Κατώτατος μισθός: Πόσο θα αυξηθεί από 1η Απριλίου
Στα 830 ευρώ θα φτάσει ο κατώτατος μισθός αν γίνει πράξει το “καλό” σενάριο με αύξηση 6,5%.
Την Παρασκευή 22 Μαρτίου 2024 στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου θα ανακοινωθεί η αύξηση του κατώτατου μισθού που αναμένεται να κυμανθεί από 6% έως 6,5% για τον ιδιωτικό τομέα με εφαρμογή του από 1η Απριλίου.
Στο τελικό νέο ποσό που θα κινηθεί μεταξύ των 825 και τα 830 ευρώ από 780 ευρώ σήμερα θα πρέπει να προσθέσουμε τις τριετίες που έχουν “ξεπαγώσει”, αλλά και το γεγονός ότι η αύξηση του κατώτατου μισθού θα συμπαρασύρει και 16 επιδόματα που είναι συνδεδεμένα με αυτόν.
Επισημαίνεται ότι σήμερα ο κατώτατος μισθός ανέρχεται σε 780 ευρώ και το κατώτατο ημερομίσθιο στα 34,84 ευρώ, ενώ, το προηγούμενο χρονικό διάστημα, προηγήθηκαν και άλλες αυξήσεις. Συγκεκριμένα, από 650 ευρώ το 2019, ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε σε 663 ευρώ τον Ιανουάριο του 2022, σε 713 ευρώ τον Μάιο του 2022 και, από τον Απρίλιο του 2023, έφτασε τα 780 ευρώ.
Τα επιδόματα που συμπαρασύρει η αύξηση του κατώτατου μισθού:
Στον ιδιωτικό τομέα για τους μισθωτούς που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, ξεκίνησαν φέτος να μετρούν οι τριετίες από εκεί που είχαν παγώσει στις 14 Φεβρουαρίου 2012. Αν κάποιος προσλήφθηκε μετά τις 14-2-2012, αρχίζουν να συμπληρώνονται μετά την 1-1-2024.
Για φέτος το πλήθος των δικαιούχων δεν είναι μεγάλο, μόλις 100.000 άτομα, όμως σε βάθος τριετίας ο αριθμός τους εκτιμάται πως θα ανέλθει σε 600.000 με 700.000 άτομα. Έτσι ο πλήρους απασχόλησης μισθωτός που θα «κτίσει» μια τριετία μέσα στο 2024, θα πάρει αύξηση 10% πάνω στα 780 ευρώ, δηλαδή 78 ευρώ τον μήνα. Αντίστοιχα ο μερικώς απασχολούμενος με σύμβαση 390 ευρώ για 4ωρη εργασία θα πάρει, αν έχει τριετία μέσα στο 2024, προσαύξηση 39 ευρώ.
Με τα έως τώρα δεδομένα, επικρατέστερα σενάρια θα πρέπει να θεωρούνται αυτά που προβλέπουν αύξηση 6%-6,5%, κάτι που σημαίνει ότι ο νέος κατώτατος μπορεί να αγγίξει ή να ξεπεράσει τα 830 ευρώ. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να αποκλειστεί το σενάριο-έκπληξη, δηλαδή μιας ακόμα μεγαλύτερης αύξησης προς τα επίπεδα των 840 ευρώ, ως αντιστάθμισμα του «παγώματος» ενός έκτακτου επιδόματος το Πάσχα σε οικονομικά ασθενέστερους.
Η αύξηση του κατώτατου μισθού συμπαρασύρει τις τριετίες, δηλαδή όσους δικαιούνται προσαύξηση λόγω προϋπηρεσίας. Σε αντίθεση, μάλιστα, με τα προηγούμενα χρόνια, όπου αυτή η προσαύξηση αφορούσε μόνο όσους είχαν «κλειδωμένη» προϋπηρεσία το 2012, από φέτος που «ξεπάγωσαν» οι τριετίες, χιλιάδες θα δουν ακόμα μεγαλύτερη αύξηση αποδοχών.
Για παράδειγμα, αν ο νέος κατώτατος ανέβει στα 823 ευρώ, με μία 3ετία διαμορφώνεται στα 905 ευρώ, με δύο 3ετίες ανεβαίνει στα 988 ευρώ και με τρεις 3ετίες στα 1.070 ευρώ. Αν ο νέος κατώτατος διαμορφωθεί στα 831 ευρώ, με την προσαύξηση για μία 3ετία προϋπηρεσίας θα φτάσει στα 914 ευρώ, για δύο 3ετίες στα 848 ευρώ και για τρεις 3ετίες στα 1.080 ευρώ.
