Σύμφωνα με τον επικρατέστερο ορισμό φτώχεια σημαίνει ανεπαρκές εισόδημα. Ως απότοκος αυτού, είναι η αδυναμία υιοθέτησης ενός αξιοπρεπούς επιπέδου ζωής. Κάτι που αρκετοί συνάνθρωποι μας βίωσαν και βιώνουν καθώς δεν κάνει διακρίσεις.
Της: Έπη Τρίμη
Ένα παράδειγμα είναι 10 διάσημοι ηθοποιοί που ενώ είχαν αναγνώριση και πολλές ευκαιρίες να εργάζονται ξαφνικά βρέθηκαν στο χείλος της οικονομικής καταστροφής.
Ο Σπύρος Φωκάς είναι ένας από τους Έλληνες ηθοποιούς που έκαναν διεθνή καριέρα, καθώς έχει πρωταγωνιστήσει σε μεγάλες παραγωγές στην Ευρώπη και το Χόλιγουντ.
Η σύζυγός του Σπύρου Φωκά, Λίλιαν δήλωσε στην “Espresso” και στον Νίκο Νικόλιζα: «Περάσαμε μια τραγική κατάσταση τόσο με την ΔΕΗ όσο και με την Εφορία. Ο Σπύρος πρώτη φορά στην ζωή του έπειτα από επίμονες προσπάθειες πήρε πνευματικά δικαιώματα από τις τόσες ταινίες που είχε παίξει στον ιταλικό κινηματογράφο. Ωστόσο, επειδή χρωστούσε στην Εφορία, όλα αυτά τα λεφτά παρακρατήθηκαν. Αποτέλεσμα, να μην έχουμε ούτε ένα ευρώ να ζήσουμε, αλλά και να πληρώσουμε το ρεύμα, οπότε η ΔΕΗ το έκοψε. Όλα αυτά δημιούργησαν στεναχώρια, δυσφορία και πόνους στην καρδιά στον Σπύρο μου, με αποτέλεσμα να εισαχθεί επειγόντως στο νοσοκομείο. Το ποσό που χρωστούσαμε ήταν 1.500 ευρώ, ωστόσο βάζαμε κάθε μήνα κάποια χρήματα. Όμως η υπηρεσία της ΔΕΗ θεώρησε σωστό να κόψει το ρεύμα. Δεν είχαμε ούτε φως, ούτε ψυγείο, ούτε έναν ανεμιστήρα για να αισθάνεται ο Σπύρος καλά».
Έζησε μια ζωή που πολλοί θα ζήλευαν, έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής, όμως το τελευταίο διάστημα τα οικονομικά προβλήματα και κάποιες συγκυρίες -όπως ένα τροχαίο ατύχημα- τον ανάγκασαν να απομακρυνθεί από την ενεργό δράση. Η είδηση ότι ο πάλαι ποτέ καρδιοκατακτητής Νίκος Ζιάγκος, που πρωταγωνιστούσε και σαν μοντέλο σε πολλά διαφημιστικά σποτ της εποχής εκείνης, φιλοξενήθηκε στο “Σπίτι του ηθοποιού”, ξάφνιασε πολλούς.
Ο ίδιος έχει δηλώσει:«Όπως οι περισσότεροι Έλληνες, είχα κι εγώ χρέη επειδή πήρα δάνεια, ενώ αναγκάστηκα να πουλήσω το πατρικό μου σπίτι για να επενδύσω ένα αρκετά μεγάλο ποσό σε ένα μπαρ στη Ναύπακτο, το οποίο δυστυχώς δεν πήγε καλά».
Η Καίτη Φίνου, μετά από δεκάδες οικονομικά προβλήματα που την βασανίζουν φιλοξενείται πλέον στο «Σπίτι του ηθοποιού».
