Η βασίλισσα Ελισάβετ Β’, η μακροβιότερη μονάρχης του Ηνωμένου Βασιλείου, πέθανε στις 8 Σεπτεμβρίου 2022 στο εξοχικό ανάκτορο Μπαλμόραλ σε ηλικία 96 ετών, μετά από 70 χρόνια βασιλείας σκορπίζοντας παγκόσμια θλίψη.
Της: Έπη Τρίμη
Την ανακοίνωση έκανε πριν από λίγη ώρα επίσημα το Παλάτι και την είδηση μετέδωσε το βρετανικό τηλεοπτικό δίκτυο BBC.
The Queen died peacefully at Balmoral this afternoon.
The King and The Queen Consort will remain at Balmoral this evening and will return to London tomorrow. pic.twitter.com/VfxpXro22W
— The Royal Family (@RoyalFamily) September 8, 2022
Advertisement
Η οικογένειά της συγκεντρώθηκε στο εξοχικό βασιλικό ανάκτορο της Σκωτίας, αφού σήμερα το πρωί αυξήθηκαν οι ανησυχίες για την υγεία της.
Η βασίλισσα Ελισάβετ βρισκόταν υπό ιατρική επίβλεψη στο κάστρο Balmoral (στη Σκωτία) με τους γιατρούς να ανησυχούν για την υγεία της, είχαν αναφέρει τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ σε σχετική ανακοίνωση.
Η 96χρονημονάρχης είχε αποχωρήσει από ένα εικονικό ιδιωτικό συμβούλιο (Privy Council) χθες, μια ημέρα αφότου όρισε τη Λιζ Τρας ως πρωθυπουργό στο σπίτι της στα Highlands της Σκωτίας καθώς δεν αισθανόταν καλά.
Η κηδεία της βασίλισσας Ελισάβετ θα είναι σύμφωνα με την παράδοση κρατική, μια σπάνια τιμή για ελάχιστα πρόσωπα κυρίως της βασιλικής οικογένειας.
Στα 70 χρόνια της θητείας της, το moto των πολιτών ήταν «δεν έχω απαραίτητα άποψη για τη μοναρχία, αλλά αγαπώ τη Βασίλισσα». Και αυτό την κρατούσε από ό,τι φαίνεται στη ζωή.
Η βασίλισσα ανέβηκε στον θρόνο το 1952 και έγινε μάρτυρας τεράστιων κοινωνικών αλλαγών.
Η Ελισάβετ ήταν μία από τις πλουσιότερες γυναίκες στον κόσμο, με περιουσία που ξεπερνά τις 350 εκατ. λίρες, σύμφωνα με τους Τάιμς του Λονδίνου (2020). Γνωστή η αγάπη της για τα άλογα και τις ιπποδρομίες ενώ η ίδια ήταν δεινή ιππεύτρια και ιδιοκτήτρια δρομώνων ίππων. Επίσης, λάτρευε τα ζώα και είχε πάντοτε από μικρή σκυλιά.
Με τον θάνατό της, ο μεγαλύτερος γιος της Κάρολος, ο πρώην πρίγκιπας της Ουαλίας, θα οδηγήσει τη χώρα στο πένθος ως ο νέος βασιλιάς και αρχηγός κράτους για τα συνολικά 14 κράτη που απαρτίζουν την Κοινοπολιτεία.
Ποια ήταν η βασίλισσα Ελισάβετ Β’
Η βασίλισσα Ελισάβετ β’ ήταν η μακροβιότερη μονάρχης της Βρετανίας είχε αναλάβει τα ηνία από τον πατέρα Γεώργιο VI το 1952, όταν η πανίσχυρη Αυτοκρατορία και ο αποικισμός είχε σχεδόν τελειώσει.
Ανέβηκε στο θρόνο μετά το θάνατο του πατέρα της στις 6 Φεβρουαρίου 1952, ενώ βρισκόταν στην Κένυα σε βασιλική περιοδεία. Στέφθηκε στις 2 Ιουνίου 1953 στο Αβαείο του Γουέστμινστερ. Όταν ανέβηκε στο θρόνο, ο Γιόζεφ Στάλιν, ο Μάο Τσε Τουνγκ και ο Χάρι Τρούμαν ηγούνταν της Σοβιετικής Ένωσης, της Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ ο Ουίνστον Τσόρτσιλ ήταν Βρετανός πρωθυπουργός.
