Τα πλαστικά μπουκάλια αλλάζουν και πάλι.
Στο Μπαλί, οι παραλίες του είναι πλημμυρισμένες από πλαστικά, τα οποία, φτάνουν επίσης από όλο τον κόσμο. Τα θαλάσσια ρεύματα που μεταφέρουν απόβλητα που προέρχονται από την ανθρώπινη δραστηριότητα έχουν διαμορφώσει μια νέα καρτ ποστάλ με πλαστικά όλων των μεγεθών και χρωμάτων. Αυτοί οι τόνοι αποβλήτων ταξιδεύουν μέσω της θάλασσας μέχρι να προσαράξουν στην ακτή, ωστόσο, υπάρχουν και μικροπλαστικά που καταλήγουν μέσα στη θαλάσσια πανίδα και, τελικά, μετά από ένα μακρύ ταξίδι, πίσω στο στομάχι μας. Αυτό που πετάμε επιστρέφει με πολύ πιο επικίνδυνο τρόπο, επειδή δεν μπορούμε να το δούμε με γυμνό μάτι. Αντιμέτωπη με αυτό το σενάριο, το οποίο είναι τόσο νέο όσο και παλιό, η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπάθησε να αντιστρέψει την παλίρροια.
Το 2019 εγκρίθηκε η οδηγία σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον, η οποία καθορίζει μια σειρά υποχρεώσεων για τις εταιρείες του τομέα. Οι στόχοι αυτοί είχαν διαφορετικές προθεσμίες από τις οποίες έπρεπε να εφαρμοστούν τα μέτρα. Ένα από τα πιο πολυσυζητημένα μέτρα που έχουμε με πιο οπτικό τρόπο στα χέρια μας είναι αυτό των πωμάτων μπουκαλιών που συνδέονται με το υπόλοιπο δοχείο, το οποίο τέθηκε σε ισχύ το περασμένο καλοκαίρι.
Ο κανονισμός ορίζει ότι «τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι τα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης που απαριθμούνται στο μέρος Γ του παραρτήματος και έχουν πλαστικά καλύμματα και καπάκια μπορούν να διατίθενται στην αγορά μόνο εάν τα καλύμματα και τα καπάκια παραμένουν προσαρτημένα στον περιέκτη κατά τη διάρκεια της προβλεπόμενης φάσης χρήσης του εν λόγω προϊόντος».
Μεταξύ των προϊόντων που περιλαμβάνονται στην ομάδα Γ του παραρτήματος της κανονιστικής αποφάσεως περιλαμβάνονται οι περιέκτες ποτών χωρητικότητας έως τριών λίτρων. Ωστόσο, εξαιρούνται από την υποχρέωση εκείνα που είναι κατασκευασμένα από γυαλί ή μέταλλο, με καπάκια και καπάκια από πλαστικό· και περιέκτες ποτών που προορίζονται και χρησιμοποιούνται για τρόφιμα για ειδικούς ιατρικούς σκοπούς.
Αλλαγή στη σύνθεση των φιαλών
Η οδηγία αυτή περιλαμβάνει επίσης μια νέα αλλαγή για τις πλαστικές φιάλες που ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2025. Στην περίπτωση αυτή, δεν πρόκειται για διαρθρωτική αλλαγή, αλλά για συνθετική. Το άρθρο 6 του κειμένου ορίζει ότι «οι φιάλες ποτών που απαριθμούνται στο μέρος ΣΤ του παραρτήματος, των οποίων το κύριο συστατικό στην κατασκευή είναι τερεφθαλικό πολυαιθυλένιο («φιάλες PET») περιέχουν τουλάχιστον 25 % ανακυκλωμένο πλαστικό». Επηρεάζει τα ίδια δοχεία που πρέπει να έχουν το καπάκι «κολλημένο» στη φιάλη. Πρόκειται για ένα μέτρο που επηρεάζει τις εταιρείες που εργάζονται με αυτά τα προϊόντα, καθώς οι πολίτες δεν θα παρατηρήσουν τη διαφορά.
