Η αγορά του ελαιολάδου για το 2025 αποτελεί αντικείμενο έντονου ενδιαφέροντος, καθώς οι τιμές διαμορφώνονται από πολλαπλούς παράγοντες που επηρεάζουν τόσο τους παραγωγούς όσο και τους καταναλωτές. Οι συζητήσεις για τις εξελίξεις στην παραγωγή και τη διαμόρφωση των τιμών ήδη απασχολούν την κοινή γνώμη.
Το Ελαιόλαδο και η Πορεία της Αγοράς για το 2025: Τιμές, Παραγωγή και Αντίκτυπος στους Καταναλωτές
Οι Τιμές του Ελαιολάδου και η Παραγωγή
Η τελική τιμή του τενεκέ των 17 κιλών σταθεροποιείται στα 120 ευρώ, με το κόστος ανά λίτρο να φτάνει περίπου τα 10 ευρώ στα σούπερ μάρκετ. Παρά την αύξηση της φετινής παραγωγής συγκριτικά με την προηγούμενη χρονιά, οι ποσότητες παραμένουν περιορισμένες, επηρεασμένες από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες, όπως η παρατεταμένη ανομβρία και οι υψηλές θερμοκρασίες στην Κρήτη. Αυτά τα δεδομένα ενισχύουν την αβεβαιότητα για το αν οι μειώσεις στις τιμές χονδρικής θα αντικατοπτριστούν στις λιανικές πωλήσεις.
Η Αντίφαση στις Τιμές Παραγωγού και Λιανικής
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόσφατα δημοσίευσε στοιχεία για την πορεία της παραγωγής, των τιμών και των αποθεμάτων του ελαιολάδου. Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια ιδιότυπη θέση, καθώς οι παραγωγοί πωλούν το λάδι τους στις χαμηλότερες τιμές, ενώ οι καταναλωτές το αγοράζουν στα σούπερ μάρκετ στις υψηλότερες. Συγκεκριμένα, η φετινή παραγωγή υπολογίζεται σε 250.000 τόνους, ενώ οι τιμές στην Ελλάδα, όπως και στην Ισπανία, παρουσιάζουν πτώση. Στην Ιταλία, αντίθετα, οι μειώσεις είναι μικρότερες, με τις τιμές να διατηρούνται υψηλότερες.
Το Νοέμβριο, η τιμή του έξτρα παρθένου ελαιολάδου στην Ελλάδα ανήλθε στα 5,33 ευρώ το κιλό, ενώ στην Ισπανία και την Ιταλία διαμορφώθηκε στα 6,15 και 8,61 ευρώ αντίστοιχα. Παρά την πτώση στις τιμές παραγωγού (5,50-6 ευρώ ανά κιλό), η λιανική παραμένει υψηλή, φτάνοντας μέχρι και τα 14 ευρώ το λίτρο, σύμφωνα με δηλώσεις παραγωγών.
Το Μέλλον της Αγοράς και η Αναγκαιότητα Διαφάνειας
Οι προσδοκίες για διαφάνεια και ισορροπία στην αγορά είναι κρίσιμες για το μέλλον της βιομηχανίας ελαιολάδου. Οι παραγωγοί και οι καταναλωτές αναμένουν με αγωνία τις εξελίξεις, καθώς η πορεία της νέας σοδειάς, οι καιρικές συνθήκες και οι εμπορικές τάσεις διαμορφώνουν την τιμολογιακή πολιτική. Οι ανισορροπίες μεταξύ τιμών παραγωγού και λιανικής θέτουν στο επίκεντρο την ανάγκη για αποτελεσματικότερη διαχείριση της αλυσίδας εφοδιασμού, ώστε να ωφεληθούν όλες οι πλευρές.
Δυστυχώς, πολύ άσχημα νέα: Έρχεται το «τέλος» για το ελαιόλαδο, «τρέμoυv» οι αγρότες
Το ελαιόλαδο έχει γίνει είδος πολυτελείας, τα τελευταία χρόνια, με την τιμή του να έχει φτάσει στα ύψη, ενώ δεν αποκλείεται να αυξηθεί περισσότερο.
