Σύνδρομο Μινχάουζεν δια αντιπροσώπου: Τι είναι και πώς μπορεί να οδηγήσει σε δολοφονία
Σε εξέλιξη βρίσκονται οι έρευνες για τον θάνατο των τριών κοριτσιών από την Πάτρα.
Την ίδια ώρα, οι γονείς των 3 κοριτσιών έδωσαν για πρώτη φορά συνέντευξη μιλώντας στην εκπομπή της Ζήνας Κουτσελίνη, «Αλήθειες με τη Ζήνα».
Έτοιμη να εξεταστεί για σύνδρομο Μινχάουζεν δια αντιπροσώπου η μητέρα
Έτοιμη ακόμα και να επισκεφθεί ψυχίατρο δήλωσε η μητέρα των τριών κοριτσιών που έφυγαν από τη ζωή στην Πάτρα για το σύνδρομο Μινχάουζεν, για το οποίο έχει γίνει λόγος τις τελευταίες ημέρες.
Τι είναι όμως αυτή η διαταραχή και ποια τα συμπτώματά της;
Τι είναι το σύνδρομο Μινχάουζεν
Το σύνδρομο Μινχάουζεν αφορά μία διαταραχή κατά την οποία ένα άτομο επινοεί ή προκαλεί ασθένεια στον εαυτό του, προκειμένου να αντλήσει τον οίκτο από τον κοινωνικό του περίγυρο. Η διάγνωσή του συνήθως δεν είναι έγκαιρη, καθώς συχνά περνάνε χρόνια μέχρι οι ειδικοί να καταλάβουν πως το άτομο προσποιείται ή προκαλεί την επιδείνωση της υγείας του. Θεωρείται ως μία από τις δυσκολότερες κλινικές διαταραχές ως προς τη διάγνωση..
Το σύνδρομο έχει πάρει το όνομά του από τον διάσημο βαρώνο Μινχάουζεν, έναν Γερμανό συγγραφέα (1720-1797) και πρωταγωνιστή του βιβλίου του Ροδόλφου Ράσπε, του 1785, κατά το οποίο διηγείται τα υποτιθέμενα κατορθώματά του στον Ρωσοτουρκικό Πόλεμο προκειμένου προκαλέσει τον θαυμασμό των υπολοίπων.
Όπως είναι λογικό, άτομα με αυτή διαταραχή δε ζητούν ποτέ βοήθεια από ψυχολόγο ή ψυχίατρο, καθώς αυτό θα προϋπέθετε πως θα έπρεπε να σταματήσουν τη χειραγώγηση και να αποδεχτούν πως χρειάζονται βοήθεια.
Οι ειδικοί αναφέρουν πως τα άτομα με το σύνδρομο Μινχάουζεν έχουν μελετήσει τα όσα θέλουν να προσποιηθούν για την υγεία τους, έτσι ώστε να μπορούν να πείσουν τον περίγυρό τους για την κατάστασή τους και να λαμβάνουν τον οίκτο που επιθυμούν.
Πώς το σύνδρομο Μινχάουζεν μπορεί να οδηγήσει σε δολοφονία
Η ακόμα πιο ακραία μορφή του συγκεκριμένου συνδρόμου ονομάζεται σύνδρομο Μινχάουζεν διά αντιπροσώπου (Munchausen syndrome by proxy). Σε αυτή τη διαταραχή, ένας φροντιστής προκαλεί τεχνητά μία ασθένεια ή τραυματισμό σε άτομο που φροντίζει, όπως ένα παιδί, έναν ηλικιωμένο ή ένα άτομο με αναπηρία.
Η διαταραχή αυτή ουσιαστικά είναι μία μορφή κακοποίησης, ενώ είναι χαρακτηριστικό πως κατά 75% αφορά μητέρες που κακοποιούν τα παιδιά τους. Οι αποδέκτες αυτής της κατάσταση μπορεί να οδηγηθούν ακόμη και στον θάνατο, για αυτό και τα άτομα με Μινχάουζεν διά αντιπροσώπου θεωρούνται επικίνδυνα.
Ο φροντιστής εισάγει στον οργανισμού του θύματος ουσίες ή χρησιμοποιεί πρακτικές (πχ κλύσματα), με στόχο να επιφέρει ασθένεια τεχνητά στο θύμα. Το σύνδρομο αυτό, στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών (DSM-5), αναφέρεται στην πρόκληση ή επινόηση νόσου από τον γονέα.
