Η Ναταλία Καποδίστρια είναι αριστούχος απόφοιτη της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου. Εργάζεται ως ηθοποιός από το 1986 και τα τελευταία χρόνια και ως σκηνοθέτρια και δασκάλα υποκριτικής.
Της: Έπη Τρίμη
Μπήκε στα σπίτια όλων μας όταν υποδύθηκε στον «Κακό Βεζύρη» το λαϊκό είδωλο Αννίτα. Λίγοι όμως γνωρίζουν την μετέπειτα πορεία της και ακόμη λιγότεροι ότι είναι η τελευταία απόγονος του Ιωάννη Καποδίστρια.
Στα πλαίσια της δουλειάς της «Οι Μύθοι της οδού Ιπποτών» που θα παιχτεί στη Ρόδο κάναμε μια πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα που είμαι βεβαία πως θα απολαύσετε.
Κυρία Καποδίστρια πώς παντρεύονται οι ιστορικοί συμβολισμοί με τα υπερρεαλιστικά στοιχεία που γράψατε για την παράσταση «Οι Μύθοι της οδού Ιπποτών» που θα παιχτεί στη Ρόδο;
Νομίζω πως πρόκειται για μια απλή και δοκιμασμένη «συνταγή». Πάμπολλοι κύκλοι παραμυθιών την έχουν χρησιμοποιήσει. Παίρνοντας ένα ιστορικό γεγονός και βγάζοντας το έξω από το δεδομένο χρονικό του πλαίσιο, απελευθερώνεις το ειδικό του βάρος.
Έτσι μπορείς ευκολότερα να αναδείξεις το στίγμα του μέσα στο χρόνο, αφήνοντας στον θεατή την ελευθερία και την ικανοποίηση να κάνει τις όποιες δικές του αναγωγές. Τι άλλο είναι άλλωστε ένα ωραίο παραμύθι;
Τι θα παρακολουθήσει ο θεατής και γιατί αξίζει να έρθει να σας τιμήσει δια της παρουσίας του;
Ο θεατής θα απολαύσει την θαυμάσια μουσική του Αντώνη Κυζούλη, θα ταξιδέψει με την υπέροχη φωνή της Μπέττυς Χαρλαύτη και με τη δυναμική της ως καλλιτέχνιδα και θα χαθεί μέσα στο μοναδικό σκηνικό του Κάστρου των Ιπποτών, μέσα από ένα δυνατό παραμύθι.
Μια από καρδιάς συνεργασία του Αντώνη, της Μπέττυς και εμού με την πολύτιμη στήριξη του Δημοτικού Οργανισμού Πολιτισμού και Αθλητισμού της Ρόδου.
Η σύμπραξη της χορωδίας του Δημοτικού Ωδείου του Δημοτικού Οργανισμού Πολιτισμού και Αθλητισμού Ρόδου υπό τη διεύθυνση της εξαίρετης μαέστρου Άντζελας Σπανού, καθώς και ενός μουσικού συνόλου κορυφαίων μουσικών της Ρόδου, θα αναδείξουν την αρχική σύλληψη στο απόλυτό της μέγεθος και ύφος της.
Πραγματικά θα είναι τιμή για εμάς η παρουσία όποιου θελήσει να ανηφορίσει στις 19 Αυγούστου στο Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, στη Ρόδο.
Κυρία Καποδίστρια σας γνωρίσαμε πριν από 20 χρόνια με την ατάκα «Προσκυνήστε το είδωλο» όταν πρωταγωνιστούσατε στον ρόλο της λαϊκής τραγουδίστριας Αννίτας Ρασσιά στην σειρά των Χάρη Ρώμα και Άννας Χατζησοφιά «Ο κακός βεζύρης». Τι θυμάστε από την εποχή εκείνη; Υπήρχε κάτι ευτράπελο που να σας κάνει να γελάτε ακόμη στη σκέψη του;
Όντως, το 1997 συμμετείχα στην τηλεοπτική σειρά του MEGA «Ο κακός Βεζύρης». Βρισκόμουν ήδη 10 χρόνια επαγγελματικά στο χώρο σε συνεργασίες με το Εθνικό Θέατρο, το Θέατρο Αμόρε, το Αμφιθέατρο κ.α.. Ήταν η δεύτερη φορά που έκανα τηλεόραση.
