Νέο νομοσχέδιο: Η πλειοψηφία της Βουλής ψήφησε υπέρ του δικαιώματος ψήφου για τους Έλληνες ομογενείς. Συγκεκριμένα, υπέρ ήταν ΝΔ, ΚΙΝΑΛ και Ελληνική Λύση. Αντίθετα, κατά ήταν ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ και ΜεΡΑ25. Αναλυτικότερα:
Με τα κόμματα να εμμένουν στις αρχικές τους θέσεις και χωρίς να διαφαίνεται, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, πεδίο ευρύτερης συναίνεσης, ώστε στην Ολομέλεια να υπερψηφιστεί από τα 2/3 των βουλευτών, όπως ορίζει το σύνταγμα, ολοκληρώθηκε στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής, η συζήτηση και ψήφιση του νομοσχεδίου του υπουργείου Εσωτερικών για την «άρση περιορισμών για την εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εκλογέων εξωτερικού».
Το νομοσχέδιο έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία με τη στήριξη ΝΔ, ΚΙΝΑΛ και ΕΛ.ΛΥ., ενώ ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ και ΜεΡΑ5 το καταψήφισαν.
Νωρίτερα, ο ΣΥΡΙΖΑ απέρριψε την ανοιχτή πρόσκληση του υπουργού Εσωτερικών Μάκη Βορίδη, να αποδεχθεί να υπολογίζεται η ψήφος των ομογενών στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα για να ξεκινήσει άμεσα συζήτηση πάνω σε τεχνικά θέματα και να συναινέσουν στην ψήφιση ενός νέου εκλογικού νόμου που θα δίνει το δικαίωμα σε όλους τους Έλληνες ομογενείς να ψηφίζουν χωρίς όρους και προϋποθέσεις.
Με δεδομένες τις θέσεις των έξι κοινοβουλευτικών κομμάτων, έτσι όπως εκφράστηκαν και σήμερα, δεν φαίνεται να επιτυγχάνεται συναίνεση για να συγκεντρωθεί ο απαιτούμενος αριθμός των 200 βουλευτών που απαιτείται για την Ολομέλεια. Σημειώνεται ότι η κοινοβουλευτική δύναμη της ΝΔ είναι 158 βουλευτές, του ΣΥΡΙΖΑ 86, το ΚΙΝΑΛ έχει 22 βουλευτές, το ΚΚΕ 15, η ΕΛ.ΛΥ. 10 και το «ΜεΡΑ25» 9 βουλευτές.
Ο υπουργός Εσωτερικών μίλησε «για πολιτικούς όρους με ξεκάθαρες και σταράτες θέσεις, αλλά και εξηγημένες και συνεννοημένες κουβέντες με τις οποίες πρέπει να γίνει η συζήτηση μεταξύ των κομμάτων, για το εκλογικό δικαίωμα των Ελλήνων του εξωτερικού». «Πρέπει να απαντηθεί ξεκάθαρα και να αποσαφηνιστούν οι θέσεις όλων των κομμάτων. Υπάρχουν ή δεν υπάρχουν κάποιου είδους περιορισμοί στο εκλογικό δικαίωμα των ομογενών. Πρέπει να πάρουν όλοι θέση πάνω σε μεγάλα στρατηγικά ζητήματα που πρέπει να λυθούν με διάλογο, δημόσια, ανοιχτά, καθαρά και ξάστερα. Εγώ είμαι πρόθυμος για πολλές συζητήσεις, συγκεκριμένες όμως και δημόσια και όχι κάτω από το τραπέζι», επισήμανε χαρακτηριστικά ο υπουργός Εσωτερικών και συμπλήρωσε:
«Αν αυτό που απασχολεί το ΣΥΡΙΖΑ είναι αν θα κάνουμε εκλογικές περιφέρειες ομογενών και θα εκλέγονται εκεί οι ομογενείς, ανοίγουμε τώρα τη συζήτηση, αλλά η ψήφος τους θα πρέπει να μετρά παντού. Αν αυτό είναι το θέμα σας, σταματάμε τη συζήτηση εδώ. Σκεφτείτε το μέχρι την Ολομέλεια. Ο ΣΥΡΙΖΑ λέει όλοι οι Έλληνες του εξωτερικού χωρίς περιορισμούς. Συμφωνώ και εγώ. Λέει να δούμε πώς θα εκπροσωπούνται, θέλουμε εκλογικές περιφέρειες.
Εγώ ως εκεί το συζητάω, αλλά δεν θα λέτε ότι δεν θα προσμετράται στο εκλογικό αποτέλεσμα. Μόλις μου το πείτε αυτό, σταματάει η συζήτηση εδώ και ξεκινάμε συζήτηση για τα τεχνικά θέματα, για το πόσες εκλογικές περιφέρειες, πόσες έδρες, σταυρούς μη σταυρούς και ό,τι άλλο θέλετε. Η συζήτηση του νομοσχεδίου είχε ιδιαίτερη αξία γιατί αποσαφηνίστηκαν απολύτως οι θέσεις των κομμάτων που ενδεχομένως δεν ήταν καθαρές. Όλοι ξέρουμε ότι ΝΔ, ΚΙΝΑΛ, ΕΛ.ΛΥ. δεν θέλουν περιορισμούς, το είπαν καθαρά».
Και ο κ. Βορίδης κατέληξε: «Έχουμε μια μεγάλη ευκαιρία σήμερα ώστε με καθαρό τρόπο να αποσαφηνίσουμε τις θέσεις μας, να αναλάβουμε όλοι τις ευθύνες μας και να δώσουμε το εκλογικό δικαίωμα στο σύνολο των Ελλήνων πολιτών και των εντός και των εκτός των τειχών».