Η Ελισάβετ Αλεξάνδρα Μαρία γεννήθηκε στις 21 Απριλίου 1926 στο Λονδίνο και ήταν κόρη του μετέπειτα βασιλιά Γεωργίου ΣΤ’ της δυναστείας των Γουίνδσορ και της σκωτσέζας αριστοκράτισσας Κλοντ Μπόους-Λάιον. Ως πρώτο παιδί ενός νεότερου γιου του βασιλιά Γεωργίου Ε’, η πριγκίπισσα Ελισάβετ είχε λίγες πιθανότητες ν’ ανεβεί στο θρόνο του Ηνωμένου Βασιλείου, μέχρι τη στιγμή που ο θείος της Εδουάρδος Η’ παραιτήθηκε υπέρ του πατέρα της, στις 11 Δεκεμβρίου 1936, οπότε η Ελισάβετ έγινε η διάδοχος του θρόνου.
Για τους περισσότερους Βρετανούς, η 96χρονη αρχηγός κράτους ήταν η μόνη μονάρχης που απαθανατίστηκε ποτέ σε γραμματόσημα, χαρτονομίσματα και κέρματα και ήταν ιδιαιτέρως αγαπητή. Η ζωή της έχει δραματοποιηθεί πολλές φορές στη λογοτεχνία, την τέχνη, την τηλεόραση και τον κινηματογράφο με την τελευταία να είναι το The Crown του Netflix, μια σκληρή απεικόνιση της ζωής της βασίλισσας τόσο σε προσωπικό επίπεδο όσο και από άποψη αξιώματος.
Οι αρραβώνες και ο γάμος
Γεννημένη στο Λονδίνο στις 21 Απριλίου 1926, η μονάρχης βαφτίστηκε στις 29 Μαΐου σε ιδιωτικό παρεκκλήσι στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ.
Στις 9 Ιουλίου 1947, ο βασιλιάς και η βασίλισσα ανακοίνωσαν τους αρραβώνες της πριγκίπισσας Ελισάβετ με τον μακρινό συγγενή της, τον υποπλοίαρχο του Βασιλικού Ναυτικού Φίλιπ Μαουντμπάτεν, πρώην πρίγκιπα Φίλιππο της Ελλάδας και της Δανίας, που είχε γεννηθεί στην Κέρκυρα.
Ο Φίλιππος είναι ο δισέγγονος της Βικτώριας από την πλευρά του πατέρα του και η παράδοση του να παντρεύονται συγγενείς δεν ήταν κάτι ασυνήθιστο στους κύκλους της μοναρχίας.
Ο γάμος τους έγινε στο αβαείο του Γουεστμίνστερ στις 20 Νοεμβρίου 1947, την επομένη της ημερομηνίας κατά την οποία ο Γεώργιος ΣΤ’ ονόμασε τον γαμπρό του Δούκα του Εδιμβούργου.
Το πρώτο παιδί τού ζεύγους, ο πρίγκιπας Κάρολος Φίλιππος Αρθούρος Γεώργιος, γεννήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 1948. Ακολούθησαν η πριγκίπισσα Άννα Ελισάβετ Αλίκη Λουίζα (15 Αυγούστου 1950), ο πρίγκιπας Ανδρέας Αλβέρτος Χριστιανός Εδουάρδος (19 Φεβρουαρίου 1960) και ο πρίγκιπας Εδουάρδος Αντώνιος Ριχάρδος Λουδοβίκος (10 Μαρτίου 1964).
Ο Φίλιππος, ο σύζυγός της 74 ετών, πέθανε τον Απρίλιο του 2021 σε ηλικία 99 ετών.
Εκπαιδεύτηκε για να γίνει μηχανικός ενώ ήταν ακόμη πριγκίπισσα
Ως 16χρονη το 1942, αποφάσισε να καταταγεί στο στρατό. Ο πατέρας της, ο βασιλιάς, δεν ενθουσιάστηκε αρχικά με αυτή την ιδέα, αλλά τελικά υποχώρησε και της επέτρεψε να ενταχθεί στην Υπηρεσία Εδάφους. Εκεί εκπαιδεύτηκε ως μηχανικός, μαθαίνοντας πώς να αλλάζει λάστιχα, να ανακατασκευάζει κινητήρες, να οδηγεί διάφορα φορτηγά -συμπεριλαμβανομένων των ασθενοφόρων- και πολλά άλλα.
Η Ελισάβετ αποδείχθηκε καλή στη δουλειά της καθώς μέσα σε πέντε μήνες από την εγγραφή της, προήχθη σε ανώτερη θέση στον στρατό.
Τα οικογενειακά σκάνδαλα
Το 1992 τρία από τα παιδιά της, ο πρίγκιπας Ανδρέας, η πριγκίπισσα Άννα και ο πρίγκιπας Κάρολος χώρισαν. Όλα έμοιαζαν στην αρχή σαν παραμύθι αλλά στο τέλος έγιναν τροφή για τις σκανδαλοθηρικές εφημερίδες. Το πλήγμα ήταν μεγάλο για την εικόνα τη δική της και του βρετανικού στέμματος.