Η συγκεκριμένη διαταραχή, αποτελεί σε πολλές περιπτώσεις δολοφονική απόπειρα, καθώς πολλές φορές τα θύματα δηλητηριάζονται σταδιακά και υποκύπτουν (όπως στην περίπτωση του βρέφους που έχασε τη ζωή του από υπερνατριαιμία), ενδιαφέρει πέρα από την ψυχιατρική επιστήμη, και την εγκληματολογία, καθώς, πολλές φορές όπως έχει αποδειχτεί, είναι φοβερά δύσκολο να γίνει η διάγνωση της διαταραχής ή είναι πολύ αργά καθώς το θύμα έχει φτάσει σε επικίνδυνο σημείο για την ζωή του και για την ψυχική του υγεία.
Έχει παρατηρηθεί τις περισσότερες φορές στην ακραία του μορφή, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση της 34χρόνης μητέρας από την Αμερική, η οποία υπέβαλε τον 8 χρονο γιο της σε 13 επεμβάσεις χωρίς κανέναν απολύτως λόγο, προκαλώντας του τεχνητές μολύνσεις και αδυναμία, και πείθοντας ακόμα και το δικαστήριο να αποκλείσει τον πατέρα από το να βλέπει το παιδί, κόβοντας έτσι κάθε ελπίδα σωτηρίας του ανηλίκου. Χρειάστηκαν χρόνια έως ότου το ιατρικό προσωπικό καταλάβει ότι κάτι δεν πάει καλά, και ότι δεν υπάρχουν συμπτώματα έως ότου ειδοποιηθούν οι αρχές, και συλληφθεί η μητέρα.
Τα συμπτώματα που αναφέρουν οι ψυχίατροι για το σύνδρομο Μινχάουζεν είναι:
- Υποφαινόμενη ασθένεια ή συμπτωματολογία του θύματος στην οποία ο θύτης επιμένει και έχει γνώσεις (εδώ τα συμπτώματα υπάρχουν όντως, αλλά ο θύτης ισχυρίζεται πως η κατάσταση είναι πολύ σοβαρότερη από ότι είναι πραγματικά)
- Συνεχής αναζήτηση ιατρικής φροντίδας και συχνές επισκέψεις σε νοσοκομεία ή συχνή χρήση φαρμάκων.
- Άρνηση του θύτη για οποιαδήποτε ευθύνη ή ανάμειξη στο πρόβλημα ή τη νόσο. Δηλαδή, ο άνθρωπος με το σύνδρομο μπορεί να κάνει πως δεν ξέρει τίποτα για την ασθένεια του ατόμου που φροντίζει, ενώ λίγη ώρα πριν περιέγραφε αναλυτικά τα συμπτώματά της.
- Και φυσικά, μία κατάσταση που παραπέμπει σε κακοποίηση λόγω του συνδρόμου αυτού, είναι αν τα συμπτώματα που παρουσιάζει το θύμα υποχωρήσουν όταν αυτό απομακρυνθεί από τον φροντιστή του για μερικές μέρες.
Σύνδρομο Μινχάουζεν διά αντιπροσώπου: Η ελληνική περίπτωση
Ένα περιστατικό που παραπέμπει στο σύνδρομο Μινχάουζεν διά αντιπροσώπου έλαβε χώρα στην Ελλάδα το 2007.
Όπως αναφέρει το MEGA, όλα ξεκίνησαν όταν μία μητέρα πήγε το 4χρονο παιδί της στο νοσοκομείο «Παίδων», λέγοντας στους γιατρούς πως το κορίτσι είχε πρόβλημα υγείας και βρήκε αίμα στα κόπρανά της.
Μάλιστα, η μητέρα πήγε και δείγμα των κοπράνων της κόρης της και οι γιατροί υπέβαλλαν το παιδί σε δύο κολονοσκοπήσεις, εξετάσεις και ειδική διατροφή, όμως δεν έβρισκαν τίποτα…
Εν τέλει, το παιδί νοσηλεύτηκε για 43 ημέρες και οι γιατροί δεν κατάφεραν να βρουν κάτι. Στη συνέχεια αντιλήφθηκαν πως η μητέρα χρωμάτιζε τα κόπρανα του παιδιού με ντοματοπελτέ.
Η γυναίκα εξετάστηκε από ψυχολόγο και μαζί με το παιδί της έμειναν 10 ημέρες στο νοσοκομείο. Ωστόσο, δεν της ασκήθηκε ποινική δίωξη, ούτε της αφαιρέθηκε η επιμέλεια, καθώς παραποίησε τις εξετάσεις και δεν έκανε κακό στο παιδί.