“Το κρυμμένο Ολοκαύτωμα” αφορά στη σφαγή 10 εκατομμυρίων Κονγκολέζων από τον βασιλιά του Βελγίου, Λεοπόλδο Β’. Οι Κονγκολέζοι υποχρεώνονταν να περισυλλέγουν μεγάλες ποσότητες καουτσούκ, διαφορετικά απειλούνταν με βαριές τιμωρίες, μέχρι και θάνατο.
“Το κρυμμένο Ολοκαύτωμα”: Όταν η αφρικανική χώρα ήταν αποικία του βασιλιά του Βελγίου
Ένας Αφρικανός έχει καρφώσει το βλέμμα του στο ακρωτηριασμένο χέρι και πόδι της 5χρονης κόρης του. Ήταν η τιμωρία του, που δεν περισυνέλλεξε αρκετό καουτσούκ. Αυτή η αποτρόπαια εικόνα (1904), που τα τελευταία χρόνια κάνει τον γύρο του διαδικτύου, είναι ένα από τα λίγα ντοκουμέντα της φρίκης του Κονγκό των αρχών του 20ου αιώνα, της περιόδου δηλαδή της αποικιοκρατίας όταν η αφρικανική χώρα βρισκόταν υπό την απόλυτη εξουσία του βασιλιά Λεοπόλδου Β’ του Βελγίου (1885-1908).
“Το κρυμμένο Ολοκαύτωμα”: Ο στρατός του Λεοπόλδου έκανε τις απειλές πραγματικότητα
Ο Βέλγος μονάρχης από τη στιγμή που ανήλθε στο θρόνο επικεντρώθηκε στην ακραία εκμετάλλευση των φυσικών πόρων του Κονγκό, μιας έκτασης 60 φορές μεγαλύτερης της πατρίδας του, και ιδιαίτερα του καουτσούκ, της πρώτης ύλης που ανταποκρινόταν τότε στην ολοένα μεγαλύτερη ζήτηση ελαστικών για ποδήλατα αλλά και για τα πρώτα αυτοκίνητα. Οι Κονγκολέζοι που εργάστηκαν στην περισυλλογή καουτσούκ, αν δεν κατάφερναν να συγκεντρώσουν τις απαιτούμενες ποσότητες, αντιμετώπιζαν φοβερές τιμωρίες όπως μαστίγωμα, ακρωτηριασμό των χεριών τους, ακόμα και θάνατο. Με τη ζωή τους το πλήρωναν και όσοι αρνούντο να υποδουλωθούν. Ο προσωπικός στρατός του Λεοπόλδου διασφάλιζε ότι οι απειλές γίνονταν πραγματικότητα.
“Το κρυμμένο Ολοκαύτωμα”: Ο Λεοπόλδος δεν επισκέφθηκε ποτέ την αχανή αποικία του
Ο Λεοπόλδος δεν επισκέφτηκε ποτέ την αχανή αποικία του, ωστόσο είχε τοποθετήσει έμπιστους και ανελέητους ανθρώπους σε καίριες θέσεις, όπως ο Léon Rom, ένας τοπικός αρχηγός που λέγεται ότι στόλιζε το σπίτι του με ανθρώπινα μέλη και στον οποίο θεωρείται ότι βασίστηκε ο «Κουρτς», ο χαρακτήρας της «Καρδιάς του σκότους» του Τζόζεφ Κόνραντ. Ο τελευταίος είχε εμπνευστεί το εμβληματικό μυθιστόρημά του από μια επίσκεψη στο Κονγκό του Λεοπόλδου.
“Το κρυμμένο Ολοκαύτωμα”: Δημιουργία διεθνούς κινήματος διαμαρτυρίας για τις βιαιότητες στο Κονγκό
Το 1890 ένας Αφροαμερικανός πολιτικός και στρατιωτικός, ο Τζορτζ Ουάσινγκτον Ουίλιαμς, επισκέφτηκε το Κονγκό και σοκαρισμένος από τις βιαιότητες, έστειλε στον βασιλιά μια ανοιχτή επιστολή, καταδικάζοντας την απάνθρωπη αντιμετώπιση των ντόπιων. Ακολούθησαν και άλλες αναφορές, που οδήγησαν στη δημιουργία ενός διεθνούς κινήματος διαμαρτυρίας, στο οποίο εντάχθηκαν προσωπικότητες όπως οι συγγραφείς Άρθουρ Κόναν Ντόιλ και Μαρκ Τουέιν.
Η κυριαρχία του Λεοπόλδου έληξε το 1908 αν και, ειρωνικά, μέσα στις επόμενες δεκαετίες θα ακολουθούσαν ηγέτες του Κονγκό που θα κατάφερναν να επισκιάσουν τουλάχιστον το διεφθαρμένο πνεύμα του, όπως ο δικτάτορας Mobutu Sese Seko, που κάποιοι θεωρούν ότι καθιέρωσε το καθεστώς της «κλεπτοκρατίας».
“Το κρυμμένο Ολοκαύτωμα”: Ο Λεοπόλδος έσφαξε τον μισό πληθυσμό της χώρας
Το 1998 κυκλοφόρησε το βιβλίο «King Leopold’s Ghost», του Αμερικανού Adam Hochschild, για το οποίο η Guardian έγραψε ένα άρθρο με τίτλο «Το κρυμμένο Ολοκαύτωμα», καθώς ο συγγραφέας του, ιστορικός και δημοσιογράφος, υποστήριζε ότι την περίοδο που ο Λεοπόλδος ήταν στην εξουσία, σφαγιάστηκαν 10 εκατομμύρια Κονγκολέζοι ή ο μισός πληθυσμός της χώρας. Ο ίδιος ο Λεοπόλδος πάντως, καλούμενος να σχολιάσει τις κατηγορίες που δεχόταν, λέγεται πως είπε κάποτε: «Να κόβω χέρια; Αυτό είναι ανόητο. Μπορεί να έκοβα όλο το υπόλοιπο σώμα, αλλά όχι χέρια. Αυτά είναι το μοναδικό πράγμα που χρειάζομαι στο Κονγκό».
“Το κρυμμένο Ολοκαύτωμα”: Μεταφέρεται στη μεγάλη οθόνη
Αυτή την περίοδο ο Μπεν Άφλεκ ετοιμάζεται να μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το βιβλίο «King Leopold’s Ghost» με τον Μάρτιν Σκορσέζε στην παραγωγή. Παράλληλα, κάθε Πέμπτη στις 20:30 παρουσιάζεται για δεύτερη σεζόν η παράσταση «Leopold ή κόβοντας τα δάχτυλα του κοινού» του Θανάση Τριαρίδη, βασισμένη στην ιστορία του Λεοπόλδου του Β’, στο Faust, Καλαμιώτου 11 και Αθηναίδος 12, Αθήνα, τηλ.: 210 3234095, www.faust.gr
