Το Unorthodox είναι μία σειρά του NetFlix που μέσα σε λίγες ημέρες κατάφερε, όχι μόνο να πλασαριστεί στο top-10 των καλύτερων σειρών, αλλά αυτή τη στιγμή να μιλάνε όλοι γι’ αυτήν. «Η σειρά της καραντίνας», την αποκαλούν αρκετοί, διότι η προβολή της συνέπεσε με τις ημέρες του εγκλεισμού.
Το Unorthodox δεν είναι μια ακόμη σειρά που θα περάσεις ευχάριστα τις ημέρες που μένεις στο σπίτι, λόγω του κορονοϊού, αλλά μια σειρά-τροφή για μπόλικη σκέψη. Σε προβληματίζει, σε συγκινεί, σε θυμώνει και σε πολλά σημεία σε κάνει να αναρωτιέσαι μήπως πρόκειται για υπερβολές της πένας.
Ωστόσο, η ιστορία της Έστι (ή Έστερ) Σαπίρο, της 19χρονης Εβραιοπούλας από τη θρησκευτική κοινότητα των Χασιδιστών, που το έσκασε από το Μπρούκλιν, αναζητώντας την ελευθερία της στο Βερολίνο, βασίζεται σε μια αληθινή ιστορία.
Συγκεκριμένα, στην ιστορία της Ντέμπορα Φέλντμαν, η οποία ακολούθησε μεν την ίδια διαδρομή στην απόδρασή της από τους Χασιδιστές, όμως, ο δικός της ο δρόμος για την ελευθερία μόνο εύκολος και στρωμένος με ροδοπέταλα δεν ήταν.
Η Φέλντμαν έγραψε το βιβλίο, «Unorthodox: The Scandalous Rejection of My Hasidic Roots», στο οποίο βασίζεται η σειρά. Και σε αυτό περιγράφει τη δική της ιστορία, ενώ ρίχνει και φως στη σκοτεινή πλευρά της θρησκείας, όταν ο ρόλος της ξεφεύγει από τα όρια της πίστης και γίνεται εξουσιαστικός πάνω στον άνθρωπο και δη στο θρησκευτικό του συναίσθημα.
Όποιος έχει δει τη σειρά του Netflix, έχει πολλές σκηνές να θυμάται και που του έκαναν εντύπωση. Ωστόσο, σε αυτό που όλοι συμφωνούν, είναι πως η σκηνή όπου η νεαρή πρωταγωνίστρια μπαίνει με τα ρούχα της στη λίμνη του Βερολίνου και βγάζει την περούκα της, αποκαλύπτοντας το ξυρισμένο κεφάλι της, είναι δίχως άλλο από τις πιο δυνατές τηλεοπτικές στιγμές. Είναι μια γροθιά στο στομάχι, ένα σφίξιμο στην καρδιά, μα και μια ανακούφιση για την κατάκτηση της ελευθερίας.
Και αυτή η εικόνα χωρίς λέξεις, είναι και στην ουσία το ρεζουμέ των συναισθημάτων που νιώθει το κοινό του Unorthodox. Από την αρχή μέχρι το τέλος. Από το ξεκίνημα του δράματος, την κορύφωσή του μέχρι τη λύτρωση. Μια λύτρωση που ο θεατής αισθάνεται, μαζί με την 19χρονη «διαφορετική» Έστερ.
Η Έστερ «Έστι» Σαπίρο (την υποδύεται συγκλονιστικά η Shira Haas) μην αντέχοντας άλλο την καταπίεση της Υπερ-Ορθόδοξης κοινότητας των Χασιδιστών στην οποία ζει, αποφασίζει να εγκαταλείψει το Γουίλιαμσμπεργκ στο Μπρούκλιν, αλλά και τον γάμο της. Με τη βοήθεια της δασκάλας της αποφασίζει να πάρει τον αντίθετο δρόμο των προγόνων της και να αναζητήσει την χαμένη ελευθερία της στο Βερολίνο.
Εκεί ζει η μητέρα της με τη σύντροφό της, με την οποία η Έστερ δεν είχε καμία επαφή, αφού και εκείνη πριν χρόνια είχε αποδράσει από την κοινότητα, κερδίζοντας μεν την ελευθερία της, αλλά χάνοντας την κόρη της. Στο Βερολίνο η Έστερ γνωρίζει μια παρέα νεαρών μουσικών που αν και δεν τη γνωρίζουν, στέκονται στο πλευρό της.