Η Αννίτα ήταν ένας ρόλος τελείως διαφορετικός από εκείνον της Ινφάντας στα «Ψάθινα Καπέλα» της ΕΡΤ1, που είχα κάνει 2 χρόνια πριν.
Θυμάμαι όταν μαζευτήκαμε στο σπίτι του Χάρη για να διαβάσουμε τα σενάρια του πρώτου κύκλου των γυρισμάτων. Δεν είχα ιδέα ποιος ήταν ο ρόλος μου. Έφθασε η σειρά μου να διαβάσω και λέω στον Χάρη : «Τι λέει αυτή; Πώς μιλάει έτσι; Δεν καταλαβαίνω!». Ο Χάρης με βοήθησε κάνοντας μια αναφορά σε ένα γνωστό πρόσωπο, της τότε cult επικαιρότητας.
Έτσι ξεκίνησα να ψάχνω την κίνηση, να βρίσκω τη φωνή και τον χαρακτήρα της Αννίτας. Προσπάθησα να την δικαιώσω, χωρίς να σταθώ τόσο πολύ στο γράμμα της λέξης που άρθρωνα κάθε φορά. Και αυτό θεωρώ ήταν η επιτυχία του ρόλου: δεν έπαιξα τις λέξεις, αλλά εκείνο που ένοιωθα πως ήταν κάτω από αυτές. Ακόμα και το περιβόητο «Προσκυνήστε το είδωλο», για μένα κάθε φορά είχε από κάτω του ντέρτι και ιστορία.
Σας βοήθησε καλλιτεχνικά ο εν λόγω ρόλος και πόσο αλλάξατε και ωριμάσατε στα χρόνια που πέρασαν;
Τον κάθε ρόλο που έχω επωμιστεί τον έχω καλοδεχτεί σα δώρο για να εξασκήσω το οπλοστάσιό μου ως ηθοποιός και την ικανότητά μου να συνεργάζομαι ως καλώς ειπωμένα επαγγελματίας του χώρου. Η κάθε δουλειά μπορεί να σε βοηθήσει να εξελιχτείς καλλιτεχνικά, αν έχεις τη διάθεση και τη συγκέντρωση να τη δεις ως έτσι. Οι άνθρωποι και η σύμπραξή τους, σε πολύ μεγάλο βαθμό, κάνουν την όποια δουλειά πετυχημένη ή αποτυχημένη κάθε φορά. Για παράδειγμα με το ίδιο κείμενο κάποιος μπορεί να φτιάξει ένα αριστούργημα και κάποιος άλλος… μια πατάτα!
Η Αννίτα μου προσέφερε τα παραπάνω μέσα από το εμπνευσμένο και πανέξυπνο σενάριο των Ρώμα – Χατζησοφιά, την εξαιρετική συνεργασία με σημαντικούς συναδέλφους, ένα άψογο συνεργείο και μια υπέροχη ομάδα παραγωγής.
Θα πρέπει αντικειμενικά να είμαι 20 χρόνια ωριμότερη από τότε, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Πάντως αν ξανάκανα την Αννίτα, δεν νομίζω πως θα την έκανα καλύτερα τώρα!
Ακόμα χαίρομαι να ξαναβλέπω αποσπάσματα της σειράς στο Youtube και να μας βρίσκω όλους, αν μη τι άλλο, το ίδιο απολαυστικούς και εύστοχους ως επαγγελματίες.
Κυρία Καποδίστρια όταν πέθανε ο συμπρωταγωνιστής σας Χρήστος Ευθυμίου τι νιώσατε;
Ο Χρήστος ήταν ένας υπέροχος φίλος καρδιάς, ένας πολύτιμος συνεργάτης , ένας εξαιρετικά ταλαντούχος ηθοποιός, ένας άνθρωπος μάλαμα. Ό,τι κι αν πω θα είναι λίγο. Έφυγε πολύ νωρίς. Εκεί που είναι, του στέλνω ένα μεγάλο ευχαριστώ για τις στιγμές που μοιραστήκαμε μέσα από αυτήν τη συνεργασία.
