Τι αλλάζει στο Airbnb
Το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, με τις νέες φορολογικές υποχρεώσεις όσων εκμεταλλεύονται τα ακίνητα τους με βραχυχρόνιες μισθώσεις, την απαγόρευση νέων ακινήτων προς εκμετάλλευση με βραχυχρόνια μίσθωση για συγκεκριμένες περιοχές της Αθήνας, όπως επίσης και τα κίνητρα για τις αστικές μισθώσεις, κατατέθηκε προς ψήφιση.
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρξουν αλλαγές σε συγκεκριμένες διατάξεις του νέου φορολογικού νομοσχεδίου, ιδιαίτερα στη ρύθμιση για την τριετή φοροαπαλλαγή σε ιδιοκτήτες ακινήτων που επιλέγουν να νοικιάσουν το ακίνητό τους για μακροχρόνια περίοδο, αντί να το κρατήσουν κενό ή να το εκμισθώσουν μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης (όπως Airbnb).
Σύμφωνα με τους υπεύθυνους, όλες οι παρατηρήσεις και τα σχόλια που θα υποβληθούν από πολίτες και οργανώσεις κατά τη διάρκεια της διαβούλευσης θα ληφθούν υπόψη.
Μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2024, οι ιδιοκτήτες ακινήτων που θέλουν να προσφέρουν τα ακίνητά τους σε τουρίστες για σύντομες διαμονές, όπως για λίγες μέρες ή εβδομάδες, πρέπει να κάνουν κάποιες βασικές ενέργειες. Αυτές περιλαμβάνουν την καταχώριση του ακινήτου τους στο Μητρώο Ακινήτων της ΑΑΔΕ (Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων) και την απόκτηση ενός ειδικού αριθμού, του Αριθμού Μητρώου Ακινήτου (ΑΜΑ). Αν δεν το κάνουν αυτό μέχρι το τέλος του έτους, δεν θα μπορούν να προχωρήσουν σε βραχυχρόνιες μισθώσεις μέσα στο 2025.
Από την Πρωτοχρονιά, δηλαδή την 1η Ιανουαρίου 2025, νέες εγγραφές στο Μητρώο Ακινήτων δεν θα επιτρέπονται για έναν χρόνο στις πιο «κορεσμένες» περιοχές της Αθήνας, δηλαδή σε εκείνες που έχουν ήδη πάρα πολλά καταλύματα Airbnb. Αυτές οι περιοχές είναι:
Όσο για το τι πρόκειται να ψηφιστεί τις επόμενες ημέρες:
Η απόφαση για σημαντική αύξηση του τέλους ανθεκτικότητας στις βραχυχρόνιες μισθώσεις, όπως οι πλατφόρμες τύπου Airbnb, κατά 533%, έχει προκαλέσει κύμα αντιδράσεων από τους ιδιοκτήτες. Οι τελευταίοι εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους, θεωρώντας το οριζόντιο αυτό μέτρο, χωρίς διαφοροποιήσεις ανάλογα με την τοποθεσία ή την τιμή ενοικίασης, ως άδικο και μη ρεαλιστικό. Οι ανησυχίες και οι ενστάσεις τους αποτυπώνονται στα σχόλια της ΠΟΜΙΔΑ κατά τη δημόσια διαβούλευση του νέου φορολογικού νομοσχεδίου.
Οι ιδιοκτήτες καταλυμάτων επισημαίνουν ότι το αυξημένο τέλος θα επιβαρύνει το ίδιο τα μικρής κλίμακας, οικονομικά καταλύματα και τα πολυτελή ακίνητα, γεγονός που θεωρούν απαράδεκτο. Εκφράζουν φόβους ότι αυτή η επιβάρυνση μπορεί να πλήξει την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας στον τουριστικό τομέα, αποθαρρύνοντας τους επισκέπτες και αυξάνοντας το οικονομικό βάρος των ιδιοκτητών.