Έρχεται το «τέλος» του ελαιολάδου
Μάλιστα, η κατάσταση έχει φτάσει σε σημείο να γίνονται κλοπές από τους ελαιώνες και τα ράφια των σούπερ μάρκετ, τους παραγωγούς να βάζουν μικροτσίπ στα ελαιόδεντρα και τα καταστήματα να τοποθετούν λουκέτα στις συσκευασίες.
Ο Kyle Holland, αναλυτής στη Mintec, μιλώντας στο CNBC, υπογράμμισε ότι οι ακραίες καιρικές συνθήκες που προκαλεί η κλιματική αλλαγή, έχουν «επηρεάσει σημαντικά» την παραγωγή ελαιολάδου στη Νότια Ευρώπη, ιδίως σε Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα.
Οι βροχοπτώσεις του Μαρτίου και του Απριλίου, που δημιούργησαν μια αχτίδα αισιοδοξίας για την ελαιοκαλλιέργεια, φρενάρουν τις τιμές των τελευταίων εβδομάδων.
Όπως επισημαίνει ο Kyle Holland, οι τιμές συνδέονται ευθέως με την προσφορά και τη ζήτηση, με τους περισσότεροι από τους εμπλεκόμενους στο ελαιόλαδο να αναμένουν ότι η αγορά θα «στραγγίξει» από προϊόν, με αποτέλεσμα να δημιουργείται πρόσφορο έδαφος για νέες ανατιμήσεις, το επόμενο διάστημα.
«Αυτό [που συμβαίνει] δεν είναι φυσιολογικό», σημείωσε στο CNBC ο Vito Martielli, ανώτερος αναλυτής δημητριακών και ελαιούχων σπόρων στη Rabobank και πρόσθεσε ότι δεν έχει δει τίποτα παρόμοιο στα τελευταία 20 χρόνια που παρακολουθεί τον συγκεκριμένο χώρο.
Η Helena Bennett, επικεφαλής της κλιματικής πολιτικής στην ανεξάρτητη δεξαμενή σκέψης Green Alliance UK, υποστηρίζει ότι για όλη αυτή την κατάσταση «φταίει» η κλιματική αλλαγή και πρόσθεσε ότι «ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ελαιολάδου στον κόσμο, η Ισπανία, είχε μειωμένη στο μισό παραγωγή λόγω ξηρασίας και υπερβολικής ζέστης, αυξάνοντας την τιμή παραγωγού κατά 112% από το 2022».
Το ελαιόλαδο επηρεάζεται από την κλιματική αλλαγή
Ερωτηθείς πόσο ευάλωτα ήταν τα ελαιόδεντρα στην κλιματική αλλαγή, ο Holland απάντησε ότι «η λέξη που θα χρησιμοποιούσα είναι “υπερβολικά”. Οι παίκτες με τους οποίους μιλάμε είναι εξαιρετικά ανήσυχοι. Πολλά από αυτά τα ζητήματα επιδεινώνονται, φυσικά, με την περισσότερη ζέστη, λιγότερη βροχή, τα πιο ξηρά εδάφη, τη λιγότερη υγρασία και τον δάκο. Έμπειροι εκπρόσωποι του κλάδου, με τους οποίους μιλάμε, αναρωτιούνται πώς θα συνεχίσουν, γιατί αν χάσεις το 40%, το 50%, το 60% της σοδειάς σου και εξακολουθείς να έχεις όλο το κόστος εισροών και το κόστος του λιπάσματος, τη φροντίδα της καλλιέργειας, το πότισμα… το θέμα είναι πολύ κρίσιμο».
Οι αναλυτές περιμένουν μια πιθανή αύξηση στους επόμενους μήνες και δεν θα εκπλαγούν αν συμβεί ξαφνικά. Η Ισπανία, που ευθύνεται για πάνω από το 40% της παγκόσμιας παραγωγής, συνήθως παράγει 1,3 – 1,5 εκατομμύρια τόνους ελαιολάδου.