Ποιοι είναι οι λόγοι που απέχετε από την τηλεόραση και πού έχετε ρίξει το καλλιτεχνικό σας βάρος;
Δεν είναι ότι επιλέγω να μην εμφανίζομαι στην τηλεόραση. Η δουλειά του ηθοποιού περιλαμβάνει το θέατρο, την τηλεόραση, τον κινηματογράφο και πολλά άλλα. Κύρια στο θέατρο έχω εργαστεί από το 1987 που ξεκίνησα. Πάντα είμαι ανοιχτή σε προτάσεις.
Είστε ηθοποιός – σκηνοθέτης και δασκάλα. Τι προσφέρει η κάθε ιδιότητα στην ψυχή σας;
Εργάζομαι ως ηθοποιός και δασκάλα και με χαρά έχω ανοιχτεί και στη σκηνοθεσία τα τελευταία χρόνια. Προφανώς, θα πρέπει και οι 3 αυτές δραστηριότητες να αφήνουν στην ψυχή μου ένα θετικό αποτύπωμα για να τις έχω επιλέξει.
Πάντως πρόκειται για επαγγελματικές δραστηριότητες και όχι για χόμπι. Σε όλες έχουν υπάρξει στιγμές ανάτασης και ικανοποίησης και στιγμές απόγνωσης και απογοήτευσης.
Ως ηθοποιός αναμετριέμαι με τον εαυτό μου. Πρόκειται για μια διαδικασία επαναπροσδιορισμού των δοσολογιών και των ποσοστώσεων των υλικών της ψυχής και του πνεύματός σου, επενδυμένες πάνω στις δυνατότητες έκφρασής σου με το σώμα και το λόγο. Και όλα αυτά για να παρουσιάσεις τι αντιλήφθηκες αλλά και τι εμπνεύστηκες ως άλλος δημιουργός, από την παρτιτούρα του ρόλου που σου παραδόθηκε από τον συγγραφέα.
Ως δασκάλα, αναμετριέσαι με την πίστη και το καλώς ειπωμένο πείσμα σου να εμπνέεις και να εμπνέεσαι από τους άλλους, υπό την προϋπόθεση πως κατέχεις το αντικείμενο με γνώση και εμπειρία.
Ως σκηνοθέτης επωμίζεσαι όλα τα παραπάνω με κυρίαρχη την ευθύνη προς το σύνολο των συνεργατών σου.
Και οι τρεις αυτές εμπειρίες προσφέρουν απόλαυση και προϋποθέτουν την πειθαρχία του συνεργάζεσθε. «Είναι πληθυντική υπόθεση το θέατρο» όπως έλεγε πάντα η αείμνηστη Μάγια Λυμπεροπούλου.
Σε μια γραμμή αρρενογονίας, είστε η τελευταία απόγονος στο κλαδί της οικογενείας Καποδίστρια που περνάει από τον πρώτο Κυβερνήτη της Ελλάδας. Πώς αισθάνεστε γι’ αυτό; Νιώθετε την υποχρέωση να ζείτε με τις νόρμες και τους κανόνες της «comme il faut» γυναίκας ή απλά τιμάτε στην ψυχή σας τη μνήμη του έχοντας τη δική σας πλεύση ζωής;
Είναι ενδιαφέρον να μπορείς να πας πίσω στο χρόνο αιώνες, μέσα από την ιστορία της οικογένειάς σου. Ίσως αν είχα ζήσει σε μια άλλη χώρα και σε άλλη χρονική περίοδο αυτή η συγγένεια να έφερε εντός μου ένα ελαφρύτερο ειδικό βάρος.
