Ο φετινός χειμώνας προβλέπεται ήπιος στην Ελλάδα, όπως αναφέρει η πρόγνωση της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα.
Όπως αρχικά υπογραμμίζεται στην πρόγνωση: «Για τον χειμώνα 2024 – 2025 (Δεκέμβριος 2024 – Ιανουάριος – Φεβρουάριος 2025), έχουμε επιλέξει, για παρουσίαση και σχολιασμό, τις αποκλίσεις από τις κανονικές τιμές, της θερμοκρασίας στα 2 μέτρα, του υετού (βροχή – χιόνι), των γεωδυναμικών υψών στα 500 hPa, καθώς και τις αποκλίσεις της ατμοσφαιρικής πίεσης στην επιφάνεια, έτσι όπως αυτές προκύπτουν, τόσο από το μακροπρόθεσμο μοντέλο του ECMWF, όσο και από το σύστημα πολλαπλών μοντέλων (multi – modelsystem). Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφερθεί ότι η κλιματολογία, τόσο του ECMWF όσο και όλων των μοντέλων που συνθέτουν το multi – modelsystem, αναφέρεται στην περίοδο 1993 – 2016, δηλαδή οι τιμές που παρουσιάζονται αφορούν αποκλίσεις από τις μέσες τιμές της περιόδου αυτής», τονίζεται αρχικά.
Και στη συνέχεια σημειώνεται ότι «αμφότερα τα μοντέλα, ECMWF και multi – model, συμφωνούν ότι στην Ευρώπη ο φετινός χειμώνας προβλέπεται σχετικά ζεστός, με μόνη εξαίρεση την περιοχή Ισλανδίας – Γροιλανδίας, όπου εμφανίζονται πιθανότητες για αρνητικές αποκλίσεις. Συμφωνούν επίσης και ως προς “τοπίο” των θετικών αποκλίσεων, με τα βορειότερα τμήματα της Ευρώπης να εμφανίζουν τις μεγαλύτερες (πάνω από 2℃). Οι μικρότερες θετικές αποκλίσεις παρατηρούνται στις νοτιότερες Ευρωπαϊκές περιοχές και κυρίως στη νότια Ιβηρική χερσόνησο, όπου δεν φαίνεται να ξεπερνούν τους 0,5℃.
Όσον αφορά την Ελλάδα, και τα δύο μοντέλα, ECMWF και multi – model, συμφωνούν ότι ο φετινός χειμώνας θα είναι ήπιος, με τις μεγαλύτερες πιθανότητες να συμβεί αυτό, στη δυτική και νότια Ελλάδα, και τις μικρότερες στο βορειοανατολικό Αιγαίο. Συμφωνούν επίσης ότι γενικά οι μέσες θερμοκρασίες του τριμήνου Δεκέμβριος – Ιανουάριος – Φεβρουάριος, θα είναι 0,5℃ – 1℃ πάνω από τις κανονικές, ενώ το ECMWF δεν αποκλείει στην κεντρική και ανατολική Μακεδονία, οι θετικές αποκλίσεις να ξεπεράσουν και τον 1 βαθμό Κελσίου.
Αμφότερα τα μοντέλα, ECMWF και multi – model, συμφωνούν στις προβλέψεις για αυξημένο υετό (βροχή ή χιόνι) τοπικά στις βορειότερες Ευρωπαϊκές περιοχές, καθώς και σε μια περιοχή στην κεντρική Μεσόγειο, μεταξύ της νότιας Ιταλίας – Ελλάδας. Γενικά, όμως, στις μεσογειακές περιοχές οι συνθήκες προβλέπονται από κανονικές έως σχετικά ξηρές.
Ιδιαίτερα για την Ελλάδα, ενώ το multi – model εκτιμά ότι ο υετός δεν θα αποκλίνει σημαντικά από τις μέσες για την εποχή τιμές, με βάση το ECMWF, υπάρχουν ενδείξεις για μειωμένο υετό (βροχή – χιόνι) στο βόρειο και ανατολικό Αιγαίο και στις ηπειρωτικές περιοχές που γειτνιάζουν με αυτό, όπως η Θεσσαλία, η Εύβοια, η Χαλκιδική, η Θράκη.
Οι υψηλές γενικά πιέσεις, που φαίνεται να κυριαρχούν στην Ευρωπαϊκή ήπειρο, παραπέμπουν σε καιρό αντικυκλωνικού τύπου, που, για τις ηπειρωτικές περιοχές, μεταφράζεται σε αίθριες γενικά συνθήκες με παγετούς και ομίχλες. Βέβαια μία τέτοια προσέγγιση είναι πολύ γενική, αφού εκτός του ότι αναφέρεται σε μέσες τιμές τριμήνου, δε λαμβάνει καθόλου υπόψη και τις τοπικές ιδιαιτερότητες».
Και επισημαίνεται στην έκθεση της ΕΜΥ ότι «διακινδυνεύοντας μία ανάλυση για τον ελληνικό χώρο, οι σχετικά χαμηλότερες πιέσεις στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου – Κύπρου σε συνδυασμό με τις σχετικά υψηλότερες πάνω από την Ελλάδα, παραπέμπουν γενικά σε συνθήκες βορειοανατολικού ρεύματος, που όμως δεν φαίνεται ιδιαίτερα ισχυρό και επηρεάζει μάλλον τις νοτιότερες περιοχές. Αυτό ίσως ερμηνεύει την πρόγνωση για μειωμένο υετό, στις περιοχές της ανατολικής Ελλάδας που προαναφέραμε, οι οποίες αυτή την εποχή του χρόνου, συχνά επηρεάζονται από καιρικότητα αυτής της μορφής, και στην οποία οφείλουν σημαντικό μέρος του υετού τους».
