Το ελληνικό ακτινίδιο αποδεικνύει την ανθεκτικότητά του σε ένα εξαιρετικά ανταγωνιστικό περιβάλλον, καθώς φέτος κατέγραψε αξιοσημείωτη επιτυχία στις εξαγωγές, παρουσιάζοντας μια συνεχή και εντυπωσιακή αύξηση.
Εκρηκτική Άνοδος στις Εξαγωγές και Τιμές των Ελληνικών Ακτινιδίων: Ιστορικό Ρεκόρ και Οικονομική Ανάπτυξη
Κατά τη διάρκεια της παρούσας εμπορικής περιόδου, η μέση τιμή πώλησης ανά μονάδα βάρους σημείωσε μια εντυπωσιακή αύξηση της τάξεως του 42%, αγγίζοντας τα 1,6 ευρώ ανά κιλό. Επιπροσθέτως, οι αποθηκευμένες ποσότητες που εξήχθησαν τον Φεβρουάριο διατέθηκαν με τιμή 1,73 ευρώ ανά κιλό.
Η συνολική αξία των εξαγωγών σημείωσε σημαντική άνοδο, φθάνοντας τα 235,9 εκατομμύρια ευρώ για την περίοδο 2023/24, από 202,69 εκατομμύρια ευρώ την προηγούμενη σεζόν.
Επιπλέον, παρατηρείται ιδιαίτερα αυξημένο ενδιαφέρον για την άνοδο των εξαγωγών ελληνικών ακτινιδίων. Κατά τα τελευταία 15 χρόνια, η ποσότητα των εξαγωγών αυτών σημείωσε σημαντική αύξηση, από 38.000 τόνους την περίοδο 2007/08, φθάνοντας τους 198.142 τόνους κατά την εμπορική περίοδο 2022/23, καταγράφοντας έτσι ιστορικό ρεκόρ στην ποσότητα.
Η αξία αυτών των εξαγωγών ανήλθε στα 202.692.162 ευρώ, παρά την ελαφρά μείωση της μέσης τιμής ανά μονάδα κατά 17,7% σε σύγκριση με την προηγούμενη εμπορική περίοδο.
Λεπτομερή στοιχεία του ισοζυγίου για την τελευταία τριετία παρουσιάζονται στους ακόλουθους πίνακες:
«Το εξαγωγικό εμπόριο της χώρας μας εκμεταλλευόμενο την καλή παραγωγή μας διεύρυνε και αύξησε τις εξαγωγές τυποποιημένων προϊόντων προς την Ε.Ε. και τις τρίτες εκτός Ε.Ε.27 χώρες και αντικατέστησε το Ιράν στην αγορά της Ινδίας όσο διήρκεσε η απαγόρευση εισαγωγών (που απαγόρευσε λόγω φυτοφαρμάκων τις εισαγωγές) και την τρέχουσα εξαγωγική περίοδο 2023/24 διατήρησε μέρος των κατακτηθέντων μεριδίων», εξηγεί στον ΟΤ ο ειδικός σύμβουλος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Φρούτων και Λαχανικών Incofruit Hellas Γιώργος Πολυχρονάκης.
Συνεχής Άνοδος και Ελαφρά Υποχώρηση στην Παραγωγή Ελληνικών Ακτινιδίων: Από το 2001 έως το 2024
Η καλλιέργεια του ακτινιδίου στην Ελλάδα βρίσκεται σε συνεχή ανάπτυξη, με τις φυτεύσεις να αυξάνονται εντυπωσιακά ως προς την παραγωγή. Από 36.000 τόνους την περίοδο 2001/2002 και 70.000 τόνους την περίοδο 2007/08, η παραγωγή έφτασε τους 313.393 τόνους την περίοδο 2021/22, για να φτάσει τους 323 χιλιάδες τόνους το 2022/23 και εκτιμάται ότι θα ανέλθει στους 290 χιλιάδες τόνους το 2023/24.
