Η Ζοράγια τερ Μπηκ, μία νέα γυναίκα από την Ολλανδία, στα 29 της χρόνια, εδώ και χρόνια αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας από την παιδική της ηλικία. Αποφάσισε σύντομα να τερματίσει τη ζωή της μέσω ευθανασίας, η οποία θα πραγματοποιηθεί στο σπίτι της, με την παρουσία του αγαπημένης της συντρόφου.
Πώς μια τέτοια απόφαση έγινε η μοναδική λύση για τη ζωή της; Γιατί καμία άλλη θεραπεία ή προσέγγιση δεν μπόρεσε να κάνει τις συνθήκες της ζωής της ανεκτές; Ποια είναι η άποψή της για την επιλογή που έκανε και πώς αντιμετωπίζει τις έντονες αντιδράσεις και τα μηνύματα μίσους από ακραίους κριτικούς, ιδίως από ανθρώπους που δεν έχουν καμία γνώση για τη ζωή της και πολλοί από αυτούς ζουν στις Ηνωμένες Πολιτείες;
Οι αρμόδιες αρχές της Ολλανδίας επιτρέπουν την υποβοηθούμενη αυτοκτονία σε μια 29χρονη γυναίκα, μετά από εκτενή, μακροχρόνιο και συστηματικό έλεγχο όλων των παραγόντων και των δεδομένων που αφορούν την περίπτωσή της. Η απόφαση αυτή βασίζεται στο γεγονός ότι αντιμετωπίζει “ανυπόφορο ψυχικό πόνο”, όπως αναφέρεται στην αιτιολόγηση της θετικής απόφασης. Ο θάνατός της θα προκύψει μέσα από μια ιατρική διαδικασία που θα λάβει χώρα στο σπίτι της μέσα στις προσεχείς εβδομάδες.
Πριν από τρία και μισό χρόνια, η Ζοράγια υπέβαλε αίτηση, αναζητώντας την εφαρμογή της νομοθεσίας που έχει εγκριθεί στην Ολλανδία από το 2002.
Οι Υποβοηθούμενες Αυτοκτονίες στην Ολλανδία:
Οι αντιδράσεις στην περίπτωση της Ζοράγιας, μιας ασθενούς με ψυχικά προβλήματα, έχουν προκαλέσει μεγάλο ενδιαφέρον στην Ολλανδία, μια χώρα όπου η ευθανασία είναι γνωστή. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι αιτήσεις για υποβοηθούμενη αυτοκτονία από ανθρώπους με ψυχικές διαταραχές είναι εξαιρετικά σπάνιες. Για παράδειγμα, το 2010 υπήρχαν μόνο δύο τέτοιες αιτήσεις, ενώ το 2023 αυτός ο αριθμός αυξήθηκε σημαντικά, φθάνοντας τις 138, που αντιστοιχούν στο 1,5% των συνολικών αιτήσεων ευθανασίας στην Ολλανδία.
Η ιστορία της Ζοράγιας έγινε γνωστή μέσω ενός άρθρου στα ολλανδικά ΜΜΕ τον περασμένο μήνα. Οι αντιδράσεις που ακολούθησαν προκάλεσαν σοβαρό άγχος στην ίδια και την οδήγησαν να κλείσει τα λογαριασμούς της στα κοινωνικά δίκτυα, προκειμένου να αποφύγει τις σκληρές επιθέσεις για την απόφασή της.
Η ίδια αναφέρει ότι κατανοεί τις αντιδράσεις σχετικά με την περίπτωσή της και την ευρύτερη συζήτηση για τη νομιμοποίηση της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας.
Ειδικότερα για τη δική της περίπτωση, μιλώντας στην εφημερίδα Guardian, σημείωνει ότι «ο κόσμος πιστεύει ότι όταν κάποιος είναι ψυχικά ασθενής δεν έχει καθαρή σκέψη κάτι το οποίο είναι προσβλητικό».
Η Ζοράγια λέει επίσης: «Κατανοώ τον φόβο για την υποβοηθούμενη αυτοκτονία που εκφράζονται από ανθρώπους με αναπηρίες αλλά κατανοώ και την αγωνία των ανθρώπων που θέλουν να πεθάνουν. Στην Ολλανδία, η νομοθεσία αυτή είναι σε ισχύ εδώ και πάνω από 20 χρόνια. Οι κανόνες είναι πολύ αυστηροί και είναι πραγματικά ασφαλές».
Σύμφωνα με την ολλανδική νομοθεσία για να είναι κάποιος επιλέξιμος για ευθανασία πρέπει να βιώνει «αφόρητο πόνο χωρίς προοπτική βελτίωσης» και να είναι σε θέση να ενημερωθεί πλήρως ώστε να λάβει την απόφαση.
Τα χρόνια προβλήματα υγείας της Ζοράγια:
Η Ζοράγια αντιμετωπίζει εδώ και χρόνια σοβαρά προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένης της κατάθλιψης, του γενικευμένου άγχους, των τραυματισμών και της διαταραχής προσωπικότητας. Πρόσφατα, λάβει επίσης διάγνωση αυτισμού.
Αναφέρει ότι όταν συνάντησε τον σύντροφό της, πίστευε πως είχε βρει ένα ασφαλές περιβάλλον για να αντιμετωπίσει τα προβλήματά της. «Όμως συνέχισα να έχω αυτοκτονικές τάσεις» λέει.
Όταν ρωτήθηκε γιατί δεν έχει αποφασίσει να αυτοκτονήσει, η απάντησή της αναφέρει ότι η αυτοκτονία μιας συμμαθήτριάς της κατά την εφηβεία της της προκάλεσε ένα βαθύ τραύμα, το οποίο την εμποδίζει να λάβει αυτή την απόφαση.
Η Ζοράγια έχει υποβληθεί σε πολλαπλές θεραπείες. Εδώ και χρόνια, ακολουθεί ψυχοθεραπευτική αγωγή και λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή. Επιπλέον, έχει υποβληθεί σε περισσότερες από 30 συνεδρίες ηλεκτροσπασμοθεραπείας (ECT).
«Στην ψυχοθεραπεία, έμαθα πολλά για τον εαυτό μου και τους μηχανισμούς αντιμετώπισης των προβλημάτων μου, αλλά δεν έλυσε τα βασικά προβλήματά μου. Στην αρχή της θεραπείας, ξεκινά κανείς με αισιοδοξία. Νόμιζα ότι θα γινόμουν καλύτερα. Αλλά όσο περισσότερο συνεχίζεται η θεραπεία, άρχιζα να χάνω την ελπίδα μου».
Μετά από 10 χρόνια, λέει ότι δεν έμεινε «τίποτα» όσον αφορά τη θεραπεία. «Ήξερα ότι δεν μπορούσα να αντιμετωπίσω τον τρόπο που ζω» καταλήγει εξηγώντας γιατί ζήτησε να πεθάνει με ευθανασία.
Σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία, τη μέρα της ευθανασίας θα χορηγηθεί στη Ζοράγια ένα ηρεμιστικό και εν συνεχεία όταν θα έχει χάσει τις αισθήσεις της θα της χορηθεί το φάρμακο που θα σταματήσει τη λειτουργία της καρδιάς της.
Ο σύντροφός της θα είναι μαζί της στο σπίτι.
