Η μόνιμη απώλεια κιλών μπορεί να γίνει πραγματικότητα, αρκεί να ρυθμίσεις το θερμιδικό σου ισοζύγιο. Αν ταλαιπωρείσαι με ακραίες δίαιτες, προγράμματα διατροφής αμφιβόλου προέλευσης, στερήσεις κάθε είδους, και παρόλα αυτά δεν αλλάζει ο δείκτης της ζυγαριάς σου, ίσως ήρθε η ώρα να δεις τα πράγματα αλλιώς. Αν ο στόχος είναι να χάσεις τα περιττά σου κιλά μόνιμα, και όχι να βάζεις και να βγάζεις βάρος -το διαρκές ανεβοκατέβασμα της ζυγαριάς αποτελεί σημαντική σωματική και ψυχική ταλαιπωρία-, θα πρέπει να δεχθείς πως χρειάζονται κάποιες αλλαγές στον τρόπο ζωής σου, και όχι μόνο στη διατροφή ώστε τα κιλά που θα χάσεις να είναι μόνιμα.
Μεταβολισμός είναι το σύνολο των χημικών και φυσικών αλλαγών που επιτρέπουν τη σωστή λειτουργία και ανάπτυξη του σώματος μας. O μεταβολισμός μπορεί να επιβραδυνθεί αλλά είναι σπάνιο και συνήθως δεν είναι η αιτία αύξησης του σωματικού μας βάρους. Ο μεταβολισμός καθορίζει τις συνολικές ανάγκες σε ενέργεια και αποτελείται από:
Α. Το βασικό μεταβολισμό (ΒΜ), δηλαδή την απαραίτητη ενέργεια για βασικές λειτουργίες όπως η αναπνοή.
Μέγεθος σώματος: Περισσότερο από 50% του ΒΜ καθορίζεται από αυτό. Άνθρωποι με μεγαλύτερο σώμα έχουν περισσότερες ανάγκες. Έτσι είναι πιο πιθανό αν έχετε επιπλέον βάρος να έχετε και μεγαλύτερες ανάγκες.
Σύσταση σώματος: Οι μυς καταναλώνουν περισσότερη ενέργεια σε σχέση με το λίπος, άρα άνθρωποι με περισσότερους μυς και λιγότερο λίπος έχουν μεγαλύτερες ενεργειακές ανάγκες. Το λίπος ανθρώπων με δείκτη μάζας σώματος μικρότερο του 30kg/m2 καθορίζει 3-5% του ΒΜ αν και αποτελεί το 20-30% του βάρους.
Φύλο: Οι γυναίκες έχουν φυσιολογικά περισσότερο λίπος και λιγότερους μυς με συνέπεια να έχουν και 5-10% μικρότερο ΒΜ σε σύγκριση με άντρες ίδιας ηλικίας και ύψους.
Ηλικία: Ο ΒΜ αυξάνεται σε περιόδους ανάπτυξης, όπως για παράδειγμα τα δυο πρώτα χρόνια ζωής. Προς το τέλος της τρίτης δεκαετίας της ζωής συνήθως οι μυς μειώνονται κι αυξάνεται το λίπος, αυτό ευθύνεται για την μείωση του ΒΜ όσο μεγαλώνετε. Η άσκηση μπορεί να βοηθήσει να διατηρήσετε ή να αυξήσετε τους μυς σας και αντίστοιχα να διατηρήσετε ή να αυξήσετε τις ανάγκες σας ακόμα κι αν μεγαλώνετε. Επιπρόσθετα, περιορισμένη μείωση της προσλαμβανόμενης τροφής βοηθά στην πρόληψη της πιθανής αύξησης βάρους.
Γονίδια: Έρευνες αναδεικνύουν διαφοροποιήσεις έως και 10% στο ΒΜ σε ανθρώπους με παρόμοια χαρακτηριστικά.
Ορμόνες: Τα επίπεδα των ορμονών σας μπορούν να επηρεάσουν το ΒΜ. Μερικές περιπτώσεις στις οποίες αυξάνεται είναι ο υπερθυρεοειδισμός , αυξημένο στρες και η εγκυμοσύνη, ενώ περιπτώσεις που παρατηρείται μείωση περιλαμβάνουν τον υποθυρεοειδισμό και την εμμηνόπαυση. Επίσης, ο ΒΜ ποικίλει ανάλογα με το στάδιο του γυναικείου κύκλου.