Στον καλλιτεχνικό χώρο που κινούμε από τα 17 μου, αλλά και γενικότερα στα περιβάλλοντα που έχω βρεθεί στη ζωή μου ένοιωσα αποδοχή για αυτό που ήμουν και είμαι ως Ναταλία. Δεν αισθάνθηκα να μου ζητείτε μια συγκριμένη, ας πούμε μια «comme il faut», συμπεριφορά λόγω της συγγένειάς μου με τον Ιωάννη Καποδίστρια ή εγώ δεν ήμουν συντονισμένη σε κάτι τέτοιο. Από το σπίτι μου απλά, έμαθα να εκτιμώ την ευγένεια, τη συνέπεια, την εργατικότητα και την προσφορά.
Η οικογένειά σας άφησε σπουδαία παρακαταθήκη στην Ελλάδα. Μέσα από τα διάφορα έγγραφα, τις σημειώσεις και τις αφηγήσεις για τον Ιωάννη Καποδίστρια θα γράφατε ένα βιβλίο στην μνήμη του βασιζόμενο λιγότερο στα ιστορικά γεγονότα αλλά περισσότερο εστιαζόμενο στον άνθρωπο;
Ολόκληρη η ζωή και το έργο του Ιωάννη Καποδίστρια είναι συνυφασμένα με κοσμογονικά, για την εποχή του, ιστορικά γεγονότα. Δεν θα είχε νόημα κάποιος να προσπαθήσει να τον δει έξω από όλο αυτό το γίγνεσθαι. Έτσι, σε κάθε περίπτωση βιβλίο για τον Καποδίστρια αρμόζει να γραφεί από έναν ιστορικό.
Την ανθρώπινη πλευρά του την έχει αναδείξει με τρόπο γλαφυρό, μέσα από έρευνα ζωής, η αείμνηστη ιστορικός κυρία Ελένη Κούκου. Αλλά και πολλοί άλλοι ιστορικοί στην Ελλάδα και το εξωτερικό έχουν προσεγγίσει με σημαντικότατες έρευνες το θέμα. Κορυφαίο πόνημα εδώ και δεκαετίες παραμένει κατά τη γνώμη μου το «Καποδίστριας: ο θεμελιωτής της ανεξαρτησίας της Ελλάδας» του Κρίστοφερ Γουύτχαους. Μεγάλη αίσθηση έχει προκαλέσει η πρόσφατη έκδοση «Ο μεγάλος ανορθόγραφος» του Παναγιώτη Πασπαλιάρη.
Προσωπικά, έχω καταλήξει πως οφθαλμοφανώς – επιμελώς και με θέση- ο Καποδίστριας άφησε παρακαταθήκη στους αιώνες, μόνον εκείνες τις ρωγμές της προσωπικότητάς του, που δικαιώνουν τις αποφάσεις του και εξηγούν τις επιλογές του. Τι θα είχε λοιπόν να προσθέσει, το να τον ξεψαχνίσουμε ως άνθρωπο, όταν ακόμα δεν έχουμε επωμιστεί τη δικαίωση του οράματος που μας κληροδότησε.
Κυρία Καποδίστρια αν ζούσε σήμερα ο Ιωάννης Καποδίστριας πώς θα σχολίαζε τις πολιτικές εξελίξεις και τα τεκταινόμενα της χώρας μας;
Πιστεύω πως θα ήταν κάπως υπερφίαλο και ανεύθυνο από μεριάς μου να μιλήσω εξ ονόματός του.
Αρκούμαι στο να θυμίσω πως ο Καποδίστριας οραματίστηκε και πάλεψε μέχρι την τελευταία στιγμή της ζωής του, για τη θεμελίωση ενός οικονομικά ανεξάρτητου και εθνικά ελεύθερου κράτους και με συγκεκριμένα γεωγραφικά και πολιτισμικά σύνορα.
Το σημαντικότερο στην στόχευσή του ήταν η δικαίωση της ελπίδας του απλού ελληνικού λάου για ένα κράτος δικαίου που υπολογίζει στην ύπαρξή του και επενδύει σε αυτήν.