Η παραγωγή ακτινιδίων στην Ελλάδα την περίοδο 2020/21 ανήλθε σε 307,44 χιλιάδες τόνους, το 2021/22 σε 313,393 χιλιάδες τόνους, και το 2022/23 σε 323 χιλιάδες τόνους, με την πλειονότητα να αφορά την ποικιλία Hayward, καθώς και πρώιμες και κιτρινόσαρκες ποικιλίες, των οποίων ο όγκος παραγωγής αυξάνεται συνεχώς.
Η φετινή παραγωγική περίοδος 2023/24 εκτιμάται ότι είναι ελαφρώς μειωμένη σε σχέση με την περίοδο 2022/23, φτάνοντας τα επίπεδα των 285-290 χιλιάδων τόνων.
Μεταπανδημική Ανάκαμψη στην Κατανάλωση Φρούτων: Ευρωπαϊκή Σταθερότητα και Βορειοαμερικανικές Προοπτικές
Μετά την πανδημία του Covid-19, παρατηρήθηκε ανάκαμψη στην κατανάλωση φρούτων, μια τάση που αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται τα επόμενα πέντε χρόνια. Στην Ευρώπη, η κατανάλωση έχει σταθεροποιηθεί σε υψηλά επίπεδα, ενώ στη Βόρεια Αμερική η κατά κεφαλή κατανάλωση παραμένει χαμηλή, παρουσιάζοντας όμως τάσεις αύξησης.
«Η φετινή περίοδος έδωσε ευκαιρίες και μερικώς επετεύχθη ο στόχος μας που ήταν η αξιοποίηση βάση προγράμματος της συγκυριακής μείωσης της παραγωγής Ιταλίας (- 15% στις πράσινες ποικιλίες) για διεύρυνση του πελατολογίου και των αγορών των ποιοτικών προϊόντων μας με ταυτοποίηση της προέλευσης τους τυποποίηση και ποιότητα και όχι η διακίνηση πρώτης ύλης ως commodities – χωρίς μετασυλλεκτική προστιθέμενη αξία- στο ιταλικό εξαγωγικό εμπόριο για διατήρηση της παρουσίας του στα ράφια των λιανικών καταναλωτικών αγορών», τονίζει στον ΟΤ ο κ. Πολυχρονάκης.
Σημειώνει δε, ότι «θα πρέπει επιτέλους να γίνει κατανοητό ότι το μακροπρόθεσμο όφελος των παραγωγών αφορά την απ’ ευθείας σύνδεση των προϊόντων τους με τις καταναλωτικές αγορές μέσω του υγιούς εξαγωγικού εμπορίου της χώρας μας. Δεν θα πρέπει να επαναληφθεί και για τα προϊόντα αυτά το κακό προηγούμενο του ελαιολάδου».
Αντιμετώπιση των Προκλήσεων στις Εξαγωγές Ακτινιδίων: Κλήση για Εντατικούς Ελέγχους και Τυποποίηση Προϊόντων
«Παρά την έκδοση απόφασης του ΥπΑΑΤ με θέμα “Εντατικοί έλεγχοι σε αποστελλόμενα στην ΕΕ φορτία ακτινιδίων” εξακολούθησαν να παρατηρούνται, και κατά την τρέχουσα εμπορική περίοδο 2023/24,φαινόμενα διακίνησης ακτινιδίων από “Έλληνες, Ιταλούς και βαλκάνιους εμπόρους” ατυποποίητων φρούτων και λαχανικών (κατ’ ευθείαν από τον αγρό) κυρίως προς τις γειτονικές αγορές, με το πρόσχημα ότι προορίζονται για “βιομηχανική χρήση”, που υπονομεύουν όλη την προσπάθεια της χώρας για διατήρηση της φήμης των προϊόντων της», σημειώνει ο ειδικός σύμβουλος.