Και καταλήγει ότι “όσον αφορά στην ταλάντωση του βόρειου Ατλαντικού (North Atlantic Oscillation – ΝΑΟ), τόσο το ECMWF όσο και το multi – model, εμφανίζουν αξιοσημείωτη θετική διαφορά της ατμοσφαιρικής πίεσης μεταξύ Ισλανδίας και Αζορών (που συνιστά τον δείκτη που καθορίζει την θετική ή αρνητική όψη του ΝΑΟ). Συνεπώς, δεχόμαστε ότι βρισκόμαστε σε κατάσταση θετικού NAO.
Προγνωστικά, με βάση το ECMWF, ο δείκτης θα είναι θετικός τον Δεκέμβριο, αλλά σταδιακά θα υποχωρήσει σε πιο ουδέτερες συνθήκες. Συνθήκες θετικού NAO, παραπέμπουν σε ισχυρή δυτική ροή στον βόρειο Ατλαντικό ωκεανό, που «εγκλωβίζει» το πολικό βαρομετρικό χαμηλό και διατηρεί τον πολικό αεροχείμαρρο σε μεγάλα γεωγραφικά πλάτη. Για την περιοχή της Μεσογείου, το θετικό ΝΑΟ συνδέεται με γενικά ξηρότερες συνθήκες, ενώ περισσότερος υετός προβλέπεται για την βόρεια Ευρώπη.
Η εικόνα αυτή αντικατοπτρίζεται στους χάρτες βροχόπτωσης, που παρατίθενται παραπάνω. Επίσης, το θετικό ΝΑΟ συνδέεται με θετικές αποκλίσεις της θερμοκρασίας στη βόρεια Ευρώπη και αρνητικές στη νότια. Παρατηρώντας όμως τους χάρτες με την πρόγνωση κατανομής της θερμοκρασίας, που παραθέσαμε παραπάνω, ενώ όντως, όπως θα περιμέναμε, στη βόρεια Ευρώπη προβλέπονται θετικές αποκλίσεις, στη νότια Ευρώπη, αντίθετα από ότι θα περιμέναμε, οι προβλεπόμενες αποκλίσεις δεν είναι αρνητικές.
Αυτό μπορεί να ερμηνευτεί, αφενός με το ενδεχόμενο το θετικό NAO να μη συνεχιστεί μετά τον Δεκέμβριο όπως προαναφέρθηκε, και αφετέρου, οι όποιες αρνητικές αποκλίσεις να είναι μικρότερες από την παρατηρούμενη άνοδο της μέσης θερμοκρασίας, σαν συνέπεια της κλιματικής αλλαγής.
Όσο για την ταλάντωση του νότιου Ειρηνικού Ωκεανού (ENSO), που αποδεδειγμένα επηρεάζει την ατμοσφαιρική κυκλοφορία σε παγκόσμιο επίπεδο, η προγνωστική εκτίμηση για φάση La Niña τον Χειμώνα, επαληθεύεται. Η γενικότερη προοπτική δείχνει σταδιακή μετάβαση σε πιο ουδέτερες συνθήκες προς το τέλος της άνοιξης του 2025”.
Πιο κρύος ο φετινός χειμώνας από πέρυσι με κίνδυνο για επικίνδυνες πλημμύρες αναφέρει μελέτη που παρουσιάζει το Bloomberg.
Όπως μεταδίδει το Bloomberg, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Σκανδιναβία θα είναι τα πιο κρύα μέρη της Ευρώπης κατά τη διάρκεια του Οκτωβρίου, σύμφωνα με τους μετεωρολόγους.
Αντίθετα, η νοτιοανατολική Ευρώπη και η νότια Ισπανία είναι πιθανό να παραμείνουν θερμές, σύμφωνα με τη Maxar Technologies. Η Αθήνα, η οποία «κάηκε» από κύματα καύσωνα και πυρκαγιές κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, θα μπορούσε να δει τις θερμοκρασίες να φτάνουν τους 32 βαθμούς C στις αρχές του μήνα, σύμφωνα με τη Weather Services International.
«Η εποχή προβλέπεται να είναι θερμότερη από την κανονική των τελευταίων 10 και 30 ετών, αλλά ψυχρότερη από πέρυσι», δήλωσε ο Matthew Dross, μετεωρολόγος στον φορέα πρόγνωσης Maxar.
«Για τον χειμώνα προβλέπεται ένα ασθενές/μέτριο φαινόμενο La Niña, το οποίο γενικά συνεπάγεται χαμηλότερες από το κανονικό θερμοκρασίες στη Δυτική Ευρώπη, οπότε αναμένουμε κάποια ψυχρότερα φαινόμενα προς τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο», δήλωσε ο Andrew Pedrini, μετεωρολόγος στην εταιρεία προβλέψεων Atmospheric G2.
Το La Niña θα μπορούσε επίσης να περιορίσει τις ταχύτητες των ανέμων καθώς αρχίζει ο χειμώνας, σύμφωνα με τον Dross της Maxar, επηρεάζοντας την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.