Το ίδιο έτος μια πυρκαγιά κατέστρεψε μέρος του παλατιού στο Ουίνδσορ. Οι Βρετανοί φορολογούμενοι αναγκάστηκαν απρόθυμα να πληρώσουν το λογαριασμό. Ήταν μια φριχτή χρονιά για την βασίλισσα Ελισάβετ.
Παρά το γεγονός ότι αντιμετώπισε σκάνδαλα στην οικογένεια μόλις πέρυσι, όλα τα παιδιά της – ο διάδοχος πρίγκιπας Κάρολος, 73 ετών, η πριγκίπισσα Άννα, 72 ετών, ο πρίγκιπας Άντριου, 62 ετών και ο πρίγκιπας Εδουάρδος, 58 ετών – ήταν στο πλευρό της από την στιγμή που επιδεινώθηκε η κατάσταση της υγείας της μέχρι σήμερα που έφυγε από τη ζωή.
Ενώ η Meghan και ο Harry αποχώρησαν από τη βασιλική ζωή το 2020, τα πρακτορεία ειδήσεων στο Ηνωμένο Βασίλειο εργάστηκαν πυρετωδώς για να βγάλουν στην φόρα τη σκανδαλώδη ζωή του πρίγκιπα Άντριου. Ο εν λόγω πρίγκιπας μετά την εμπλοκή του στο σκάνδαλο Επστάιν, είχε απομακρυνθεί από τα επίσημα βασιλικά καθήκοντά του με τους πρίγκιπες Κάρολο και Ουίλιαμ να του έχουν επισημάνει πως επιθυμούν να παραμείνει στη «σκιά» και να μην πραγματοποιεί δημόσιες εμφανίσεις.
Όμως, ίσως το μεγαλύτερο σκάνδαλο που έπληξε τη βασιλική οικογένεια και τη βρετανική κοινωνία θα είναι αυτό που σχετίζεται με την πριγκίπισσα Νταϊάνα. Το διεθνές είδωλο και αγαπητό βρετανικό βασιλικό ήταν μια «νέμεση» για την Ελισάβετ ακόμη και μετά τον τραγικό και εξαιρετικά αμφιλεγόμενο θάνατό της σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα στις 31 Αυγούστου 1997. Η κληρονομιά της πριγκίπισσας Νταϊάνα, η σύνδεσή της με τη βασιλική οικογένεια ως πρώτη σύζυγος του Καρόλου και μητέρα του Γουίλιαμ και του Χάρι, εξακολουθεί να είναι τακτική τροφή για τα μέσα ενημέρωσης.
Η Βασίλισσα Ελισάβετ για τον θάνατο της πριγκίπισσας Νταϊάνα το 2004
Τον Ιούλιο του 2004, όταν έγιναν τα εγκαίνια για το σιντριβάνι προς τιμήν της Νταϊάνα, η Ελισάβετ ΙΙ έδειχνε ότι κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει την πριγκίπισσα παρά τα χρόνια που είχαν περάσει από τον θάνατό της.
«Μερικές φορές είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι έχουν περάσει σχεδόν επτά χρόνια από τότε που μάθαμε την είδηση ότι η Νταϊάνα, η πριγκίπισσα της Ουαλίας σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα στο Παρίσι.
Σε κάθε πρότυπο, ο τραγικός θάνατος της Νταϊάνα τράβηξε την προσοχή του κόσμου. Κεντρική θέση σε αυτό παραμένει η εξαιρετική επίδραση που είχε η Νταϊάνα στους γύρω της. Η ώθησή της να συμπάσχει με αυτούς που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, δυσκολίες ή αγωνία, η προθυμία της να αγκαλιάσει μια νέα υπόθεση, η οξυδερκής ικανότητά της να υπολογίζει όλα όσα συνάντησε, της επέτρεψαν όχι μόνο να αγγίξει τις ζωές των ανθρώπων αλλά και να τους αλλάξει.
Αυτή είναι η ευρύτερη κληρονομιά της. Αλλά δεν μπορώ να ξεχάσω –και ούτε όσοι από εμάς εδώ σήμερα που τη γνωρίζαμε πολύ πιο προσωπικά, ως αδερφή, σύζυγος, μητέρα ή νύφη– τη Νταϊάνα που είχε τόσο μεγάλη επίδραση στη ζωή μας. Φυσικά, υπήρξαν και δύσκολες στιγμές, αλλά οι αναμνήσεις μειώνονται με το πέρασμα των χρόνων. Θυμάμαι ιδιαίτερα την ευτυχία που έδωσε στα δύο εγγόνια μου», είχε πει την ημέρα των εγκαινίων.
