Τα Βερβελάκια είναι η χαρακτηριστική ιστορία που αποδεικνύει πόσο σκληρός είναι ένας πόλεμος και ιδιαίτερα για τα παιδιά όταν είναι μικρά.
Τα Βερβελάκια και η συγκλονιστική ιστορία τους
Το μεσημέρι της Τρίτης 14/09/43 η μητέρα τους τα έστειλε από το χωριό Κεφαλοβρύσι στην Αργουλίδα, με τα πόδια 7 χιλ. να πάνε του πατέρα τους ξερό ψωμί και ελιές. Η ημέρα αυτή είναι του Τιμίου Σταυρού και ο κόσμος νηστεύει.
Ήθελαν να του πουν να κρυφτεί και να μη γυρίσει στο χωριό γιατί η μητέρα τους είδε τους Γερμανούς να σκοτώνουν όλους τους άνδρες.
Αυτός άφησε τα παιδιά στο μετόχι, τους ζήτησε να μη φύγουν και να προσέχουν. Ανέβηκε στην κορυφή να μπορεί να δεί ή να ακούσει τι γίνεται στα χωριά, να μπορεί να ειδοποιήσει και άλλους.
Στο διάστημα αυτό μια ομάδα Γερμανών έφτασε από τη Λυγιά με δύο Κρητικούς “μεταφραστές”. Αφού τα βασάνισαν και δεν ομολογούσαν που κρυβόταν ο πατέρας τους, τους έβγαλαν τα δόντια και τα νύχια. Στο τέλος, τα έσφαξαν με τις ξιφολόγχες!
Η ίδια ομάδα 500 μέτρα πιο πριν ξεκοίλιασε την έγκυο στον 8ο μήνα Αικατερίνη Παπαδημητροπούλου και το μουλάρι της. Εκτέλεσαν άλλους 11 και τραυμάτισαν τρεις στη θέση Παναγία στη Κάτω Λυγιά.
Ο πατέρας μου, 17χρονος τότε κρυβόταν εκεί με τα δυό μικρότερα αδέλφια του. Θεώρησε ότι το μέρος δεν ήταν ασφαλές και έφυγαν στον διπλανό λόφο να είναι μόνοι τους και ψηλά για να βλέπει. Έτσι σώθηκαν.
Η γιαγιά τους την επόμενη μέρα μάζεψε τα κορμάκια τους σε τσουβάλι, τα φόρτωσε στο γαϊδούρι της και επέστρεψε τον ίδιο δρόμο, στο Κεφαλοβρύσι. Τα έθαψε χωρίς παπά μαζί με άλλους 36 συχωριανούς της.
Γνώρισα τους ανθρώπους, την γιαγιά και τους γονείς των παιδιών. Κοιμήθηκα βραδιές σ΄αυτό το μετόχι. Άκουσα πολλές φορές τα μοιρολόγια και τις κατάρες των γιαγιάδων μας. Τα είχα γράψει αλλά κάηκαν.
Στην ευρύτερη περιοχή στα Καμμένα Χωριά από τις 14 έως τις 16 Σεπτέμβρη του 1943, 401 εκτελέστηκαν. Το πιο μικρό αγέννητο στην κοιλιά της μάνας του, 96 χρονών ήταν ο πιο μεγάλος, 127 ήταν πάνω από 60 χρονών, 20 ήταν γυναίκες για να φτάσουν τους 461 μαζί μ’ αυτούς που σκοτώθηκαν σ’ όλο το διάστημα της κατοχής και 980 κατοικίες σε 10 χωριά καταστράφηκαν.
Αιωνία η μνήμη τους
