Η πολιτική περί επιδομάτων στη χώρα μεταβάλλεται σημαντικά μετά τις ευρωεκλογές, με τα αρμόδια υπουργεία να σχεδιάζουν αλλαγές σε τρία βασικά μέτωπα: την καταβολή επιδομάτων μέσω κάρτας, την προσαρμογή του ύψους των επιδομάτων, με έμφαση στο επίδομα τέκνων, και την τροποποίηση του επιδόματος ανεργίας για να συνδεθεί με το επίπεδο του μισθού, αντί να είναι μια οριζόντια πληρωμή. Υπάρχουν ανησυχίες και για το επίδομα θέρμανσης, καθώς η Ευρωπαϊκή οδηγία φαίνεται να εμποδίζει τις οικονομικές ενισχύσεις που ενισχύουν τη ζήτηση για ορυκτά καύσιμα.
Στο δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, αναμένονται πολλές αλλαγές στην πολιτική των επιδομάτων στη χώρα. Η πρωταρχική στόχευση δεν είναι δημοσιονομική, αλλά να γίνει η επιδοματική πολιτική δίκαιη και αποτελεσματική. Οι έρευνες δείχνουν ότι, ενώ η δαπάνη για συντάξεις είναι αποτελεσματική στην καταπολέμηση της φτώχειας, το ίδιο δεν συμβαίνει με τις επιδοτούμενες πολιτικές. Παρά τα πολυδισκολάργητα δισεκατομμύρια που απορροφά ο κρατικός προϋπολογισμός, η αποτελεσματικότητά τους στη μείωση της φτώχειας είναι περιορισμένη.
Το επίδομα ανεργίας:
Σχετικά με το επίδομα ανεργίας, προτείνεται η κατάργηση της οριζόντιας καταβολής ενός σταθερού ποσού. Ως γνωστόν, το επίδομα ανεργίας αποτελεί ανταποδοτική παροχή, καθώς ο εργαζόμενος συμβάλλει με ασφαλιστικές εισφορές μαζί με τον εργοδότη για τη χρηματοδότησή του. Προτείνεται η δέσμευση του ποσού αυτού με το ύψος του μισθού. Σκοπός είναι να αποφευχθεί η απότομη μείωση του ατομικού εισοδήματος κατά την απόλυση. Σύμφωνα με το πιο πιθανό σενάριο, προβλέπεται αναπλήρωση ποσοστού περίπου 70% του μισθού (με ανώτατο όριο τα 1200 ευρώ), το οποίο μειώνεται κατά ποσοστό 5% ανά τρίμηνο. Υπάρχει επίσης πιθανότητα επέκτασης της περιόδου καταβολής του επιδόματος, καθώς και σύνδεση με προγράμματα κατάρτισης.
Η καταβολή των επιδομάτων μέσω κάρτας θα εφαρμοστεί σε περίπου το 50% του συνολικού ποσού και θα επικεντρωθεί σε παροχές όπως το επίδομα ανεργίας, το επίδομα τέκνων, το επίδομα γέννησης και άλλα παρόμοια. Ο βασικός στόχος είναι η περιορισμένη χρήση μετρητών, με το μεγαλύτερο μέρος της ενίσχυσης να καταλήγει ακριβώς εκεί που είναι αναγκαίο: στην πραγματική στήριξη του δικαιούχου. Παράλληλα, τα αναπηρικά επιδόματα και τα επιδόματα κοινωνικής αλληλεγγύης θα παραμείνουν αμετάβλητα.
Το επίδομα τέκνων:
Το επίδομα τέκνων καταγράφει σημαντική μείωση στον αριθμό των δικαιούχων, με το φαινόμενο να αναμένεται να ενταθεί περαιτέρω μετά την υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων. Πολλοί είναι οι παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτή την τάση, όπως η μείωση των γεννήσεων, η αύξηση των ονομαστικών εισοδημάτων και η θέσπιση τεκμαρτού εισοδήματος, μεταξύ άλλων. Μετά τις ευρωεκλογές, αναμένεται να ανακοινωθούν νέα σχέδια, τα οποία πιθανότατα θα περιλαμβάνουν αύξηση του ποσού του επιδόματος. Επί πολλά έτη, το ποσό αυτό έχει παραμείνει σταθερό, με αποτέλεσμα ο πληθωρισμός να έχει υπονομεύσει την αποτελεσματικότητά του.
Το επίδομα θέρμανσης:
Υπάρχει σοβαρός προβληματισμός στο οικονομικό επιτελείο σχετικά με το μέλλον του επιδόματος θέρμανσης. Η νέα πολιτική της Ευρώπης προβλέπει την κατάργηση των επιδοτήσεων για τα ορυκτά καύσιμα, κάτι που επηρεάζει άμεσα τους εκατοντάδες χιλιάδες δικαιούχους που λαμβάνουν επιδοτήσεις για θέρμανση με πετρέλαιο ή φυσικό αέριο. Ερωτηματικό παραμένει εάν οι αλλαγές θα εφαρμοστούν από το τρέχον έτος (δηλαδή τη σεζόν 2024-2025) ή εάν θα υπάρξει παράταση για το επόμενο έτος.
