Ρίκα Βαγιάννη, η αείμνηστη δημοσιογράφος ήταν από τις πρώτες γυναίκες που μίλησαν ανοιχτά για την επιθυμία της να αποκτήσει παιδί, για τις αποτυχημένες εξωσωματικές και την απόκτηση του γιου της Οδυσσέα.
Σε συνέντευξή της είχε πει ότι οι προσπάθειες των γιατρών ήταν μεγάλες για να αποκτήσει παιδί στα 44. Είχε προσπαθήσει πολύ με τον σύζυγό της Νίκο Στεφανή να γίνουν γονείς. Τα κατάφεραν τελικά μετά από μεγάλο αγώνα. “Ξέρετε, μέσα από τα Μedia και με όλα αυτά τα παραδείγματα των διάσημων που γίνονται μητέρες μετά τα 40, καλλιεργείται η ιδέα ότι ένα παιδί μπορεί να σε περιμένει όσο εσύ θέλεις. Δεν είναι όμως ακριβώς έτσι τα πράγματα. Πίσω από τις ώριμες λαμπερές μαμάδες κρύβονται πολλές δακρυσμένες ιστορίες, τις οποίες δεν θα μάθουμε ποτέ. Κάποιος ξέχασε να ενημερώσει τη φύση τα τελευταία 5.000 χρόνια ότι οι γυναίκες κινούνται με διαφορετικούς ρυθμούς απ΄ ό,τι εκείνη έχει προβλέψει; Δεν θέλω να αποτελέσω πηγή άγχους, αλλά να καταστήσω σαφές ότι όσο μια γυναίκα αργεί να γίνει μητέρα τόσο αναλαμβάνει το ρίσκο των ενδεχόμενων δυσκολιών που θα ακολουθήσουν».
Η Ρίκα Βαγιάννη συνήθιζε να λέει ότι έγινε μαμά από την πίσω πόρτα, εννοώντας τη διαδικασία της εξωσωματικής. Το 2010 με αφορμή τη γιορτή της μητέρας είχε γράψει ένα συγκινητικό κείμενο εξομολόγηση υπό τον τίτλο «Άδεια μου αγκαλιά: μαμά από την πίσω πόρτα». Στο κείμενο αυτό περιέγραφε πώς βιώνει μια μαμά της εξωσωματικής το άγχος, την προσπάθεια και εν τέλει την ευτυχή κατάληξη να κρατά στην αγκαλιά της το μωράκι της. Ένα κείμενο με πολλές αυτοβιογραφικές αναφορές που όμως άγγιξε όλες τις μαμάδες που πέρασαν το Γολγοθά της εξωσωματικής.
Το κείμενο της Ρίκας Βαγιάννη για τις μαμάδες της εξωσωματικής. “Μου φέρνει ο σπόρος ένα φιλάκι, ένα λουλούδι και μια ζωγραφιά. Δεύτερη Κυριακή του Μαΐου, Γιορτή της Μητέρας. Δέχομαι τα φιλάκια με ενθουσιασμό, το λουλούδι με συγκίνηση, και τη ζωγραφιά γελώντας (είναι ένα μουρλοκούκου ορνιθοσκάλισμα). Αλλά μέσα μου δεν νιώθω εκατό τοις εκατό ότι «γιορτάζω». Αισθάνομαι σαν να ήρθα κάπου απρόσκλητη. Σαν να μπήκα στην γιορτή από την πίσω πόρτα.
Βλέπετε, δεν είμαι μια «κανονική» μαμά. Είμαι από…τις άλλες. Το παιδάκι μας το αποκτήσαμε με εξωσωματική. Όχι απλώς δεν έχω κανένα πρόβλημα μ΄αυτό, αλλά αν χρειαζόταν να ανέβω στα Τουρκοβούνια με μια ντουντούκα και να το φωνάζω, ευχαρίστως θα το έκανα. Από ευγνωμοσύνη στη μέθοδο που με βοήθησε να αποκτήσω το γιό μου. Χιλιάδες Ελληνίδες νιώθουν τα ίδια συναισθήματα μ΄εμένα, αν φυσικά αφαιρέσουμε τη ντουντούκα και την αντικαταστήσουμε με σιγαστήρα. Διότι η εξωσωματική είναι μεν απολύτως αποδεκτή ως μέθοδος απόκτησης παιδιού, αλλά, περιέργως, είναι ακόμα κάτι «κρυφό».