Η ηθοποιός που σε κάθε της ταινία σάρωνε τη δεκαετία του ’80, από το 2013 ζει στο “Σπίτι του ηθοποιού” μετά από βοήθεια που δέχτηκε από την αγαπημένη Άννα Φόνσου
«Σταθήκαμε τυχεροί γιατί βρέθηκε η Άννα Φόνσου και έκανε το «Σπίτι». Τι θα έκανα εγώ αν δεν υπήρχε;», είπε σε συνέντευξη της στον ΕΤ. «Ένα μεγάλο ευχαριστώ στην Άννα Φόνσου αφού μας βοηθάει να ζούμε σε ένα σπίτι όπου πραγματικά είναι σαν παιδική χαρά. Θέλω να παραμείνω εκεί όσο περισσότερο μπορώ μέχρι να καταφέρω να ορθοποδήσω…»
Όταν αυτοκτόνησε, η Ρένα Παγκράτη ήταν 49 ετών. Είχε γίνει διάσημη απ’ την τηλεόραση και τον ’80ς εμπορικό κινηματογράφο, όμως η μπογιά της είχε περάσει.Τα ψυχολογικά της προβλήματα σε συνδυασμό με την έλλειψη ενδιαφέροντος για τη δουλειά της την είχαν αφήσει μόνη και απένταρη. Κανείς δεν την έπαιρνε πια στο θέατρο, κι ας ήταν το μόνο που ήθελε να κάνει από παιδί.
Πέθανε στην Αθήνα στις 25 Ιουνίου 1998 από φαρμακευτική δηλητηρίαση. Ο θάνατός της ήταν αυτοκτονία, απόρροια της οικονομικής ανέχειας και της ανεργίας της τα τελευταία χρόνια. Σε σχετική επιστολή που βρέθηκε η ηθοποιός ανέφερε ότι εκτός από πολύ λίγους συναδέλφους της, κανένας άλλος δεν θέλησε να την προσλάβει. Η ζωή της μακριά από το σανίδι, ήταν αυτό που την έφερε σε οικονομικό και προσωπικό αδιέξοδο. Κηδεύτηκε στο Νεκροταφείο του Βύρωνα.
Πέθανε εντελώς μόνη και αβοήθητη, σε διαμέρισμα που διέμενε επί της πλατείας Κουμουνδούρου, σημερινής πλατείας Ελευθερίας, στον αριθμό 22, το ενοίκιο του οποίου πλήρωνε κάποιος νέος επιχειρηματίας θαυμαστής της.
Τη βρήκαν δύο ημέρες μετά τον θάνατό της να κρατά ένα τσιγάρο που είχε σβήσει στο χέρι της.
Ο Κώστας Χατζηχρήστος ήταν από τους κορυφαίους πρωταγωνιστές της ελληνικής υποκριτικής σκηνής. Αυτό όμως δεν είναι κάτι άγνωστο. Όλοι μας έχουμε γελάσει μαζί του.
Οι περιγραφές της εποχής κάνουν λόγο για έναν πολύ ανοιχτοχέρη άνθρωπο. Μετά από τις παραστάσεις ή τα γυρίσματα σε ταινίες, ο Χατζηχρήστος συνήθιζε να μαζεύει 10-15 άτομα και να πηγαίνουν μαζί να διασκεδάσουν ή να φάνε. Στο τέλος της βραδιάς ο ίδιος δεν επέτρεπε σε κανέναν να βάλει χέρι στην τσέπη και φρόντιζε πάντοτε ο ίδιος τον λογαριασμό.
Σε εποχές που ήταν γεμάτες από εμπορικές επιτυχίες, αυτό δεν ήταν παράλογο. Σε εποχές με ρίσκα και αποτυχίες, αυτό δεν γινόταν να συνεχιστεί.
Ο ίδιος ο ηθοποιός αποκαλύπτει στη βιογραφία του όλα όσα τον έφεραν κοντά στο οικονομικό στέγνωμα, με μια ταινία και μια θεατρική παραγωγή να του αφαιρούν το μεγαλύτερο μέρος των κερδών του από τα τόσα χρόνια πορείας. Κέρδη που θα μπορούσαν να ήταν πολλαπλάσια αν είχε μερίδιο στις εισπράξεις από τις προβολές των ταινιών του, μιας και είχε αναφέρει ότι ποτέ δεν είχε έσοδα από δικαιώματα των έργων του.