Το «τέλος ανθεκτικότητας», που υποτίθεται ότι επιβάλλεται για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, έρχεται να προστεθεί σε μια ήδη βαριά φορολόγηση των ιδιοκτητών ακινήτων, οι οποίοι επισημαίνουν ότι οι οικονομικές πιέσεις εντείνονται σε βάρος μικρομεσαίων επιχειρήσεων και μεμονωμένων εκμισθωτών. Οι νέες διατάξεις προβλέπουν επιπλέον επιβάρυνση 2-15 ευρώ ανά διανυκτέρευση ανεξαρτήτως περιοχής και τιμής μίσθωσης, κάτι που οι ιδιοκτήτες κρίνουν ως άδικο και πρακτικά ανεφάρμοστο.
Επιπλέον, οι πρόσφατες φορολογικές ρυθμίσεις περιλαμβάνουν την επιβολή ΦΠΑ 13% σε όσους διαχειρίζονται τρία ή περισσότερα καταλύματα, καθώς και τέλος επιτηδεύματος 600 ευρώ ανά ακίνητο για εταιρείες διαχείρισης, επιβαρύνσεις που μετακυλίονται στους ιδιοκτήτες και καθιστούν το κόστος δυσβάσταχτο.
Οι ιδιοκτήτες εκφράζουν φόβους ότι η συνολική επιβάρυνση θα οδηγήσει σε στρεβλώσεις στην αγορά βραχυχρόνιων μισθώσεων, καθώς δεν θα είναι πλέον βιώσιμο για τους ίδιους να απορροφούν το κόστος. Εκπρόσωποι του κλάδου αναφέρουν πως το αυξημένο κόστος πιθανότατα θα μετακυλιστεί στους επισκέπτες, ενώ σε οικονομικά καταλύματα οι ιδιοκτήτες θα πιεστούν να αναλάβουν οι ίδιοι το κόστος για να διατηρήσουν την πελατεία τους.
Οι ιδιοκτήτες καλούν την κυβέρνηση να αναθεωρήσει το μέτρο, προτείνοντας διαφοροποίηση των τελών με βάση την τοποθεσία και την αξία ενοικίασης του εκάστοτε ακινήτου, ώστε να μην επιβαρύνονται άδικα τα μικρότερα, οικονομικά καταλύματα. Επίσης, θεωρούν πως τα έσοδα από αυτά τα τέλη πρέπει να επενδύονται στην αναβάθμιση των τουριστικών υποδομών και τη στήριξη του τουρισμού, αντί να αποτελούν απλώς πρόσθετο βάρος για τις τουριστικές επιχειρήσεις.
Άσχημα είναι τα μαντάτα για τους ιδιοκτητές των Airbnb, καθώς σύμφωνα με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο αναμένεται ν’ αλλάξουν πολλά και σημαντικά πράγματα.
Από εκεί και πέρα αξίζει να σημειώσουμε ότι έρχονται πρόστιμα, τα οποία μπορούν να φτάσουν συνολικά ακόμα και τις 40.000 ευρώ για τη χορήγηση νέων αδειών για βραχυχρόνιες μισθώσεις τύπου Airbnb όσον αφορά το κέντρο της Αθήνας.
Αυστηρά πρόστιμα προβλέπει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο για όσους αγνοήσουν τη ρύθμιση που απαγορεύει τη χορήγηση νέων αδειών για βραχυχρόνιες μισθώσεις τύπου Airbnb στο κέντρο της Αθήνας για όλο το 2025.