Ο εισηγητής της ΝΔ Γιώργος Κουμουτσάκος συντάχθηκε με την πρόταση του κ. Βορίδη τονίζοντας: «Διαβλέπω δυνατότητες σύγκλισης, αρπάξτε τη δυνατότητα που έδωσε σήμερα ο υπουργός Εσωτερικών, αφού λέτε ότι πρέπει η ψήφος των Ελλήνων του εξωτερικού να είναι χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Έχετε μέχρι τη συζήτηση στην Ολομέλεια χρόνο να μπορέσετε να συμβάλετε στην ιστορική ευκαιρία να δώσουμε αυτό που μας ζητούν διαχρονικά οι ομογενείς μας».
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Κατρούγκαλος κατηγόρησε τον υπουργό ότι «προσπαθεί να θολώσει τα νερά, νομίζοντας ότι θα κερδίσει τις εντυπώσεις». «Η θέση εξαρχής του ΣΥΡΙΖΑ ήταν και είναι υπέρ του να αρθούν οι όροι και περιορισμοί στο εκλογικό δικαίωμα των Ελλήνων εξωτερικών, να δημιουργηθούν εκλογικές περιφέρειες ομογενών και να μην προσμετράται η ψήφος τους στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα» ανέφερε ο κ. Κατρούγκαλος.
Όπως υποστήριξε ο κ. Κατρούγκαλος, «στη Γαλλία εφαρμόζεται το κλειστό σύστημα που σταθμίζει διαφορετικά την ψήφο των ομογενών» και προσέθεσε ότι «το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει νομολογήσει ότι δεν παραβιάζεται η ισότητα της ψήφου».
«Ισχύει επίσης και το άλλο μοντέλο στάθμισης μέσω κριτηρίων των περιορισμών. Εσείς στον προηγούμενο νόμο του 2019 που ψηφίσατε, αποδεχτήκατε το ενδεχόμενο αλλοίωσης του εκλογικού αποτελέσματος», είπε ο κ. Κατρούγκαλος και κατέληξε «Ένας συμβιβασμός αποτελεί πράγματι ένα μίνιμουμ αποδοχής θέσεων. Η αρχική μας θέση ήταν και είναι η δυνατότητα εκλογής ανά περιφέρεια με ενιαίο ψηφοδέλτιο και χωρίς να προσμετράται στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα, και σε αυτό εμείς δεν υποχωρούμε. Εφόσον προσχωρήσετε στη θέση μας, θα ψηφίσουμε το νομοσχέδιο. Αλλά δεν νομίζω ότι το λέτε σοβαρά. Προφανώς και θα συζητήσουμε στην Ολομέλεια. Κατά το σύνταγμα προϋπόθεση για να ψηφιστεί ο νόμος χρειάζεται την υποστήριξη των 2/3 της Βουλής και φάνηκε ότι αυτή δεν υπάρχει. Θα συνεχιστεί στην Ολομέλεια, αλλά ο εισηγητικός χαρακτήρας που αποτυπώθηκε στην Επιτροπή δεν εξασφαλίζει την αναγκαία συνταγματική πλειοψηφία».
Από την πλευρά του, ο τομεάρχης Εσωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ, Κώστας Ζαχαριάδης, καταλόγισε σκοπιμότητες στην κυβέρνηση. Ο ίδιος τόνισε ότι «θέλει να κρατά ανοικτό στην επικαιρότητα το θέμα της ψήφου των ομογενών για να περιχαρακώσει και εντός και εκτός του ακροατήριο της».
Η εισηγήτρια του ΚΙΝΑΛ, Ευαγγελία Λιακούλη, κάλεσε το ΣΥΡΙΖΑ να ανταποκριθεί στην πρόσκληση του υπουργού Εσωτερικών. Το έκανε, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Έχουμε σήμερα μία εξέλιξη. Ο κ. Βορίδης έριξε το «γάντι» στο ΣΥΡΙΖΑ, λέγοντας ότι σταματά τη συζήτηση και δεν το φέρνει στην Ολομέλεια. Θα το συζητήσει εξ αρχής αν δεχτεί να προσμετράται στο εκλογικό αποτέλεσμα η ψήφος των αποδήμων. Είναι μια μεγάλη ευκαιρία να πάμε παραπέρα τη συζήτηση. Πρέπει όλα τα κόμματα να απαντήσουμε, να το σκεφτούμε σοβαρά και να αποφασίσουμε».
Ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ, Γιάννης Γκιόκας, τόνισε ότι το κόμμα του διαφωνεί ριζικά με το ΣΥΡΙΖΑ που απορρίπτει το ενιαίο ψηφοδέλτιο ισχυριζόμενο ότι έτσι κομματικοποιείται η ψήφος των αποδήμων και προσέθεσε ότι η θέση αυτή είναι βαθιά αντιδραστική. Παράλληλα, επέμεινε στη θέση του κόμματος του, ότι πρέπει να αποδεικνύεται ότι υπάρχει ισχυρός κοινωνικός ή οικονομικός δεσμός στο δικαίωμα ψήφου των ομογενών.
«Η θέση μας είναι κρυστάλλινη. Ψήφος για όλους τους Έλληνες του εξωτερικού χωρίς όρους και προϋποθέσεις», δήλωσε ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης, Κώστας Χήτας. Θετική στην πρόσκληση του υπουργού Εσωτερικών εμφανίστηκε η ειδική αγορήτρια του ΜεΡΑ25, Φωτεινή Μπακαδήμα, υπογραμμίζοντας ότι το κόμμα της από την αρχή είχε ταχθεί υπέρ των εκλογικών περιφερειών ομογενών και υπέρ της ισοτιμίας της ψήφου.