Ποσόστωση στο μουσικό ρεπερτόριο επιβάλει το σχέδιο νόμου του υπουργείου Πολιτισμού σε ραδιοφωνικούς σταθμούς, ξενοδοχεία, εμπορικά κέντρα, λιμάνια, οπτικοακουστικές παραγωγές και καζίνο, με στόχο την ενίσχυση του ελληνικού τραγουδιού, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις από επαγγελματικούς φορείς, όπως οι ξενοδόχοι.
Το σχέδιο νόμου «Μέτρα για τη διαφύλαξη και την ανάδειξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, την προστασία και ενίσχυση του ελληνόφωνου τραγουδιού και της ορχηστρικής μουσικής απόδοσης του ελληνόφωνου τραγουδιού» τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση και προβλέπει υποχρεώσεις και… πρόστιμα όταν αυτές δεν τηρούνται, τα οποία κυμαίνονται από 2.000 ευρώ έως 20.000 ευρώ, για παράβαση των σχετικών διατάξεων.
Ραδιοφωνικοί σταθμοί
Το σχέδιο νόμου δίνει κίνητρα στους ραδιοφωνικούς σταθμούς για αναπαραγωγή περισσότερης ελληνικής μουσικής με αντάλλαγμα… διαφημιστικό χρόνο.
Συγκεκριμένα, προβλέπεται:
Στους ραδιοφωνικούς σταθμούς, ενημερωτικούς και μη, που περιλαμβάνονται στο οικείο μητρώο του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (Ε.Σ.Ρ.) και οι οποίοι, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, μεταδίδουν μερικώς ξενόγλωσσο μουσικό ρεπερτόριο, παρέχεται, κατά παρέκκλιση από τις κείμενες διατάξεις, προσαύξηση πέντε τοις εκατό (5%) του επιτρεπόμενου ανώτατου χρόνου μετάδοσης διαφημιστικών μηνυμάτων, εφόσον αυξήσουν τα ποσοστά μετάδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών ή ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών κατά ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%).
Στους ραδιοφωνικούς σταθμούς, ενημερωτικούς και μη, που περιλαμβάνονται στο μητρώο του Ε.Σ.Ρ. και οι οποίοι εκπέμπουν ξενόγλωσσο μουσικό ρεπερτόριο 95% και άνω, παρέχεται, κατά παρέκκλιση από τις κείμενες διατάξεις, προσαύξηση του επιτρεπόμενου ανώτατου χρόνου μετάδοσης διαφημιστικών μηνυμάτων, εφόσον αυξήσουν τα ποσοστά μετάδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών ή ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών με βάση την κατωτέρω κλίμακα:
Ξενοδοχεία
Στους κοινόχρηστους χώρους ξενοδοχείων και τουριστικών καταλυμάτων το ποσοστό ελληνικής μουσικής δεν μπορεί να είναι κάτω από 45%, όπως προβλέπει το νομοσχέδιο.
1. Στους κοινόχρηστους χώρους των ξενοδοχείων και των σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων των υποπερ. αα) και δδ) της περ. α΄ της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4276/2014 (Α΄155) και εφόσον εκτελείται δημόσια μουσική, το ελάχιστο ποσοστό εκτέλεσης ελληνόφωνων τραγουδιών ή ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών δεν μπορεί να είναι κατώτερο του σαράντα πέντε τοις εκατό (45%) του συνόλου των εκτελούμενων μουσικών έργων.
2. Τα ξενοδοχεία και τα σύνθετα τουριστικά καταλύματα της παρ. 1 υποβάλλουν εντός του πρώτου δεκαπενθημέρου κάθε ημερολογιακού εξαμήνου στον Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας μορφότυπους από τους οποίους προκύπτει η τήρηση της υποχρέωσης της παρ. 1.
Εμπορικά κέντρα
Στους κοινόχρηστους χώρους των εμπορικών κέντρων και εφόσον εκτελείται δημόσια μουσική, το ελάχιστο ποσοστό εκτέλεσης ελληνόφωνων τραγουδιών ή ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών δεν μπορεί να είναι κατώτερο του 45% του συνόλου των εκτελούμενων μουσικών έργων.
Καζίνο
Στους κοινόχρηστους χώρους των καζίνο και εφόσον εκτελείται δημόσια μουσική, το ελάχιστο ποσοστό εκτέλεσης ελληνόφωνων τραγουδιών ή ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών δεν μπορεί να είναι κατώτερο του 45% του συνόλου των εκτελούμενων μουσικών έργων.
Οι έχοντες την εκμετάλλευση των χώρων υποβάλλουν, εντός του πρώτου δεκαπενθημέρου, κάθε ημερολογιακού εξαμήνου στον Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας τους μορφότυπους από τους οποίους προκύπτει η τήρηση της υποχρέωσης της παραπάνω υποχρέωσης
Λιμάνια και μέσα μαζικής μεταφοράς
Στους κοινόχρηστους χώρους των μέσων μαζικής μεταφοράς και στους χώρους αναμονής επιβατών αερολιμένων και λιμένων και εφόσον εκτελείται δημόσια μουσική, το ελάχιστο ποσοστό μετάδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών ή ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνων τραγουδιών δεν μπορεί να είναι κατώτερο του 45%.
