Η δυσκοιλιότητα οφείλεται σε μειωμένη περισταλτικότητα του εντέρου και συνεπάγεται παραμονή σκληρών κοπράνων στο ορθό ή το παχύ έντερο, με αποτέλεσμα ο ασθενής να νιώθει «φουσκωμένος». Εάν η δυσκοιλιότητα παραταθεί μπορεί να προκαλέσει κοπρόσταση. Η δυσκοιλιότητα και η κοπρόσταση πρέπει να προλαμβάνονται, ώστε να μην εμφανίζεται διάταση και πόνος. Άλλωστε, καρδιακές, πνευμονικές ή γαστρεντερολογικές παθήσεις μπορεί να επιδεινωθούν εξαιτίας της πίεσης που προκαλεί η κοπρόσταση.
Στα αίτια της δυσκοιλιότητας περιλαμβάνονται η ανεπαρκής άσκηση, το στρες, διάφορα φάρμακα και το φτωχό σε φυτικές ίνες διαιτολόγιο. Τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα (π.χ. vincristine, vinblastine) προκαλούν συχνά δυσκοιλιότητα, όπως και τα ναρκωτικά (π.χ. μορφίνη, κωδεϊνη), τα ηρεμιστικά, τα υπναγωγά, τα αντικαταθλιπτικά, τα σπασμολυτικά του γαστρεντερικού, τα διουρητικά και τα αντιόξινα (που περιέχουν ασβέστιο και αργίλιο). Εφόσον απαιτείται η χορήγηση αυτών των φαρμάκων, ο ιατρός συστήνει επικουρικά την λήψη ουσιών (που μαλακώνουν τα κόπρανα), ελαφρών υπακτικών ή χρήση ειδικών υποθέτων. Επίσης, μπορεί να χρειαστεί να γίνουν υποκλυσμοί για την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας.
Η δυσκοιλιότητα είναι ένα κοινό πρόβλημα που περιλαμβάνει ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω:
Ανεπιθύμητες ενέργειες φαρμάκων
Κακή διατροφή (δίαιτα χωρίς φυτικές ίνες και λίγα υγρά)
Νόσους του πεπτικού συστήματος
Έλλειψη σωματικής (φυσικής) άσκησης (αν κάθεστε όλη μέρα μπροστά στον υπολογιστή ή στον καναπέ, μην περιμένετε να κινηθεί φυσιολογικά το έντερό σας!)
Τα παρακάτω συμπτώματα που συνοδεύουν την δυσκοιλιότητα είναι σημεία σοβαρότερης υποκείμενης νόσου και θα πρέπει να απευθυνθείτε στον γαστρεντερολόγο σας:
Εάν έχετε δυσκοιλιότητα, μπορείτε να:
Βοηθούν στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας κυρίως χάρη στην υψηλή περιεκτικότητά τους σε φυτικές ίνες. Μία μερίδα 28 γραμμαρίων δίνει 2 γραμμάρια φυτικές ίνες, ποσότητα που καλύπτει το 8% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης φυτικών ινών. Τα δαμάσκηνα περιέχουν επίσης σορβιτόλη, ένα είδος σακχάρου που δρα στο έντερο σαν ήπιο καθαρτικό.
Ένα μέτριο μήλο με τη φλούδα του δίνει 4,4 γραμμάρια φυτικών ινών. Μεγάλο ποσοστό των φυτικών ινών του μήλου ανήκει σε ένα είδος που ονομάζεται πεκτίνη, η οποία έχει την ιδιότητα να κατευθύνει περισσότερο νερό προς το έντερο, διευκολύνοντας την απομάκρυνση των περιττών ουσιών από το σώμα.
Εκτός από φυτικές ίνες, το αχλάδι παρέχει και σάκχαρα (φρουκτόζη και σορβιτόλη) που προωθούν την κινητικότητα του εντέρου για να διευκολύνουν τις κενώσεις.4
Ένα ακτινίδιο δίνει περίπου 2,3 γραμμάρια φυτικών ινών, καλύπτοντας το 9% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης. Το φρούτο περιέχει επίσης ένα ένζυμο που ονομάζεται ακτινιδίνη και το οποίο επιδρά θετικά στη γαστρεντερική λειτουργία.
Η δράση του ενάντια στη δυσκοιλιότητα οφείλεται τόσο στην υψηλή του περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες όσο και φικίνη, ένα ένζυμο με δράση αντίστοιχη της ακτινιδίνης του ακτινιδίου.
Το πορτοκάλι, το λεμόνι και το γκρέιπφρουτ είναι καλές πηγές πεκτίνης. Η περισσότερη πεκτίνη βρίσκεται στη φλούδα παρά στη σάρκα ή στον χυμό τους. Επίσης, τα εσπεριδοειδή περιέχουν ναριγκενίνη, μια φλαβονόλη που καθοδηγεί περισσότερο νερό προς το έντερο.
Το σπανάκι είναι καλή πηγή φυτικών ινών και θρεπτικών συστατικών όπως η βιταμίνη C, η βιταμίνη Κ και το φυλλικό οξύ. Όπως και άλλα πράσινα λαχανικά (π.χ. μπρόκολο, λαχανάκια Βρυξελλών), διευκολύνει την προώθηση και την απομάκρυνση των περιττών ουσιών διά μέσου του εντέρου.
Η γλυκοπατάτα είναι μία από τις καλύτερες πηγές βιταμίνης Α, έχει όμως και αξιόλογη περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες. Μία μέτρια πατάτα δίνει περίπου 3,8 γραμμάρια φυτικών ινών, ποσότητα που αντιστοιχεί στο 15% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης.
Τα φασόλια, οι φακές και τα ρεβίθια παρέχουν σημαντική ποσότητα φυτικών ινών αλλά και πρωτεϊνών. Συμβάλλουν έτσι στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας και ταυτόχρονα προωθούν το αίσθημα του κορεσμού.
Έχει ισχυρή προβιοτική δράση, εξασφαλίζοντας την καλή λειτουργία του γαστρεντερικού ώστε να προληφθεί ή και να αντιμετωπιστεί η δυσκοιλιότητα.