Αλλά ο σύζυγός της (εκπληκτική ερμηνεία από τον Amit Rahav), με εντολή της κοινότητας των Χασιδιστών και δη του Ραβίνου, φτάνει στο Βερολίνο με τον ξάδελφό του για να τη φέρει πίσω, αφού έχει μάθει πως εκείνη είναι έγκυος στο παιδί του. Η σειρά είναι έντονα συναισθηματική σε πολλά σημεία, μυεί τον θεατή στον κόσμο των Χασιδιστών, υπέρ-ορθόδοξοι Εβραίοι, με συνεχή flashback που λύνουν τις όποιες απορίες σού δημιουργούνται.
Αν και η σειρά είναι βασισμένη το βιβλίο της Ντέμπορα Φέλντμαν, οι ιστορίες των δύο ηρωίδων έχουν αρκετές διαφορές. Και μία από αυτές, από τις βασικές, είναι πως η Ντέμπορα ποτέ δεν είχε την ευκαιρία να ορθώσει το ανάστημά της απέναντι στο σύζυγό της και να του πει όσα είχε μέσα της όλα αυτά τα χρόνια της καταπίεσης. Τη δική της ελευθερία τη διεκδίκησε με μεγάλες δυσκολίες και η κατάκτησή της ήταν επίπονη, αφού δέχθηκε πόλεμο από την κοινότητά της. Ωστόσο, το Βερολίνο, η γη όπου οι πρόγονοι τους βρήκαν τραγικό θάνατο από τους Ναζί, έγινε για εκείνες η γη… της επαγγελίας!
Η Ντέμπορα μεγαλώνοντας στην αυστηρή υπερ-Ορθόδοξη κοινότητα του Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, συνειδητοποίησε γρήγορα ότι δεν ταιριάζει με τις αρχές των γύρω της, όπως γράφει η ίδια στον Guardian. Η διαφυγή της ήταν μέσω της αγγλικής και αμερικανικής λογοτεχνίας, κάτι που όμως απαγορευόταν στην κοινότητα στην οποία ζούσε.
«Επειδή διάβαζα βιβλία στα Αγγλικά, ήξερα ότι ήμουν κακό κορίτσι», εξηγεί, ενώ σύντομα άρχισε μια σειρά από μικρές εξεγέρσεις, όπως να βάφεται απαλά και να κάνει απαγορευμένα ταξίδια με το μετρό για να δει την πόλη. Πολλοί θα πίστευαν ότι «την αποπλάνησε ο διάβολος», όπως ισχυρίζεται, κάτι το οποίο είχε προβλέψει ο παππούς της ότι θα γινόταν.
Σε ηλικία 17 ετών, ο παππούς της Ντέμπορα κανόνισε να παντρευτεί «έναν νεαρό μελετητή του Ταλμούδ με χρυσαφένιες μπούκλες και γενειάδα», κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στην ηρωίδα της, Έστι. Η 33χρονη σήμερα Ντέμπορα έμεινε έγκυος δύο χρόνια αργότερα και έφερε στον κόσμο ένα αγοράκι.
Η γέννηση του γιου της «γέννησε» και στην ίδια την επιθυμία να διαβάζει και να εξερευνά απαγορευμένους πολιτισμούς, καθώς ήθελε να τον εκπαιδεύσει, να του δώσει ευκαιρίες και κυρίως να του διδάξει να είναι στη ζωή του αυτό που ο ίδιος θέλει. Κάτι που υπερβαίνει τα πιστεύω των Χασιδιστών. Λίγο πριν τα 23α γενέθλιά της, η Ντέμπορα αποφασίζει να εγκαταλείψει την κοινότητα έχοντας μαζί της «τίποτα άλλο εκτός από το γιο μου και από τσάντες σκουπιδιών γεμάτες με ρούχα».
Στο Βερολίνο δεν πήγε αμέσως (σε αντίθεση με την τηλεοπτική ηρωίδα), αλλά έμεινε στις ΗΠΑ, μέχρι το 2014, οπότε και μετακόμισε στη Γερμανία.
Έχοντας μάθει καλά αγγλικά μέσω των βιβλίων που διάβαζε, η Ντέμπορα φοίτησε στο Πανεπιστήμιο Sarah Lawrence και έγινε φίλη με πολλά κορίτσια, που ως τώρα ήταν ένας μακρινός κόσμος για αυτήν. Είχε αρχίσει πλέον να κάνει όλα τα πράγματα που της απαγορεύονταν μέχρι τότε, όπως το να φλερτάρει με αγόρια, να βγει έξω για ποτό, να καπνίσει, να χορέψει, να ντυθεί προκλητικά και να βαφτεί. Απολάμβανε το αίσθημα του να σκέφτεται ελεύθερα μόνη της, ειδικά όταν ήρθε η στιγμή να ψηφίσει.