Πού θα πάει η περιουσία της
Η βασίλισσα Ελισάβετ Β’ είχε περιουσία καθαρής αξίας 530 εκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με το Town & Country. Μέρος της περιουσίας της προερχόταν από ακίνητα, ανάμεσα στα οποία συμπεριλαμβάνεται το κτήμα Sandringham Estate (65 εκατομμύρια δολάρια), το οποίο αγοράστηκε ως εξοχικό καταφύγιο για τον βασιλιά Εδουάρδο VII όταν ήταν ακόμα πρίγκιπας Αλβέρτος Εδουάρδος λίγο πριν από τα 21α γενέθλιά του.
Υπάρχει, επίσης, το κάστρο Balmoral, στο οποίο άφησε και την τελευταία της πνοή, (140 εκατομμύρια δολάρια), το σκωτσέζικο σπίτι της βρετανικής βασιλικής οικογένειας από το 1852, όταν ο πρίγκιπας Αλβέρτος το αγόρασε ως δώρο για τη σύζυγό του, βασίλισσα Βικτώρια.
Άλλες πηγές εσόδων περιλαμβάνουν το Δουκάτο του Λάνκαστερ, μια ιδιωτική περιουσία που παραδίδεται στη βασιλική οικογένεια από το 1399 -πιο πρόσφατα απέφερε περίπου 28 εκατομμύρια δολάρια σε ένα έτος- και χρησιμοποιείται από τη βασίλισσα για να συντηρεί την ίδια και την οικογένειά της, καθώς και για να κάνει φιλανθρωπικές εισφορές.
Σύμφωνα με την Express, το Δουκάτο νοικιάζει μια ποικιλία από ακριβά και περιζήτητα ακίνητα, γεγονός που ευθύνεται εν μέρει για την αύξηση της αξίας του κατά 13,1% μεταξύ 2021 και 2022.
Τι θα κληρονομήσει ο Κάρολος
Όσον αφορά τη διανομή των περιουσιακών στοιχείων της βασίλισσας Ελισάβετ, κατά πάσα πιθανότητα τα ιδιωτικά σπίτια που έχουν περάσει από πολλές γενιές Βρετανών μοναρχών θα πάνε στον Κάρολο, ο οποίος είναι ο επόμενος στη σειρά για τον θρόνο. Σύμφωνα με την Express, ο πρίγκιπας Κάρολος θα απαλλαγεί, επίσης, από τον φόρο κληρονομιάς 40% που επιβάλλεται στον μέσο Βρετανό πολίτη που λαμβάνει κληρονομιά, χάρη σε μια ειδική συμφωνία που διατηρούν οι μονάρχες με τη βρετανική κυβέρνηση, η οποία ορίζει ότι οι άμεσοι διάδοχοί τους δεν υποχρεούνται να πληρώσουν τον εν λόγω φόρο.
Το grunge.com σημειώνει, επίσης, ότι εκτός από την κληρονομιά του θρόνου, ο Κάρολος θα κληρονομήσει σχεδόν όλα τα υπόλοιπα που ανήκουν στη μητέρα του.
Η πρώτη επίσημη ανακοίνωση του νέου βασιλιά, Καρόλου, μετά τον θάνατό της
Μόλις λίγη ώρα μετά την αποκάλυψη της είδησης του θανάτου της βασίλισσας Ελισάβετ, ο νέος βασιλιάς του Ηνωμένου Βασιλείου, ο Κάρολος, εξέδωσε επισήμως την πρώτη του ανακοίνωση.
Σε αυτή ανέφερε χαρακτηριστικά:
«Ο θάνατος της πολυαγαπημένης μου μητέρας, της Αυτού Μεγαλειότητας, της Βασίλισσας, είναι μία στιγμή μεγάλης θλίψης για μένα και όλα τα μέλη της οικογένειάς μου.
Θρηνούμε βαθύτατα τον θάνατο μιας τρυφερής αλλά συγχρόνως δυναμικής και πολύ αγαπημένης μητέρας. Ξέρω ότι η απώλειά της έχει συγκλονίσει όλη τη χώρα και τις κοινοπολιτείες αλλά και αμέτρητους ανθρώπους ανά τον πλανήτη.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου του πένθους και των αλλαγών, η οικογένειά μου και εγώ θα έχουμε ως παρηγοριά τον σεβασμό και την αγάπη που απέπνεε η βασίλισσα παγκοσμίως».
Το συλλυπητήριο μήνυμα του Κυριάκου Μητσοτάκη
Την θλίψη του για τον θάνατο της βασίλισσας Ελισάβετ εκφράζει με ανάρτησή στο Twitter ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
“Είμαι βαθύτατα λυπημένος για τον θάνατο της Αυτού Μεγαλειότητος Βασίλισσας Ελισάβετ. Το καθήκον, οι υπηρεσίες και η αφοσίωση που επέδειξε κατά την βασιλεία της δεν είναι μόνο παραδειγματική αλλά και εξαιρετική”, αναφέρει ο πρωθυπουργός στην ανάρτησή του.