Ο πόλεμος κατά των μικροπλαστικών
Στα τέλη Οκτωβρίου 2023, τέθηκε σε ισχύ ένας άλλος κανονισμός προς όφελος της μείωσης των πλαστικών και των μικροπλαστικών. Η ΕΕ απαγόρευσε την πώληση προϊόντων στα οποία έχουν προστεθεί σκοπίμως μικροπλαστικά, όπως απορρυπαντικά, καλλυντικά, παιχνίδια ή γκλίτερ, μεταξύ άλλων, με στόχο την πρόληψη της απελευθέρωσης στο περιβάλλον περίπου μισού εκατομμυρίου τόνων αυτών των συνθετικών σωματιδίων.
Το πεδίο εφαρμογής του νέου κανονισμού περιλαμβάνει κοκκώδες υλικό πλήρωσης που χρησιμοποιείται σε συνθετικές αθλητικές επιφάνειες. καλλυντικά στα οποία τα μικροπλαστικά χρησιμοποιούνται για πολλαπλές χρήσεις, όπως απολέπιση, μικροσφαιρίδια ή απόκτηση συγκεκριμένης υφής, αρώματος ή χρώματος· απορρυπαντικά, μαλακτικά, γκλίτερ, λιπάσματα, φυτοϋγειονομικά προϊόντα, παιχνίδια, φάρμακα ή προϊόντα υγιεινής, μεταξύ πολλών άλλων.
Σταματήστε το αμέσως: Να γιατί δεν πρέπει ποτέ να ξαναχρησιμοποιείτε τα πλαστικά μπουκάλια, μεγάλος κίνδυνος
Πολλοί από εμάς έχουμε τη συνήθεια να γεμίζουμε ξανά τα μίας χρήσης πλαστικά μπουκάλια με νερό, επιδιώκοντας να εξοικονομήσουμε χρήματα και να περιορίσουμε τον όγκο των πλαστικών αποβλήτων που παράγουμε. Εν τούτοις, επειδή αυτά τα μπουκάλια δεν είναι κατασκευασμένα για πολλαπλές χρήσεις, υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια της επαναχρησιμοποίησής τους.
Η κατανάλωση πλαστικών μπουκαλιών συνεχίζει να είναι αστρονομική, με περίπου ένα εκατομμύριο να πωλούνται κάθε λεπτό σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτή η μαζική παραγωγή απορριμμάτων καταλήγει κυρίως σε σκουπιδότοπους, συμβάλλοντας σε μια αυξανόμενη πρόκληση για το περιβάλλον.
Το sciencalert έκανε σε οκτώ ειδικούς την ερώτηση “Είναι ασφαλές να επαναχρησιμοποιούμε τα πλαστικά μπουκάλια νερού;”. Οι απαντήσεις τους συνέκλιναν κατά 75% στο “μάλλον ναι”…
Από τι είναι φτιαγμένα τα πλαστικά μπουκάλια νερού:
Τα πλαστικά μπουκάλια νερού ποικίλλουν στο υλικό τους, αλλά τα περισσότερα μπουκάλια μίας χρήσης είναι κατασκευασμένα από πλαστικό PET (τερεφθαλικό πολυαιθυλένιο). Το PET είναι ένα διαυγές, ελαφρύ πλαστικό που χρησιμοποιείται για τη συσκευασία πολλών τροφίμων και ποτών.
Είναι εγκεκριμένο ως ασφαλές για επαφή με τρόφιμα και ποτά σε πολλά μέρη του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Είναι πιθανό οι χημικές ουσίες αυτές να προκαλέσουν καρκίνο;
Πολλά διαδικτυακά άρθρα ισχυρίζονται ότι η επαναχρησιμοποίηση μπουκαλιών νερού μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο λόγω της απελευθέρωσης ορισμένων χημικών από το πλαστικό.
Μία χημική ουσία για την οποία πολλοί άνθρωποι ανησυχούν είναι η BPA (διφαινόλη A). Η BPA μπορεί να διαταράξει το ενδοκρινικό σύστημα, προκαλώντας δυνητικά ζητήματα που σχετίζονται με την αναπαραγωγή και τον μεταβολισμό. Η BPA δεν χρησιμοποιείται για την κατασκευή φιαλών PET αλλά μπορεί να βρεθεί σε άλλα, πιο άκαμπτα πλαστικά, όπως το πολυανθρακικό. Παρ’ όλα αυτά, μια μελέτη διαπίστωσε πολύ χαμηλές συγκεντρώσεις (5 ng / L) BPA σε εμφιαλωμένο νερό PET. Δύο άλλες μελέτες δεν βρήκαν αυτήν τη χημική ουσία, επομένως αυτό το εύρημα δεν είναι πειστικό.