«Λοιπόν κάνω μια ταινία με τον τίτλο “Ο ταχυδρόμος προχωράει” και ελαφρώς καταστρέφομαι οικονομικά. Δηλαδή τι ελαφρώς, που μου άλλαξε τα φώτα. Η ταινία πήγε πάτος…Δεν ήμουν κανένας αληταράς, ούτε χαρτοπαίχτης που τα ‘παιζα και τ’ άφηνα νηστικά, ούτε ιππόδρομο ούτε τίποτα. Τώρα πώς τα έτρωγα; Μη ρωτάτε. Πάντως ένα είναι σίγουρο ότι δεν τα ‘φαγα τα λεφτά μόνος μου. Πάντα με συνεργάτες, φίλους και γνωστούς. Ποτέ μόνος μου. Αλλά τα πιο χοντρά λεφτά χαθήκανε σε δουλειές θεατρικές και κινηματογραφικές.
Και όσοι ξέρουν απ’ αυτά, με καταλαβαίνουν πιο πολύ. Πάντως ποτέ δεν δείλιασα και πάντα ρίσκαρα. Κι εκείνη την εποχή το χρήμα ήταν χρήμα. Το μόνο που κατορθώσαμε εγώ και το αδελφάκι μου, ο Δήμος, ήταν να φτιάξουμε ένα θέατρο που την εποχή που το πήραμε ήταν ένα παλιό υπόγειο σε κακά χάλια. Όπως όλοι οι άνθρωποι έτσι και εγώ έκανα τα λάθη μου, αλλά με αδίκησαν. Ειδικά στους καλλιτεχνικούς κύκλους η κακία, η ζήλια και ο παραγκωνισμός είναι συνηθισμένο φαινόμενο. Πρέπει να έχεις σιδερένια νεύρα και ταλέντο».
Πτώχευσε και έχασε το σπίτι του, επειδή τον «έπνιξαν» οι δανειστές και η εφορία.
Ο Θανάσης Βέγγος ήταν ένας πολύ ταλαντούχος ηθοποιός, που σημάδεψε με τις ερμηνείες και το στυλ του τον ελληνικό κινηματογράφο. Στην οικονομική διαχείριση, όμως, δεν είχε καθόλου ταλέντο. Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, η εταιρεία απέκτησε μεγάλα χρέη, τα οποία ο ηθοποιός αδυνατούσε να καλύψει.
Η φήμη του για την κακοδιαχείριση των οικονομικών, γρήγορα εξαπλώθηκε και όσοι ήθελαν να βγάλουν άμεσα χρήματα, αγόραζαν μετοχές από τον Βέγγο. Ακόμα και παλιοί συνεργάτες του, έσπευσαν να εκμεταλλευτούν την αδυναμία του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό ενός ηλεκτρολόγου, στον οποίο ο Βέγγος δώρισε ποσοστά από μία ταινία του, όταν πληροφορήθηκε ότι η γυναίκα του ήταν έγκυος. Όταν προβλήθηκε η ταινία, ο ηθοποιός δεν είχε χρήματα για να δώσει στον ηλεκτρολόγο. Εκείνος τότε, τον κατήγγειλε για χρέη και τον οδήγησε στα δικαστήρια.
Ο Βέγγος οδηγήθηκε σε αδιέξοδο. Οι δανειστές του τον πίεζαν, η εφορία τον κυνηγούσε και οι περισσότεροι φίλοι και συνεργάτες, του είχαν γυρίσει την πλάτη. Ο ηθοποιός έχασε ακόμα και το σπίτι του στην Κυψέλη, όπου ζούσε ο ίδιος και η οικογένειά του. Το διαμέρισμα ήταν το μόνο του περιουσιακό στοιχείο, το οποίο είχε αποκτήσει από την πετυχημένη καριέρα του. Κάποια στιγμή όλοι οι άσοι που είχε ο Βέγγος στο μανίκι του τελείωσαν και έφτασε η στιγμή να δηλώσει χρεοκοπία. Το κλείσιμο της εταιρείας του, όπως είχε αναφέρει σε συνέντευξή του, του στοίχισε πολύ.
Η ανάκαμψη για τον Βέγγο ήρθε πολλά χρόνια αργότερα, όταν τα οικονομικά του ανέλαβε ο παλιός του φίλος και συνεργάτης Ντίνος Κατσουρίδης, ο οποίος τον ενέπνευσε και καλλιτεχνικά, με αποτέλεσμα να δημιουργήσουν από κοινού σημαντικές ταινίες, που βραβεύτηκαν.