Η αύξηση του κατώτατου μισθού θα συμπαρασύρει και μια σειρά από επιδόματα, μεταξύ των οποίων το επίδομα ανεργίας και το νέο επίδομα μητρότητας. Ειδικά όσον αφορά στο επίδομα ανεργίας, από τα 479 ευρώ σήμερα, μπορεί να φτάσει τα 510 ευρώ, ενώ είναι υπό διαμόρφωση το νέο πλαίσιο που προβλέπει ανακατανομή του στη διάρκεια της 12μηνης επιδότησης.
Οι τελικές αποφάσεις για το ύψος του νέου κατώτατου μισθού θα ληφθούν με φόντο τις έντονες συζητήσεις που γίνονται στη Φρανκφούρτη για τις μισθολογικές αυξήσεις στην Ευρώπη και πώς επηρεάζεται η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού στα επιθυμητά επίπεδα.
Είναι ενδεικτικό ότι, αν και ο Γ. Στουρνάρας εκτίμησε πως θα πρέπει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να έχει μειώσει τα επιτόκιά της κατά μία μονάδα ως το τέλος του έτους, ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ Φ. Λέιν έβαλε «φρένο» στις σχετικές συζητήσεις, επισημαίνοντας ότι θα πρέπει να εξεταστούν όλα τα διαθέσιμα στοιχεία ως τον Ιούνιο, των μισθολογικών εξελίξεων συμπεριλαμβανομένων.
Σύμφωνα με το νέο δελτίο της ΤτΕ για τον πληθωρισμό, οι ονομαστικές μισθολογικές πιέσεις χαλαρώνουν σταδιακά σε παγκόσμιο επίπεδο, εν μέσω ασθενέστερης οικονομικής δραστηριότητας και μειωμένων ποσοστών κενών θέσεων εργασίας, αλλά παραμένουν ισχυρότερες απ’ ό,τι πριν την πανδημία στη ζώνη του ευρώ και στο Ηνωμένο Βασίλειο. Τα καλά νέα είναι ότι τα μοναδιαία κέρδη αναμένεται να μειωθούν στη ζώνη του ευρώ το 2024, παρέχοντας ένα «μαξιλάρι» έναντι της μετακύλισης του κόστους εργασίας στον πληθωρισμό.
Μέσα στον Ιανουάριο 2024 αναμένεται να ξεκινήσει η εφαρμογή της ρύθμισης του ψηφισθέντος ασφαλιστικού νόμου που επιτρέπει στους επιδοτούμενους ανέργους να απασχολούνται ως 12 μέρες τον μήνα χωρίς να κόβεται όλο το επίδομα.
Η νέα νομοθετική ρύθμιση αφορά δυνητικά 140.000 ανέργους που λαμβάνουν επίδομα ανεργίας από τη ΔΥΠΑ. Η υλοποίηση της νέας διάταξης θα είναι στα πρότυπα της απασχόλησης των συνταξιούχων, με τη διαφορά ότι οι άνεργοι δε θα μπορούν να υπερβούν τις 12 ημέρες απασχόλησης τον μήνα ενώ θα κόβεται το επίδομα μόνον για τις μέρες της απασχόλησής τους.
Η νέα ρύθμιση ευνοεί τις συμβάσεις κατά παραγγελία, ή αλλιώς τις “συμβάσεις μηδενικών ωρών” που προβλέπει ο εργασιακός νόμος 5053/2023, καθώς διευκολύνει ανέργους που θέλουν να εργαστούν τα Σαββατοκύριακα, και με το καθεστώς που ίσχυε πριν τον νόμο, είτε θα έπρεπε να απασχοληθούν αδήλωτοι, είτε καθόλου γιατί αν δήλωναν την εργασία τους θα έχαναν όλο το επίδομα.
Με τη νέα διάταξη επιτρέπεται σε ανέργους της ΔΥΠΑ που λαμβάνουν επίδομα ανεργίας να εργάζονται από 1 ως 3 ημέρες την εβδομάδα και κατ΄ ανώτατο όριο 12 ημέρες τον μήνα, με ημερήσιες συμβάσεις εργασίας, λαμβάνοντας κατά τις μέρες που θα απασχοληθούν τις αποδοχές εργασίας και όχι το επίδομα. Για τις ημέρες που δε θα απασχοληθούν θα συνεχίσουν να παίρνουν κανονικά το επίδομα ανεργίας.