Οπτικοακουστικές παραγωγές και κινηματογραφικές ταινίες
Ελληνικές οπτικοακουστικές παραγωγές και κινηματογραφικές ταινίες, οι οποίες χρηματοδοτούνται με οποιοδήποτε τρόπο από τον δημόσιο, υποχρεούνται να ενσωματώνουν ελληνόφωνα τραγούδια ή ορχηστρική μουσική απόδοση ελληνόφωνου τραγουδιού σε ελάχιστο 70% του συνόλου της μουσικής επένδυσης της παραγωγής ή της ταινίας.
Δημιουργία βάσης δεδομένων
Δημιουργούνται στο Υπουργείο Πολιτισμού:
α) ηλεκτρονική βάση δεδομένων ελληνόφωνου τραγουδιού, ορχηστρικής μουσικής απόδοσης ελληνόφωνου τραγουδιού και ορχηστρικής μουσικής Ελλήνων δημιουργών και
β) διαδικτυακή πλατφόρμα πρόσβασης στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων της περ. α), η οποία παρέχει επιπλέον τη δυνατότητα κατάρτισης πρωτότυπων λιστών αναπαραγωγής με χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Η διαδικτυακή πλατφόρμα αναρτάται στην επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού. Μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας παράγεται αυτόματα το σύνολο των μορφοτύπων που απαιτούνται για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που προβλέπει το σχέδιο νόμου.
Στη βάση δεδομένων καταχωρίζονται ελληνόφωνα τραγούδια, ορχηστρική μουσική απόδοση ελληνόφωνων τραγουδιών και ορχηστρική μουσική Ελλήνων δημιουργών, καθώς και διασκευές αυτών, κατόπιν έγγραφης συναίνεσής τους.
Πρόστιμα
Το σχέδιο νόμου προβλέπει πρόστιμα από 2.000 ευρώ έως 20.000 Μευτά μουσευρώ ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης.
Άμεση ήταν η αντίδραση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ).
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση: «Μόνο δυσάρεστη έκπληξη συνιστούν οι ρυθμίσεις σχεδίου νόμου του Υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο τέθηκε πριν λίγες ημέρες σε διαβούλευση, περί εφαρμογής ποσόστωσης στο δημόσια εκτελούμενο μουσικό ρεπερτόριο. Ατυχώς, πρόκειται για κρατικό παρεμβατισμό στην ελεύθερη αγορά που μας γυρίζει πολλά χρόνια πίσω.
Οι Έλληνες ξενοδόχοι στηρίζουμε όσο κανείς άλλος κλάδος την ελληνική πολιτιστική κληρονομιά. Την προβάλλουμε και την προωθούμε ως ουσιαστικό μέρος του τουριστικού προϊόντος μας. Αλλά ο τρόπος που το πράττει κάθε ξενοδόχος πρέπει να αποτελεί δική του επιχειρηματική επιλογή και όχι να επιβάλλεται από το κράτος με τρόπο ο οποίος δεν συνάδει με το πλαίσιο αρχών και αξιών μιας σύγχρονης φιλελεύθερης ευρωπαϊκής δημοκρατίας.
Από το 1993 που τέθηκε σε ισχύ ο νόμος 2121/1993 μέχρι σήμερα η ελληνική πολιτεία επιμελώς αποφεύγει να εντάξει σε ένα ξεκάθαρο πλαίσιο τις σχέσεις δικαιούχων πνευματικών δικαιωμάτων και χρηστών. Παρά την απουσία συγκεκριμένου νομοθετικού πλαισίου, ο κλάδος μας μέσω του ΞΕΕ έχει καταφέρει να καταλήξει σε συμφωνία με το σύνολο σχεδόν των ΟΣΔ. Μάλιστα με σκοπό την διευκόλυνση της διαδικασίας καταβολής – είσπραξης των αμοιβών έχει δημιουργήσει ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα υπολογισμού των σχετικών χρεώσεων στην οποία έχει ενταχθεί η πλειοψηφία των ΟΣΔ.
Αναμέναμε εύλογα πως το Υπουργείο Πολιτισμού θα αναλάμβανε το δικό του μέρος της ευθύνης ώστε να εξορθολογιστούν οι σχετικές χρεώσεις και να θεραπευτούν οι παθογένειες της υφιστάμενης κατάστασης. Ειδικότερα δε, να θεσπιστεί ένα ξεκάθαρο πλαίσιο συλλογικών διαπραγματεύσεων για τον καθορισμό των αμοιβών των ΟΣΔ.
Δυστυχώς, οι ρυθμίσεις του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Πολιτισμού κινούνται σε διαφορετική κατεύθυνση. Είναι παραπάνω από βέβαιο πως αν τελικά εφαρμοστούν, θα αποβούν εις βάρος τόσο των επιχειρήσεων και των πελατών τους, όσο και των δικαιούχων. Γιατί προφανώς οι επιχειρήσεις θα προτιμήσουν να αφαιρέσουν τη μουσική από τους κοινόχρηστους χώρους τους αντί να εφαρμόσουν μια ακόμα ακατανόητη ρύθμιση που μόνο το προϊόν μας επιβαρύνει και αδυνατούμε να αντιληφθούμε ποιο σκοπό εξυπηρετεί πραγματικά.
Ελπίζουμε ότι στη διαδικασία της διαβούλευσης θα επικρατήσει η λογική. Σε αντίθετη περίπτωση, δηλώνουμε κατηγορηματικά πως θα εξαντλήσουμε κάθε δυνατότητα που μας παρέχει η ελληνική και η ευρωπαϊκή νομοθεσία, ώστε να αμφισβητήσουμε την νομιμότητα της συγκεκριμένης ρύθμισης».
