Η λειψυδρία αποτελεί μια αυξανόμενη απειλή για την Αττική, καθώς τα αποθέματα νερού στον Μόρνο ποταμό, που τροφοδοτεί το λεκανοπέδιο, μειώνονται δραματικά.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΣΚΑΪ, η στάθμη της τεχνητής λίμνης του Μόρνου έχει πέσει τόσο χαμηλά που έχει αποκαλυφθεί ξανά το βυθισμένο χωριό Κάλλιο, κάτι που υπογραμμίζει τη σοβαρότητα της κατάστασης.
Ο ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ, Κίμων Χατζημπίρος, προειδοποίησε χαρακτηριστικά ότι εάν η στάθμη του νερού συνεχίσει να μειώνεται, θα καταστεί αδύνατη η άντληση νερού, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε δραματικές συνέπειες για τους κατοίκους της Αθήνας.
Σύμφωνα με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, δορυφορικές εικόνες που λήφθηκαν στις 12 Ιουλίου 2023 δείχνουν ότι η καλυμμένη με νερό έκταση της τεχνητής λίμνης ανερχόταν σε 16,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Ωστόσο, έναν χρόνο αργότερα, στις 16 Ιουλίου 2024, αυτή η έκταση είχε μειωθεί σε μόλις 12,8 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Αυτή η δραματική μείωση υποδηλώνει μια επικίνδυνη τάση που ανησυχεί όλο και περισσότερο τους ειδικούς και τις αρχές.
Οι εικόνες από τη μείωση της στάθμης της λίμνης του Μόρνου, που παρουσιάστηκαν από τον μηχανολόγο μηχανικό Γιώργο Χάλκο και τον ΣΚΑΪ, είναι αποκαρδιωτικές και δείχνουν την αναδυόμενη απειλή της λειψυδρίας. Το φαινόμενο αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αποκάλυψη του βυθισμένου χωριού Κάλλιο, το οποίο είχε καλυφθεί από τα νερά της λίμνης κατά την κατασκευή της.
«Είναι από τις φορές που έχει κατέβει πάρα πολύ. Έχει ξανακατέβει, αλλά τώρα έχει κατέβει πάρα πολύ, έχει κατέβει πολύ χαμηλά η στάθμη, και η διαφορά ύψους από την υπερχείλιση είναι πολύ μεγάλη», ανέφερε σχετικά ο κ. Χάλκος.
«Η λίμνη Μόρνου έχει κατασκευαστεί ακριβώς για να τροφοδοτεί την Αθήνα. Στην αρχή της δεκαετίας του ‘90 είχαμε μια μεγάλη λειψυδρία. Ευτυχώς όμως είχε προλάβει να ξεκινήσει το έργο του Ευήνου, η λίμνη του Ευήνου που τροφοδοτεί τη λίμνη του Μόρνου για να φτάσει στη συνέχεια το νερό στην Αθήνα, και πιστέψαμε τότε ότι το πρόβλημα της ύδρευσης της Αθήνας έχει οριστικά λυθεί διότι οι ποσότητες του νερού τότε οι διαθέσιμες ήταν πολύ μεγάλες», ανέφερε από την πλευρά του ο κ. Χατζημπίρος και συνέχισε:
«Το άμεσο που πρέπει να γίνει τώρα είναι η εξοικονόμηση νερού στην πόλη και παντού, έτσι ώστε τα λίγα αποθέματα που έχουμε να φτάσουν μέχρι να περάσει αυτό το έκτακτο φαινόμενο. Θυμάμαι παλιά είχε απαγορευτεί το πλύσιμο των αυτοκινήτων, το πλύσιμο των βεραντών εκεί δηλαδή που το νερό δεν είναι απολύτως απαραίτητο και μπορούμε να το στερηθούμε για ένα διάστημα έτσι ώστε να έχουμε να πίνουμε».
«Το 1979 ολοκληρώθηκε η κατασκευή φράγματος, το οποίο ανακόπτει την πορεία τού ποταμού Μόρνου, και έχει σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία τεχνητής λίμνης, η οποία από το 1981 αποτελεί επέκταση του γενικότερου υδραγωγείου της Αθήνας. Εντός των ορίων της λίμνης υπήρχε το χωριό Κάλλιο, το οποίο καλύφθηκε εξ ολοκλήρου από το νερό. Σε περιόδους ξηρασίας, η στάθμη της λίμνης κατεβαίνει, και φαίνονται κάποια από τα βυθισμένα κτίσματα τού Καλλίου. Από τις φωτογραφίες (18-08-2024) φαίνεται ότι φέτος η στάθμη έχει κατέβει κατά πολύ» αναφέρει ο Γιώργος Χάλος, μέλος του Δ. Σ. του Συνδέσμου Γαλαξειδιωτών, που δημοσίευσε τις σχετικές φωτογραφίες.
«Αν πέσει πολύ η στάθμη είναι αδύνατο να αντλήσουμε νερό. Αυτό σημαίνει ότι οι Αθηναίοι θα πρέπει να μετακομίσουν» δήλωσε στον ΣΚΑΪ ο ομότιμος καθηγητής ΕΜΠ Κίμων Χατζημπίρος καθώς όπως είπε η λίμνη Μόρνου έχει κατασκευαστεί ακριβώς για να τροφοδοτεί την Αθήνα.
«Στην αρχή της δεκαετίας του ‘90 είχαμε μια μεγάλη λειψυδρία. Ευτυχώς όμως είχε προλάβει να ξεκινήσει το έργο του Εύοινου, η λίμνη του Εύοινου που τροφοδοτεί τη λίμνη του Μόρνου για να φτάσει στη συνέχεια το νερό στην Αθήνα, και πιστέψαμε τότε ότι το πρόβλημα της ύδρευσης της Αθήνας έχει οριστικά λυθεί διότι οι ποσότητες του νερού τότε οι διαθέσιμες ήταν πολύ μεγάλες» πρόσθεσε ο κ. Χατζημπίρος.
«Το άμεσο που πρέπει να γίνει τώρα είναι η εξοικονόμηση νερού στην πόλη και παντού, έτσι ώστε τα λίγα αποθέματα που έχουμε να φτάσουν μέχρι να περάσει αυτό το έκτακτο φαινόμενο. Θυμάμαι παλιά είχε απαγορευτεί το πλύσιμο των αυτοκινήτων, το πλύσιμο των βεραντών εκεί δηλαδή που το νερό δεν είναι απολύτως απαραίτητο και μπορούμε να το στερηθούμε για ένα διάστημα έτσι ώστε να έχουμε να πίνουμε» υπογράμμισε ο καθηγητής.
Υπενθυμίζεται ότι λαμβάνοντας υπόψη τα δορυφορικά δεδομένα που επεξεργάστηκε το climatebook, από τον δορυφόρο Sentinel-2, στις 2 Ιουλίου 2023 (ένα χρόνο πριν) η συνολική έκταση της επιφάνειας της λίμνης ήταν ~16.5 km², ενώ στις 26 Ιουνίου 2024 υπολογίστηκε ~12.8 km².
Την συγκεκριμένη χρονική περίοδο η έκταση της λίμνης είναι κατά 15-20% συρρικνωμένη σε σχέση με την μέση τιμή από το 2010.