Το κείμενο της διάταξης αναφέρει ότι “δεν εφαρμόζεται η αναστολή της επιδότησης σε επιδοτούμενους ανέργους, στην περίπτωση απασχόλησης με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου μίας (1) ημέρας που αναγγέλλονται στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, εφόσον η απασχόληση δεν υπερβαίνει σωρευτικά τις τρεις (3) ημέρες εβδομαδιαίως και τις δώδεκα (12) μηνιαίως, αφαιρουμένων από την τακτική επιδότηση ισαρίθμων με τις ημέρες απασχόλησης ημερησίων επιδομάτων”.
Για παράδειγμα, ένας άνεργος που παίρνει επίδομα, αν εργαστεί 7 μέρες για τρεις εβδομάδες μέσα στον μήνα (3 μέρες την πρώτη εβδομάδα, 3 την δεύτερη και 1 μέρα την τρίτη εβδομάδα) θα στερηθεί τη ημερήσιο επίδομα για 7 μέρες αλλά θα κερδίσει περισσότερα από την αμοιβή που θα πάρει ως εργαζόμενος. Από τη νέα ρύθμιση προκύπτει κέρδος για τους ανέργους, ακόμη και αν απασχοληθούν με 4ωρα αντί 8ωρα.
Για παράδειγμα:
*Ανεργος με επίδομα 19,16 ευρώ τη μέρα για όλο τον μήνα παίρνει 479 ευρώ (25Χ19,16=479). Με την νέα διάταξη αν απασχοληθεί για 12 μέρες, τότε θα αφαιρεθούν 12 ημερήσια επιδόματα, δηλαδή θα αφαιρεθούν 229,92 ευρώ και το επίδομα ανεργίας θα μειωθεί στα 249 ευρώ.
Αν οι μονοήμερες συμβάσεις εργασίας με τις οποίες θα απασχοληθεί, προβλέπουν αμοιβή ίση με το κατώτατο ημερομίσθιο για πλήρη απασχόληση, ίση δηλαδή με 34,84 ευρώ, τότε για τις 12 ημέρες που θα απασχοληθεί θα πληρωθεί με 418 ευρώ. Ο τελικός λογαριασμός βγάζει κέρδος για την τσέπη του καθώς με εργασία 12 ημερών θα πάρει 418 ευρώ μισθό και άλλα 249 ευρώ από το επίδομα, δηλαδή συνολικά από εργασία και επίδομα θα εισπράξει 667 ευρώ. Χωρίς τη ρύθμιση θα έμενε με τα 479 ευρώ του επιδόματος ανεργίας.
*Ανεργος που εργαζόταν με αποδοχές μερικής απασχόλησης λαμβάνει επίδομα ανεργίας 14,37 ευρώ και για όλο τον μήνα παίρνει 359 ευρώ (25Χ14,37=359). Με την νέα διάταξη αν απασχοληθεί για 12 μέρες, με καθεστώς πλήρους απασχόλησης θα αφαιρεθούν 12 ημερήσια επιδόματα, δηλαδή θα αφαιρεθούν 172,44 ευρώ και θα του μείνουν από το επίδομα ανεργίας 186 ευρώ .
Από την 12ήμερη εργασία θα κερδίσει 418 ευρώ, οπότε ο τελικός λογαριασμός, με επίδομα και ημερομίσθιο βγαίνει υπέρ του ανέργου καθώς από μισθό και επίδομα θα πάρει 590 ευρώ ενώ χωρίς τη ρύθμιση θα έμενε με τα 359 ευρώ του επιδόματος.
Κέρδος προκύπτει ακόμη και στην περίπτωση που ο άνεργος λαμβάνει το ημερήσιο επίδομα ανεργίας μερικής απασχόλησης (14,37 ευρώ) και εργαστεί με καθεστώς μερικής απασχόλησης, καθώς η αμοιβή από την εργασία του, θα είναι στα 17 ευρώ τη μέρα.
Προσοχή: Δε συμφέρει η μερική απασχόληση όταν ο άνεργος λαμβάνει το πλήρες επίδομα ανεργίας των 19,16 ευρώ τη μέρα καθώς σε αυτή την περίπτωση θα πάρει τα 17 ευρώ της 4ωρης απασχόλησης τη μέρα, και θα χάσει τα 19 ευρώ του επιδόματος.