Όσοι εντοπιστούν μέσω του Μητρώου Βραχυχρόνιων Μισθώσεων ή από τα στοιχεία που αποστέλλουν στην ΑΑΔΕ οι ψηφιακές πλατφόρμες Airbnb, Booking και Expedia Group/VRBO, ή όσοι βρεθούν κατόπιν διασταυρώσεων και ελέγχων της ΑΑΔΕ, θα κληθούν να πληρώσουν πρόστιμο που αντιστοιχεί στο 50% του τζίρου τους, με ελάχιστο ποσό τα 20.000 €. Εάν υποπέσουν στο ίδιο παράπτωμα ξανά, το πρόστιμο θα ανέλθει στο 50% του μέχρι τότε τζίρου, με ελάχιστο ποσό τα 40.000 €.
Συγκεκριμένα, το νομοσχέδιο προβλέπει «αναστολή διάθεσης νέων κατοικιών» για βραχυχρόνια μίσθωση στην 1η, 2η και 3η Δημοτική Κοινότητα του Δήμου Αθηναίων για ένα έτος, από την 1η Ιανουαρίου έως την 31η Δεκεμβρίου 2025. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, δεν επιτρέπεται η εγγραφή νέων ακινήτων στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής για τις συγκεκριμένες περιοχές.
Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, προβλέπεται πρόστιμο ίσο με το 50% του εισοδήματος από τη βραχυχρόνια μίσθωση, με ελάχιστο ποσό τα 20.000 ευρώ. Σε περίπτωση δεύτερης παράβασης εντός του ίδιου φορολογικού έτους, το πρόστιμο ανέρχεται στο ποσό των εισπραχθέντων μισθωμάτων με ελάχιστο τα 40.000 ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με τη νομοθεσία, οι μισθώσεις τύπου Airbnb καταχωρούνται στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής ως εξής:
Με άλλη διάταξη του νομοσχεδίου, προβλέπεται ότι όσοι αποσύρουν ακίνητα από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις και τα διαθέσουν για μακροχρόνια μίσθωση θα απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος για 3 χρόνια. Το μέτρο ισχύει και για όσους ανοίξουν κλειστά ακίνητα και τα διαθέσουν για παραδοσιακή ενοικίαση.
Συγκεκριμένα, στο νομοσχέδιο προβλέπεται απαλλαγή φόρου εισοδήματος για 3 έτη για ακίνητα που θα ενοικιαστούν και τα οποία είχαν δηλωθεί προηγουμένως ως κενά ή είχαν διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση.
Οι προϋποθέσεις περιλαμβάνουν:
1. Κατοικίες έως 120 τ.μ.,
2. Συμβόλαια τουλάχιστον τριετούς μίσθωσης, που θα συναφθούν από την 8η Σεπτεμβρίου 2024 έως την 31η Δεκεμβρίου 2025,
3. Κατοικίες που τα έτη 2022, 2023 και 2024 (ή το 2025 εάν η μίσθωση καταρτιστεί τότε) είχαν δηλωθεί ως κενά (έντυπο Ε2) ή δεν είχαν δηλωθεί ως μισθωμένα, κύριες ή δευτερεύουσες κατοικίες των εκμισθωτών, ούτε ως ιδιοχρησιμοποιούμενα ή δωρεάν παραχωρούμενα ακίνητα (έντυπα Ε1 και Ε2), ή είχαν διατεθεί αποκλειστικά για βραχυχρόνια μίσθωση με δηλωμένες συναφθείσες μισθώσεις στη Φορολογική Διοίκηση.
Τέλος, με άλλη διάταξη, διπλασιάζεται η μείωση του ΕΝΦΙΑ από το 2025 (από 10% σε 20%) για κατοικίες φυσικών προσώπων, φορολογητέας αξίας έως 500.000 ευρώ, που είναι ασφαλισμένες για φυσικές καταστροφές (πυρκαγιά, σεισμό, πλημμύρα). Προϋπόθεση για τη μείωση είναι η ασφάλιση να αφορά το προηγούμενο έτος, με διάρκεια τουλάχιστον 3 μηνών. Αν η ασφάλιση διαρκεί λιγότερο από ένα έτος, η μείωση προσαρμόζεται αναλογικά.