Οι όροι El Nino και La Niña απασχολούν την επιστημονική κοινότητα. Η περίοδος που βιώσαμε σχεδόν όλο το χρόνο είναι συνδεδεμένη με το πρώτο από αυτά τα φαινόμενα. Ωστόσο, το El Nino, που συνέβαλε στην αύξηση των παγκόσμιων θερμοκρασιών και την εμφάνιση ακραίων μετεωρολογικών συνθηκών, φαίνεται να φθάνει προς το τέλος του. Επομένως, πλέον αναμένουμε την έλευση του μετεωρολογικού φαινομένου La Niña.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεωρολογίας προβλέπει ότι το φαινόμενο La Niña αναμένεται να φθάσει αργότερα φέτος. Αυτό αναμένεται να φέρει μαζί του μια ανακούφιση από τις υψηλές θερμοκρασίες που επικράτησαν κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους.
«Το φαινόμενο El Niño 2023/24, που συνέβαλε στην τροφοδότηση της αύξησης των παγκόσμιων θερμοκρασιών και των ακραίων μετεωρολογικών συνθηκών σε ολόκληρο τον κόσμο, δείχνει ότι φθάνει στο τέλος του. Το πιθανότερο είναι η επιστροφή στις συνθήκες του La Niña αργότερα αυτόν τον χρόνο», σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Μετεωρολογίας (ΠΟΜ).
Υπάρχουν 60% πιθανότητες το φαινόμενο La Niña να εμφανιστεί κατά την περίοδο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου και αυξάνονται στο 70% για την περίοδο Αυγούστου-Νοεμβρίου, σύμφωνα με τον ΠΟΜ που θεωρεί ότι «ο κίνδυνος επανεμφάνισης του El Niño κατά την περίοδο αυτή είναι αμελητέα».
Κατά την περίοδο Ιουνίου έως Αυγούστου, ο Οργανισμός εκτιμά ότι υπάρχει μια σημαντική πιθανότητα (50%) για οικονομικές συνθήκες που θα είναι ουδέτερες – ούτε El Niño ούτε La Niña – ή που θα είναι μεταβατικές προς την La Niña.
Το φαινόμενο La Niña αποτελείται από τη μαζική υποχώρηση των θερμοκρασιών επιφάνειας των ωκεανών στην κεντρική και ανατολική περιοχή του Ειρηνικού Ωκεανού, σε μεγάλη κλίμακα. Συνδέεται με αλλαγές στην ατμοσφαιρική κυκλοφορία στην τροπική ζώνη, συμπεριλαμβανομένων των ανέμων, της ατμοσφαιρικής πίεσης και των βροχοπτώσεων. Ωστόσο, η ακριβής επίδραση αυτού του φαινομένου ποικίλλει ανάλογα με την ένταση, τη διάρκεια, καθώς και την εποχή του έτους κατά την οποία εμφανίζεται, καθώς και τη διαδραστική σχέση του με άλλα κλιματικά φαινόμενα, σημειώνει η υπηρεσία του ΟΗΕ.
Γενικά, αναφερόμαστε σε μια σημαντική μείωση των θερμοκρασιών στις επιφάνειες των ωκεανών στον κεντρικό και ανατολικό Ειρηνικό στη ζώνη του Ισημερινού.
Η επίδραση του La Niña παρουσιάζει διαφορετικά αποτελέσματα ανάλογα με τις περιοχές. Συγκεκριμένα, στην τροπική ζώνη, το La Niña προκαλεί κλιματικές αλλαγές που αντίκεινται σε εκείνες που προκαλεί το Εl Niño.
Πάντως, τα φυσικά κλιματικά φαινόμενα «εκδηλώνονται πλέον στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής που προκλήθηκε από τον άνθρωπο, που αυξάνει τις παγκόσμιες θερμοκρασίες, οξύνει τις ακραίες μετεωρολογικές και κλιματικές συνθήκες και έχει επίδραση στα εποχικά μοτίβα των βροχοπτώσεων και των θερμοκρασιών», υπενθυμίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεωρολογίας.
Κατά το διάστημα από τον Ιούνιο του 2023 και μετά, κάθε μήνας έχει σημειώσει νέα ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών, και το έτος 2023 αναδείχθηκε ως το πιο ζεστό που έχει καταγραφεί ποτέ. «Το τέλος του φαινομένου El Niño δεν σημαίνει παύση στην κλιματική αλλαγή μακροπρόθεσμα, διότι ο πλανήτης μας θα συνεχίζει να θερμαίνεται εξαιτίας των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου που παγιδεύουν την ζέστη. Οι εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας θα συνεχίσουν να παίζουν σημαντικό όλο κατά την διάρκεια των προσεχών μηνών», δηλώνει σε ανακοίνωσή του ο Κο Μπάρετ, αναπληρωτής γενικός γραμματέας του Παγκόσμιου Οργανισμού Μετεωρολογίας.
Το φαινόμενο La Niña έχει ενσωματωθεί στις προβλέψεις της Αμερικανικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) για την εποχή των κυκλώνων του 2024 στον βόρειο Ατλαντικό. Αυτή η περίοδος αναμένεται να ξεκινήσει στις αρχές του Ιουνίου και προβλέπεται ότι θα είναι εξαιρετικά εντατική, με περίπου τέσσερις έως επτά κυκλώνες της κατηγορίας 3 ή ακόμα και περισσότερους, σύμφωνα με την NOAA.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεωρολογίας επισημαίνει ότι τα τελευταία εννέα χρόνια χαρακτηρίζονταν ως τα θερμότερα που έχουν καταγραφεί ποτέ, παρά τη δροσιστική επίδραση του φαινομένου La Niña από το 2020 έως τις αρχές του 2023. Όσον αφορά το El Niño, το οποίο επικράτησε τον Δεκέμβριο του 2023, ανήκει στα πέντε ισχυρότερα επεισόδια που έχουν καταγραφεί.
«Οι μετεωρολογικές μας συνθήκες εξακολουθούν να είναι περισσότερο ακραίες εξαιτίας της επιπλέον ζέστης και υγρασίας στην ατμόσφαιρά μας», επισημαίνει ο Κο Μπάρετ. «Για τον λόγο αυτό η πρωτοβουλία Alertes για όλους παραμένει προτεραιότητα για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας».
Η προσπάθεια του Οργανισμού του ΟΗΕ επικεντρώνεται στην κατασκευή ενός παγκόσμιου συστήματος έγκαιρων προειδοποιήσεων για μετεωρολογικούς κινδύνους έως το τέλος του 2027, με ιδιαίτερη προσοχή στις πλέον ευάλωτες περιοχές, όπως στην Αφρική.