Θα θέλατε να εμπλακείτε με την πολιτική και τα κοινά;
Ανέκαθεν με αφορούσε η πολιτική. Παρατηρώ όχι τι ψηφίζει ο συμπολίτης μου, αλλά το πώς ψηφίζει. Ανεξάρτητα από αυτό… κάτι ψηφίζω κι εγώ στο τέλος! Πρωτίστως παρατηρώ και ελέγχω και τις δικές μου επιλογές και αποφάσεις.
Τα πολιτικά συστήματα θεωρητικά προκύπτουν από την ανάγκη της κοινωνίας να προστατεύσει και να εξασφαλίσει το υπέρτατο δικαίωμα του ανθρώπου: εκείνο της ελευθερίας. Δεν είμαι σίγουρη αν αρκετοί από τους εκάστοτε ενασχολούμενους με την πολιτική έχουν πλήρως συνείδηση με ποια ηθική υποχρέωση απέναντι στο λαό και την κοινωνία έχουν δεσμευτεί. Κι αυτό με τη σειρά του βρίσκεται σε απόλυτη συνάρτηση με το «πώς ψηφίζει ο κόσμος». Έτσι, συνεχίζω να παρατηρώ τα τεκταινόμενα και να ελπίζω πως κάποτε οι τύχες των λαών θα βρεθούν σε χέρια υπεύθυνα και εμπνευσμένα και με την ανάλογη συνείδηση που απαιτείτε από μεριάς των ίδιων των λαών.
Για την ώρα αρκούμε στην ενασχόλησή μου με το θέατρο. Το θέατρο μπορεί να είναι μια βαθιά και ουσιαστικά πολιτική πράξη μέσα σε μια κοινωνία. Τουλάχιστο σε ό,τι αφορά τα μεγάλα κείμενα και τους μεγάλους συγγραφείς, όπως και την «πληθυντικότητα» που προϋποθέτει τόσο στη δημιουργία του όσο και στην επικοινωνία του με το κοινό.
Οι γονείς σας πώς αποδέχτηκαν την επιθυμία σας να ασχοληθείτε με την υποκριτική και τι όνειρα είχαν για σας;
Οι γονείς μου δέχθηκαν και στήριξαν την επιλογή μου να σπουδάσω στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Ως φοιτήτρια, ξεκίνησα να εργάζομαι επαγγελματικά συνεργαζόμενη με το «Αμφιθέατρο» του Σπύρου Ευαγγελάτου. Από τότε η οικογένειά μου ήταν και είναι πλάι μου στις χαρές και στα δύσκολα. Τα όνειρά τους φαντάζομαι πως ήταν εκείνα κάθε συνετού και ισορροπημένου γονέα: να είμαι ευτυχισμένη με ό,τι κάνω, να μπορώ να ζήσω από τη δουλειά μου και να την κάνω καλά, χαίροντας εκτίμησης από το εργασιακό μου περιβάλλον.
Τι θα θέλατε να θυμούνται για σας στο πέρασμα των ετών;
Δεν έχει τύχει να σκεφτώ κάτι τέτοιο. Κοιτάζω στο κάθε μέρα μου να είμαι συνεπής προς τις αξίες που με έναν τρόπο λογοδοτώ και από κει κι έπειτα -όπως ο καθένας μας- βρίσκομαι στην κρίση των συνανθρώπων μου. Κατά τα άλλα χαίρομαι -σα μικρό παιδί- απλά και μόνο όταν με θυμούνται.
Δεν γνωρίζουμε τίποτε για την προσωπική σας ζωή. Πώς είναι η καθημερινότητά σας
Τα τελευταία 11 χρόνια ζω λίγο έξω από κάποιο χωριό, στην Κέρκυρα. Συμμετέχω στα πολιτιστικά πράγματα κύρια του νησιού, αλλά και εκτός. Η καθημερινότητά μου περιλαμβάνει όλα εκείνα τα γραφικά που προσφέρει -μαζί με τα εύκολα και τα δύσκολα που προϋποθέτει- μια τέτοια επιλογή.
Πώς θα θέλατε να κλείσουμε τη συνέντευξή μας;
Με το ευχαριστώ μου, το θερμό!