Ένα διαφορετικό χημικό, το αντιμόνιο, χρησιμοποιείται ως καταλύτης για την παραγωγή ΡΕΤ. Το αντιμόνιο δεν θεωρείται καρκινογόνο κατά την κατάποση, αλλά μπορεί να προκαλέσει έμετο και διάρροια. Μια μελέτη του 2008 δοκίμασε τα επίπεδα αντιμονίων στα εμπορικά διαθέσιμα εμφιαλωμένα νερά. Διαπίστωσαν ότι είχε γίνει κάποια διαρροή σταδιακά με την πάροδο του χρόνου, αλλά οι ποσότητες ήταν πολύ χαμηλότερες από αυτές που θεωρούνται επικίνδυνες. Η συγκέντρωση στην οποία το αντιμόνιο γίνεται επικίνδυνο είναι περίπου 6 ppb (μέρη ανά δισεκατομμύριο). Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι συγκεντρώσεις αντιμονίου ξεκίνησαν στα 0,195 ppb και αυξήθηκαν στα 0,226 ppb μετά από τρεις μήνες στους 22 βαθμούς Κελσίου.
Το αντιμόνιο δεν είναι η μόνη χημική ουσία που έχει μελετηθεί στο εμφιαλωμένο νερό. Έχει διερευνηθεί μια ολόκληρη σειρά χημικών ουσιών από πλαστικοποιητές έως μέταλλα. Αυτές οι μελέτες διαπίστωσαν ότι υπάρχουν ορισμένες χημικές ουσίες, όπως το αντιμόνιο, που διαρρέουν στο εμφιαλωμένο νερό. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτά αποτελούν κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία.
Τι γίνεται με τα μικροπλαστικά;
Τα μικροπλαστικά είναι μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού. Βρίσκονται σχεδόν παντού, συμπεριλαμβανομένου του πόσιμου νερού. Μάλιστα, μια μελέτη διαπίστωσε ότι το 93% των πρόσφατα ανοιγμένων πλαστικών μπουκαλιών νερού, περιείχε κάποια ήδη μικροπλαστικά.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εξέτασε τους πιθανούς κινδύνους των μικροπλαστικών, αλλά με βάση τα τρέχοντα στοιχεία κατέληξαν στο συμπέρασμα, ότι δεν αποτελούν σημαντική απειλή για την ανθρώπινη υγεία.
Είναι ενδιαφέρον ότι ο δρ. Umar Abdulmutalib από το Πανεπιστήμιο του Surrey λέει: «Τα καινούργια πλαστικά μπουκάλια ενδέχεται να περιέχουν περισσότερα μικροπλαστικά σε σύγκριση με τα χρησιμοποιημένα».
Ο δρ. Marek Cuhra από το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Έρευνας στη Νορβηγία πιστεύει επίσης ότι «το πόσιμο νερό από ένα χρησιμοποιημένο και πλυμένο πλαστικό μπουκάλι είναι ασφαλέστερο από ένα ολοκαίνουργιο μπουκάλι». Η ομάδα του διαπίστωσε ότι ψύλλοι νερού μεγάλωναν και αναπαράγονταν καλύτερα σε πλαστικούς σωλήνες που είχαν πλυθεί με ζεστό νερό από ό,τι σε νέα πλαστικά δοχεία.
Συμπερασματικά:
Από τους οκτώ ειδικούς, οι έξι απάντησαν ότι είναι μάλλον ασφαλές να επαναχρησιμοποιούμε τα πλαστικά μπουκάλια νερού.
Μελέτες χημικών διαρροών και μικροπλαστικών διαπίστωσαν ότι αυτές συμβαίνουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα και είναι απίθανο να προκαλέσουν σοβαρές απειλές για την υγεία, εκτός εάν τα πλαστικά μπουκάλια εκτίθενται επανειλημμένα σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες.
Ο πιο πιθανός κίνδυνος είναι αυτός της μόλυνσης, οπότε αν χρησιμοποιείτε ξανά ένα πλαστικό μπουκάλι νερό, θυμηθείτε να το πλένετε τακτικά.
