρηγιάννης.
Στην Ευρώπη
«Τα στοιχεία από τις ευρωπαϊκές πόλεις δείχνουν πώς οι συγκεντρώσεις ΝΟ2 –ενός ρύπου που σχετίζεται κυρίως με την κίνηση οχημάτων– έπεσαν σε πολλές πόλεις όπου επιβλήθηκαν μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας.
Παρότι η ταυτόχρονη μείωση στις συγκεντρώσεις των μικροσωματιδίων αναμενόταν, δεν είναι αντίστοιχη με εκείνη του ΝΟ2. Αυτό πιθανότατα οφείλεται στο γεγονός ότι τα αιωρούμενα μικροσωματίδια προέρχονται όχι μόνο από το κυκλοφοριακό, αλλά και από διάφορες άλλες πηγές, όπως η οικιακή θέρμανση και οι βιομηχανικές δραστηριότητες.
Επίσης, ένα σημαντικό μέρος των αιωρούμενων μικροσωματιδίων δημιουργείται στην ατμόσφαιρα από την αλληλόδραση με άλλους αέριους ρύπους, όπως την αμμωνία, που προέρχεται αυτή την περίοδο από τη χρήση γεωργικών λιπασμάτων.
Άλλοι παράγοντες, όπως οι καιρικές συνθήκες, μπορεί να έχουν συμβάλει σημαντικά στη μείωση που βλέπουμε σε συγκεντρώσεις ρύπων. Αυτό μπορεί να εξηγεί γιατί δεν έχουν όλες οι περιοχές την ίδια πτώση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης», αναφέρει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος.
Να σημειωθεί ότι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος είναι συνδεδεμένος με ένα δίκτυο 3.000 σταθμών μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, λαμβάνοντας σε πραγματικό χρόνο μετρήσεις. Τονίζεται ότι τα στοιχεία για την πτώση της ρύπανσης στην Αθήνα αντιστοιχούν με τα κυκλοφοριακά στοιχεία του Κέντρου Διαχείρισης Κυκλοφορίας της Περιφέρειας Αττικής.
Επιπτώσεις της καραντίνας στο περιβάλλον: Τα τζάκια πηγή καταστροφικής ρύπανσης
Η καραντίνα δημιούργησε νέες συνήθειες που είναι επιβλαβείς για το περιβάλλον. Επειδή μένουμε όσο περισσότερο στα σπίτια μας χρησιμοποιούμε όλο και περισσότερο τα τζάκια- όσοι έχουν τουλάχιστον.
Το 40% της ρύπανσης της ατμόσφαιρας στις πόλεις προέρχεται από σωματίδια που δημιουργούνται από την καύση ξύλου σε τζάκια και ξυλόσομπες, χωρίς, ωστόσο, να είναι αθώο το πετρέλαιο, αφού από την καύση του για τη θέρμανση των κλειστών χώρων προκαλείται το 20% της ατμοσφαιρικής ρύπανσης λέει ο κ. Σαρηγιάννης.
Κατά τον κ. Σαρηγιάννη, οι ρυπογόνοι τρόποι θέρμανσης εκλύουν στην ατμόσφαιρα διαφόρων μεγεθών και σχήματος σωματίδια, τα οποία εισέρχονται στους πνεύμονες. Κάποια από αυτά ο οργανισμός τα αποβάλλει με το βήχα και όσα παραμένουν, προσπαθεί να τα διαλύσει.
Επιπτώσεις της καραντίνας στο περιβάλλον: Τα σκουπίδια πολλαπλασιάστηκαν
Τα οικιστικά σκουπίδια κατά την περίοδο του πρώτου lockdown, εξαιτίας του κορωνοϊού, αυξήθηκαν σε ποσοστό 25%.
Οι ειδικοί θεωρούν ότι αυτή η παγίωση των ποσοστών οικιακών απορριμμάτων σε ποσοστά υψηλότερα από ό,τι στο πρόσφατο παρελθόν οφείλεται τόσο στον περιορισμό των καθημερινών μας μετακινήσεων όσο και στην επέκταση της τηλεργασίας που σε συνδυασμό με τη ραγδαία πτώση του τουρισμού, κράτησαν τους περισσότερους στο σπίτι.
Έτσι παρατηρήθηκε το οξύμωρο φαινόμενο της μείωσης των απορριμμάτων έξω από ξενοδοχεία και επιχειρήσεις, αλλά και η ραγδαία άνοδος των κυβικών μέτρων σε οικιακά απορρίμματα.
Επιπτώσεις της καραντίνας στο περιβάλλον: Το πλαστικό κατακλύζει τα πάντα
Όλες οι εμβληματικές φωτογραφίες της πανδημίας έχουν ένα κοινό και κυρίαρχο στοιχείο: Το πλαστικό. Χειρουργικές μάσκες, πλαστικά γάντια, προστατευτικός εξοπλισμός, σάκοι για τις σορούς, η κρίση της COVID-19 έχει διευρύνει την παραγωγή πλαστικών προϊόντων, με τις κυβερνήσεις να δίνουν αγώνα δρόμου για να αυξήσουν τα αποθέματά τους.
Όλα αυτά τα προϊόντα είναι απαραίτητα. Όμως, όλο το πλαστικό καταλήγει κάπου και οι οικολόγοι φοβούνται πως αυτό είναι μόνον η κορυφή του παγόβουνου, καθώς η πανδημία δημιουργεί μια σειρά εμποδίων στις προσπάθειές τους να μειώσουν τη ρύπανση του πλανήτη με πλαστικό.
Από τους πολίτες που ρίχνουν πλαστικά γάντια και μάσκες στους δρόμους όλου του κόσμου μέχρι και τις οδηγίες για την απομάκρυνση των πλαστικών αυτών προϊόντων, το πρόβλημα μοιάζει να έχει παγώσει στη διάρκεια μιας από τις σοβαρότερες κρίσεις για τη δημόσια υγεία τις τελευταίες δεκαετίες. Οι επιπτώσεις αυτών των τάσεων θα μπορούσαν να επιδεινώσουν δραματικά την κατάσταση των ήδη δοκιμαζόμενων ωκεανών.
Τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, η παραγωγή πλαστικού σε όλο τον κόσμο έχει τετραπλασιαστεί, σύμφωνα με περυσινή μελέτη, και αν συνεχιστεί αυτή η τάση ο συγκεκριμένος τομέας θα ευθύνεται για το 15% των εκπομπών ρύπου έως το 2050.