Επίσης, απευθύνει έκκληση προς τις αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες να εντατικοποιήσουν τους ελέγχους στα σημεία εξόδου της χώρας. Αυτό προκειμένου να διασφαλιστεί ο ποιοτικός και υγειονομικός έλεγχος των εξαγόμενων προϊόντων μας και η αποφυγή δυσφήμισής τους λόγω έλλειψης τυποποίησης στη συσκευασία, μέσω εγκεκριμένων φορέων τυποποίησης που παρέχουν πλήρη ιχνηλασιμότητα.
Συμπερασματικά, ενώ «δυνάμεθα να πωλήσουμε τυποποιημένο το προϊόν σε υψηλότερες τιμές το πουλάμε ατυποποίητο κατ’ ευθεία από τον αγρό όπως στην περίπτωση της Ιταλίας για “ιταλοποίηση” ή υποτιμολογημένο (όπως στην περίπτωση Βουλγαρίας)», τονίζει στον ΟΤ.
Για παράδειγμα, το 2022 η Ιταλία εξήγαγε 282.220 τόνους αξίας 513.041 εκατομμυρίων ευρώ, δηλαδή με μέση τιμή 1,82 ευρώ ανά κιλό σύμφωνα με τα δεδομένα της UN Comtrade. Σε αντίθεση, η Ελλάδα εξήγαγε 188.351 τόνους αξίας 210,083 εκατομμυρίων ευρώ, με μέση τιμή 1,12 ευρώ ανά κιλό. Αυτό αποτελεί παράδειγμα της αξίας που προσθέτει μια χώρα στα εξαγόμενα προϊόντα της. Ενδεικτικό επίσης είναι η μεσοσταθμική τιμή της Νέας Ζηλανδίας που έφθασε τα 2,39 ευρώ ανά κιλό. Μια άλλη ένδειξη αυτής της αρχής είναι η αύξηση κατά 42% της μεσοσταθμικής τιμής πώλησης ανά μονάδα βάρους.
Στρατηγικές Αντίδρασης και Προσαρμογής των Εξαγωγέων σε Αναταραχές Αγορών: Από τον Έλεγχο Έως την Εκμετάλλευση Ευκαιριών
Με βάση τα παραπάνω στοιχεία και προβλέψεις, οι εξαγωγείς έχουν προτείνει μέτρα για την αντιμετώπιση των αναταραχών στις αγορές μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και το κλείσιμο της ερυθράς θάλασσας. Συγκεκριμένα, προτείνουν:
- Εντατικοποίηση των ελέγχων στα εισαγόμενα ακτινίδια, τόσο όσον αφορά τη φυτοϋγειονομική πλευρά όσο και τη μη “ελληνοποίησή” τους πριν τη διάθεσή τους στην εγχώρια αγορά ή την εξαγωγή τους, προκειμένου να διατηρηθεί η φήμη του προϊόντος μας.
- Άμεση επίλυση του προβλήματος με τους αλλοδαπούς εργάτες γης, καθώς οι μέχρι σήμερα νομοθετικές ρυθμίσεις δεν έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές, με τον κίνδυνο της μη καλλιέργειας μεγάλων εκτάσεων γης σε όλη τη χώρα.
Επιπλέον, προκειμένου να διατηρηθεί η παρουσία των προϊόντων μας στις καταναλωτικές αγορές, τόσο στις παραδοσιακές όσο και σε νέες, προτείνεται:
- Εμπλουτισμός της ελληνικής καλλιέργειας ακτινιδίων με νέες ποικιλίες, λαμβάνοντας υπόψη τις μελέτες προτίμησης των καταναλωτών για την επόμενη δεκαετία και αξιοποιώντας τις κλιματικές και γεωγραφικές δυνατότητες της χώρας μας.
- Οριοθέτηση ζωνών παραγωγής σε έκταση που να ανταποκρίνεται στη διεθνή ζήτηση.
- Εκμετάλλευση των ευκαιριών για διεύρυνση των παραδοσιακών αγορών μας τόσο στην Ευρώπη όσο και σε τρίτες χώρες, όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς κ.ά., όπου οι εξαγόμενες ποσότητες αυξάνονται ετησίως.