«Η Σμαράγδα βεβαίως και με στήριξε και μας στηρίζει και τώρα οικονομικά. Στέκεται δίπλα μας αρωγός», έχει δηλώσει πολλές φορές ενώ σε άλλη περίπτωση έγραψε: «Βρίσκομαι σε άθλια οικονομική κατάσταση». Το παραπάνω σχόλιο πόσταρε στον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook ο Ντίνος Καρύδης. Όπως ήταν φυσικό, η ανάρτηση του δημοφιλούς ηθοποιού και πατέρα της λαμπερής πρωταγωνίστριας Σμαράγδας Καρύδη ξάφνιασε πολλούς από τους διαδικτυακούς φίλους του, ενώ στενοχώρησε ιδιαίτερα κάποιους από αυτούς, καθώς εξέλαβαν το σχόλιό του σαν κραυγή απόγνωσης.
«Έχω βγάλει πάρα πολλά χρήματα και τα έχω χάσει όλα! Έχω καταστραφεί κι έχω πιάσει πάτο οικονομικά. Έκανα επενδύσεις, πήρα σπίτι και αυτοκίνητο στη μητέρα μου, άνοιξα ένα μαγαζί εστίασης στη Σαλαμίνα, για να έχω κάποια έσοδα και να εργαστεί η μητέρα μου, η οποία είχε έναν πολύ δύσκολο χωρισμό, όπου δεν είχε χρήματα κι έπρεπε να δουλέψει. Πρόσφερα περισσότερα στην οικογένειά μου, παρά σε μένα. Η μόνη μου σπατάλη, αν θες, ήταν τα ταξίδια. Πήγα σχεδόν παντού. Πήγα Αμερική, ταξίδεψα σε όλη την Ευρώπη, στην Καραϊβική, στο Ορλάντο, όπου θες. Έβγαλα πάρα πολλά λεφτά, λοιπόν, τα οποία ξοδεύτηκαν, αλλά ζούσα πολύ καλά πριν την κρίση. Όταν ήρθε η κρίση όμως, ενώ είχα ήδη έναν τρόπο ζωής και δεν έβγαζα τα χρήματα που έβγαζα κάποτε -ελαχιστοποιήθηκαν στο ένα εικοστό- βρέθηκα να χρωστάω σε τράπεζες, να έχω χρέη, τα οποία πληρώνω και σήμερα. Τα τελευταία τρία χρόνια περνάω μεγάλο λούκι στα οικονομικά μου. Αλλά δεν με πήρε από κάτω, δεν έπαθα κατάθλιψη, ίσα-ίσα που έμαθα πια να είμαι αρκετά φειδωλός με τα χρήματα.. Όλα είναι κύκλος, γι’ αυτό δεν το έβαλα ποτέ κάτω. Πλέον έχω προσαρμοστεί πολύ. Έριξα το ενοίκιό μου στο μισό, πούλησα το αμάξι μου, κυκλοφορώ με μηχανή, δεν ξοδεύω πια και δεν απαντάω τα τηλέφωνα στις τράπεζες! Ό,τι κάνουμε όλοι δηλαδή», έχει αναφέρει στο Down Town Κύπρου.
Ο ηθοποιός «έφυγε» από τη ζωή φτωχός. Η Μαίρη Μπάρκουλη μετά το θάνατό του αποκάλυψε πως δεν μπορεί να διαχειριστεί τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν εκείνη και ο γιος τους Ανδρέας.
Ο μεγάλος ηθοποιός είχε εξομολογηθεί στο παρελθόν: «Είμαι γεννημένος στις 4 Αυγούστου 1936, την ημέρα που έγινε δικτάτορας ο Μεταξάς. Ο μπαμπάς μου ήταν σπουδαίος δάσκαλος που σκίστηκε για να μας θρέψει. Θυμάμαι, τότε πηγαίναμε στο χωριό και παίρναμε χόρτα για να φάμε. Πού κρέας! Ο μπαμπάς μου είχε δώσει και γάτα να φάω στην Κατοχή. Και σκύλο. Μέναμε τότε Πραξιτέλους και Ναυάρχου Καραολή Δημητρίου. Δύσκολα χρόνια. Πολλή πεινά, σου λέω».