Το ξέρει το ζευγάρι, η άμεση οικογένεια (όχι πάντα), ελάχιστοι φίλοι, κι αν είναι δυνατόν να μην το ξέρουν ούτε εκείνοι. Ούτε καν που θα συζητιούνταν το θέμα, αν οι παιδικές χαρές και τα σχολεία δεν ήταν τίγκα στα δίδυμα. Τι μύγα με τσίμπησε σήμερα και ανοίγω την κουβέντα; Ε, να, είναι που με πήραν λίγο οι αναμνήσεις, και θυμόμουν τα σκληρά χρόνια που προσπαθούσα, και ξαναπροσπαθούσα, (κι έτρωγα τα μούτρα μου, τις σάρκες μου και τη ζωή μου)”.
Ερχόταν η γιορτή η σημερινή και για χρόνια, αντί για το λουλουδάκι και τη ζωγραφιά, το μόνο που είχα ήταν φάρμακα, ενέσεις, εργαστήρια, πυρετώδεις αναμονές, και μετά μια άδεια κοιλιά, και μια αγκαλιά ακόμα πιο άδεια. Δεν παιζόταν, σας λέω, η δεύτερη Κυριακή του Μάη. Ήταν σαν μαχαιριά, σαν ντροπή, ή σαν χαστούκι. Και μετά πέτυχε. Πέτυχε, που να με πάρει και να με σηκώσει, σε πείσμα κάθε στατιστικής, που από τότε την έχω, και να με συγχωρείτε, εντελώς χεσμένη ως επιστήμη. Και πιέστηκα κι εγώ, από τις γενικές συνθήκες, να μη βγω στα Τουρκοβούνια με τη ντουντούκα. Να το κρατήσω, αν όχι μυστικό, πάντως σε διακριτική σιωπή, το πώς φτάσαμε και γίναμε, ο άντρας μου κι εγώ, από ζευγάρι, οικογένεια. Δεν είναι παράξενο που η Γιορτή της Μητέρας γύρισε, όλο τσαντίλα, και με δάγκωσε στον πισινό.
«Μήπως είναι κάτι που ξεχνάς;» ψιθύριζε, κάθε δεύτερη Κυριακή του Μάη. Δεν είναι ανεξήγητο ότι όλα αυτά τα χρόνια ένιωθα λιγάκι «λαθρεπιβάτης» της γιορτής. Έπαιρνα τα φιλάκια, τα λουλουδάκια και τις ευχές, αλλά δεν έδινα κάτι χρωστούμενο πίσω: μια κουβέντα ξεκάθαρη για το πώς ήρθε στον κόσμο ο μπόμπιρας. Έτσι λοιπόν, ποστάρω το σημερινό κείμενο: για όλες τις υποψήφιες μαμάδες που περιμένουν στην ουρά των εργαστηρίων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, κάθε μέρα, κάθε μήνα, κάθε δευτερόλεπτο.
Για όλα τα ζευγάρια που περιμένουν να γίνουν γονείς, κρυφά, αμήχανα, «από την πίσω πόρτα». Για τις γυναίκες με τις άδειες αγκαλιές. Για όσες αυτή τη στιγμή είναι εκεί έξω, και νιώθουν αυτή την Κυριακή σαν μαχαιριά, σαν ντροπή ή σαν χαστούκι, είναι το κείμενο αυτό. Για να σας πω «Χρόνια Πολλά», κορίτσια, για τη σημερινή γιορτή. Την αξίζετε εξ ίσου με τις «κανονικές» μαμάδες, μπορεί και λίγο παραπάνω. Και για πάρτη μου, φυσικά: επειδή τελειώνοντας αυτές τις χρωστούμενες γραμμές, ίσως να καταφέρω να γιορτάσω τη μέρα αυτή ολόκληρη, επιτέλους κι εγώ.