«Ως γυναίκα στην κοινότητα των Χασιδιστών, η μοναδική μου συμβολή στην κοινωνία, βασιζόταν στην ικανότητά μου να παντρευτώ και να αποκτήσω παιδιά. Ο ρόλος μου ήταν ειδικός και άγιος, αλλά σίγουρα ήταν ο μόνος ρόλος που θα μπορούσα να παίξω», εξηγεί η ίδια. Πλέον μπορούσε να κάνει απλά πράγματα, όπως το να δείξει τα μαλλιά της στον υπόλοιπο κόσμο, κάτι που στην κοινότητά της ήταν απαγορευτικό για μια παντρεμένη γυναίκα.
Σε μια σκηνή στη σειρά, όταν ο ξάδελφος Μωυσής βγάζει το smartphone, ο Γιάνκι έντρομος τον ρωτά αν αυτό επιτρέπεται, ενώ έχοντας άγνοια τι είναι το ίντερνετ, ρωτούσε το «έξυπνο» κινητό να του πει πού είναι η γυναίκα του, Έστερ. Υπερβολή; Στα μάτια τα δικά μας ναι. Όμως, στον κόσμο των Χασιδιστών του Γουίλιαμσμπεργκ στο Μπρούκλιν είναι ένα μέρος της δικής τους πραγματικότητας.
Σε αυτή τη γειτονιά της Νέας Υόρκης, με θέα το Μανχάταν, ζουν οι πιο σκληροπυρηνικοί Εβραίοι που έχουν φτιάξει ένα γκέτο για τις οικογένειές τους. Πρωτοπήγαν στη Νέα Υόρκη μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο και τα βασικά φύλα της κοινότητας αποτελούνται από Ρουμάνους και Ούγγρους.
Μιλάνε αποκλειστικά τη γλώσσα τους, τα γίντις (όπως και στη σειρά), ενώ η καθημερινότητά τους ορίζεται από αυστηρούς κανόνες και απαγορεύσεις. Ο Ραβίνος είναι κάτι παραπάνω από πνευματικός τους ηγέτης και η παρέμβασή του επηρεάζει ακόμη και την καθημερινότητα των μελών της κοινότητας. Ο λόγος του είναι αδιαμφισβήτητος και ουδείς τολμάει να πάει κόντρα στις επιταγές του.
Τι και αν ζούμε στον 21ο αιώνα; Εκεί, ο χρόνος έχει σταματήσει αιώνες πίσω, ενώ οι κανόνες που διέπουν τη ζωή τους, απαγορεύουν την ελευθερία της σκέψης και της ατομικής βούλησης. Οι γυναίκες, δε, είναι για εκείνους μόνο για να κάνουν παιδιά, πολλά παιδιά, αφού με τον τρόπο αυτό θα αναπληρώσουν τις 6 εκατομμύρια ψυχές που χάθηκαν στο Ολοκαύτωμα, όπως ακούγεται να λέει και η Έστερ στο Unorthodox.
Οι χασιδιστές του Γουίλιαμσπεργκ ζουν στην Νέα Υόρκη, αλλά είναι κυριολεκτικά απομονωμένοι από τον σύγχρονο κόσμο. Η πρόσβαση στο ίντερνετ και στα «έξυπνα» κινητά απαγορεύονται, όπως και η μόρφωση. Οι άντρες και τα αγόρια ζουν σχεδόν χωριστά από τις γυναίκες και τα κορίτσια. Μελετούν τις γραφές και συμμετέχουν σε δικές τους γιορτές όπου μαθαίνουν τραγούδια και χορεύουν. Μιλάνε, τρώνε, ντύνονται και συμπεριφέρονται, όπως οι πρόγονοί τους στην Ευρώπη πριν από 250 χρόνια.
Απαγορεύονται οι προγαμιαίες σχέσεις, ενώ τα μέλη της κοινότητας οφείλουν να παντρευτούν μόλις κλείσουν τα 17 χρόνια, αλλά μόνο άνθρωπο της κοινότητάς τους. Η γυναίκα πρέπει να υπακούει στον άντρα και στην πεθερά. Η καθημερινότητά της είναι πώς να φροντίζει τον άντρα του σπιτιού ώστε να αισθάνεται «βασιλιάς». Κάθε Χασιδική οικογένεια του Γουίλιαμσπεργκ έχει μέσο όρο 8 παιδιά. Μόλις παντρευτούν οι γυναίκες κουρεύονται γουλί και κυκλοφορούν είτε με περούκες είτε με μαντήλια στο κεφάλι τους. Ντύνονται μόνο με μακριές φούστες και απαγορεύονται να φορούν κοντομάνικα.